Chương mới trong quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ

Từ ngày 23 đến 25/5/2016, Tổng thống Hợp chủng quốc Hoa Kỳ Barack Hussein Obama đã thăm chính thức Cộng hòa XHCN Việt Nam. Ảnh: TTXVN 

Báo chí nước ngoài bình luận, việc Tổng thống Obama dành khoảng thời gian dài khác thường là ba ngày cho chuyến thăm Việt Nam chứng tỏ Washington rất quan tâm mở rộng quan hệ với Hà Nội.

Trong khuôn khổ chuyến thăm Việt Nam, có hai vấn đề trọng yếu được Tổng thống Obama và các lãnh đạo Việt Nam đưa ra thảo luận, đó là việc phê chuẩn Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) và thúc đẩy quan hệ song phương. 

Một trong những mục tiêu quan trọng trong hợp tác giữa Việt Nam - Hoa Kỳ là thương mại và đầu tư. Ở Việt Nam, Hoa Kỳ nhìn thấy cơ hội để xuất khẩu và đầu tư vào một nền kinh tế đang tăng trưởng, đồng thời là một đối tác quan trọng tại khu vực. Đổi lại, Việt Nam nhìn nhận Hoa Kỳ như một đối tác giúp phát triển kinh tế và trợ giúp về đảm bảo an ninh. 

Lâu nay, Nhà Trắng luôn chú trọng theo đuổi chính sách xoay trục sang khu vực châu Á - Thái Bình Dương và sự thành công của chiến lược này sẽ phụ thuộc rất nhiều vào việc Tổng thống Obama có thể thuyết phục các đối tác, trong đó có cả Việt Nam và Nhật Bản, rằng TPP sẽ vượt qua được những trở ngại về chính trị trong nội bộ Hoa Kỳ trước khi ông rời nhiệm sở hay không.

Chủ tịch nước Trần Đại Quang (bên phải) và Tổng thống Barack Obama tại cuộc họp báo. Ảnh: Nhan Sáng – TTXVN

Tổng thống Obama đã đặt châu Á - Thái Bình Dương vào vị trí trọng tâm trong chính sách đối ngoại của ông và Việt Nam - với nền kinh tế lớn, đang phát triển ở trung tâm của khu vực Đông Nam Á - giữ vai trò quan trọng trong nỗ lực đó. 

Về quyết định của Tổng thống Obama gỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí sát thương đối với Việt Nam, một số chính giới và nhiều cựu chiến binh Hoa Kỳ đánh giá đây là một bước đi hợp lý nhằm thúc đẩy tiến trình bình thường hóa quan hệ giữa hai nước.

Ông Ned Foote, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh Hoa Kỳ tại New York, nhận định chính quyền Washington từ lâu đã hàn gắn quan hệ với những nước đối địch trong Chiến tranh Thế giới thứ II và không có lý do gì để không làm điều tương tự với Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh hai nước đang ngày càng trở thành các đối tác thương mại quan trọng của nhau. 

Ngày 23/5, dưới sự chứng kiến của Tổng thống Barack Obama và Chủ tịch nước Trần Đại Quang, đại diện Công ty CP Hàng không Vietjet và Boeing - nhà chế tạo máy bay hàng đầu của Mỹ - đã ký kết hợp đồng đặt mua 100 máy bay B737 MAX 200, trị giá lên tới 11,3 tỷ USD.

Bà Nguyễn Thị Phương Thảo, Tổng giám đốc Vietjet, chia sẻ “qua hợp đồng này, Vietjet sẽ góp phần tăng kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, đóng góp vào sự phát triển hội nhập của ngành hàng không Việt Nam”.        

Hoa Kỳ hiện là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Nếu như trong năm 1995, năm mà Hoa Kỳ bãi bỏ lệnh cấm vận đối với Việt Nam, xuất khẩu của Việt Nam chỉ đạt 199 triệu USD thì giờ đây con số này đã tăng lên 35 tỷ USD và được cho là sẽ còn tăng thêm 30% nếu TPP được phê chuẩn.

Riêng trong bốn tháng đầu năm 2016, Việt Nam đã xuất siêu sang Mỹ gần 9 tỷ USD, tăng 1,48 tỷ USD so với cùng kỳ năm 2015. Điều tích cực là GDP của Việt Nam tăng từng năm, đạt 186 tỷ USD trong năm ngoái và dự kiến sẽ tăng 7% trong năm nay.