EU: Lời giải nào cho bài toán bất bình đẳng kinh tế?
Đây là đánh giá của báo cáo gắn kết xã hội, một phân tích được công bố 3 năm một lần nhằm "bắt mạch sức khỏe kinh tế" của các khu vực thuộc châu Âu.
Theo trang mạng Euractiv, báo cáo năm nay chỉ ra những dấu hiệu đáng quan tâm về tác động dài hạn của cuộc khủng hoảng kinh tế bắt đầu từ năm 2008. Dường như một số khu vực đã được giải thoát khỏi ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng, trong khi đó tình hình kinh tế tại một số khu vực khác lại chưa thấy có dấu hiệu hồi phục đáng kể.
Về tổng thể, cuộc khủng hoảng tài chính 2008 đã làm tăng sự cách biệt về kinh tế giữa các vùng trong một quốc gia cũng như giữa các nước khác nhau. Hiện tượng đó đã gây ra những ảnh hưởng về chính trị khắp nơi trong Liên minh châu Âu (EU), từ Tây Ban Nha đến Đức.
Trong báo cáo kết quả điều tra, Ủy viên châu Âu phụ trách vấn đề vùng Corinna Cretu đánh giá dù cuộc khủng hoảng kết thúc, nhưng nó đã để lại những "vết thương" khó lành tại nhiều khu vực và EU cần phải cố gắng gắn kết hơn nữa để khắc phục tình trạng trên.
Trong các cuộc bầu cử mới đây tại Đức, nhiều vùng nghèo thuộc Đông Đức cũ đã bỏ phiếu cho đảng cực hữu Sự lựa chọn vì nước Đức (AfD), trong khi đó đảng này không nhận được sự ủng hộ của cử tri tại các khu vực giàu có nằm ở phía Tây nước Đức.
Tại Tây Ban Nha, lời kêu gọi đòi độc lập cho vùng tự trị Catalunya đã một phần được thúc đẩy bởi những băn khoăn của các công dân về việc vùng đất giàu có này phải trợ cấp cho những vùng nghèo hơn nằm ở phía Nam đất nước. Những hiện tượng tương tự cũng được ghi nhận tại một số quốc gia châu Âu khác như Italy hay Bỉ.
Việc giảm bất bình đẳng kinh tế giữa các vùng là một mục tiêu được châu Âu đưa ra từ những năm 1970 và điều này càng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết kể từ sau khi EU kết nạp thêm 10 thành viên thuộc khu vực Đông Âu trong giai đoạn 2004-2007. Mười năm sau, mục tiêu ưu tiên đã có nhiều thay đổi.
Báo cáo đánh giá của EC cho thấy trên thực tế, các vùng thuộc khu vực Đông Âu phần lớn đã đạt được mức tăng trưởng khá hơn so với các địa phương nằm ở khu vực Nam Âu. Trong giai đoạn 2008-2015, Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) đầu người đã tăng tại tất cả các vùng thuộc Đông Âu trong khi tỉ lệ này lại giảm ở hầu hết các vùng nằm ở khu vực phía Nam của châu Âu.
Vì thiếu đầu tư trong nhiều năm do buộc phải áp dụng chính sách tài chính khắc khổ, các quỹ gắn kết xã hội của EU đã trở thành nguồn quan trọng tài trợ cho các quốc gia Nam Âu rơi vào khủng hoảng. Người ta nhận thấy hiện nay, các vùng này vẫn chưa đạt được sự phục hồi khả quan như tại các khu vực giàu có của EU.
Báo cáo được đưa ra khá đúng thời điểm vì Ủy ban châu Âu (EC) đang chuẩn bị một đề xuất cho việc phân bổ quỹ gắn kết xã hội cho giai đoạn ngân sách sau năm 2020. Một tài liệu của EC nêu thắc mắc liệu quỹ gắn kết sẽ chỉ tập trung cho những vùng kém phát triển về kinh tế?
Trong buổi khai mạc Tuần lễ các thành phố và vùng ngày 9/10 vừa qua, Chủ tịch Ủy ban các vùng Karl-Heinz Lambertz đưa ra đánh giá rằng ý tưởng này có thể đối nghịch với tinh thần chủ đạo của chương trình. Theo ông Karl-Heinz Lambertz, chính sách gắn kết phải bao trùm tất cả các đối tượng và tùy theo mức độ khó khăn của mỗi thành viên.
Việc giới hạn chương trình chỉ chủ yếu dành cho các vùng nghèo có thể gây mâu thuẫn và làm căng thẳng mối quan hệ giữa những địa phương đang ở trong tình trạng tụt hậu với các khu vực có nền kinh tế phát triển hơn vốn thường xuyên phàn nàn về việc phải đóng góp và hy sinh nhiều quyền lợi để hỗ trợ cho các đối tượng khác. EU cho rằng chính sách gắn kết không chỉ dừng ở việc tài trợ bằng tiền.
Chương trình cũng đặt mục tiêu cải thiện công tác quản trị ở cấp độ vùng, theo đó các khu vực có thể được nhận tài trợ nếu họ đáp ứng được các điều kiện tiên quyết.
Theo nghiên cứu của EU, các điều kiện này là động lực quan trọng thúc đẩy các nhà lãnh đạo địa phương thực hiện cải tổ trong các lĩnh vực như giáo dục, việc làm, y tế và trợ cấp xã hội. Tiến trình cải tổ dẫn đến một sự hợp tác chặt chẽ hơn giữa các vùng và giúp chia sẻ những kinh nghiệm thực tiễn một cách tốt nhất.
