Nghịch lý ở ngành công nghiệp chế biến cao su
Mặc dù Việt Nam là nước đứng thứ 3 trên thế giới về xuất khẩu cao su thiên nhiên, thế nhưng hàng năm các doanh nghiệp vẫn phải nhập khẩu một số chủng loại cao su nguyên liệu để đáp ứng nhu cầu kinh doanh, sản xuất, chế biến.
Vấn đề này đặt ra bài toán cân đối lại cơ cấu sản phẩm trong ngành cao su, nhằm hạn chế nhập khẩu cũng như phụ thuộc quá lớn vào thị trường xuất khẩu Trung Quốc.
Nghịch lý của ngành công nghiệp chế biến cao su
Theo Hiệp hội Cao su Việt Nam (VRA), phần lớn cao su nguyên liệu được nhập về nhằm để kinh doanh tạm nhập tái xuất và một phần đáp ứng nhu cầu của nhà sản xuất lốp xe tại Việt Nam. Chủng loại cao su nguyên liệu được nhập khẩu nhiều nhất là cao su khối TSR 10 và TSR 20.
Đây cũng là 2 chủng loại sản phẩm mà các doanh nghiệp ngành lốp xe hiện có nhu cầu rất lớn, thế nhưng phần lớn lại đang phải nhập khẩu, vì trong nước sản xuất với số lượng ít do giá bán không cao so với chủng loại SVR 3L.
Ông Nguyễn Đình Đông, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Công nghiệp cao su miền Nam (Casumina) cho biết, hiện Casumina đang sử dụng ¾ lượng nguyên liệu cao su thiên nhiên là có nguồn gốc trong nước, còn lại phải nhập khẩu từ Malaysia hoặc Thái Lan để phục vụ sản xuất loại lốp bố thép cao cấp.
Theo ông Đông, có sự khác biệt về chất lượng cũng như tính năng cao su SVR 10, SVR 20 của Việt Nam với cao su cùng chủng loại của các nước trong khu vực Đông Nam Á. Khi nghiên cứu sử dụng cao su khối trong nước để sản xuất lốp xe bố thép thì Công ty gặp khó khăn do tính bám dính của bố thép và cao su khá kém.
Đây cũng là lý do mà Casumina phải nhập khẩu TSR 10, TSR 20 từ nước khác để sản xuất lốp xe bố thép. Bên cạnh đó, sản lượng sản xuất SVR 10, SVR 20 ở trong nước còn khá khiêm tốn, những doanh nghiệp đi sau về sản xuất lốp xe bố thép như Casumina hiện vẫn chưa kết nối được với các nhà sản xuất nguyên liệu để có đủ nguồn cung sản xuất.
Một khảo sát mới đây của Viện Nghiên cứu Cao su Việt Nam ở một số doanh nghiệp sản xuất săm lốp hàng đầu cũng cho thấy, khả năng đáp ứng của cao su nguyên liệu trong nước cho ngành này vẫn còn khá hạn chế.
Cụ thể, đối với Hãng lốp xe Goodyear, cao su Việt Nam chỉ mới đáp ứng một phần SVR 10, trong khi nhu cầu chủ yếu là TSR 20, trên 500.000 tấn/năm. Mặt khác, các nhà máy cao su nguyên liệu tại Việt Nam hầu hết đều có công suất thấp, chưa đáp ứng được độ đồng đều về chất lượng.
Casumina có nhu cầu TSR 10, TSR 20 khoảng 500 tấn/tháng, nhưng phải nhập từ Malaysia. Các lô SVR 10, SVR 20 của Malaysia có độ dẻo, độ nhớt thuận lợi cho việc cán luyện, ép xuất, tạo hình, lưu hóa cũng như giảm tỷ lệ phế phẩm nhiều hơn so với nguyên liệu trong nước.
Công ty cổ phần Cao su Đà Nẵng (DRC) cũng cần khoảng 18.000 tấn cao su thiên nhiên hàng năm, chủ yếu là SVR 10, SVR 20, tuy nhiên không tìm đủ nguồn cung nội địa nên buộc phải nhập khẩu. Còn Chengshin, Continential thì phản ánh chất lượng cao su tờ xông khói RSS của Việt Nam chưa bằng các nước nên chưa nhập mặt hàng này của Việt Nam.
Tham gia vào cuộc khảo sát này, ông Thái Hồng Khang, Giám đốc Trung tâm Công nghệ Cao su thuộc Viện Nghiên cứu Cao su Việt Nam cho biết, điểm đáng lưu ý khác khiến cao su nội địa ít “ghi điểm”, đó là cách làm khá “tùy hứng” của các doanh nghiệp sản xuất cao su nguyên liệu.
