Năm vấn đề đáng lưu tâm về TPP
TPP đã khơi thông niềm hy vọng về một tương lai sáng lạn của khu vực mậu dịch chiếm tới 40% nền kinh tế toàn cầu.
Tuy nhiên, theo tờ "Thời báo Tài chính" (Anh), trong hàng nghìn trang tài liệu mới được các nước công bố, chỉ có năm vấn đề cốt lõi mà các nước cần phải lưu tâm khi nghiên cứu, xem xét và triển khai TPP.
Thứ nhất, lộ trình hướng tới mục tiêu mậu dịch tự do còn rất dài.
Khi bắt đầu những phiên đàm phán sơ bộ, các nước thành viên TPP đã sớm cam kết sẽ xóa bỏ tất cả hàng rào thuế quan. Trong khuôn khổ TPP, thuế suất đánh vào hàng nghìn chủng loại hàng hóa sẽ được dỡ bỏ.
Theo tính toán của Mỹ, có khoảng 18.000 dòng thuế như vậy. Nhưng nếu đi đến tận cuối con đường để hoàn thành mục tiêu thiết lập khu vực mậu dịch tự do, thì cũng phải mất hàng thập kỷ.
Mức thuế 2,5% hiện nay đánh vào ô tô nhập khẩu từ Nhật Bản trên thị trường Mỹ sẽ giảm xuống 2,25% sau 15 năm, và cần thêm 10 năm nữa để về 0%.
Trong khi đó, mức thuế 25% đối với xe tải nhập từ Nhật Bản vẫn được giữ nguyên trong khoảng thời gian 30 năm kể từ khi TPP có hiệu lực.
Các nhà sản xuất sô-cô-la sữa của Canada cũng phải lâm vào hoàn cảnh tương tự. Sản phẩm của họ xuất khẩu sang Mỹ sẽ phải chịu mức thuế 4,3% cộng với 37,2 xu/kg trong vòng 30 năm.Không chỉ dừng lại ở vấn đề thuế quan, Mỹ vẫn là nước bảo hộ mậu dịch lớn nhất và ngành công nghiệp ô tô của họ được hưởng lợi nhiều nhất.
Thứ hai, TPP sẽ tạo đà cho "nền kinh tế kỹ thuật số" và các ngành công nghiệp công nghệ cao vươn lên chiếm ưu thế.
Nhiều luật lệ mới được áp dụng nhằm đảm bảo rằng các công ty có thể gửi dữ liệu thông tin qua biên giới một cách tự do.
TPP cũng cấm chính phủ các nước thành viên yêu cầu công ty đặt "thiết bị điện toán", ví dụ như máy chủ, ở nước sở tại. Những luật lệ "nội địa hóa" mà các công ty điện toán đám mây coi là rào cản của thương mại cũng sẽ được bãi bỏ.
Thứ ba, các nhà đầu tư nước ngoài được phép kiện chính phủ, nhưng đây sẽ là một tiến trình phức tạp và khó khăn.
Nhiều người lên tiếng chỉ trích việc TPP cho phép công ty nước ngoài kiện chính phủ tại hội đồng trọng tài. Vấn đề này đang châm ngòi cho những cuộc tranh cãi.
Giới doanh nghiệp cho rằng việc đề cập đến cơ chế "giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư và chính phủ (ISDS)" trong TPP là rất quan trọng nhằm bảo vệ các nhà đầu tư nước ngoài tại tòa án địa phương. TPP thiết lập bộ quy tắc ứng xử cho các trọng tài, và yêu cầu toàn bộ tiến trình xử lý theo ISDS phải được công khai.
Thứ tư, TPP áp đặt luật lệ mới cho doanh nghiệp nhà nước, nhưng vẫn có miễn trừ đáng quan tâm.
Theo giải thích từ phía Mỹ, mục tiêu của TPP khá tham vọng khi đề cập đến doanh nghiệp nhà nước.
Đó là giải quyết một cách triệt để và toàn diện những mâu thuẫn, cạnh tranh giữa doanh nghiệp nhà nước và tư nhân trong môi trường thương mại và đầu tư toàn cầu.
Tuy nhiên, vẫn có một số doanh nghiệp nhà nước được hưởng miễn trừ, ví dụ như quỹ đầu tư GIC và Temasek Holdings của Singapore, hay Permodalan Nasional Berhad của Malaysia.
Thứ năm, TPP vẫn chưa đủ sức mạnh để thuyết phục những người chỉ trích.
Tổng thống Mỹ Barack Obama miêu tả TPP là hiệp định "tiến bộ nhất" từ trước tới nay. Không có gì ngạc nhiên khi ông đề cập nhiều đến các điều khoản liên quan đến lao động và môi trường, bởi đây chính là điểm vô cùng quan trọng đối với đảng Dân chủ của ông.
Tuy nhiên, trên thực tế, TPP đã không nhắc đến biến đổi khí hậu trong chương nói về môi trường.
