Lehman Brothers: Chặng đường 8 năm sau vụ phá sản lịch sử (Phần I)
Đây là vụ phá sản lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ khiến thị trường chao đảo, đẩy 80 chi nhánh trên toàn thế giới của ngân hàng này phải đóng cửa, châm ngòi cho cuộc khủng hoảng ngân hàng tồi tệ nhất thế giới trong vòng một thế kỷ.
Nếu như trước thời điểm phá sản một năm, Lehman Brothers còn ghi mức lợi nhuận ròng kỷ lục xấp xỉ 4,2 tỷ USD. Tại sao Lehman Brothers lại sụp đổ khi mà trong lịch sử hình thành và phát triển của Lehman Brothers đã không ít lần gặp khủng hoảng, nhưng đều cố gắng vượt qua nhờ có tiếng là một ngân hàng đầu tư khôn ngoan và quản lý tốt.Thăng trầm trên thương trường
Được thành lập vào năm 1850 do ba anh em nhà Lehman: Henry, Emanuel và Mayer người Do Thái nhập cư từ Đức vào, Lehman Brothers ban đầu là một công ty buôn bán bông, về sau hoạt động chính trong lĩnh vực giao dịch trái phiếu.
Năm 1870, sở giao dịch hoa bông New York được thành lập với sự đóng góp của công ty anh em nhà Lehman.
Năm 1884, công ty Lehman Brother tham gia vào thị trường trái phiếu phát triển đường sắt, bắt đầu hoạt động tư vấn đầu tư.
Năm 1887, công ty của anh em nhà Lehman trở thành hội viên của Sở Giao dịch Chứng khoán New York.
Năm 1899, lần đầu tiên công ty nhận bảo lãnh phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Lehman Brothers bắt đầu liên kết với Goldman Sachs và trong vòng 20 năm, liên danh này đã nhận bảo lãnh phát hành hàng trăm trái phiếu doanh nghiệp khác nhau.
Vào thập niên 1980, trong Lehman Brothers xảy ra mâu thuẫn nội bộ khá sâu sắc. Lehman Brothers bị bán lại cho hãng thẻ tín dụng American Express vào năm 1984.
Năm 1994, American Express từ bỏ chiến lược “siêu thị tài chính” của mình. Kết quả là một công ty nhỏ, tách ra từ tập đoàn này, với tên gọi ban đầu là Lehman Brothers. Đó là lý do tại sao, nhiều người vẫn nói rằng, Lehman không phải là một ngân hàng đầu tư 158 tuổi, mà chỉ là một công ty 14 tuổi với cái tên 158 tuổi.
Giám đốc điều hành Dick Fuld từng giúp Lehman vượt qua cuộc khủng hoảng năm 1998, đã phát triển một chiến lược kinh doanh phù hợp cùng với một hệ thống quản trị rủi ro được đánh gia là tốt nhất Phố Wall. Tháng 2/2007, giá cổ phiếu của Lehman còn tăng ở mức cao kỷ lục 86,18 USD/cổ phiếu, giá trị vốn hóa thị trường lên tới 60 tỷ USD. Là ngân hàng đầu tư kinh doanh thông qua quản trị rủi ro, Lehman Brothers là nạn nhân của chính mình trong bối cảnh một cuộc khủng hoảng tín dụng toàn diện và khốc liệt trong lịch sử. Lehman Brothers đã cố gắng không dính nhiều vào tín dụng bất động sản dưới chuẩn.Trong số danh mục liên quan đến bất động sản trị giá khoảng 60 tỷ USD thì tín dụng bất động sản dưới chuẩn chỉ chiếm dưới 2 tỷ USD. Tuy nhiên, khủng hoảng tín dụng dưới chuẩn đã lan sang tín dụng trên chuẩn và toàn bộ thị trường tín dụng nói chung. Không kịp thoát ra, nên tới tháng 6/2008 Lehman Brothers đã rơi vào đỉnh cao khó khăn của cuộc khủng hoảng tín dụng. Lehman Brothers buộc phải nộp hồ sơ xin bảo hộ phá sản vào tháng 9 trong cùng năm đó.
Trong nửa đầu năm 2008, giá cổ phiếu của Lehman Brothers đã giảm tới 70%. Lòng tin của các nhà đầu tư tiếp tục giảm đi khi cổ phiếu của công ty mất giá thêm 50% vào ngày 9/9/2008 và chỉ còn 0,21 USD/cổ phiếu. Sự sụp đổ của Lehman Brothers không chỉ khiến các cổ đông điêu đứng mà còn khiến 25.000 nhân viên của tập đoàn này lâm vào cảnh thất nghiệp.
