Kiev quyết định không trả lương hưu tại hai vùng ly khai

Đây là giải pháp cho cuộc xung đột đầu tiên đã tới hồi chín muồi liên quan đến chức năng và quyền hạn trong Chính phủ Ukraine.

Phó Thủ tướng Ukraine phụ trách các vấn đề xã hội Pavel Rozenko đã bác bỏ khả năng nối lại việc chi trả lương hưu cho cư dân các vùng lãnh thổ do DNR và LNR kiểm soát.Ông Rozenko, trước là Bộ trưởng Chính sách xã hội trong chính phủ của cựu Thủ tướng Arseniy Yatsenyuk, đã kiên quyết khẳng định rằng chính sách của chính phủ tiền nhiệm sẽ tiếp tục được tân Thủ tướng Groisman thực hiện. 

Ông Rozenko cho biết 6 tháng trước khi xảy ra chiến tranh, Donbass, vùng đất hiện đã nằm ngoài sự kiểm soát của Ukraine, có 1,27 triệu cán bộ hưu trí. Tuy nhiên, trong vòng hai năm qua, chính quyền trung ương đã không thể quản lý được chính xác số người đã về hưu và qua đời tại đây do không có thông tin đủ tin cậy.

Theo ông Rozenko, dựa trên các thống kê về tỷ lệ tử vong trong những năm gần đây, ước tính có khoảng 40.000-50.000 người ở khu vực Lugansk và Donetsk đã chết. Nhưng, nhiều người trong số họ vẫn tiếp tục nằm trong danh sách nhận lương hưu từ chính phủ và đây là điều không thể chấp nhận được.

Vào thời điểm cuối năm 2014, Kiev đã đóng cửa tất cả các chi nhánh ngân hàng tại DNR và LNR. Tiếp đó, cựu Thủ tướng Yatsenyuk còn đã thông báo toàn bộ khoản lương hưu và trợ cấp xã hội dành cho những người sống tại các vùng lãnh thổ không được kiểm soát này sẽ được sung công tại kho bạc nhà nước.

Số người về hưu này chỉ có thể được nhận lại tiền hưu "sau khi Donbass được giải phóng" hoặc họ có thể rời khỏi Donbass, làm thủ tục khai báo và nhận lương hưu và trợ cấp tại nơi cư trú mới. Chính sách này của Thủ tướng Yatsenyuk cũng vẫn tồn tại kẽ hở khi nhiều cư dân vùng Donetsk và Lugansk, trên thực tế vẫn sống tại đây nhưng đã làm thủ tục nhằm chính thức hóa tình trạng sơ tán để được nhận tiền lương và trợ cấp tại các địa phương khác.

Tuy nhiên, trong hai năm qua, chính quyền trung ương cũng đã có những đề án khác nhau, cho phép người trung gian, với các loại thẻ khác nhau, nhận lương hưu, nhằm cải thiện phương thức thanh toán lương lưu và các khoản trợ cấp xã hội. Nhưng dù thế nào cũng không thể tránh khỏi các kẽ hở cũng như những bất tiện nhất định.

Cuộc chiến chống "du lịch hưu trí" và phân biệt giấy tờ, thẻ giả... đang làm đau đầu nội các mới. Với kinh nghiệm từ khi còn lãnh đạo Bộ Chính sách xã hội, ông Rozenko thừa nhận đây là một công cuộc phức tạp, và cho rằng chính sách cho phép cán bộ hưu trí nhận lương hưu và trợ cấp khi di tản sang vùng khác cần phải được xem xét lại, thậm chí phải hủy bỏ, bởi nhà nước thực sự không kiểm soát được độ xác thực trong việc này.

Mặc dù có nhiều ý kiến trái chiều, song mới đây, Phó Thủ tướng Rozenko đã khẳng định chỉ khôi phục việc trả lương hưu và tiền trợ cấp cho những người sống trong vùng ly khai sau khi chính quyền trung ương khôi phục thẩm quyền tại đó. Ông cũng khẳng định sẽ đích thân giám sát vấn đề trả lương bởi “sẽ không có chuyện người chết vẫn tiếp tục được nhận lương hưu”.