Cải cách thủ tục quản lý chưa chuyển biến đáng kể
Kết quả nghiên cứu các quy định của pháp luật về quản lý, kiểm tra chuyên ngành do Dự án Quản trị Nhà nước tăng trưởng toàn diện (GIG), Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) công bố tại hội thảo "Định hướng sửa đổi, bổ sung một số Luật về quản lý chuyên ngành", tại Tp. Hồ Chí Minh, ngày 3/10, cho thấy cải cách thủ tục quản lý, kiểm tra chuyên ngành vẫn chưa chuyển biến đáng kể.
Gánh nặng về chi phí
Kết quả nghiên cứu các quy định của pháp luật về quản lý, kiểm tra chuyên ngành của GIG cho thấy, một số quy định được sửa đổi, bổ sung nhưng chưa đáp ứng đúng yêu cầu của Nghị quyết 19-2016/NQ-CP, về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia hai năm 2016 và 2017, định hướng đến năm 2020.
Cụ thể, mục tiêu về cải cách quản lý chuyên ngành theo yêu cầu của Nghị định 19, là rút ngắn thời gian giao dịch thương mại qua biên giới xuống bằng trung bình của các nước ASEAN 4, với 56 giờ đối với hàng xuất khẩu và 73 giờ đối với hàng nhập khẩu.
Ngoài ra, giảm tỷ lệ hàng hoá xuất nhập khẩu phải kiểm tra chuyên ngành tại khâu thông quan từ 30% - 35% xuống còn 15% chưa đạt được, dẫn đến chưa giải quyết được vấn đề khó khăn của doanh nghiệp.
Bà Nguyễn Minh Thảo, Trưởng ban Môi trường kinh doanh và Năng lực cạnh tranh, Viên Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cho biết, khảo sát thực tế việc thực hiện về quản lý, kiểm tra chuyên ngành tại một số đơn vị hải quan như thành phố Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh, Lạng Sơn, Cần Thơ, Đà Nẵng, Bình Định, cho thấy tỷ lệ hàng hóa phải thực hiện còn rất cao.
Đơn cử, tại hải quan Tp. Hồ Chí Minh, trong 6 tháng năm 2016, tỷ lệ hàng hoá phải thực hiện thủ tục quản lý, kiểm chuyên ngành chiếm khoảng 35% lô hàng nhập khẩu; Bình Định 31%; Cần Thơ 17,08%...
Chi phí kiểm tra quản lý, kiểm tra chuyên ngành không giảm, thậm chí các chi phí không chính thức có biểu hiện tăng hơn trước.
Theo các chuyên gia, rất khó điều tra được tổng chi phí mà doanh nghiệp phải chi trả, nhưng có thể ước tính ở mức tối thiểu như trong năm 2015, tại hải quan Tp. Hồ Chí Minh có tổng cộng 830.486 lô hàng nhập khẩu phải làm thủ tục quản lý, kiểm tra chuyên ngành.
Thông thường, lượng tờ khai xuất nhập khẩu của hải quan Tp. Hồ Chí Minh chiếm 40% - 50% tổng số tờ khai toàn quốc.
Nhiều doanh nghiệp phản ánh, mức chi phí kiểm tra chuyên ngành tối thiểu cho một tờ khai gồm: chi phí kiểm dịch là 200.000 đồng, kiểm tra chất lượng và an toàn thực phẩm 2 triệu đồng.
Song song đó, thời gian thực hiện thủ tục quản lý, kiểm tra chuyên ngành tại một số địa phương chiếm hơn 70% tổng thời gian thông quan; thời gian trung bình từ khi cho đưa hàng về bảo quản hoặc lấy mẫu để kiểm tra chuyên ngành đến khi có kết quả kiểm tra nộp hải quan là 13,6 ngày.
Cản trở doanh nghiệp
Ghi nhận thực tế, công tác quản lý chuyên ngành hàng hoá xuất nhập khẩu đang gây nhiều trở ngại cho doanh nghiệp, đồng thời cũng là lực cản cơ bản đối với việc cải thiện chỉ số Giao dịch thương mại biên giới.
Theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới, chỉ số Giao dịch thương mại qua biên giới của Việt Nam liên tục giảm bậc trong hai năm gần đây do những bất cập trong quản lý, kiểm tra chuyên ngành.
Bên cạnh đó, thời gian thực hiện thủ tục xuất khẩu là 147 giờ và nhập khẩu 177 giờ dài hơn nhiều so với Singapore tương ứng là 16 giờ và 36 giờ; Malaysia (30 giờ và 34 giờ); Thái Lan (62 giờ và 54 giờ).
Đáng chú ý hơn, thời gian thực hiện giao dịch thương mại qua biên giới của Việt Nam hiện tại cũng dài hơn nhiều so với yêu cầu của cam kết Hiệp định Đối tác kinh tế Thái Bình Dương (TPP) là không quá 48 giờ.
Hệ thống các văn bản pháp luật về quản lý, kiểm tra chuyên ngành tương đối nhiều, trong đó có nhiều quy định không cụ thể, rõ ràng; dẫn đến cách hiểu, áp dụng khác nhau; đặc biệt có quy định không phù hợp với thực tế và thông lệ quốc tế.
Hiện nay, cổng thông tin một cửa quốc gia đã có 9 Bộ, ngành tham gia, tuy nhiên mới có 31 trong tổng số 100 thủ tục quản lý, kiểm tra chuyên ngành tham gia và đa số là các thủ tục không phổ biến.
Theo ông Đỗ Phước Tống, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Cơ khí - Điện Tp. Hồ Chí Minh, quy định của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật có phạm vi ảnh hưởng rất lớn, là cơ sở tham chiếu để thực hiện đối với các luật khác như Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hoá; Luật an toàn thực phẩm; Luật bảo vệ và Kiểm dịch thực vật; Luật tiết kiệm năng lượng... nên gây nhiều khó khăn, tốn kém cho người thực hiện.
Vì vậy, Bộ Công Thương nên nghiên cứu thay đổi căn bản cách thức quản lý, kiểm tra, dán nhãn hiệu suất năng lượng, bỏ các quy định không có hiệu quả thực tế, kéo dài thời gian thông quan, gây cản trở và tăng chi phí của doanh nghiệp.
Đồng quan điểm, ông Lê Đình Phương, Trưởng phòng Môi giới thủ tục hải quan Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tiếp vận Thăng Long, cho biết: Các quy định quản lý, kiểm tra chuyên ngành cần xây dựng theo hướng tự do thương mại, cụ thể trong danh sách biểu thuế hàng xuất nhập khẩu có thể đính kèm danh sách những mặt hàng phải được kiểm tra chuyên ngành để doanh nghiệp dễ dàng thực thi pháp luật.
Như hiện nay, cơ quan quản lý ban hành quá nhiều quy định pháp luật, Nghị định, Thông tư... doanh nghiệp không cập nhật thông tin kịp thời dẫn đến thực hiện sai quy định và không biết phương thức áp dụng sao cho đúng Luật.
Lý giải nguyên nhân, kết quả thực hiện cải cách về quản lý, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hoá xuất nhập khẩu còn nhiều hạn chế, ông Phạm Thanh Bình, Chuyên gia Dự án GIG cho rằng, một phần là do vướng mắc trong các quy định của Bộ, ngành và trong cả các quy định của Luật.
Vì vậy, để thúc đẩy sản xuất kinh doanh, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp, nhất là trong hoạt động xuất nhập khẩu, cần phải sửa đổi, bổ sung một số điều trong các Luật liên quan đến quản lý chuyên ngành đối với hàng hoá xuất nhập khẩu.
Mặt khác, ông Phạm Thanh Bình, đánh giá việc sửa đổi, bổ sung một số điều trong các Luật này còn là yêu cầu cấp bách để thực hiện các cam kết của Việt Nam về tự do hoá đầu tư, thương mại theo các Hiệp định thương mại tự do như TPP, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU.../.
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Chế độ báo cáo trong cơ quan hành chính nhà nước - Cần được đơn giản hóa
14:10' - 20/09/2016
Chính các cơ quan hành chính nhà nước cũng hết sức quan tâm đến vấn đề là làm sao để không tự “hành” mình và “hành” lẫn nhau bởi "gánh nặng" thủ tục.
