Khắc phục điểm "vênh" về pháp luật đấu thầu Việt Nam
"Việt Nam chưa đưa ra bất kỳ cam kết quốc tế nào về mua sắm công nên pháp luật đấu thầu của Việt Nam cũng chưa chịu bất kỳ ràng buộc hay giới hạn nào".
Tại hội thảo “Rà soát pháp luật đấu thầu Việt Nam với các cam kết về mua sắm công trong EVFTA” do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Đại sứ quán Vương quốc Anh và Bắc Ailen tại Việt Nam phối hợp tổ chức ngày 27/1, bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập (VCCI), đại diện Nhóm nghiên cứu cho biết như vậy.
Tuy nhiên, bà Trang cho rằng cần thiết phải xác định những điểm khác biệt để có sự điều chỉnh, sửa đổi cho phù hợp và theo hướng có lợi nhất cho các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là khắc phục nguy cơ “vênh” giữa pháp luật đấu thầu Việt Nam so với các cam kết mua sắm công theo Hiệp định EVFTA.
Rà soát này của VCCI được thực hiện từ góc độ của doanh nghiệp, để từ đó có các đề xuất, giải pháp khả thi đảm bảo cho việc không chỉ tuân thủ các cam kết của Hiệp định EVFTA, mà còn phải mang lại lợi ích tốt nhất cho cộng đồng doanh nghiệp trong nước.
So với các thông lệ quốc tế về đấu thầu, Luật Đấu thầu (sửa đổi năm 2013) được đánh giá là đã cơ bản thực hiện các nguyên tắc minh bạch, cạnh tranh và hiệu quả liên quan tới một số quy định như thông báo mời thầu, hồ sơ mời thầu, thông tin sau khi trao hợp đồng, trình tự thực hiện hay thủ tục đấu thầu…
Tuy nhiên, để tăng cường hiệu quả, vẫn cần có các quy định chi tiết hơn nữa, để rút ngắn khoảng cách giữa thực tế thực thi với các quy định pháp luật.
Báo cáo của Nhóm nghiên cứu cho thấy, khá nhiều điểm khác biệt giữa cam kết của Hiệp định EVFTA so với pháp luật đầu thầu Việt Nam như các cam kết về sử dụng phương tiện điện tử; lý do lựa chọn nhà thầu, giá gói thầu, thời hạn tối thiểu để nộp hồ sơ thầu, điều kiện tham dự thầu… Đây là nhóm được gọi chung là “Nhóm chưa tuân thủ”.
Theo nhận định của bà Trang, Nhóm chưa tuân thủ chiếm khoảng 2/3 các nghĩa vụ cam kết. So với các cam kết riêng mang tính đặc thù của Hiệp định EVFTA yêu cầu mở cửa thị trường thì khó khả thi đối với pháp luật đấu thầu Việt Nam. Các cam kết về cạnh tranh, minh bạch cũng khó thực hiện do chi phí tuân thủ cao.
Do đó, cần phải xây dựng những văn bản riêng cho các cam kết đặc thù mà Việt Nam phải tuân thủ theo quy định của hiệp định, hoặc cho các cam kết chưa thể thực thi trên diện rộng. Ngoài ra, cần sửa đổi pháp luật đấu thầu nói chung cho phù hợp với thực tiễn hội nhập và vì lợi ích của doanh nghiệp.
Ông Ninh Viết Định, Trưởng ban đấu thầu của Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Chuyên gia quản lý về đấu thầu cho rằng, Luật Đấu thầu 2013 được ban hành khá phù hợp với tiến trình đàm phán hội nhập quốc tế; trong đó có nhiều nội dung liên quan tới các hiệp định thương mại tự do và TPP.
Luật Đấu thầu cũng có nhiều quy định nhằm đảm bảo quy luật cạnh tranh được vận hành tốt, phục vụ tích cực cho cơ chế thị trường phát triển. Do đó, không thể đòi hỏi việc sửa đổi ngay pháp luật Việt Nam về đấu thầu.
