Các nước vùng Vịnh "thắt lưng buộc bụng" vì thu nhập từ dầu giảm
Sau hơn một thập kỷ đạt thặng dư ngân sách lớn nhờ giá dầu tăng cao, năm 2015, các quốc gia Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) dự kiến đối mặt với thâm hụt ngân sách kỷ lục và đà sụt giảm có thể còn tiếp tục trong những năm tới.
Phát biểu tại hội nghị Bộ trưởng Tài chính GCC trong tháng này tại Qatar, Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) Christine Lagarde cho biết giá năng lượng toàn cầu sẽ tiếp tục ở mức thấp trong nhiều năm tới, đồng thời khuyến cáo các nước GCC cần điều chỉnh thu chi ngân sách.
Bà Lagarde cho rằng GCC - nơi 90% thu ngân sách dựa vào thu nhập từ năng lượng - cần giảm sự phụ thuộc vào dầu và khí đốt, theo đó tiến hành cải cách và đa dạng hóa nền kinh tế.
Theo số liệu của IMF, năm 2014, các nước GCC - gồm Bahrain, Kuwait, Oman, Qatar, Saudi Arabia và Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) - chỉ đạt thặng dư ngân sách 24 tỷ USD, giảm mạnh so với con số 182 tỷ USD của năm 2013.
Bahrain, Oman và Saudi Arabia thậm chí đã kết thúc năm 2014 trong "báo động đỏ" lần đầu tiên kể từ sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2009.
Giá dầu đã sụt giảm hơn 50% từ tháng 6/2014 và IMF dự báo việc này sẽ làm giảm 275 tỷ USD thu nhập của GCC trong năm 2015. Dự kiến năm 2015 các nước GCC thâm hụt ngân sách tổng cộng ở mức kỷ lục 180 tỷ USD.
Tại các nước vùng Vịnh, người dân lâu nay được hưởng chế độ phúc lợi xã hội hào phóng. Chi tiêu công, hầu hết dùng để trả lương và trợ cấp, đã tăng gấp đôi lên mức 550 tỷ USD từ năm 2009-2013.
IMF và Ngân hàng Thế giới (WB) ước tính chi phí trực tiếp cho trợ cấp năng lượng ở GCC năm 2014 là 60 tỷ USD. Trong bối cảnh thu nhập giảm, các nước thành viên GCC đã áp dụng các biện pháp cắt giảm chi tiêu và tăng thu nhập ngoài dầu lửa, song cho đến nay vẫn ở mức khiêm tốn.
UAE đi đầu với việc thả nổi giá dầu thô hồi tháng 6 và tăng tiền điện tại Abu Dhabi. Hai biện pháp này dự kiến giúp tiết kiệm nhiều tỷ USD.
Là nền kinh tế đa dạng hóa nhất tại vùng Vịnh, UAE cho biết đã kiếm hơn 80 tỷ USD từ các dự án không liên quan đến dầu mỏ.
Kuwait đã bắt đầu bán dầu diesel và dầu hỏa theo giá thị trường từ đầu năm 2015. Nước này cũng cắt giảm 17% chi tiêu công và đang trong quá trình tăng giá xăng và điện nước.
Về phần mình, Saudi Arabia cho biết đang cân nhắc hoãn các dự án "không cần thiết" và nghiên cứu cải cách trợ cấp năng lượng.
Quốc gia giàu khí đốt Qatar cũng đang xem xét cắt giảm chi tiêu và trợ cấp. Oman và Bahrain, hai thành viên GCC có thu nhập từ năng lượng ít nhất, cũng đã thông báo các kế hoạch tương tự.
Tuy nhiên, IMF cho rằng các biện pháp như trên chưa đủ đối với GCC. Theo IMF, cần tập trung vào cải cách, giải quyết thất nghiệp và đa dạng hóa nền kinh tế.
Cụ thể cần cải cách hiệu quả sử dụng năng lượng toàn diện và điều chỉnh giá, mở rộng nguồn thu ngoài dầu, xem lại thu chi ngân sách hiện nay và giảm hóa đơn chi trả tiền lương của chính phủ./.
TTXVN
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Nền kinh tế lớn thứ 2 Mỹ Latinh đối mặt thách thức tài chính
08:01'
Viện Điều hành Tài chính Mexico (MIFE) hôm 18/4 cảnh báo nước này sẽ phải đối mặt với những thách thức tài chính chưa từng thấy kể từ những năm 1980 đến nay.
-
Kinh tế Thế giới
Thái Lan hỗ trợ tài chính cho Lào cải tạo đường cao tốc nối với Việt Nam
07:53'
Nội các Thái Lan đã phê duyệt gói hỗ trợ 1,8 tỷ baht cho Lào để bảo trì, cải tạo Đường cao tốc R12 để rút ngắn thời gian từ tỉnh Nakhon Phanom (Thái Lan), qua Lào, đến biên giới Việt Nam ở Quảng Bình.
-
Kinh tế Thế giới
Việt Nam nằm trong tốp đầu châu Á về đầu tư cơ sở hạ tầng
07:52'
Việt Nam là một trong những quốc gia dẫn đầu châu Á về đầu tư cho cơ sợ hạ tầng, dành 5,7% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cho các dự án trong lĩnh vực này.
-
Kinh tế Thế giới
Hơn 11,5 tỷ USD dành cho các cam kết bảo vệ các đại dương
18:54' - 18/04/2024
Ngày 17/4, Hội nghị quốc tế thường niên về bảo vệ các đại dương tại Athens (Hy Lạp) đã khép lại với kết quả huy động được các cam kết trị giá 11,5 tỷ USD.
-
Kinh tế Thế giới
Giải mã tình hình kinh tế thế giới qua dự báo tăng trưởng của IMF
10:29' - 18/04/2024
Năm 2024, nền kinh tế thế giới sẽ có mức tăng trưởng giống như năm 2023, chứng tỏ thế giới đã có một "khả năng phục hồi đáng ngạc nhiên", theo nhận định của IMF.
-
Kinh tế Thế giới
Iran: Hải quân hộ tống tàu thương mại qua Biển Đỏ
19:28' - 17/04/2024
Truyền thông Iran ngày 17/4 đưa tin lực lượng Hải quân Iran sẽ hộ tống các tàu thương mại nước này di chuyển qua Biển Đỏ.
-
Kinh tế Thế giới
Những rủi ro tiềm ẩn với kinh tế toàn cầu
16:46' - 17/04/2024
Mặc dù kinh tế thế giới đã được chứng minh là có khả năng phục hồi đáng kể nhưng các chuyên gia IMF liệt kê một số rủi ro đè nặng lên nền kinh tế toàn cầu.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ rơi vào thế khó nếu siết trừng phạt xuất khẩu dầu của Iran
15:07' - 17/04/2024
Giới phân tích cho rằng Mỹ khó có thể siết trừng phạt nhằm vào hoạt động xuất khẩu dầu mỏ của Iran, huyết mạch kinh tế của nước này, sau vụ tấn công Israel cuối tuần trước.
-
Kinh tế Thế giới
Xung đột Iran- Israel: Iran khẳng định không theo đuổi gây leo thang căng thẳng
10:49' - 17/04/2024
Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông, ngày 16/4, Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian khẳng định Tehran không theo đuổi việc gây leo thang căng thẳng trong khu vực.