Lehman chỉ còn lại tài sản trị giá 400 triệu USD là bất động sản mang tính thương mại, trong đó có khách sạn NYLO New York City. Sau khi nộp đơn xin phá sản, Lehman Brothers đã tái đầu tư nhiều tài sản để chờ cơ hội đưa ra thị trường.Thương vụ lớn nhất của Lehman Brothers là bán công ty đầu tư phát triển nhà chung cư Archstone Inc. vào đầu năm 2013 với giá 6,5 tỷ USD. Archstone Inc được Lehman Brothers mua tới 22,2 tỷ USD ở thời điểm trước khi bị phá sản do đánh giá sai lầm của giám đốc điều hành Dick Fuld lúc đó. Còn khách sạn NYLO được bán cuối tháng 6/2016 với giá 140 triệu USD. Tính đến năm 2015, Lehman Brothers có giá trị tài sản khoảng 15 tỷ USD và 200 nhân viên.
Họa vô đơn chí
Giám đốc điều hành Dick Fuld, người đã từng gắn bó trong suốt 4 thập kỷ, chèo lái Lehman Brothers gặt hái được thành công, song ông cũng chính là người đưa Lehman Brothers đến chỗ phá sản. Vốn là người thận trọng, ông Fuld đã giúp Lehman Brothers vượt qua cuộc khủng hoảng năm 1998 với sự sụp đổ của quỹ đầu cơ “Long-Term Capital Management” là một khách hàng lớn của Lehman Brothers.
Tuy nhiên, khi ông Fuld thay đổi chiến lược kinh doanh của Lehman Brothers sang các hoạt động rủi ro hơn, trong đó có bất động sản, thì mọi việc lại đổi theo chiều ngược lại.
Năm 2005, giám đốc toàn cầu phụ trách dòng sản phẩm có thu nhập cố định của Lehman Brothers là Michael Gelband đã phải ra đi vì có quan điểm trái ngược về chiến lược kinh doanh này của ông Fuld. Khi khủng hoảng bắt đầu tấn công vào Phố Wall, ông Fuld khẳng định, đó chỉ là những rắc rối ngắn hạn và những công ty dám chấp nhận rủi ro lớn sẽ là những người thu lợi nhiều một khi khủng hoảng chấm dứt.Chính sự liều lĩnh này khiến mô hình làm ăn kiểu đi vay kết hợp đầu tư rủi ro của Lehman Brothers liên tục “phình ra”, thậm chí ngay cả khi các doanh nghiệp khác trong ngành tài chính cắt giảm hoạt động này trong hoàn cảnh khủng hoảng tín dụng mỗi lúc thêm trầm trọng.
Lehman Brothers đã vay quá nhiều vốn và dùng phần lớn khoản tiền này đổ vào các vụ đầu tư những loại tài sản có chất lượng đáng ngờ đẩy Lehman Brothers liên tục bị thua lỗ nặng.
Tháng 6/2008, khi Lehman Brothers rơi vào đỉnh cao khó khăn của cuộc khủng hoảng tín dụng thì Michael Gelband được mời trở về vị trí giám đốc toàn cầu phụ trách thị trường vốn, song đã quá muộn để cứu vãn tình hình. Cùng với đà leo thang của khủng hoảng, thị trường chứng khoán liên tục sụt giá và trở thành liều thuốc độc đối với các khoản đầu tư cũng như khả năng thanh khoản của Lehman. Bên cạnh đó, cổ phiếu Lehman Brothers lại bị bán khống. Sự mất lòng tin của thị trường càng đẩy Lehman Brothers dần rơi vào thế bất lợi. Công bằng mà nói cuộc khủng hoảng tín dụng đã làm hàng loạt ngân hàng tên tuổi đều rơi vào vòng xoáy nợ chứ không chỉ có Lehman Brothers. Một loạt cơ sở tài chính hàng đầu thế giới khác như UBS của Thụy Sỹ, Merrill Lynch, Bear Steans, Morgan Stanley, Freddie Mac, Fannie Mae đều gánh chịu các khoản lỗ nặng nề với tổng số lên tới hàng trăm tỷ USD. Ngay trước lúc Lehman Brothers suy sụp, những ngân hàng tên tuổi như Merrill Lynch, AIG, Washington Mutual cũng rơi vào tình trạng tương tự. Ngày 14/9/2008, Bank of America mua lại Merrill Lynch với giá 50 tỷ USD. Không may như Merrill Lynch, Lehman Brothers không tìm được người mua và phải đệ đơn xin phá sản. Kết cục thảm của Lehman Brothers đã đi vào lịch sử không thể nào quên đối với giới đầu tư tài chính toàn cầu.Cho đến nay, giới chuyên gia đã và đang tiếp tục nghiên cứu, thảo luận để có thể thấu hiểu bài học mang tên Lehman Brothers.
Xem tiếp phần II
Tin liên quan
-
Ngân hàng
Hậu Brexit: Ngân hàng Mỹ lao đao khi lãi suất thấp
09:21' - 17/07/2016
Anh rời EU sẽ khiến lãi suất của Mỹ được đẩy xuống mức thấp hơn trong thời gian dài hơn và gây sức ép đối với các hoạt động tái đầu tư.