-
Kinh tế Việt Nam
Phó Thống đốc NHNN: Cải hành hành chính, doanh nghiệp sẽ được hưởng lợi trực tiếp
07:36' - 07/09/2016
Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Kế hoạch hành động về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp năm 2016-2017, định hướng đến năm 2020.
-
Kinh tế Việt Nam
Tiếp tục cải cách thủ tục hải quan theo hướng đơn giản, rõ ràng, minh bạch
21:02' - 05/07/2016
Tiếp tục cải cách hiện đại hóa, đơn giản hoá thủ tục hải quan tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động xuất nhập khẩu là 1 trong những mục tiêu của ngành Hải quan những tháng cuối năm 2016.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Lào Cai quảng bá thế mạnh nhằm thu hút các nhà đầu tư Nhật Bản
14:51'
Ngày 23/4, tại thủ đô Tokyo đã diễn ra Hội thảo Xúc tiến Đầu tư - Du lịch Việt Nam với chủ đề “Lào Cai – Điểm đến thành công”.
-
Kinh tế Việt Nam
WB: Kinh tế Việt Nam đang có những tín hiệu phục hồi khác nhau
13:09'
WB cũng ghi nhận, kinh tế Việt Nam đang có những tín hiệu phục hồi khác nhau và dự báo tăng trưởng kinh tế sẽ đạt mức 5,5% vào năm 2024 và tăng dần lên 6% vào năm 2025.
-
Kinh tế Việt Nam
Đối thoại để nâng cao nhận thức về chuyển dịch năng lượng
11:57'
Nâng cao nhận thức của cộng đồng về chuyển dịch năng lượng, góp phần đẩy mạnh sử dụng năng lượng xanh, năng lượng tái tạo trong cộng đồng thời gian tới.
-
Kinh tế Việt Nam
Việt Nam luôn coi ASEAN là ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại và kinh tế
11:06'
Phát biểu tại Diễn đàn Tương lai ASEAN 2024, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, gần 3 thập kỷ tham gia ASEAN, Việt Nam luôn coi ASEAN là ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại, kinh tế...
-
Kinh tế Việt Nam
Kon Tum chủ động ứng phó với khô hạn cục bộ
08:35'
Nhờ hệ thống thủy lợi, kênh mương nội đồng đã được nạo vét, cải thiện, Kon Tum đã hạn chế được thiệt hại của khô hạn trong phạm vi hẹp, cục bộ.
-
Kinh tế Việt Nam
Chương trình hành động của Chính phủ chống khai thác thủy sản bất hợp pháp
20:43' - 22/04/2024
Tạo sự chuyển biến mạnh mẽ nhận thức về vai trò, tầm quan trọng của chống khai thác IUU và từ đó thay đổi hành động của các cấp, các ngành đối với công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp.
-
Kinh tế Việt Nam
Có giải pháp để gỡ vướng, đẩy nhanh tiến độ các dự án quan trọng quốc gia
18:52' - 22/04/2024
Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 32, sáng 22/4/2024, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xem xét kết quả giám sát của Đoàn giám sát của Quốc hội về “Việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội.
-
Kinh tế Việt Nam
Hoãn đấu thầu vàng: Doanh nghiệp không mặn mà hay đang "nghe ngóng"?
18:01' - 22/04/2024
Dự đoán về động thái tiếp theo của Ngân hàng Nhà nước, chuyên gia kinh tế bình luận, cơ quan quản lý có thể dời lại việc đấu thầu nhiều lần tới thời điểm nào phù hợp với diễn biến của thị trường.
-
Kinh tế Việt Nam
Vượt qua mùa khô hạn, xâm nhập mặn
17:01' - 22/04/2024
Khô hạn ở Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Đông Nam Bộ đang diễn ra khắc nghiệt. Đồng bằng sông Cửu Long đã bước vào nửa cuối của cuối mùa khô song vẫn có nguy cơ bị thiệt hại nếu chủ quan.