Chính sách thuế tài nguyên còn kẽ hở để doanh nghiệp trốn thuế
Nội dung cuộc hội thảo “Nâng cao hiệu quả ngân sách trong khai thác khoáng sản. Từ kinh nghiệm thực tiễn đến các giải pháp chính sách” do Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature) tổ chức ngày 13/5 xoay quanh vấn đề về thu thuế tài nguyên thời gian qua.
Hầu hết các đại biểu đều cho rằng, nguồn thu trong lĩnh vực này chưa tương xứng với quy mô khai thác. Theo số liệu thống kê của Bộ Tài chính, số thu thuế tài nguyên ngoài dầu khí chỉ đạt từ 0,9 - 1,1% tổng thu ngân sách nhà nước trong giai đoạn 2011 – 2013.
Nói về vấn đề này, PGS.TS, Lê Xuân Trường, Học viện Tài chính cho rằng, chính sách thuế tài nguyên còn nhiều bất cập, tạo kẽ hở để doanh nghiệp tránh thuế và trốn thuế. Hiện thuế tài nguyên được tính dựa trên sản lượng tính thuế, giá tính thuế và thuế suất. Tuy nhiên, sản lượng tính thuế do doanh nghiệp tự tính toán và kê khai. Ngoài ra, giá bán thuế tài nguyên chủ yếu do UBND tỉnh quy định và có sự chênh lệch khá lớn giữa các địa phương.
Ông Trường nêu quan điểm, nhìn chung, việc kiểm soát sản lượng khai thác và giá tính thuế còn rất yếu. Bên cạnh đó, việc phối hợp giữa cơ quan thuế và cơ quan tài nguyên- môi trường chưa hiệu quả. Việc khai thác và xuất khẩu trái phép vẫn diễn ra phổ biến ở nhiều địa phương gây thất thu ngân sách.
Cùng quan điểm, nhiều chuyên gia tại hội thảo chia sẻ, khai thác tài nguyên là ngành công nghiệp có nguy cơ thất thoát ngân sách cao.
Bà Trần Thanh Thủy, Điều phối viên Liên minh Khoáng sản cho rằng, khai khoáng là lĩnh vực có mức độ rủi ro cao do tính phức tạp về chính trị, tài chính và kỹ thuật.
Các khoản thu như thuế tài nguyên chủ yếu dựa trên sản lượng chất lượng, giá bán và thuế suất. Trong khi đó, các doanh nghiệp đã lợi dụng nhiều hình thức trốn, tránh thuế: khai báo sản lượng, chất lượng thấp hơn thực tế, không khai báo đầy đủ về các kim loại quý hiếm thu hồi được. Doanh nghiệp tìm mọi cách thiết lập giá bán thấp hơn thực tế, kê khai khống các chi phí, lợi dụng chính sách ưu đãi thuế; chuyển giá.
Trước thực tế này, bà Thủy cho rằng, Việt Nam cần nhanh chóng áp dụng các sáng kiến quốc tế về quản lý thuế. Cụ thể, sáng kiến minh bạch trong công nghiệp khai thác (EITI) đã được áp dụng ở 49 quốc gia gồm nhiều quốc gia phát triển như Anh, Mỹ, Nauy.
Nguyên tắc của EITI là doanh nghiệp và các cơ quan Chính phủ cùng công khai các thông tin trên chuỗi giá trị công nghiệp khai thác từ cấp phép, khai thác, quản trị doanh nghiệp nhà nước, nộp ngân sách và quản lý ngân sách. Các số liệu này được đối chiếu và đưa vào báo cáo EITI. EITI tạo cơ chế so sánh, đối chiếu thông tin hiệu quả giữa các doanh nghiệp và qua đó hỗ trợ quản lý thu.
Bà Thủy đưa ví dụ cụ thể, thông qua báo cáo EITI, Zambia đã phát hiện ra nguồn thu chính phủ từ khai khoáng chỉ chiếm 0,77% tổng giá trị sản xuất; trong đó, 50% số thu này là do 1 doanh nghiệp đóng góp dù Zambia có rất nhiều công ty khoáng sản khai thác ở quy mô lớn.
Tương tự, nhờ số liệu từ EITI, Nigieria đã phát hiện lỗ hổng trong hệ thống thuế và truy thu được 560 triệu đô la Mỹ từ khai thác dầu khí. Việt Nam đã tiếp cận EITI từ năm 2006. Tuy nhiên, sau 10 năm xem xét, Việt Nam chưa tuyên bố tham gia sáng kiến này.
Hơn 3 thập kỷ qua, ngành khoáng sản của Việt Nam đã tăng trưởng nhanh chóng về quy mô. Theo thông tin tại hội thảo, Việt Nam đứng thứ 7 về khai thác dầu thô ở khu vực Châu Á Thái Bình Dương, đóng góp 2,3% tổng sản lượng thiếc và 1,8% tổng sản lượng xi măng thế giới vào năm 2012.
Theo số liệu của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Việt Nam đã khai thác 42,6 triệu tấn than, 3 triệu tấn quặng sắt, 3 triệu tấn Appatite, 193 nghìn tấn Mangan và nhiều loại khoáng sản khác với sản lượng lớn vào năm 2013.
