Những bất đồng trong cuộc đàm phán thứ 2 về Brexit

18:25' - 22/07/2017
BNEWS Sau 4 ngày đàm phán, hai bên chưa đạt được bước đột phá do vẫn bất đồng về một số vấn đề quan trọng.
Vẫn còn nhiều bất đồng trong cuộc đàm phán thứ 2 về Brexit. Ảnh minh họa: AFP

Gần một tháng sau khi diễn ra vòng đàm phán đầu tiên về việc Anh rời mái nhà chung châu Âu, còn gọi là Brexit, trong bốn ngày từ 17 đến 20/7, các quan chức Liên minh châu Âu (EU) và Anh đã tiếp tục tiến hành vòng đàm phán mới tại thủ đô Brussels của Bỉ. Đây cũng vòng đàm phán đầy đủ đầu tiên giữa hai bên.
Tại cuộc đàm phán, các nhà điều phối và các nhóm thương lượng của hai bên đã tiến hành thảo luận 4 vấn đề ưu tiên chính bao gồm: quyền công dân; việc EU yêu cầu Anh trả khoảng 60 tỷ euro - khoản nghĩa vụ ngân sách mà Anh đã cam kết đóng góp cho EU với tư cách là thành viên; các vấn đề liên quan đến đường biên giới với Cộng hòa Ireland, số phận của các loại hàng hóa Anh trên các cửa hàng của EU sau thời điểm Brexit có hiệu lực và một số vấn đề khác.

Tuy nhiên sau 4 ngày đàm phán, hai bên chưa đạt được bước đột phá do vẫn bất đồng về một số vấn đề quan trọng.
Về việc EU yêu cầu Anh trả khoảng 60 tỷ euro, vấn đề bế tắc hiện nay là mức độ và hình thức đóng góp tài chính của Anh cho EU hậu Brexit. Trong khi EU kỳ vọng Anh sẽ chi trả cho việc nước này rời khỏi khối thì Anh vẫn chưa chấp nhận con số đề nghị của EU.
Quan điểm mới nhất của Chính phủ Anh là cố gắng thuyết phục các nhà đàm phán EU rằng phía Anh cam kết tôn trọng các nguyên tắc về giải quyết tài chính nhưng sẽ không đưa ra lời hứa cụ thể. Anh đang muốn kéo dài thời gian càng lâu càng tốt trong vấn đề thanh toán tài chính và sẽ không đưa ra bất kỳ cam kết ràng buộc nào cho đến khi ký một thỏa thuận tổng thể về Brexit.
Trong khi đó, bất đồng quan điểm giữa Anh và EU đối với quyền công dân khiến 3 triệu người EU đang sống ở Anh và 1,2 triệu người Anh sống tại EU vẫn chưa có hướng giải quyết.

Chính phủ Anh đưa ra đề xuất công dân EU có thể mất quyền được cư trú vĩnh viễn tại Anh nếu như người này ra khỏi Anh quá 2 năm và không chứng minh được họ có những mối quan hệ thân thiết gắn bó tại Anh. Còn EU thì đang muốn Anh đảm bảo cho phép các công dân EU được tái định cư tại Anh cho dù những công dân này sống nhiều năm tại một nước khác.

Vì thế, sau khi Anh đưa ra đề xuất trên, EU trả đũa bằng cách đưa ra cảnh báo các công dân Anh sống tại một nước EU sẽ có thể không được phép di chuyển sang sinh sống tại một nước khác trong EU.
Thậm chí, hai bên cũng không đồng ý kiến về vai trò của Tòa án Tối cao châu Âu (ECJ) trong vấn đề này. Trong khi EU muốn ECJ sẽ đứng ra giải quyết những tranh chấp liên quan đến quyền công dân thì Anh kiên quyết cho rằng các tòa án Anh sẽ không còn chịu sự phán quyết của ECJ một khi Anh không còn là thành viên của EU nữa.

Mặc dù vậy, EU tuyên bố sẽ bảo vệ vai trò của ECJ trong việc bảo vệ các quyền của các công dân EU. Ông Barner tuyên bố EU muốn công dân của họ phải được pháp luật EU bảo vệ, do đó vai trò của ECJ đối với vấn đề này là điều bắt buộc chứ không phải là sự lựa chọn.
Kết thúc vòng đàm phán thứ hai, Trưởng đoàn đàm phán về Brexit của EU Michel Barnier kêu gọi Anh làm rõ quan điểm của mình về các vấn đề chủ chốt, như số tiền phải trả khi Anh rời "mái nhà chung", các quyền lợi của công dân EU tại Anh sau Brexit và vấn đề biên giới với Cộng hòa Ireland.

Ông Barnier cũng cho rằng cần giải quyết các vấn đề quan trọng của Brexit trước khi tiến hành các cuộc đàm phán thương mại. Đồng thời hy vọng tại các cuộc đàm phán sắp tới, các nhà lãnh đạo EU có thể đạt "tiến triển quan trọng" đối với các ưu tiên trong tiến trình Brexit.
Trong khi đó, Bộ trưởng phụ trách vấn đề Brexit của Anh Davis nhấn mạnh quá trình đàm phán nếu đạt được tiến bộ có ý nghĩa đặc biệt quan trọng với nước Anh.

Ông bày tỏ mong muốn thông qua cuộc đàm phán này, Anh và EU có thể tìm ra những điểm tương thích để tiếp tục phát huy và cả bất đồng để thương thảo tìm hướng giải quyết. Ông Davis cũng cho biết cuộc đàm phán vừa qua "rất thiết thực mà mang tính xây dựng" nhưng "còn nhiều điều chưa được đề cập đến". Theo ông, cần một giải pháp mềm dẻo từ hai phía.
Đánh giá về vòng đàm phán lần này, các nhà phân tích cho rằng, thực tế cho thấy không bên nào kỳ vọng sẽ đạt được thỏa thuận cuối cùng đối với vấn đề đóng góp tài chính và quyền công dân tại vòng đàm phán thứ hai vì đây là vòng đàm phán đầu tiên mà Anh và EU đi vào bàn thảo các vấn đề một cách chi tiết. Mục đích chính của vòng đàm phán này đó là hai bên xác định được những bất đồng và đưa ra lộ trình để đi đến các thỏa thuận sau này.

Tại cuộc đàm phán này, do EU chú trọng coi vấn đề quyền công dân là ưu tiên hàng đầu, nên vấn đề mức độ đóng góp tài chính của Anh đối với EU hiện vẫn chưa được xác định rõ ràng, và các vấn đề liên quan đến đường biên giới với Cộng hòa Ireland cũng chưa được đề cập nhiều.
Mặc dù vậy, đàm phán vòng 2 cũng được đánh giá là diễn ra trong bầu không khí thiện chí, ranh giới khác biệt giữa hai bên đều đã được làm rõ hơn. Điều này sẽ giúp các nhà đàm phán Brexit chuẩn bị nội dung và tìm cách xóa bỏ những khác biệt này trong các vòng đàm phán tiếp theo.
Theo kế hoạch, từ cuối tháng 8 đến đầu tháng 10 tới, sẽ có thêm 3 tuần đàm phán về Brexit. Mục tiêu đặt ra là đến mùa Thu, hai bên sẽ chuyển sang giai đoạn đàm phán về các nội dung liên quan đến quan hệ thương mại trong tương lai giữa EU với Anh. Các cuộc đàm phán sẽ phải kết thúc từ nay đến tháng 10-2018 để cho phép các bên phê chuẩn thỏa thuận cuối cùng về Brexit vào tháng 3-2019./.

Tin liên quan


Tin cùng chuyên mục