Đổi mới công tác quy hoạch: Bài 1- "Lạm phát" quy hoạch
Có thể khẳng định, quá trình chuyển đổi từ nước nghèo với nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung bao cấp, sang nền kinh tế thị trường và trở thành một nước đang phát triển có mức thu nhập trung bình của thế giới có phần đóng góp quan trọng của quy hoạch.
Đây là một trong những công cụ hữu hiệu giúp các cấp, các ngành trong việc chỉ đạo, điều hành và thực hiện nhiệm vụ cụ thể hoá các mục tiêu chiến lược phát triển kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ.
Tuy nhiên, báo cáo của Chính phủ tại Kỳ họp thứ 2, Quốc hội Khóa XIV về dự thảo Luật Quy hoạch cũng chỉ rõ: “Công tác quy hoạch chưa theo kịp trước sự đổi mới và đã bộc lộ nhiều hạn chế, yếu kém, gây khó khăn trong điều hành phát triển kinh tế - xã hội của các cấp, các ngành, làm lãng phí nguồn lực của đất nước, ảnh hưởng tới môi trường sinh thái và cản trở các hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh của các tổ chức, doanh nghiệp, người dân”.
Cụ thể, những hạn chế, yếu kém đó là quy hoạch được lập quá nhiều, dẫn đến tình trạng “lạm phát” quy hoạch, thậm chí “loạn” quy hoạch. Theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đặng Huy Đông, nếu thời kỳ 2001 - 2010 chỉ mới lập 3.114 quy hoạch, thì đến thời kỳ 2011 - 2020 đã lập 12.860/19.285 quy hoạch.
Riêng từ năm 2011 - 2014, mỗi tháng cả nước có trên 358 quy hoạch được lập và phê duyệt. Năm 2015 thì ít hơn, nhưng cũng có trên 75 quy hoạch được lập và phê duyệt mỗi tháng.
Trong đó, quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội là 800 quy hoạch, quy hoạch xây dựng nhiều nhất với 7.180 bản, chiếm 52% tổng số quy hoạch thời kỳ 2011 - 2020; quy hoạch sử dụng đất hơn 2.250 bản, quy hoạch phát triển các ngành, lĩnh vực và sản phẩm là 3.500 bản.
Trái ngược với số lượng “bùng nổ”, chất lượng quy hoạch được nhận định là không gắn với nhu cầu sử dụng cũng như nguồn lực thực hiện và thiếu tính khả thi, gây lãng phí nguồn lực của đất nước.
Cũng chính bởi tình trạng chất lượng quy hoạch thiếu tính khả thi, không thực tế, dẫn đến tình trạng quy hoạch chưa “ráo mực” đã phải điều chỉnh như quy hoạch xi măng được đến nay đã điều chỉnh 3 lần, hay quy hoạch điện, than cũng đã và đang phải điều chỉnh.
Hoặc nhiều quy hoạch đã bị phá vỡ, như theo quy hoạch diện tích cao su sẽ ổn định 800.000 ha, nhưng đến nay đã vượt trên 155.700 ha; theo quy hoạch cà phê, đến nay diện tích cà phê của các tỉnh Tây Nguyên đã vượt 114.000 ha...
Bên cạnh đó, tình trạng quy hoạch của các ngành và địa phương chồng chéo, mâu thuẫn nhau. Cùng một đơn vị hành chính, cùng một ngành nhưng có nhiều quy hoạch được lập. Mỗi quy hoạch lại đề ra một chỉ tiêu khác nhau, gây khó khăn trong quá trình thực hiện, cũng là một thực trạng bất cập hiện nay.
Theo TS. Trần Hồng Quang, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược phát triển (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), chính hệ thống quy hoạch cồng kềnh, chồng chéo, trùng lặp gây tốn kém nguồn lực và giảm hiệu lực của các quy hoạch.
Trong thời gian qua, số lượng các quy hoạch phát triển ngành, sản phẩm được lập quá lớn cả ở trên phạm vi cả nước và cấp tỉnh. Trong mỗi kỳ quy hoạch, hàng trăm quy hoạch ngành, sản phẩm ở cấp cả nước được lập. Có địa phương lập 82 quy hoạch phát triển ngành, lĩnh vực, sản phẩm, riêng khu vực nông lâm ngư nghiệp lập 26 quy hoạch.
Do có quá nhiều loại quy hoạch dẫn đến có những khu vực đất đai vừa được quy hoạch phát triển khu du lịch, vừa quy hoạch xây dựng cảng biển và vừa quy hoạch khai thác khoáng sản; hoặc có những địa bàn vừa quy hoạch trồng mía, vừa quy hoạch trồng sắn nguyên liệu để sản xuất nhiên liệu sinh học... Hay tình trạng cùng trong một vùng, một khu vực, nhưng tỉnh nào, địa phương nào cũng “dàn hàng ngang” cùng quy hoạch cảng biển, sân bay…
Mâu thuẫn trong quy hoạch phát triển tất yếu dẫn đến mâu thuẫn trong các quyết định đầu tư và là nguyên nhân gây ra tranh chấp giữa các doanh nghiệp, giữa doanh nghiệp với cơ quan quản lý nhà nước hoặc nảy sinh cơ chế xin - cho thiếu minh bạch, ảnh hưởng đến mỗi trường đầu tư và quá trình phát triển.
