Các lựa chọn thương mại của Anh nếu cử tri bỏ phiếu rời EU
Trong trường hợp kịch bản Brexit (Anh rời Liên minh châu Âu, EU) trở thành hiện thực, Chính phủ phải hành động nhanh chóng để ngăn chặn sự đổ vỡ kinh tế và cố gắng nhận thức tầm nhìn của phe Brexit về một thế giới hậu EU dựa trên "hợp tác thân thiện và thương mại tự do".
* Thương mại miễn thuế trong lĩnh vực hàng hóa
Gia nhập Khu vực Kinh tế châu Âu (EEA), một thỏa thuận bao gồm các nước EU và một số nước châu Âu không thuộc liên minh, sẽ mở cửa cho Anh vào thị trường chung nhưng không bị ràng buộc bởi các chính sách nông nghiệp, ngư nghiệp, tư pháp hay đối ngoại.
Dưới góc độ kinh tế thì đây sẽ là lựa chọn ít gây gián đoạn nhất. Nhưng các cân nhắc chính trị khiến điều này khó có khả năng xảy ra bởi Anh sẽ vẫn phải trả tiền cho ngân sách EU, tuân thủ các quy định của Brussels và chấp nhận cho phép người lao động dịch chuyển tự do.
Anh cũng sẽ ít có khả năng gia nhập Liên minh thuế quan EU như Thổ Nhĩ Kỳ đã làm, bởi việc này mặc dù có thể mở lối cho Anh vào thị trường hàng hóa châu Âu, nhưng sẽ không cho phép Anh hưởng lợi từ các thỏa thuận khác mà EU có.
Thay vào đó, Anh có thể thỏa thuận với EU về thương mại miễn thuế đối với hàng hóa. Nhiều thỏa thuận như vậy đã từng đạt được trước đây và các tiêu chuẩn của Anh cũng tương xứng với của EU nên giai đoạn quá độ cũng sẽ thuận lợi hơn.
Tuy vậy, những thỏa thuận này nhìn chung chỉ là một phần của các thỏa thuận thương mại rộng lớn hơn nhiều. Thêm nữa, một số nước EU đã đe dọa sẽ mặc cả quyết liệt nếu nước Anh ra đi.
Một rủi ro đối với kinh tế Anh là phần lớn thương mại trong các chuỗi cung ứng toàn cầu trên thế giới hiện nay là hàng hóa bán thành phẩm, như phụ tùng ô tô và linh kiện điện tử.
Các doanh nghiệp Anh và các doanh nghiệp nước ngoài đặt tại Anh có thể gặp bất lợi hoặc thậm chí bị gạt ra ngoài các chuỗi cung ứng như vậy và Chính phủ sẽ phải nhanh chóng tìm cách lấp lỗ hổng này.
* Tuân theo các quy định
Duy trì một mối quan hệ thương mại lành mạnh với các láng giềng châu Âu khác đồng nghĩa với việc vẫn phải tuân theo nhiều quy định của EU. Ví dụ như một người bán thịt lợn Anh muốn bán hàng sang châu Âu sẽ vẫn phải tuân theo các quy định về thú y của EU, các ô tô sản xuất tại Anh vẫn phải đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn của EU,...
Anh có thể chọn lập ra một chế độ kiểm soát riêng, nhưng điều đó gây thêm phí tổn và công việc giấy tờ cho các công ty làm ăn với EU.
Bên cạnh đó, EU cũng có thể sẽ không từ bỏ quyền áp đặt các biện pháp trừng phạt nếu tin rằng các doanh nghiệp Anh đang có lợi thế so với các đối thủ châu Âu nhờ được chính phủ trợ giá hoặc có các tiêu chuẩn kiểm soát thấp hơn.
Trên thực tế, điều này có nghĩa là nếu Anh trợ giá cho một ngành công nghiệp xuất khẩu sang châu Âu thì có thể bị áp thuế trừng phạt.
* Thương mại tự do hay phi thương mại tự do
Các nhà vận động cho phương án Anh rời EU cho rằng thâm hụt thương mại lớn của Anh với khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) sẽ tạo cho họ một đòn bẩy đáng kể. Nhưng xuất siêu sang Anh nhiều nhất chỉ có Đức và Hà Lan.
