Cùng doanh nghiệp vượt sóng để hội nhập

Sự kiện nhằm phân tích, dự báo tình hình kinh tế năm 2023, đồng thời, đưa ra các khuyến nghị, để các doanh nghiệp hoạch định chính sách, chiến lược kinh doanh phù hợp.

Phát biểu khai mạc diễn đàn, ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch VCCI nhận định, khu vực doanh nghiệp tuy đông về số lượng, nhưng quy mô và tiềm lực không mạnh, sức chống chịu và khả năng cạnh tranh còn hạn chế.

"Thống kê cho thấy bình quân một tháng có 18,1 nghìn doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động thì có 12,5 nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường. Nói cách khác, trong nền kinh tế cứ 10 doanh nghiệp gia nhập mới và quay trở lại thì có 7 doanh nghiệp tạm thời hoặc vĩnh viễn rút lui khỏi thị trường. Điều này phản ánh khu vực doanh nghiệp vẫn bị tổn thương nghiêm trọng trước những khó khăn của kinh tế thế giới và trong nước".

Mục tiêu của VCCI là mong muốn các doanh nghiệp tư nhân - những đơn vị đã đăng ký chính thức theo Luật Doanh nghiệp, đến năm 2025 sẽ có đóng góp 15% GDP, năm 2030 có đóng góp 20% của GDP. Hiện tại, con số đóng góp mới khoảng 9% GDP.

Cùng với đó, có ít nhất 10 tập đoàn tư nhân trong nước quy mô lớn trong lĩnh vực công nghiệp và 10 tập đoàn tư nhân trong nước quy mô lớn trong lĩnh vực dịch vụ. Tỷ lệ lao động có kỹ năng tăng 10 bậc so với hiện tại. Tỷ lệ lao động có bằng cấp, chứng chỉ đạt 35%.

Cũng tại diễn đàn, TS Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) khẳng định, việc thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số là yếu tố quan trọng trong bối cảnh ứng dụng các thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ Tư.

Tư duy về phát triển và phục hồi xanh cũng là một điểm đáng lưu ý. Quá trình thúc đẩy chuyển đổi xanh ở mục tiêu gắn với bền vững, bảo vệ môi trường và phù hợp với cam kết của các nước trong các hiệp định liên quan đến chống biến đổi khí hậu.

Hai năm vừa qua, Việt Nam đã duy trì được hình ảnh đất nước không ngừng cải cách nhưng Việt Nam còn nhiều thách thức cần đối mặt trong năm 2023. Bình diện vĩ mô chưa có thêm ý tưởng và động lực mới cho quá trình cải cách. Nếu không thực hiện cải cách thể chế triệt để căn cơ sẽ khó để tạo ra sức bật, thay đổi về cơ cấu nền kinh tế, môi trường đầu tư kinh doanh.

Bà Minh khuyến nghị cần quan tâm đến việc theo đuổi và thực hiện phát triển bao trùm. Sự tham gia của phụ nữ vào quá trình sản xuất kinh doanh và phát triển xã hội; vai trò của các doanh nghiệp nhỏ và vừa… sẽ cần có giải pháp cụ thể để hỗ trợ các đối tượng này.

Đại diện doanh nghiệp ngành ngân hàng, TS Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, nhận xét thời gian qua, các doanh nghiệp Việt Nam đã phát triển mạnh cả về số lượng và chất lượng, đóng góp quan trọng vào tốc độ tăng trưởng kinh tế, nhiều doanh nghiệp có quy mô lớn, hoạt động trong nhiều lĩnh vực và cạnh tranh sòng phẳng trên thị trường quốc tế.

Tuy nhiên, từ đầu năm 2022 đến nay, kinh tế thế giới diễn biến khó lường, nguy cơ suy thoái gia tăng (áp lực lạm phát toàn cầu; USD quốc tế tăng giá mạnh; Fed tăng lãi suất với tốc độ nhanh, mạnh hơn; xu hướng tăng lãi suất của các ngân hàng trung ương trên thế giới; căng thẳng Nga - Ukraine...).

Điển hình, giá cả xăng dầu, vật tư xây dựng...tiềm ẩn phức tạp, chuỗi cung ứng quốc tế chậm phục hồi đã tác động mạnh đến việc kiểm soát lạm phát tại các nước, đặt ra những thách thức cho hoạt động của doanh nghiệp.

Do đó việc tăng lãi suất điều hành của Ngân hàng Nhà nước thời gian qua là phù hợp với diễn biến lạm phát thị trường trong và nước ngoài. Dù tăng lãi suất điều hành nhưng Ngân hàng Nhà nước luôn yêu cầu các ngân hàng tiết giảm chi phi để giữ ổn định mặt bằng lãi suất cho vay và nghiên cứu giảm lãi suất ở một số lĩnh vực ưu tiên".

Ông Nguyễn Hồng Long, Phó trưởng ban chuyên trách Ban chỉ đạo Đổi mới và Phát triển doanh nghiệp cho hay, dù Chính phủ đã có nhiều cuộc họp để đưa ra đối sách cho tương lai của nền kinh tế cuối năm 2022 và năm 2023 nhưng chủ yếu vẫn tập trung vào hai chính sách quan trọng là tiền tệ và tài khóa.

Ông Long dự báo, sắp tới, sẽ có nhiều khó khăn xảy ra, trong đó có những vấn đề về tín dụng, thuế và thị trường bất động sản. Rất nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn khi các giao dịch bất động sản bị thu hẹp, ảnh hưởng lớn đến tín dụng. Cùng với đó, những sự cố trên thị trường chứng khoán xảy ra liên tục, chưa bao giờ thị trường biến động xuống thấp như hiện nay.

Do đó, trong sản xuất kinh doanh, nhiều doanh nghiệp vẫn chia sẻ  chưa ký được đơn hàng mới cho năm 2023, thậm chí một số ngành nghề khác còn thiếu vắng đơn hàng. Vì thế, các doanh nghiệp cần nỗ lực tăng cường khả năng tự chủ tự cường, tự lập, nâng cao tính kết nối để tham gia sâu vào chuỗi sản xuất, nâng cao hơn tỷ lệ nội địa hoá./.