Tuy nhiên, để sửa đổi một số điểm "vênh" về khái niệm với các cam kết theo hiệp định, ông Định cho rằng, cần bỏ hẳn khái niệm “chỉ định thầu” như trong Luật Đấu thầu, bởi nó không giống với bất kỳ hình thức nào theo thông lệ quốc tế.
Thay vào đó, quy định một quy trình mở để đấu thầu hạn chế mời một hoặc một số nhà thầu đề xuất và thương thảo để có hình thức lựa chọn phù hợp.
Để đảm bảo cạnh tranh trong đấu thầu, ông Định cho rằng, Luật và điều kiện tại Việt Nam hiện chưa thực sự tạo môi trường cạnh tranh công bằng, minh bạch.
Vì thế, cần có những quy định về kiểm soát nhà thầu nước ngoài, quy định phải liên danh giữa nhà thầu trong nước hoặc sử dụng nhà thầu phụ trong nước, quy định tính độc lập giữa nhà thầu và các đối tượng khác tham gia trong quy trình đấu thầu nhằm tránh các xung đột.
Đồng tình với quan điểm này, ông Ngô Minh Hải, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Doanh nghiệp nhà nước, nhận định, theo 8 hình thức lựa chọn nhà thầu được quy định theo luật, chỉ có 1 hình thức là đấu thầu cạnh tranh - đấu thầu rộng rãi.
Ngoài ra, toàn bộ đều là hình thức lựa chọn nhà thầu có điều kiện. Vậy phải cần từng quy định cụ thể với mỗi hình thức lựa chọn nhà thầu để đảm bảo dễ dàng thực thi và thống nhất trong quá trình thực hiện. Như ở Việt Nam, phải tuân thủ theo nguyên tắc chung là dường như quá “cứng nhắc”.
Ông Trần Trung Kiên, chuyên gia đấu thầu của Ngân hàng Thế giới (WB) nhận định, Việt Nam cần có thêm các quy định về mở cửa thị trường trong hoạt động đấu thầu quốc tế.
Quy định về đấu thầu trong nước cũng cần phải được mở và điều chỉnh để cho phép sự tham gia của các nước trong khu vực, cũng như thành viên của hiệp định EVFTA…
Việc sửa luật có thực hiện được hay không, chưa biết. Song với tinh thần cầu thị và tiếp thu những giải pháp được góp ý bởi các chuyên gia nghiên cứu và cộng đồng doanh nghiệp, kỳ vọng rằng các quy định về đấu thầu sẽ tạo nên môi trường cạnh tranh công bằng, bình đẳng không chỉ giữa các doanh nghiệp trong nước với nhau, giữa các doanh nghiệp trong nước và nước ngoài mà còn góp phần tăng tính thu hút đối với các nhà đầu tư Châu âu đối với kinh tế Việt Nam trong thời gian tới./.
- Từ khóa :
- luật đấu thầu
- hội nhập
- mua sắm công
- evfta
- vcci
Tin liên quan
-
Hàng hoá
Doanh nghiệp Việt Nam ở Séc kỳ vọng nhiều về EVFTA
08:51' - 04/12/2015
Hàng hóa được miễn thuế nhập khẩu có có gạo, thủy sản, hàng dệt may, giày dép, rau củ quả mà đây chính là những sản phẩm được người Việt tại CH Czech cũng như người dân Czech tiêu thụ mạnh nhất.
-
Kinh tế Việt Nam
Dệt may, Thủy sản và ngành gỗ đối mặt rào cản từ EVFTA
19:47' - 03/12/2015
Vấn đề về thuế sẽ trở nên dễ dàng, thuận lợi hơn nhưng vấn đề và những rào cản kỹ thuật với một thị trường khó tính như EU chắc chắn sẽ trở nên khó khăn hơn
-
Kinh tế Việt Nam
Ngành thép hưởng lợi gì từ EVFTA
19:27' - 03/12/2015
Việt Nam chưa đẩy mạnh xuất khẩu được mà vẫn chỉ ở thị trường truyền thống các nước khu vực ASEAN. Cơ hội sẽ là rất lớn nhưng doanh nghiệp có nắm bắt được hay không mới là điều quan trọng.