Trung tâm cải cách châu Âu cho biết phần lớn các nước EU mua hàng của Anh nhiều hơn là bán cho Anh và trong khi EU mua một nửa giá trị hàng xuất khẩu của Anh thì Anh chỉ mua hơn 10% giá trị hàng xuất khẩu của phần còn lại của EU. Thông qua EU, Anh hiện được hưởng các điều khoản ưu đãi với ít nhất 60 nước, nhưng các lợi ích này có thể bị xem lại khi Anh rời EU.
Nước Anh cũng có thể bị gạt ra ngoài các cuộc đàm phán thương mại hàng đầu đang diễn ra. Ví dụ, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã ngừng đàm phán các thỏa thuận song phương với các nước để ưu tiên các thỏa thuận khu vực lớn hơn như Hiệp định Đối tác Đầu tư và Thương mại xuyên Đại Tây Dương (TTIP) đang thảo luận với EU. Nếu không nằm trong EU, Anh sẽ không tham gia cuộc đàm phán này.
* Dấu hỏi lớn về ngành dịch vụ
Khu vực dịch vụ chiếm 80% kinh tế Anh và theo ước tính của ngân hàng Barclays thì trong vòng một thập niên nữa dịch vụ sẽ chiếm một nửa kim ngạch xuất khẩu của Anh.
Tuy nhiên, phần lớn các thỏa thuận thương mại hiện hành lại không bao gồm dịch vụ, trong khi các thỏa thuận với EU bao gồm dịch vụ lại đòi hỏi sự dịch chuyển tự do về người và các quy định chung.
Mỹ và EU đang đi tiên phong trong các cuộc đàm phán về tự do hóa thương mại toàn cầu trong lĩnh vực dịch vụ. Với thế mạnh của mình trong lĩnh vực này, Anh có thể sẽ muốn tham gia các cuộc đàm phán đó.
Với EU, lựa chọn tốt nhất của Anh có lẽ là cố gắng thành lập các thỏa thuận song phương trong các lĩnh vực đã có thỏa thuận, ví dụ như trong các dịch vụ số. Anh cũng sẽ muốn duy trì các thỏa thuận trong lĩnh vực viễn thông mà nhờ đó người tiêu dùng Anh có thể được lợi từ việc hủy bỏ phí roaming.
* Tấm "hộ chiếu" cho các thị trường tài chính
Đây có lẽ là khó khăn lớn nhất. Vị thế "thủ đô tài chính thế giới" của London được xây dựng trên "các quyền hộ chiếu" cho phép các công ty đặt trụ sở ở Anh được giao dịch thương mại với khắp EU.
Điều này - cùng với sự thông dụng của tiếng Anh - khiến London trở thành trụ sở được ưa thích của nhiều công ty Mỹ và quốc tế. "Bảo vệ các ngân hàng" không phải là một khẩu hiệu dân túy nhưng bởi vì các dịch vụ chiếm gần 1/10 GDP của Anh nên nếu không còn lợi thế này nữa London sẽ thực sự bị ảnh hưởng.
Nếu Anh rời EU, Ngân hàng trung ương châu Âu (ECB) có khả năng sẽ không cho phép nhiều hình thức thương mại - ví dụ như thanh toán bù trừ bằng đồng euro - được thực hiện ở Anh.
* Thay đổi các ưu tiên nhập cư
Anh sẽ cần phải thương lượng một thỏa thuận để bảo vệ các công dân của mình đang sinh sống tại phần còn lại của châu Âu. Việc này cũng sẽ đi kèm một thỏa thuận tương hỗ cho khoảng 2 triệu công dân châu Âu hiện đang sinh sống và làm việc tại Anh.
Nhiều khả năng Anh sẽ dựng lên các hàng rào đối với người nhập cư trình độ thấp, trong khi nới lỏng các quy định đối với người nhập cư có trình độ cao từ bên ngoài EU. Sự thay đổi này sẽ khiến các nước Đông Âu bị ảnh hưởng, trong khi công dân từ các nước Bắc Mỹ có thể dễ dàng đến Anh làm việc hơn./.
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Thủ tướng Anh thuyết phục người dân nói "Không" với Brexit
08:08' - 05/06/2016
Thủ tướng Anh David Cameron tuyên bố ông sẽ đưa nước Anh vào EU theo "quy chế đặc biệt" mà nước này đang được hưởng nếu London không sẵn sàng là một thành viên trong "ngôi nhà chung" nữa.
