Giảm thiểu các hành vi gian lận thuế giá trị gia tăng

Để đáp ứng yêu cầu cải cách, nhiều thủ tục hành chính thuế đã được tinh giản, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, song lợi dụng sự thông thoáng của chính sách, không ít đối tượng đã khai khống, kê khai khống, thậm chí liên kết với các tổ chức, doanh nghiệp ở nước ngoài để hợp thức hóa hồ sơ, giấy tờ để được hoàn thuế giá trị gia tăng và gây thất thu lớn cho ngân sách nhà nước.

Trong thời gian vừa qua, cơ quan thuế đã đẩy mạnh thanh tra, đặc biệt đã thực hiện nhiều chuyên đề kiểm tra sau hoàn thuế giá trị gia tăng, qua đó đã phát hiện hàng trăm trường hợp có dấu hiệu vi phạm mua bán, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp, nhằm chiếm đoạt tiền thuế giá trị gia tăng. 

Tại các tỉnh, thành phố như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng đã phát hiện nhiều đường dây liên kết giữa các doanh nghiệp “ma” với nhau để mua bán sử dụng hóa đơn với số lượng và giá trị lên đến hàng nghìn tỷ đồng.

Điển hình như Công ty TNHH Junma Phú Thọ mua bán hóa đơn có giá trị lên đến 2.000 tỷ đồng; Ngô Văn Phát - Công ty CP thương mại xăng dầu Phát tại Hải Phòng, cầm đầu đường dây mua bán hóa đơn lên đến 5.000 tỷ đồng. Công ty Cổ phần phát triển nhà Thủ Đức đã lập khống các hợp đồng kinh tế xuất khẩu với số tiền gian lận thuế lên tới hàng trăm tỷ đồng.

Tổng cục Thuế cho biết, các hành vi gian lận thuế giá trị gia tăng ngày càng gia tăng và tinh vi, phức tạp như thành lập doanh nghiệp để bán hoá đơn, sử dụng hoá đơn bất hợp pháp, câu kết với các doanh nghiệp kể cả các doanh nghiệp nước ngoài để kê khai, khấu trừ thuế giá trị gia tăng, hạch toán chi phí… Các hành vi này diễn ra khá nghiêm trọng, gây thất thu cho ngân sách nhà nước, tạo sự bất bình đẳng và bức xúc trong cộng đồng doanh nghiệp và toàn xã hội.

Để đấu tranh giảm thiểu các hành vi gian lận thuế, trong thời gian qua, Tổng cục Thuế đã tiếp tục đẩy mạnh thanh, kiểm tra. Qua quản lý, cơ quan thuế tiếp tục nhận thấy một số hồ sơ hoàn thuế có dấu hiệu rủi ro cao nên đã tiến hành kiểm tra xác minh nguồn gốc của hàng hóa và kiểm tra hồ sơ xuất khẩu để đảm bảo việc giải quyết hồ sơ đề nghị hoàn thuế từ ngân sách nhà nước đúng theo quy định pháp luật. 

Theo đó, Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế) đã gửi thư sang cơ quan thuế nước ngoài đề nghị xác minh thông tin một số đơn vị nhập khẩu mặt hàng nông sản; trong đó có mặt hàng tinh bột sắn.

Trên cơ sở Thư trả lời xác minh của Cơ quan Thuế nước ngoài  và nhận thấy đây là những doanh nghiệp có rủi ro cao về thuế không đáp ứng các điều kiện về hoàn thuế theo quy định của Luật Thuế giá trị gia tăng do một bên chủ thể của hợp đồng nhập khẩu không tồn tại đã bỏ trốn mất tích từ lâu, chứng từ thanh toán qua ngân hàng không đúng tên người mua hàng nhập khẩu ghi trong hợp đồng hoặc ủy quyền cho bên thứ ba chuyển khoản thông qua ngân hàng biên giới mà không được quy định trong hợp đồng hoặc các văn bản khác, không đủ điều kiện về thanh toán để được hoàn thuế,…

Do đó, Tổng cục Thuế đã ban hành Công văn số 632/TCT-TTKT ngày 07/03/2022 yêu cầu Cục Thuế kiểm tra, rà soát các doanh nghiệp xuất khẩu mặt hàng tinh bột sắn có quan hệ mua bán với các doanh nghiệp nước ngoài thuộc danh sách kết quả trả lời xác minh của Cơ quan Thuế nước ngoài như người mua hàng không tồn tại, đã bỏ trốn, mất tích hoặc không thừa nhận có mua hàng.

Bên cạnh đó, Tổng cục Thuế cũng  chỉ đạo các đơn vị trong hệ thống thuế tăng cường quản lý hoàn thuế, phòng chống hành vi gian lận trục lợi trong hoàn thuế, chống thất thoát ngân sách nhà nước, tạo môi trường kinh doanh cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng giữa các doanh nghiệp.

Ngoài ra, Tổng cục Thuế đã chỉ đạo các Cục Thuế kiểm tra, rà soát và đối chiếu các doanh nghiệp trên địa bàn có phát sinh giao dịch mua bán với các doanh nghiệp, tổ chức có tên trong tài liệu xác minh từ cơ quan thuế nước ngoài để xác định rõ số kỳ hoàn, số tiền thuế đã hoàn, số thuế đang đề nghị hoàn.

Trường hợp xác định có hành vi vi phạm, không đủ điều kiện về hoàn thuế giá trị gia tăng thì kịp thời xử lý thu hồi tiền hoàn thuế về ngân sách nhà nước, nếu có dấu hiệu vi phạm pháp luật thì củng cố hồ sơ hành vi vi phạm chuyển cho cơ quan Công an điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật. 

Đồng thời, Tổng cục Thuế yêu cầu các Cục Thuế tập trung rà soát, xác minh các nội dung rủi ro liên quan tới hoạt động xuất khẩu, hoặc qua kiểm tra phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế, hải quan thì Cục Thuế cung cấp thông tin vi phạm của người nộp thuế cho Cơ quan Hải quan kiểm tra và giám sát hải quan theo quy định. Về kiến nghị của Hiệp hội Sắn Việt Nam, Bộ Tài chính đã tổ chức cuộc họp với Hiệp hội Sắn Việt Nam (thành phần gồm các đơn vị thuộc Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan).

Tại cuộc họp, Bộ Tài chính đã hướng dẫn, giải đáp các vướng mắc với Hiệp hội Sắn Việt Nam, theo đó, các doanh nghiệp nếu đáp ứng được đầy đủ các điều kiện, thủ tục về hoàn thuế thì được hoàn thuế từ ngân sách nhà nước theo quy định./.