-
Kinh tế Thế giới
Sau EVFTA, cần cẩn trọng với các rào cản kỹ thuật
08:30' - 03/12/2015
Một quan chức của Văn phòng Ban chỉ đạo liên ngành Hội nhập quốc tế về kinh tế, cảnh báo khi các rào cản về thuế quan được cắt giảm theo EVFTA, những rào cản khác có thể sẽ được dựng lên.
Tin cùng chuyên mục
-
DN cần biết
Kho bạc Nhà nước Hậu Giang thực hiện tốt quản lý tài chính ngân sách
17:07'
Kho bạc Nhà nước Hậu Giang đã luôn động viên công chức đảm bảo thời gian tổng hợp số liệu và số liệu báo cáo ngày càng chất lượng; giảm tải khối lượng báo cáo tập trung vào một vài kế toán của đơn vị
-
DN cần biết
Đề xuất có gói tín dụng dành riêng cho hợp tác xã
12:42'
Tháng hành động vì Hợp tác xã năm 2024 sẽ chính thức phát động vào sáng mai 29/3, tại Ninh Bình. Đây là lần đầu tiên VCA tổ chức hoạt động này.
-
DN cần biết
Đoàn doanh nghiệp Trung Quốc khảo sát cơ hội đầu tư tại Hải Phòng và Quảng Ninh
19:23' - 27/03/2024
Đoàn doanh nghiệp của Hiệp hội Doanh nghiệp Đông Phương (Trung Quốc) đã đi khảo sát cơ hội đầu tư tại Hải Phòng và Quảng Ninh với sự trợ giúp của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Xây dựng Việt Nam.
-
DN cần biết
Tăng xúc tiến thương mại giữa các doanh nghiệp Việt Nam - Trung Quốc
17:37' - 27/03/2024
Để tăng hoạt động xúc tiến thương mại giữa các doanh nghiệp Việt - Trung, Trung Quốc tiếp tục đầu tư xây dựng hạ tầng và trang bị máy móc, đáp ứng các hoạt động thông thương tại cửa khẩu Thiên Bảo.
-
DN cần biết
Thái Bình tìm kiếm cơ hội hợp tác đầu tư và thương mại tại Đức
17:01' - 27/03/2024
Đoàn xúc tiến đầu tư tỉnh Thái Bình đã có chuyến thăm và làm việc với một số địa phương và tổ chức doanh nghiệp tại CHLB Đức, nhằm kết nối, đẩy mạnh hợp tác thương mại và kêu gọi đầu tư trực tiếp.
-
DN cần biết
Tạo cơ hội để hàng Việt vươn xa
15:19' - 27/03/2024
Ngay từ những tháng đầu năm nhiều Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài đã triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại; trong đó, chú trọng việc đưa hàng Việt vào hệ thống phân phối bản địa.
-
DN cần biết
Bộ Công Thương yêu cầu thực hiện nghiêm quy định về cụm công nghiệp
20:49' - 26/03/2024
Bộ Công Thương vừa ban hành Công văn số 1817/BCT-CTĐP gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc quản lý, phát triển cụm công nghiệp.
-
DN cần biết
Gỡ khó cho các dự án của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam tại Lào Cai
18:50' - 26/03/2024
Ngày 26/3, tại Lào Cai, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Lào Cai để tìm giải pháp gỡ khó khăn trong việc triển khai các dự án của tập đoàn này tại tỉnh.
-
DN cần biết
Điều kiện nào để hút các “đại bàng” trong lĩnh vực điện tử, bán dẫn?
17:05' - 26/03/2024
Việt Nam trong vài năm gần đây tăng trưởng rất nhanh và là điểm đến của nhiều nhà đầu tư nước ngoài; đặc biệt, lĩnh vực sản xuất điện tử, chíp bán dẫn.