Ông Trịnh Lê Nguyên (Giám đốc PanNature) cho biết, với quy mô khai thác như trên, nhiều loại khoáng sản của Việt Nam sẽ cạn kiệt trong tương lai gần. Cụ thể, số năm khai thác còn lại của dầu khí là 56 năm, barit là 21 năm, thiếc là 19 năm, chì – kẽm là 17 năm và vàng là 21 năm./.
- Từ khóa :
- chính sách thuế
- thuế tài nguyên
- trốn thuế
- tránh thuế
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Chống việc lợi dụng chính sách thuế để... né thuế
17:12' - 05/05/2016
Theo ActionAid Việt Nam, Việt Nam mất 20 triệu USD/năm do áp dụng các ưu đãi thuế đối với doanh nghiệp để thu hút vốn FDI và xảy ra tình trạng "né" thuế khá phổ biến của doanh nghiệp.
-
Chuyển động DN
Liên tục điều chỉnh chính sách thuế, doanh nghiệp ô tô "kêu" khó
17:30' - 26/04/2016
10 doanh nghiệp nhập khẩu ô tô chính hãng tại Việt Nam cho rằng, việc áp dụng Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt mới vào ngày 1/7/2016 sẽ gặp vấn đề bởi phương thức tính thuế mới theo dự luật chưa rõ ràng.
-
Kinh tế Việt Nam
Sẽ tiếp tục hoàn thiện chính sách thuế
07:08' - 18/03/2016
Bộ Tài chính sẽ tiếp tục hoàn thiện chính sách thuế, cải cách thủ tục hành chính thuế và hải quan để hỗ trợ hoạt động sản xuất, kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam.
-
Kinh tế Việt Nam
Doanh nghiệp và chuyên gia đánh giá thế nào về chính sách thuế AEC?
06:31' - 17/01/2016
Tham gia AEC, với mức thuế suất áp dụng hấp dẫn hơn được doanh nghiệp và chuyên gia nhìn nhận đây là cơ hội lớn mà Việt Nam không thể bỏ lỡ.
Tin cùng chuyên mục
-
Tài chính
Lạm phát duy trì ở mức thấp tại nền kinh tế lớn thứ ba châu Âu
06:50'
Mặc dù tỷ lệ lạm phát ở Italy vẫn tăng hàng năm, nhưng tốc độ tăng chậm hơn so với mức năm ngoái. Điều này có nghĩa là giá cả tại Italy nhìn chung vẫn tăng nhưng với tốc độ chậm hơn.
-
Tài chính
Mỹ tăng thuế nhập khẩu đối với thép và nhôm Trung Quốc sẽ không ảnh hưởng tới lạm phát
08:05' - 18/04/2024
Nhà Trắng giải thích các chính sách và khoản trợ cấp của Trung Quốc cho ngành thép và nhôm trong nước của họ đang ảnh hưởng đến những sản phẩm chất lượng cao của Mỹ.
-
Tài chính
Nghị quyết của Chính phủ về hoàn thiện chính sách thuế giá trị gia tăng
20:10' - 17/04/2024
Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 49/NQ-CP ngày 17/4/2024 phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 4 năm 2024.
-
Tài chính
LOTTE Finance và ZaloPay ký thỏa thuận hợp tác Buy Now Pay Later
13:08' - 17/04/2024
Sự hợp tác sẽ giúp người dùng thanh toán online một cách nhanh chóng với sự hỗ trợ tài chính từ LOTTE Finance và nền tảng công nghệ của ZaloPay.
-
Tài chính
Bitcoin đi ngang, giá ở dưới mốc 64.000 USD/BTC
09:08' - 17/04/2024
Trong những ngày qua giá Bitcoin dao động từ khoảng 62.000 USD đến 64.000 USD.
-
Tài chính
Hàn Quốc sẽ can thiệp nếu thị trường tài chính phản ứng quá mức
08:34' - 17/04/2024
Bộ Tài chính Hàn Quốc ngày 17/4 cho biết sẽ thực hiện các biện pháp "tức thì và mạnh mẽ" nếu biến động trên thị trường tài chính diễn biến quá mức do tác động của căng thẳng leo thang ở Trung Đông.
-
Tài chính
Hàn Quốc tiếp tục giảm thuế nhập khẩu xăng dầu
07:20' - 16/04/2024
Hàn Quốc dự kiến sẽ đăng công báo dự thảo sửa đổi Thông tư thi hành Luật thuế giao thông, năng lượng và môi trường, Thông tư thi hành Luật thuế tiêu thụ đặc biệt để gia hạn giảm thuế xăng dầu.
-
Tài chính
Thanh toán bảo hiểm tài sản doanh nghiệp và nhà ở tại Anh lên tới hơn 6 tỷ USD năm 2023
07:00' - 16/04/2024
Hiệp hội các công ty bảo hiểm Anh (ABI) cho biết tiền thanh toán bảo hiểm tài sản các ngôi nhà và doanh nghiệp của nước này đã lên tới 4,86 tỷ bảng Anh (6,07 tỷ USD) trong năm 2023.
-
Tài chính
Anh: Giá trị yêu cầu bồi thường bảo hiểm nhà ở do bão gây ra đạt mức kỷ lục
21:53' - 15/04/2024
Ngày 15/4, Hiệp hội các nhà bảo hiểm Anh (ABI) cho biết tổng giá trị các yêu cầu bồi thường bảo hiểm nhà ở liên quan đến thiệt hại do bão gây ra đã tăng lên mức kỷ lục trong năm ngoái.