"Giấc mơ châu Âu" ngày càng xa vời
Jean Monnet - "cha đẻ" của Liên minh châu Âu (EU) - từng viết trong hồi ký của ông rằng "châu Âu sẽ cùng nhau vượt qua hàng loạt cuộc khủng hoảng". Thế nhưng, câu chuyện ngày càng diễn biến phức tạp và ngoài dự liệu.
Các nhà lãnh đạo tại khu vực đầy chia rẽ này đã và đang phải vật lộn với không ít thách thức nghiêm trọng, từ nguy cơ "Brexit" (khả năng nước Anh rời khỏi EU) hay "Grexit" (khả năng Hy Lạp rời khỏi Khu vực đồng euro), đến làn sóng người di cư khổng lồ hay cuộc đối đầu với Nga liên quan tới tình hình Ukraine...
Ngôi nhà chung lung lay
Hàng loạt cuộc khủng hoảng trầm trọng trong thời gian qua đã đào sâu thêm chia rẽ giữa các nước thành viên EU, điều luôn âm thầm tồn tại trong liên minh gồm 28 thành viên với tổng dân số vào khoảng 500 triệu người, và cùng hình thành nền kinh tế lớn nhất thế giới này.
Châu Âu đang bị lung lay và bị nguy cơ nước Anh rời khỏi EU hay "Grexit" đe dọa.
Dù cho Hy Lạp đã phải "uốn mình" để ở lại Khu vực đồng euro, nhưng cuộc chiến chống các biện pháp "thắt lưng buộc bụng" đầy khắc khổ không phải đã kết thúc và được tất cả người dân chấp nhận.
Theo báo chí Đức, EU/Eurozone đang đứng trước thế tiến thoái lưỡng nan trong vấn đề Hy Lạp. Để Hy Lạp rời khỏi Eurozone là một kịch bản không mong muốn với nhiều hệ quả chính trị-kinh tế chưa thể lường trước.
Tuy nhiên, tiếp tục bơm tiền để ổn định Hy Lạp lại là một giải pháp quá tốn kém và không hiệu quả.
Trong khi đó, sự ổn định chính trị và xã hội của Eurozone phải được đặt lên hàng đầu, ít nhất là trong các lĩnh vực kinh tế và tài chính, bởi châu Âu đang không yên ả khi các cuộc bầu cử liên tiếp diễn ra ở nhiều nước.
Đáng quan ngại nhất là ở Bồ Đào Nha, khi mà các cuộc đàm phán thành lập chính phủ liên minh mới đã không đạt tiến triển sau cuộc bầu cử hôm 4/10 và Tây Ban Nha (diễn ra vào tháng 12 tới).
Dù cho Chính phủ nước Anh sẽ tổ chức cuộc trưng cầu ý dân về việc họ "ra đi" hay "ở lại" EU vào năm 2017 song các chiến dịch vận động ủng hộ nước này tiếp tục ở lại EU diễn ra song song với chiến dịch ủng hộ nước Anh tách khỏi EU.
Mối quan hệ giữa nước Anh và EU hết sức đặc biệt. Vương quốc Anh có lợi từ thị trường nội địa châu Âu và cũng đóng góp cho thị trường này. Giới kinh doanh ở trung tâm tài chính London đóng vai trò quan trọng đối với toàn bộ EU.
Tất cả các kịch bản được tính đến đều cho thấy việc nước Anh rời khỏi EU sẽ gây ra một tác động lớn đối với nền kinh tế Anh.
Việc nước Anh hay Hy Lạp rời khỏi châu Âu sẽ làm suy yếu đáng kể dự án châu Âu mà trước hết là một dự án chính trị. Do vậy cần thảo luận xung quanh một bàn đàm phán giữa 28 nhà lãnh đạo được bầu một cách dân chủ hơn là gây chiến với nhau.