Khi giá cao su tăng cao, các nhà cung cấp nguyên liệu thường dồn toàn bộ cho xuất khẩu mà ít ưu tiên cho các doanh nghiệp sản xuất trong nước, đến khi giá sụt giảm thấp thì mới đẩy mạnh ở thị trường nội địa.
Điều này khiến các doanh nghiệp sản xuất lốp xe trong nước khá “đau đầu” và quay ra lựa chọn nhập khẩu thay vì sử dụng nguyên liệu tại chỗ. Ngoài vấn đề chất lượng, thì việc giá cao su SVR 10, SVR 20 trong nước cao hơn giá nhập khẩu cũng là bài toán của doanh nghiệp sản xuất lốp đặt ra hiện nay.
Có nên thay đổi cơ cấu sản phẩm?
Theo bà Trần Thị Thúy Hoa, Trưởng ban Tư vấn phát triển ngành cao su thuộc Hiệp hội Cao su Việt Nam, trong cơ cấu cao su nguyên liệu của Việt Nam, hiện chủng loại SVR 10, SVR 20 chỉ chiếm tỷ trọng khoảng 15-17%, trong khi nhu cầu sử dụng thực tế lại lên đến 65-70%.
Các doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu trong nước chỉ tập trung vào sản xuất những chủng loại cao cấp có giá bán cao như SVR 3L, SVR- CV 50, SVR-CV 60, mà ít quan tâm đầu tư dây chuyền sản xuất SVR 10, SVR 20.
Một trong những nguyên nhân khiến cao su SVR 10, SVR 20 ít được doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu đầu tư, quan tâm, đó là do chênh lệch giá giữa SVR 10, SVR 20 với 3L. Thống kê của VRA cho thấy, từ năm 2016 đến nay, giá SVR 10 thấp hơn SVR 3L từ 40-220 USD/tấn.
Nếu doanh nghiệp đầu tư sản xuất SVR 3L sẽ có lợi nhuận cao hơn. Tuy nhiên, nhu cầu thị trường lại đang “nghiêng” về SVR 10, SVR 20. Trong ngành sản xuất săm lốp, SVR 3L chủ yếu được dùng để sản xuất săm, tuy nhiên thị trường hiện lại ưa chuộng sản phẩm săm không lốp nên tiêu thụ SVR 3L ngày càng khó khăn.
Dự báo của các chuyên gia cũng cho biết, đến năm 2020, nhu cầu của thế giới về cao su thiên nhiên là 15 triệu tấn, trong đó chỉ có 150.000 tấn SVR 3L. Nếu các doanh nghiệp không giảm sản lượng 3L và vẫn đầu tư mở rộng sản xuất thì có nguy cơ thừa trên 300.000 tấn. Các doanh nghiệp Việt Nam có nguy cơ phải đối mặt với vấn đề tiêu thụ khó khăn, bị ép giá, yêu sách chất lượng từ người mua…
Trong khi đó ở Việt Nam, tiềm năng của ngành công nghiệp săm lốp trong nước là rất lớn. Hiện số lượng các nhà sản xuất săm lốp xe ở Việt Nam còn khá ít. Với sự phát triển kinh tế, xã hội và định hướng của Chính phủ mới đây về ngành công nghiệp sản xuất ô tô nguyên chiếc và xuất khẩu lốp xe, thì trong 5-10 năm tới, sản lượng săm lốp sẽ tăng lên đáng kể.
Điều này đang đặt ra một hướng phát triển mới cho các doanh nghiệp trong ngành cao su. Một số doanh nghiệp đã bắt đầu chuyển hướng sang đầu tư mới dây chuyền sản xuất cao su SRV 10, SRV 20 thay vì SVR 3L như trước đây.
Ông Trần Thanh Phụng, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Cao su Phú Riềng cho biết, hiện Công ty mới đầu tư dây chuyền sản xuất SVR 10 và đang là đối tác cung cấp nguyên liệu cho các hãng lốp xe lớn như Goodyear, Kumho...
Tuy nhiên sản lượng SVR 10 chỉ chiếm 20-25% trong tổng sản lượng của doanh nghiệp. Việc đầu tư thêm dây chuyền để tăng sản lượng SVR 10, SVR 20 nhằm đáp ứng nhu cầu của thị trường đang được doanh nghiệp cân nhắc và phải tính toán kỹ trong thời gian tới trên cơ sở đảm bảo lợi nhuận.