Chỉ có một dòng ngắn ngủi: "Các nước TPP nhận thức được rằng nỗ lực chuyển đổi sang một nền kinh tế khí thải thấp cần phải có hành động tập thể". Điều này châm ngòi cho những chỉ trích gay gắt từ các nhóm hoạt động môi trường.
Lê Phương (TTXVN tại London)Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
TPP sẽ ngăn chặn việc thao túng tiền tệ
15:49' - 06/11/2015
Các thành viên TPP sẽ họp ít nhất một năm một lần để tham vấn về kinh tế vĩ mô và chính sách tỷ giá hối đoái, đồng thời ngăn chặn những thông lệ thiếu công bằng về tiền tệ.
-
Kinh tế Thế giới
12 nước thành viên đồng loạt công bố toàn văn hiệp định TPP
21:43' - 05/11/2015
Chiều 5/11 (theo giờ Hà Nội), văn bản bằng tiếng Anh của Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã được đồng loạt 12 nước thành viên, trong đó có Việt Nam, công bố.
-
Kinh tế Thế giới
"Kẻ được người mất" từ TPP
13:30' - 17/10/2015
TPP ban đầu không phải là “phát minh” của Mỹ; đó là một hiệp định thương mại nhỏ giữa Singapore, New Zealand, Chile và Brunei.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Áp dụng kiểm soát an ninh hàng không tăng cường dịp 30/4 - 1/5
11:13'
Cục Hàng không Việt Nam vừa ra quyết định áp dụng biện pháp kiểm soát an ninh hàng không tăng cường cấp độ 1 tại cảng hàng không, sân bay, các cơ sở cung cấp dịch vụ không lưu dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5.
-
Kinh tế Việt Nam
Cấm xe tải trên 20 tấn qua đèo Bảo Lộc giờ cao điểm dịp lễ 30/4
11:08'
Ngành Giao thông vận tải tỉnh Lâm Đồng vừa có văn bản hướng dẫn phân luồng tổ chức giao thông trong dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5 trên các tuyến đường từ các tỉnh, thành phía Nam lên thành phố Đà Lạt.
-
Kinh tế Việt Nam
Bộ Công Thương lấy ý kiến Dự thảo Nghị định quy định về cơ chế mua bán điện
20:40' - 24/04/2024
Bộ Công Thương tổ chức Hội thảo đóng góp ý kiến đối với Dự thảo Nghị định quy định về cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa các đơn vị phát điện với khách hàng (DPPA).
-
Kinh tế Việt Nam
Sắp diễn ra Hội nghị xúc tiến thương mại và phát triển xuất nhập khẩu vùng Tây Nguyên
20:08' - 24/04/2024
Tây Nguyên được đánh giá là vùng có rất nhiều lợi thế trong phát triển kinh tế và hội nhập kinh tế quốc tế, nhờ tính đặc thù trong bản sắc văn hoá, dân tộc, hệ sinh thái, tài nguyên...
-
Kinh tế Việt Nam
Tỉnh Đồng Nai sẵn sàng chào đón làn sóng các nhà đầu tư Nhật Bản
19:49' - 24/04/2024
Theo phóng viên TTXVN tại Nhật Bản, ngày 24/4, tại thủ đô Tokyo đã diễn ra Hội nghị xúc tiến đầu tư tỉnh Đồng Nai.
-
Kinh tế Việt Nam
Tiếp nhận hồ sơ yêu cầu rà soát cuối kỳ chống bán phá giá sản phẩm plastic
19:37' - 24/04/2024
Thời hạn Cục Phòng vệ thương mại tiếp nhận hồ sơ chậm nhất là ngày 24 tháng 5 năm 2024.
-
Kinh tế Việt Nam
Vụ đào lấy đất trái phép ở Quảng Trị: Xem xét không nghiệm thu 23.000 m3 đất san nền bất hợp pháp
19:20' - 24/04/2024
Khoảng 23.000 m3 đất bị đào lấy trái phép (nằm cạnh dự án) được Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Nam Bến Hải (nhà thầu) dùng để đắp nền đường và san nền phân lô Khu tái định cư xã Linh Trường.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Phạm Minh Chính: Đào tạo nhân lực bán dẫn là đột phá của đột phá về đào tạo nguồn nhân lực
19:08' - 24/04/2024
Hiện nay, nước ta có khoảng 240 trường đại học, trong đó gần 160 trường có chuyên ngành đào tạo kỹ thuật, có khả năng chuyển đổi để đào tạo nhân lực bán dẫn.
-
Kinh tế Việt Nam
Chưa hết "khan" vé máy bay, đường sắt "cạn" vé dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5
18:10' - 24/04/2024
Trong dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5, ngành đường sắt cũng ghi nhận tình trạng khách đã đặt gần như kín chỗ trên một số tuyến đi, đến từ ga Hà Nội và ga Sài Gòn.