Khủng hoảng di cư gây chia rẽ
Một trong những thành tựu nổi bật nhất của hội nhập châu Âu là việc người dân được đi lại tự do xuyên biên giới không cần hộ chiếu - lại đang làm trầm trọng hơn cuộc khủng hoảng đe dọa giá trị cốt lõi của châu Âu.
Nhiều nước châu Âu đang tuyên bố thắt chặt kiểm soát biên giới trong bối cảnh châu lục này đang vật lộn để giải quyết làn sóng di cư ngày một dâng cao.
Thay vì được thấy một tinh thần đoàn kết và nhân đạo của EU trong việc giải quyết thách thức từ làn sóng di cư ồ ạt, kéo theo hệ quả là hàng nghìn người thiệt mạng khi cố gắng chạy trốn khỏi chiến sự ở Syria, Afghanistan và Iraq.
Điều mà thế giới chứng kiến chỉ là các cuộc tranh cãi gay gắt giữa các nước thành viên về việc phân chia hạn ngạch người tị nạn, con số chỉ bằng khoảng 0,032% tổng dân số của liên minh này.
Có thể nói cuộc khủng hoảng di cư là một cuộc khủng hoảng sâu sắc về tình đoàn kết và giá trị. Châu Âu đã luôn chứng tỏ tình đoàn kết với các nước châu Âu khác, song điều đó đã trở thành dĩ vãng.
Giải pháp hiệu quả nhất có thể là dung hòa các chính sách về người tị nạn của các nước thành viên khác nhau trong EU, ở cả cấp độ ra quyết định và cả cấp độ về mặt thủ tục. Hiện tại EU đang phải đối mặt với những khác biệt lớn, nhất là vấn đề lựa chọn nước tiếp nhận của người xin quy chế tị nạn.
Sau hội nghị được Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn (UNHCR) triệu tập, các nước châu Âu đã ký một thỏa thuận ở mức tối thiểu cho phép các nước thành viên không muốn tiếp nhận người tị nạn có thể buộc họ quay trở lại Áo.
Trên thực tế, đó là sự chối bỏ tình đoàn kết giữa các nước thành viên: các nước không muốn du nhập vào lãnh thổ của họ một vấn đề liên quan tới an ninh.
Cải cách mạnh mẽ
Theo cựu Thủ tướng Bỉ Guy Verhofstadt, người hiện lãnh đạo phe Tự do trong Nghị viện châu Âu, những cuộc khủng hoảng hiện nay đang đe dọa "nghiền nát trái tim châu Âu và trọng tâm của kế hoạch xây dựng một châu Âu thống nhất".
Hàng loạt cuộc khủng hoảng đang làm rung chuyển "lục địa Già" càng làm gia tăng nguy cơ các nước đơn phương hành động để bảo vệ biên giới hay nền kinh tế của họ khỏi sự đổ vỡ, đe dọa hủy hoại mục tiêu chung của EU.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Jean-Claude Junker gần đây yêu cầu các nước phải hành động "vì châu Âu" hơn nữa và nhắc lại lời kêu gọi của Brussels về mục tiêu hội nhập châu Âu sâu sắc hơn để giữ vững những lý tưởng và trọng tâm của liên minh này.
Hoàng Hà/BNEWS/TTXVN
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Vấn đề người di cư: Đức cam kết hỗ trợ Hy Lạp
11:45' - 30/10/2015
Trong bối cảnh Hy Lạp hiện đang nỗ lực khôi phục nền kinh tế, dòng người di cư ồ ạt đổ về nước này thực sự là một gánh nặng. Do đó, Đức sẽ hỗ trợ Hy Lạp trong việc đối phó với thách thức lớn này.
-
Kinh tế Thế giới
EU nới lỏng kỷ luật tài chính với các nước tiếp nhận dân di cư
11:00' - 29/10/2015
Chủ tịch Jean-Claude Juncker của EC hứa sẽ áp dụng mềm dẻo hiệp ước với trường hợp ngân sách các nước bị ảnh hưởng nặng do các chi phí tiếp nhận và phân bổ người di cư.