Bên cạnh vấn đề kinh tế, nghiên cứu mới nhất cũng tập trung vào các xu hướng xã hội và vấn đề dân số vốn đang gây lo ngại ở châu Âu. Báo cáo cũng chỉ ra rằng vào năm 2015, lần đầu tiên tăng trưởng dân số tự nhiên trong EU ghi nhận mức âm với số người chết vượt quá số trẻ em được sinh ra cùng thời gian.
Đây được cho là hiện tượng làm trầm trọng thêm các hệ lụy do làn sóng nhập cư từ cả bên trong lẫn bên ngoài EU gây ra đối với châu Âu. Trong hoàn cảnh đó, một số vùng nghèo nhất của Lục địa già lại tiếp tục chứng kiến cảnh người dân phải rời bỏ quê hương mình trong niềm hy vọng tìm thấy một tương lai tươi sáng hơn về kinh tế.
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Kỷ nguyên công nghệ số và chìa khóa định hình tương lai châu Âu
10:10' - 19/10/2017
Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Jean-Claude Juncker nhấn mạnh một châu Âu công bằng và xã hội hơn là chìa khóa định hình tương lai của Liên minh và cũng là điều được các công dân mong đợi.
-
Kinh tế Thế giới
Tương lai hội nhập châu Âu sau diễn biến mới tại các nền kinh tế chủ chốt (Phần 1)
05:30' - 17/10/2017
Dù giành kết quả khả quan với 13% trong cuộc bầu cử liên bang Đức, đảng Sự Lựa chọn vì nước Đức (AfD) cũng khó có thể được xem là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với vị thế lãnh đạo của bà Merkel.
-
Kinh tế & Xã hội
Nhóm V4 phản đối gay gắt hạn ngạch nhập cư của Uỷ ban Châu Âu
08:24' - 12/10/2017
Các nước thuộc nhóm Visegrad (V4) gồm Hungary, Ba Lan, Slovakia và CH Séc một lần nữa đồng thuận phản đối hạn ngạch tiếp nhận người di cư do Ủy ban châu Âu (EC) áp đặt.
-
Kinh tế Thế giới
“Cuộc chiến” cơ sở hạ tầng xe điện ở châu Âu
21:48' - 01/10/2017
Các tuyến đường cao tốc châu Âu đang trở thành “chiến địa” của các mạng lưới sạc xe điện...
-
Kinh tế Thế giới
Khủng bố - mối hiểm họa thường trực ở châu Âu nhiều năm tới
16:15' - 30/09/2017
Ngày 30/9, giới chuyên gia nhận định mối đe dọa khủng bố sẽ tiếp tục là một thách thức trong nhiều năm tới tại châu Âu.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Hơn 11,5 tỷ USD dành cho các cam kết bảo vệ các đại dương
18:54' - 18/04/2024
Ngày 17/4, Hội nghị quốc tế thường niên về bảo vệ các đại dương tại Athens (Hy Lạp) đã khép lại với kết quả huy động được các cam kết trị giá 11,5 tỷ USD.
-
Kinh tế Thế giới
Giải mã tình hình kinh tế thế giới qua dự báo tăng trưởng của IMF
10:29' - 18/04/2024
Năm 2024, nền kinh tế thế giới sẽ có mức tăng trưởng giống như năm 2023, chứng tỏ thế giới đã có một "khả năng phục hồi đáng ngạc nhiên", theo nhận định của IMF.
-
Kinh tế Thế giới
Iran: Hải quân hộ tống tàu thương mại qua Biển Đỏ
19:28' - 17/04/2024
Truyền thông Iran ngày 17/4 đưa tin lực lượng Hải quân Iran sẽ hộ tống các tàu thương mại nước này di chuyển qua Biển Đỏ.
-
Kinh tế Thế giới
Những rủi ro tiềm ẩn với kinh tế toàn cầu
16:46' - 17/04/2024
Mặc dù kinh tế thế giới đã được chứng minh là có khả năng phục hồi đáng kể nhưng các chuyên gia IMF liệt kê một số rủi ro đè nặng lên nền kinh tế toàn cầu.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ rơi vào thế khó nếu siết trừng phạt xuất khẩu dầu của Iran
15:07' - 17/04/2024
Giới phân tích cho rằng Mỹ khó có thể siết trừng phạt nhằm vào hoạt động xuất khẩu dầu mỏ của Iran, huyết mạch kinh tế của nước này, sau vụ tấn công Israel cuối tuần trước.
-
Kinh tế Thế giới
Xung đột Iran- Israel: Iran khẳng định không theo đuổi gây leo thang căng thẳng
10:49' - 17/04/2024
Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông, ngày 16/4, Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian khẳng định Tehran không theo đuổi việc gây leo thang căng thẳng trong khu vực.
-
Kinh tế Thế giới
Hàn Quốc tập trận bắn đạn thật gần biên giới với Triều Tiên
10:42' - 17/04/2024
Ngày 17/4, Lục quân và Lực lượng lính thủy đánh bộ Hàn Quốc đã tiến hành tập trận bắn đạn thật gần biên giới với Triều Tiên.
-
Kinh tế Thế giới
Kim ngạch xuất khẩu của Nhật Bản tăng cao kỷ lục
10:37' - 17/04/2024
Kim ngạch xuất khẩu của Nhật Bản tháng 3 vừa qua đã tăng cao kỷ lục, giúp thâm hụt thương mại tài khóa 2023 giảm khoảng 70% so với tài khóa trước đó.
-
Kinh tế Thế giới
New York có thể soán ngôi trung tâm công nghệ tài chính của London
06:00' - 17/04/2024
London (Anh) đang có nguy cơ đánh mất vị thế của mình trong lĩnh vực công nghệ tài chính sang New York (Mỹ).