Tín ngưỡng thờ Mẫu của Việt Nam trở thành di sản văn hóa phi vật thể của UNESCO
Có tên gọi đầy đủ Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ, hồ sơ này là 1 trong 37 hồ sơ Quốc gia được UNESCO xét vinh danh trong phiên họp lần này tại thành phố Addis Ababa (Ethiopia).
Trước đó, sau khi đệ trình lên UNESCO vào đầu 2014, hồ sơ này từng được chuyển sang phiên xét duyệt vào năm 2016 (thay cho năm 2015), với lý do Việt Nam không còn thuộc nhóm quốc gia được UNESCO ưu tiên xét duyệt (chưa có, hoặc có rất ít danh hiệu Di sản Văn hóa Phi vật thể cấp thế giới).
Theo đánh giá của các chuyên gia UNESCO tại phiên họp tối qua, Hồ sơ Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của Việt Nam được chuẩn bị với chất lượng cao và khá thuyết phục.
Do vậy, di sản của chúng ta là 1 trong số 18 hồ sơ thông qua mà không cần thảo luận. 19 hồ sơ còn lại trong phiên họp đều gây ra những tranh luận quyết liệt của UNESCO, bao gồm cả di Yoga của Ấn Độ.
Với hệ quy chiếu là các tiêu chí của UNESCO, Tín ngưỡng thờ mẫu là di sản có tính kế thừa xuyên thời gian khi được trao truyền lại từ thế kỷ thứ 16 thông qua việc thực hành, truyền dạy của thủ nhang, đồng đền và con nhang, đệ tử...
Về ý nghĩa, di sản này đưa ra được những điểm tương đồng văn hóa giữa các cộng đồng tham gia vào việc thờ Mẫu như là biểu tượng của lòng từ bi và độ lượng, cùng với đó là sự kết hợp của Đạo giáo, Phật giáo và các tôn giáo khác.
Theo đánh giá, khi di sản này được chia sẻ bởi các nhóm dân tộc khác nhau ở Việt Nam, việc thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu sẽ có vai trò tăng cường đối thoại và thúc đẩy tôn trọng đa dạng văn hóa, đồng thời trở thành một thành phần quan trọng của lễ hội - nơi mà yếu tố nghệ thuật như trang phục, vũ đạo và âm nhạc đóng vai trò quan trọng.
Theo PGS Ngô Đức Thịnh, người từng có hàng chục năm nghiên cứu về thờ Mẫu, tín ngưỡng dân gian thuần Việt này đã xuất hiện rất sớm trong lịch sử, hướng tới cuộc sống thực tại của con người với ước vọng sức khỏe, tài lộc, may mắn.
Tín ngưỡng thờ Mẫu gắn liền với nhiều hình tượng người phụ nữ là các nhân vật lịch sử hoặc được lịch sử hóa như Thánh mẫu Liễu Hạnh, Quốc mẫu Âu Cơ, Vương Mẫu (tương truyền là người mẹ của Thánh Gióng), Linh Sơn Thánh Mẫu...
Trong đời sống hiện nay, tín ngưỡng thờ Mẫu chủ yếu được cộng đồng biết tới qua khái niệm "hầu đồng" – hình thức diễn xướng chủ yếu của tín ngưỡng này. Thực tế, trong quá khứ, cũng đã có một thời gian dài tín ngưỡng thờ Mẫu và diễn xướng hầu đồng không được phép vận hành vì các biến tướng liên quan tới dị đoan.
Tuy nhiên, nhiều năm gần đây, tín ngưỡng này đã được nhìn nhận lại với quan điểm đa chiều hơn – trong đó, những yếu tố về văn hóa truyền thống, âm nhạc và nghệ thuật diễn xướng được giới chuyên môn đánh giá khá cao.
Với việc được vinh danh lần này, Tín ngưỡng thờ Mẫu trở thành danh hiệu Di sản Văn hóa Phi vật thể của Nhân loại thứ 11 mà Việt Nam sở hữu.
10 danh hiệu trước đó thuộc về Nhã nhạc cung đình Huế (2003), Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên (2005), Dân ca quan họ, Ca trù (đều trong năm 2009), Hội Gióng (2010), Hát xoan Phú Thọ ( 2011), Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ( 2012), Đờn ca tài tử Nam Bộ (2013), Dân ca ví giặm Nghệ Tĩnh ( 2014) và Nghi thức kéo co (2015).
Tin liên quan
-
Kinh tế & Xã hội
Việt Nam xuất sắc giành 8 giải thưởng vẽ nhật ký bằng tranh dành cho trẻ em châu Á
07:02' - 01/12/2016
Ngày 30/11, tại Hà Nội, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm tổng kết và trao giải thưởng “Ngày Hội nhật ký minh họa của thiếu nhi châu Á MITSUBISHI ENIKKI 2015-2016”.