-
Kinh tế Thế giới
Châu Âu sẽ chi thêm 400 triệu euro để giải quyết khủng hoảng nhập cư
09:41' - 15/10/2015
Nguồn vốn bổ sung sẽ được cấp cho các quốc gia châu Âu bị ảnh hưởng nhiều nhất từ làn sóng người tị nạn và các quốc gia thứ 3 tiếp nhận nhiều nhất người tị nạn Syria.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc đẩy nhanh đào tạo nhân tài kỹ thuật số
11:23'
9 cơ quan bao gồm Bộ Nhân lực và An sinh xã hội Trung Quốc mới đây đã ban hành kế hoạch hành động đẩy nhanh đào tạo nhân tài kỹ thuật số nhằm hỗ trợ phát triển kinh tế số (2024-2026).
-
Kinh tế Thế giới
Căng thẳng Iran - Israel: Iran kích hoạt hệ thống phòng không sau khi bị tên lửa tấn công
10:47'
Ngày 19/4, Iran đã kích hoạt hệ thống phòng không tại một số thành phố và đình chỉ các chuyến bay ở một số khu vực, trong đó có thành phố trung tâm Isfahan.
-
Kinh tế Thế giới
Căng thẳng Iran - Israel: Mỹ và phương Tây bổ sung trừng phạt chống Iran
10:37'
Ngày 18/4, Mỹ đã công bố các lệnh trừng phạt mới với Iran nhằm vào hoạt động sản xuất thiết bị bay không người lái (UAV), và áp đặt các hạn chế đi lại bổ sung đối với phái đoàn của Ngoại trưởng Iran.
-
Kinh tế Thế giới
Ukraine cần ít nhất 42 tỷ USD trong năm 2024 cho tái thiết
08:15'
Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), bà Kristalina Georgieva, ngày 18/4 cho biết do những ảnh hưởng tới cơ sở hạ tầng của Ukraine, nước này cần ít nhất 42 tỷ USD trong năm nay.
-
Kinh tế Thế giới
Nền kinh tế lớn thứ 2 Mỹ Latinh đối mặt thách thức tài chính
08:01'
Viện Điều hành Tài chính Mexico (MIFE) hôm 18/4 cảnh báo nước này sẽ phải đối mặt với những thách thức tài chính chưa từng thấy kể từ những năm 1980 đến nay.
-
Kinh tế Thế giới
Thái Lan hỗ trợ tài chính cho Lào cải tạo đường cao tốc nối với Việt Nam
07:53'
Nội các Thái Lan đã phê duyệt gói hỗ trợ 1,8 tỷ baht cho Lào để bảo trì, cải tạo Đường cao tốc R12 để rút ngắn thời gian từ tỉnh Nakhon Phanom (Thái Lan), qua Lào, đến biên giới Việt Nam ở Quảng Bình.
-
Kinh tế Thế giới
Việt Nam nằm trong tốp đầu châu Á về đầu tư cơ sở hạ tầng
07:52'
Việt Nam là một trong những quốc gia dẫn đầu châu Á về đầu tư cho cơ sợ hạ tầng, dành 5,7% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cho các dự án trong lĩnh vực này.
-
Kinh tế Thế giới
Hơn 11,5 tỷ USD dành cho các cam kết bảo vệ các đại dương
18:54' - 18/04/2024
Ngày 17/4, Hội nghị quốc tế thường niên về bảo vệ các đại dương tại Athens (Hy Lạp) đã khép lại với kết quả huy động được các cam kết trị giá 11,5 tỷ USD.
-
Kinh tế Thế giới
Giải mã tình hình kinh tế thế giới qua dự báo tăng trưởng của IMF
10:29' - 18/04/2024
Năm 2024, nền kinh tế thế giới sẽ có mức tăng trưởng giống như năm 2023, chứng tỏ thế giới đã có một "khả năng phục hồi đáng ngạc nhiên", theo nhận định của IMF.