-
Tài chính & Ngân hàng
Fed lùi thời điểm tăng lãi suất để tránh những rủi ro từ “Brexit”
06:53' - 04/06/2016
Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) có thể sẽ trì hoãn kế hoạch tăng lãi suất trong cuộc họp chính sách trước những quan ngại gia tăng liên quan đến khả năng nước Anh sẽ rời khỏi Liên minh châu Âu (EU).
-
Kinh tế Việt Nam
Brexit và những rủi ro bủa vây kinh tế châu Âu
07:32' - 02/06/2016
Kịch bản Anh rời khỏi EU thường được gọi là “Brexit” dự kiến sẽ khiến cả Anh và EU phải gánh chịu những thiệt hại nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và xã hội.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Nhật Bản sẽ tạm dừng chương trình hỗ trợ giá điện và khí đốt
08:43'
giải pháp trên đã được hai đảng trong liên minh cầm quyền gồm đảng Dân chủ tự do (LDP) và đảng Công minh nhất trí vào ngày 26/10/2022 và được triển khai từ đầu năm 2023 theo 2 giai đoạn.
-
Kinh tế Thế giới
Vụ sập cầu ở Mỹ: Tìm thấy hộp đen của tàu chở hàng gây tai nạn
20:19' - 27/03/2024
Các nhân viên điều tra của Ủy ban an toàn giao thông quốc gia Mỹ (NTSB) đã tiếp cận và thu thập được hộp đen của con tàu chở hàng đâm sập cầu ở thành phố Baltimore thuộc bang Maryland (Mỹ).
-
Kinh tế Thế giới
Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon của EU ảnh hưởng tới xuất khẩu của quốc gia ASEAN
09:27' - 27/03/2024
Nhận định của Ủy ban Chứng khoán Malaysia (SC) cho hay, 75% mặt hàng xuất khẩu của nước này sang Liên minh châu Âu (EU) bị ảnh hưởng bởi Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM).
-
Kinh tế Thế giới
Vụ tấn công tại Moskva: Tổng thống Nga V. Putin chỉ đạo điều tra khách quan
10:11' - 26/03/2024
Ngày 25/3, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chủ trì cuộc họp thảo luận về các biện pháp cần thực hiện sau vụ tấn công khủng bố ở nhà hát Crocus City Hall.
-
Kinh tế Thế giới
Các nước ASEAN đón nhận cơ hội mới từ xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng
16:25' - 25/03/2024
Các công ty đa quốc gia đang đối mặt với tình trạng chuỗi cung ứng bất ổn do biến động địa chính trị toàn cầu và Đông Nam Á hiện đang được hưởng lợi từ sự dịch chuyển dòng vốn đầu tư khỏi Trung Quốc.
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc cam kết đối xử bình đẳng với các doanh nghiệp nước ngoài
15:03' - 25/03/2024
Ngày 25/3, Thứ trưởng Thương mại Trung Quốc Guo Tingting cam kết không “phân biệt đối xử” giữa doanh nghiệp nước ngoài và doanh nghiệp trong nước nhằm thu hút chuyên môn, hợp tác và đầu tư nước ngoài.
-
Kinh tế Thế giới
Chính phủ Anh sẽ đầu tư hơn 200 triệu bảng Anh vào lĩnh vực hạt nhân
09:14' - 25/03/2024
Ngày 25/3, Thủ tướng Anh Rishi Sunak công bố khoản đầu tư công 200 triệu bảng Anh (252 triệu USD) để thúc đẩy chương trình hạt nhân và ngành công nghiệp hạt nhân dân sự để tạo mới 40.000 việc làm.
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc sẽ ban hành các quy định mới để tăng cường thu hút FDI
16:36' - 24/03/2024
Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường cho biết sẽ nghiên cứu kỹ các vấn đề về tiếp cận thị trường và luồng dữ liệu xuyên biên giới, nhằm sớm đưa thêm một số quy định mới để thu hút đầu tư nước ngoài (FDI).
-
Kinh tế Thế giới
Kinh tế Thái Lan đối mặt với nguy cơ suy thoái dài hạn
14:29' - 24/03/2024
Những trở ngại cơ cấu lâu dài trong lĩnh vực xuất khẩu và sản xuất ngày càng có tác động rõ rệt hơn đến nền kinh tế Thái Lan.