Chính lãnh đạo một số địa phương đã than phiền về tình trạng quy hoạch "chồng" quy hoạch, gây khó không chỉ cho người dân vì quy hoạch “treo” mà còn khó khăn cho chính việc điều hành…
Xem thêm:
>> Đổi mới công tác quy hoạch: Bài 2- Quy hoạch cần có tính dự báo
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch vùng ĐBSCL
07:16' - 22/11/2016
Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
-
Kinh tế Việt Nam
Bên lề Quốc hội: Thực hiện “đan xen” các quy hoạch, tránh phát triển riêng lẻ
18:42' - 21/11/2016
Bên lề Kỳ họp thứ 2, Quốc hội Khóa XIV, phóng viên BNEWS/TTXVN đã có cuộc trao đổi với đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn Hà Nội) xung quanh những vấn đề đặt ra tại Dự thảo Luật Quy hoạch.
-
Kinh tế Việt Nam
Luật Quy hoạch: Nên xác định trách nhiệm phân cấp cụ thể
14:26' - 21/11/2016
Nên thiết kế một chương riêng quản lý nhà nước về quy hoạch vì đây là những nội dung liên quan đến thẩm quyền, xác định trách nhiệm quản lý phân cấp, phân quyền và ủy quyền của các cơ quan nhà nước.
-
Kinh tế Việt Nam
Luật Quy hoạch cần tạo sự thống nhất từ Trung ương đến địa phương
12:07' - 21/11/2016
Luật Quy hoạch cần tạo sự thống nhất của hệ thống quy hoạch từ Trung ương đến địa phương, hạn chế ảnh hưởng tiêu cực tới các hoạt động quy hoạch đang thực hiện theo quy định của pháp luật hiện hành.
-
Kinh tế Việt Nam
Hà Nội quy hoạch thêm 5 trung tâm thương mại
12:36' - 15/11/2016
Theo Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội, cơ quan này đã tiến hành nghiên cứu, bổ sung lập quy hoạch thêm 5 dự án trung tâm thương mại trên địa bàn Thủ đô, được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Cơ hội nghề nghiệp trong ngành điện gió ngoài khơi
19:17'
Trong các dự án điện gió ngoài khơi, những vị trí công việc khác nhau sẽ yêu cầu nhân sự hoàn thành những chứng chỉ đào tạo khác nhau.
-
Kinh tế Việt Nam
Yêu cầu thực hiện nghiêm quy định hóa đơn điện tử với kinh doanh xăng dầu
18:56'
Bộ trưởng Bộ Công Thương vừa ký ban hành công điện hỏa tốc số 2036/CĐ-BCT gửi các đơn vị liên quan về việc thực hiện nghiêm quy định về hóa đơn điện tử đối với hoạt động kinh doanh, bán lẻ xăng dầu.
-
Kinh tế Việt Nam
Việt Nam – Italy thúc đẩy hợp tác thương mại và đầu tư
17:51'
Quan hệ song phương giữa Việt Nam và Italy trong lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư đã phát triển tốt đẹp nhưng vẫn cần đẩy mạnh hơn nữa.
-
Kinh tế Việt Nam
Kiến tạo mô hình công nghiệp đô thị vệ tinh thông minh
16:28'
Theo VCCI, việc đảm bảo khu công nghiệp, khu kinh tế tiếp tục đóng vai trò là mô hình quan trọng trong thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội là yêu cầu cấp thiết hiện nay.
-
Kinh tế Việt Nam
Loạt chính sách về kinh tế nổi bật hiệu lực từ tháng 4/2024
15:42'
Một số chính sách liên quan kinh tế như hoạt động lấn biển theo Luật Đất đai 2024; giấy chứng nhận đủ điều kiện kỹ thuật với thiết bị ngành hàng không sẽ chính thức có hiệu lực từ tháng 4/2024.
-
Kinh tế Việt Nam
Chia sẻ kinh nghiệm phát triển kinh tế số, hoàn thiện thể chế công nghệ
12:41'
Chuyển đổi số là động lực thúc đẩy đổi mới sáng tạo nhằm tạo bứt phá, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế...
-
Kinh tế Việt Nam
Cung cấp thông tin thị trường Algeria cho doanh nghiệp Việt Nam
08:38'
Thương vụ Việt Nam tại Algeria đã tổ chức Phiên tư vấn trực tuyến về xuất khẩu và đầu tư sang Algeria cho 42 doanh nghiệp trong nước hoạt động trong các lĩnh vực xuất nhập khẩu nông lâm thủy sản...
-
Kinh tế Việt Nam
Việt Nam là đối tác thương mại lớn nhất của Canada trong khu vực ASEAN
22:24' - 27/03/2024
Hiện Canada là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam trong khu vực châu Mỹ và Việt Nam là đối tác thương mại lớn nhất của Canada trong khu vực ASEAN.
-
Kinh tế Việt Nam
Hà Nội thông qua Quy hoạch Thủ đô
22:20' - 27/03/2024
Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Hà Nội đã thống nhất thông qua Quy hoạch Thủ đô để các cơ quan khẩn trương triển khai các bước tiếp theo: Trình xin ý kiến Quốc hội tại Kỳ họp thứ 7 sắp tới.