-
Ngân hàng
Ngân hàng Mỹ đầu tiên phát hành thẻ tín dụng tại Cuba
14:26' - 16/06/2016
Ngân hàng địa phương mang tên Stonegate ở bang Florida của Mỹ đã ghi tên vào lịch sử khi ấn hành thẻ tín dụng đầu tiên có thể dùng ở Cuba kể từ khi Washington và La Habana bình thường hóa quan hệ.
-
Ngân hàng
Mỹ cáo buộc 7 công dân Iran tấn công hệ thống máy tính của hàng chục ngân hàng
10:47' - 25/03/2016
Mỹ cáo buộc 7 công dân Iran tấn công vào hệ thống máy tính của hàng chục ngân hàng Mỹ và âm mưu xâm nhập hệ điều hành một đập ở thành phố New York, gây thiệt hại hàng triệu USD.
-
Tài chính & Ngân hàng
Mỹ cần tăng cường giám sát các ngân hàng lớn
06:11' - 22/03/2016
Tổng Công ty Bảo hiểm Tiền gửi Liên bang (FDIC) cho rằng các cơ quan quản lý ngành ngân hàng Mỹ cần tăng cường giám sát hoạt động của những ngân hàng lớn với các đợt kiểm toán sâu rộng
Tin cùng chuyên mục
-
Ngân hàng
BVBank ước đạt 35% kế hoạch lợi nhuận sau quý đầu năm
19:11' - 19/04/2024
Ngân hàng TMCP Bản Việt (BVBank) ước tính lợi nhuận trước thuế quý I/2024 đạt gần 70 tỷ đồng, đạt 35% kế hoạch mục tiêu của 2024.
-
Ngân hàng
Phó Chủ tịch SHB Đỗ Quang Vinh bắt đầu mua lượng cổ phiếu đăng ký
15:39' - 19/04/2024
Ông Đỗ Quang Vinh, Phó Chủ tịch SHB sẽ bắt đầu mua hơn 100 triệu cổ phiếu SHB từ ngày 19/4. Nếu hoàn tất mua thành công, ông Vinh sẽ sở hữu tỷ lệ cổ phần SHB cao nhất trong HĐQT ngân hàng.
-
Ngân hàng
Loạt ngân hàng tăng lãi suất huy động thêm 0,2-0,3%/năm
15:14' - 19/04/2024
Cập nhật biểu lãi suất ngân hàng ngày 19/4 cho thấy lãi suất huy động tại nhiều kỳ hạn tiếp tục có xu hướng tăng.
-
Ngân hàng
Ngân hàng Nhà nước sẽ can thiệp nếu tỷ giá có diễn biến bất lợi
14:38' - 19/04/2024
Thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước dùng các công cụ, các biện pháp, điều hành tỷ giá trung tâm để điều phối việc lên, xuống phù hợp theo tình hình chung, nhằm đảm bảo cân đối, hài hòa cung cầu.
-
Ngân hàng
Chủ tịch JP Morgan: Fed có thể chưa cắt giảm lãi suất trong năm nay
14:19' - 19/04/2024
Theo hãng tin Bloomberg ngày 18/4, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) có thể chưa cắt giảm lãi suất trong năm nay.
-
Ngân hàng
Cho phép ngân hàng thương mại kéo dài cơ cấu, giữ nguyên nhóm nợ thêm 6 tháng
13:05' - 19/04/2024
Theo Phó thống đốc Đào Minh Tú, mức độ, liều lượng của chính sách phải đảm bảo hài hòa hai vấn đề, là chất lượng hoạt động của các ngân hàng và hỗ trợ doanh nghiệp, trước mắt chỉ kéo dài thêm 6 tháng.
-
Ngân hàng
Ngân hàng Nhà nước sẽ đấu thầu vàng vào ngày 22/4
12:41' - 19/04/2024
Thứ Hai ngày 22/4, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiến hành đấu thầu vàng. Theo đó, ngay vào chiều ngày hôm nay 19/4, Ngân hàng Nhà nước sẽ có thông báo tới 15 doanh nghiệp vàng đủ điều kiện đấu thầu.
-
Ngân hàng
PGBank báo lãi trở lại trong quý I/2024 dù thu nhập sụt giảm
11:26' - 19/04/2024
Ngân hàng TMCP Thịnh vượng và Phát triển (PGBank – UPCoM: PGB) vừa công bố báo cáo tài chính quý I/2024, ghi nhận lợi nhuận dương dù số liệu này giảm so với cùng kỳ năm trước.
-
Ngân hàng
Lãi suất thế chấp tại Mỹ lập đỉnh mới
11:13' - 19/04/2024
Lãi suất thế chấp cố định kỳ hạn 30 năm, mức lãi vay phổ biến nhất đối với khách mua nhà tại Mỹ, lần đầu tiên vượt mốc 7% kể từ đầu năm nay.