Việc đầu tư dây chuyền mới để sản xuất cao su SVR 10, SVR 20 đòi hỏi doanh nghiệp phải có chiến lược kinh doanh mới để tiếp cận với thị trường và lộ trình phù hợp. Quyết định sản xuất chủng loại nào để hiệu quả nhất theo từng thời điểm là của doanh nghiệp, tuy nhiên việc chuyển đổi này được cho là sẽ hướng tới sự phát triển bền vững của doanh nghiệp và ngành cao su Việt Nam trong thời gian tới./.
Tin liên quan
-
Kinh tế & Xã hội
Cháy nhà máy chế biến mủ cao su, ước thiệt hại hơn 1 tỷ đồng
19:11' - 20/06/2017
Công nhân Nhà máy đã thực hiện các biện pháp chữa cháy tại chỗ và báo cho lực lượng chức năng.
-
Kinh tế & Xã hội
Cây cao su gần thu hoạch mủ bị chặt phá
14:43' - 23/05/2017
Tình trạng cây cao su chuẩn bị đến kỳ thu hoạch mủ bị kẻ xấu chặt ngang thân với số lượng lớn vừa xảy ra tại địa bàn xã Sông Hinh thuộc huyện miền núi Sông Hinh, tỉnh Phú Yên.
-
Chuyển động DN
Đắk Lắk cổ phần hóa 6 công ty TNHH MTV cà phê, cao su
18:35' - 10/05/2017
100% Công ty TNHH MTV sản xuất kinh doanh cà phê, cao su trên địa bàn tỉnh đều chuyển sang thực hiện cổ phần hóa, hoặc giải thể đối với các đơn vị sản xuất kinh doanh thu lỗ kéo dài.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Hậu Giang điều động, luân chuyển nhiều cán bộ lãnh đạo chủ chốt
17:14'
Ngày 29/3, Tỉnh ủy Hậu Giang tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác cán bộ.
-
Kinh tế Việt Nam
Đồng chí Nguyễn Hoài Anh giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Bình Thuận
17:13'
Chiều 29/3, Tỉnh ủy Bình Thuận tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Bộ Chính trị về công tác cán bộ.
-
Kinh tế Việt Nam
Đề xuất giải pháp phát triển 3 lĩnh vực trụ cột kinh tế
17:13'
Chiều 29/3, tại Hà Nội, Bộ Công Thương đã tổ chức họp báo thường kỳ thông tin về tình hình sản xuất công nghiệp, thương mại tháng 3 và 3 tháng đầu năm 2024.
-
Kinh tế Việt Nam
Tranh thủ điều kiện thuận lợi để thi công dự án, công trình
17:02'
Thời gian qua, Bộ Giao thông Vận tải đã chỉ đạo các nhà thầu khắc phục các khó khăn, vướng mắc, tranh thủ điều kiện thời tiết thuận lợi để đẩy mạnh thi công các dự án được giao là cơ quan chủ quản.
-
Kinh tế Việt Nam
Bộ Công Thương sẽ tiếp tục lấy ý kiến liên quan Nghị định về xăng dầu
15:58'
Có rất nhiều ý kiến xung quanh việc bỏ hay không bỏ Quỹ bình ổn giá xăng dầu song Bộ Công Thương sẽ tiếp tục lấy ý kiến để đưa ra các đề xuất phù hợp.
-
Kinh tế Việt Nam
Kinh tế quý I: Tạo đà cho thực hiện mục tiêu tăng trưởng năm 2024
15:44'
Với kết quả tăng trưởng kinh tế của quý I năm nay, để tốc độ tăng GDP cả năm đạt 6% trở lên đòi hỏi tốc độ tăng GDP của 3 quý còn lại trong năm phải đạt trên 6,2%, đây là mức tăng không dễ đạt được.
-
Kinh tế Việt Nam
Thúc đẩy hội nhập thương mại, đầu tư Trung Quốc - Việt Nam
13:57'
150 đại diện đã tham dự Hội nghị kết nối trao đổi hợp tác thương mại, đầu tư và ngành công nghiệp Việt Nam - Trung Quốc.
-
Kinh tế Việt Nam
GDP quý I/2024 so với cùng kỳ các năm
13:00'
Tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý I/2024 ước tính tăng 5,66% so với cùng kỳ năm 2023, cao hơn tốc độ tăng của quý I các năm 2020-2023.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Phạm Minh Chính: Thực hiện "6 hơn" trong triển khai các công trình giao thông trọng điểm
12:54'
Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo Phạm Minh Chính yêu cầu các bộ, ngành, địa phương, đơn vị thực hiện "sáu hơn" trong triển khai các công trình giao thông trọng điểm.