Cát khai thác trái phép chất thành đống cao ngay sát quốc lộ 32C

Sau khi Văn bản số 2715 ngày 16/11/2018 của UBND tỉnh Yên Bái về việc yêu cầu các đơn vị dừng hoạt động khai thác cát, sỏi để hoàn thiện đầy đủ thủ tục hồ sơ thuê đất theo quy định có hiệu lực, tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép trên địa bàn tỉnh Yên Bái đã trở nên phức tạp hơn.

Có 9 trong tổng số 14 đơn vị khai thác cát, sỏi được cấp giấy phép phải dừng hoạt động, trong khi đó hàng chục đơn vị khai thác trái phép lại gia tăng hoạt động, vì thời điểm này nguồn cung ứng cát, sỏi trên thị trường giảm.

Ngày 15/12/2018, khi phóng viên TTXVN đến các thôn Linh Đức, Linh Thông, Tiền Phong của xã Minh Quân của huyện Trấn Yên, chỉ chừng 1 km có tới 5 điểm tập kết cát. Cát chất thành đống cao như núi ngay cạnh Quốc lộ 32C thuộc địa bàn xã, dưới dòng sông là 5 tàu đang khai thác cát.

Tại các điểm tập kết cát, cảnh tượng mua bán khá tấp nập. Xe tải, máy múc hoạt động không ngừng nghỉ để chuyển cát ra khỏi bãi tập kết. Theo thông tin từ nhân dân địa phương thì đây là những điểm khai thác trái phép hay còn gọi là "cát tặc", nhưng chẳng hề có bất kỳ cơ quan chức năng nào đến kiểm tra.

Để xác minh tính xác thực của thông tin, nhóm phóng viên đã điện thoại cho ông Bùi Đoàn Như, Trưởng phòng Khoáng sản - Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Yên Bái. Ông Như khẳng định: Tỉnh Yên Bái không cấp bất kỳ một giấy phép khai thác cát, sỏi nào trên đoạn sông Hồng thuộc địa bàn xã Minh Quân, huyện Trấn Yên cả.

Vào một ngôi nhà dân cạnh bờ sông thuộc thôn Linh Đức, xã Minh Quân, phía dưới sông có một chiếc tàu nằm cách bờ chừng 50m đang thản nhiên hút cát, hỏi chị chủ nhà tên là Nguyễn Thị Lan, chị bảo: "Các tàu khai thác cát đã hoạt động ở đây từ lâu rồi, nhưng gần đây các tàu khai thác từ sáng đến tối làm nhiều chỗ đất bờ sông bị lở, đất nhà tuy tôi chưa lở nhưng cứ hút thế này thì ít năm nữa sẽ lở thôi…".

Không chỉ riêng ở xã Minh Quân, ngược sông Hồng đứng trên cầu Văn Phú nhìn lên chừng 100m có 2 đơn vị khai thác trái phép bằng cách dùng vòi hút trực tiếp bên bờ lở của sông lên bãi cát cạnh đó. Các bãi cát này đều nằm cạnh Quốc lộ 32C thuộc thôn 1, xã Phúc Lộc thành phố Yên Bái.

Qua địa phận xã Phúc Lộc, Giới Phiên, phường Hợp Minh, xã Tuy Lộc của thành phố Yên Bái đến địa bàn các xã Minh Tiến, I Can, Quy Mông của huyện Trấn Yên, tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép cũng diễn ra tương tự.

Cùng thời điểm này, khi chúng tôi đến HTX Dịch vụ Tổng hợp Đầm Mỏ và HTX Khai Minh, cả 2 cơ sở này đều thực hiện nghiêm túc Văn bản số 2715 của UBND tỉnh Yên Bái, các tàu khai thác cát, sỏi đều đã kéo về bến.

Bà Nguyễn Thị Thu Huyền, Phó Giám đốc HTX Khai Minh nói: "HTX có 3 con tàu hút cát giờ phải kéo về bến nằm chờ các thủ tục. Chúng tôi đã 3 lần nộp thủ tục nhưng khi thì thiếu cái này khi thiếu cái kia. HTX đã ký hợp đồng cung cấp 10.000m3 cát, sỏi cho một số nhà thầu, bây giờ bị dừng khai thác chúng tôi sẽ bị phạt là điều chắc chắn".

Còn ông Đặng Ngọc Lương, Giám đốc HTX Dịch vụ Tổng hợp Đầm Mỏ bức xúc: "Chúng tôi đã đầu tư hơn 10 tỷ đồng, đến nay lại buộc chúng tôi tạm dừng, chẳng biết đến bao giờ cho hoạt động trở lại. Cứ đà này thì chắc chắn HTX phá sản".

Như vậy, sau khi UBND tỉnh Yên Bái ra văn bản dừng hoạt động của 9 đơn vị là HTX và doanh nghiệp có giấy phép khai thác cát, sỏi trên địa bàn tỉnh, đa số các đơn vị này đều đã chấp hành nghiêm túc, còn các tàu “cát tặc” gia tăng khai thác suốt ngày đêm từ xã Tuy Lộc xuống các cầu Yên Bái, Bách Lẫm, Tuần Quán, Văn Phú... thì không thấy lực lượng chức năng kiểm tra?

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, ông Cao Quý Duy cho biết: Phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố Yên Bái đã tham mưu cho UBND thành phố có Quyết định 5328 ngày 2/12/2018, về việc thành lập Ban chỉ đạo rà soát và xử lý các điểm khai thác và tập kết kinh doanh cát, sỏi làm vật liệu xây dựng vi phạm các quy định của pháp luật trên địa bàn thành phố. Hiện nay các cơ quan đang tiến hành vào cuộc để thực hiện nghiêm túc Quyết định này.

Tuy vậy, kể từ khi thực hiện Quyết định này đến nay thành phố Yên Bái mới chỉ lập biên bản, phạt hành chính, thậm chí cưỡng chế các hộ dân cho doanh nghiệp thuê tập kết cát, sỏi trái phép, còn tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép thì vẫn chưa phát hiện được để xử lý.

Chiều 20/12, làm việc với UBND xã Minh Quân, Chủ tịch UBND xã Lê Trung Kiên cho biết: Tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép trên địa bàn xã đã xảy ra cách đây 3 tháng, UBND xã cũng đã có văn bản báo cáo huyện Trấn Yên. Đồng thời ra văn bản nghiêm cấm khai thác cát trên sông Hồng thuộc địa bàn xã, nhưng tình trạng này vẫn không giảm.

Ông Kiên phân trần: "Vì bên này là xã Minh Quân, còn bên kia là xã Liên Phương, huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ nên khi chúng tôi thuê thuyền ra để yêu cầu lập biên bản là họ lại neo thuyền sang bên đó nên đành chịu".

Cùng thời điểm đó, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Trấn Yên đã kiểm tra và lập biên bản với các hộ dân có đất cho những đơn vị thuê để tập kết cát, sỏi, nên tình trạng khai thác cát sỏi ở xã Minh Quân tạm lắng xuống.

Trao đổi với chúng tôi qua điện thoại, Chủ tịch UBND huyện Trấn Yên Nguyễn Đình Chiến thừa nhận, huyện cũng mới chỉ lập biên bản một số trường hợp tập kết cát, sỏi trái phép trên địa bàn xã Minh Quân, chứ cũng chưa bắt quả tang được trường hợp nào khai thác trái phép. Đây là việc làm không dễ nên trong tuần tới huyện Trấn Yên sẽ họp bàn để đưa ra các giả pháp xử lý dứt điểm tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép trên địa bàn./.

Sẽ cấp phép thăm dò, khai thác cát sỏi qua đấu giá