-
Kinh tế & Xã hội
Đầu tư gần 100 tỷ đồng bảo tồn và phát huy Võ cổ truyền Bình Định
14:21' - 18/11/2016
Tỉnh Bình Định đầu tư gần 100 tỷ đồng để bảo tồn và phát huy môn thể thao Võ cổ truyền Bình Định, hướng đến năm 2020 và tầm nhìn 2030
-
Kinh tế & Xã hội
Du lịch “Homestay” ở Hà Giang: Trải nghiệm và khám phá
07:26' - 10/11/2016
Loại hình du lịch cộng đồng ở các thôn, bản đang được nhiều du khách lựa chọn khi đến với Hà Giang trong thời gian gần đây.
-
Kinh tế & Xã hội
Việt Nam – “điểm đến của tương lai” của du lịch thế giới
21:33' - 24/09/2016
Việt Nam là một điểm đến tuyệt vời về văn hóa và ẩm thực, tương lai có thể sẽ là một “điểm đến của tương lai” trong bức tranh du lịch quốc tế.
-
Kinh tế Việt Nam
Di sản thế giới Vịnh Hạ Long sẽ mở rộng đến Quần đảo Cát Bà
21:04' - 12/09/2016
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam vừa có ý kiến về việc xây dựng hồ sơ đề cử mở rộng không gian di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long đến Quần đảo Cát Bà, thành phố Hải Phòng.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế & Xã hội
Lịch tuyển sinh lớp 10 các trường Trung học Phổ thông chuyên - Đại học Quốc gia Hà Nội
12:52'
Các trường Trung học Phổ thông chuyên của Đại học Quốc gia Hà Nội vừa thông báo về việc tuyển sinh vào lớp 10 năm học 2024-2025.
-
Kinh tế & Xã hội
“Hải trình” đưa thủy sản Việt Nam phát triển bền vững và hội nhập
12:50'
Thủy sản Việt Nam phát triển bền vững, hội nhập phải trên trên cơ sở bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản, đảm bảo thực thi pháp luật.
-
Kinh tế & Xã hội
Bố trí 10 điểm gửi xe cho tuyến đường sắt trên cao, đoạn Nhổn - Cầu Giấy
12:22'
Thành phố Hà Nội đang giao Sở Giao thông Vận tải và Công ty TNHH Một thành viên Khai thác điểm đỗ xe Hà Nội tiến hành khảo sát, bố trí 10 điểm gửi xe gần 8 ga trên cao, đoạn Nhổn - Cầu Giấy.
-
Kinh tế & Xã hội
Lượng khách quốc tế tăng, du lịch Hà Nội lấy lại đà tăng trưởng
11:52'
Hiện nay đang là mùa cao điểm du lịch đón khách nước ngoài nên lượng khách tăng mạnh. Du lịch Hà Nội đang dần lấy lại đà tăng trưởng như trước.
-
Kinh tế & Xã hội
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay ngày 29/3/2024
10:33'
Bnews. Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 29/3, sáng mai 30/3, các trận đấu trong nước, quốc tế đêm nay và sáng mai được cập nhật mới nhất, chính xác nhất. Lịch thi đấu ngoại hạng Anh, La Liga, Bundesliga.
-
Kinh tế & Xã hội
Hà Nội từ chối kiểm định, cấp đổi Giấy phép lái xe cho tài xế chưa nộp phạt vi phạm
10:32'
Các trung tâm đăng kiểm từ chối kiểm định cho các phương tiện khi chủ phương tiện chưa chấp hành xong quyết định xử phạt vi phạm hành chính của Thanh tra Sở Giao thông Vận tải Hà Nội.
-
Kinh tế & Xã hội
Các trường học ở Canada đồng loạt kiện các "ông lớn" công nghệ
10:16'
Ngày 28/3, các trường học tại Canada đã đồng loạt tham gia một cuộc chiến pháp lý chống các công ty công nghệ lớn (Big Tech).
-
Kinh tế & Xã hội
Dịch vụ tàu cao tốc ở miền Đông Nhật Bản hoạt động lại sau sự cố mất điện
09:53'
Công ty Đường sắt Đông Nhật Bản cho biết dịch vụ tàu cao tốc shinkansen trên một số đoạn thuộc các tuyến ở miền Đông nước này đã nối lại hoạt động vào 9h sáng 29/3, sau sự cố truyền tải điện.
-
Kinh tế & Xã hội
Vụ sập cầu ở Mỹ: Chính phủ cấp kinh phí khẩn cấp ban đầu 60 triệu USD bắt đầu xây lại cầu
09:36'
Chính phủ Mỹ đã cấp cho bang Maryland khoản kinh phí khẩn cấp ban đầu 60 triệu USD để dọn các mảng sập từ cầu Francis Scott Key ở thành phố Baltimore và bắt đầu xây dựng lại cầu.