Doanh nghiệp Việt Nam có tận dụng được lợi thế từ AEC?
Đã hơn một năm từ thời điểm Cộng đồng Kinh tế ASEAN (hay còn gọi là AEC) chính thức được hình thành, tạo dấu mốc quan trọng trong tiến trình hội nhập kinh tế giữa các nước ASEAN. Tuy nhiên, nhìn lại hơn một năm thực thi, AEC vẫn chưa tạo ra được nhiều thay đổi đáng kể trong phạm vi nội khối các nước thành viên ASEAN và đặc biệt là Việt Nam.
Bà Phùng Thị Lan Phương, Trưởng nhóm FTA, Trung tâm WTO và Hội nhập, Phòng Công nghiệp và Thương mại Việt Nam (VCCI) đã chia sẻ với phóng viên BNEWS/TTXVN xoay quanh những trăn trở về khả năng nắm bắt các cơ hội mà AEC sẽ mang lại cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam.
BNEWS: Sau hơn một năm hình thành và phát triển, theo bà, Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) đã có những thay đổi gì đáng kể ?
Bà Phùng Thị Lan Phương: Sau khi AEC được thành lập, rất nhiều người đã kỳ vọng việc hình thành AEC sẽ tạo ra một bước thay đổi đột biến cho các nước ASEAN và các doanh nghiệp Việt Nam cũng vậy.
Tuy nhiên, chúng ta cần phải thấy rằng AEC hình thành vào ngày 31/12/2015, thì đó chỉ là một dấu mốc do lãnh đạo các quốc gia ASEAN đặt ra, còn thực tế thì AEC đã được thực hiện từ nhiều năm nay. Rất nhiều hiệp định cơ bản từ AEC như : Thương mại hàng hóa, dịch vụ đầu tư hay lao động đã được thực hiện từ trước và AEC thực chất chỉ là một tiến trình hội nhập giữa các nước ASEAN.
Do đó, trong hơn một năm chính thức hình thành, AEC không có nhiều cam kết mới được đưa ra. Điều này lý giải vì sao AEC cũng không tạo ra sự thay đổi đột biến nào đối với nền kinh tế của các nước ASEAN nói chung và Việt Nam nói riêng.
BNEWS: Bà có cho rằng AEC chưa đem lại hiệu quả cho các nước thành viên vì phạm vi và mục tiêu của nó quá rộng?
Bà Phùng Thị Lan Phương: Thực tế thì trong AEC có rất nhiều hiệp định và cam kết và các hiệp định, cũng như các cam kết này đều phù hợp với trình độ phát triển rất là khác nhau giữa các quốc gia ASEAN. Ưu điểm của AEC đó là các cam kết rất linh hoạt, không ép buộc các nước phải thực hiện, nó có lộ trình khác nhau dành cho các nước ASEAN khác nhau.
Nhiều cam kết không mang tính ràng buộc do đó các nước có thể tự nguyện tham gia, không tham gia hoặc bao giờ đủ điều kiện thì tham gia.
Tuy nhiên, đây cũng là một nhược điểm của AEC, vì có những hiệp định chỉ một số nước thực hiện mà các nước khác không thực hiện, dẫn đến nhiều nội dung, mục tiêu không được thực hiện thống nhất trong toàn bộ khu vực ASEAN và kết quả là nó làm cho các hiệp định AEC không mang lại hiệu quả cao, chế tài thực thi lỏng.
BNEWS: Vậy đối với Việt Nam thì như thế nào? Nếu nhìn trên số liệu kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam trong năm 2016 vừa qua, thì rõ ràng thương mại của Việt Nam sang các nước ASEAN đang có xu hướng sụt giảm so với các năm trước; trong đó, xuất khẩu giảm mạnh hơn so với nhập khẩu?
Bà Phùng Thị Lan Phương: Nhiều người lo lắng khi nhìn vào số liệu kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam sang ASEAN sau một năm hình thành AEC và cho rằng doanh nghiệp Việt Nam chúng ta dường như chưa tận dụng được các cơ hội và thậm chí còn kém hơn trước khi AEC được thành lập.
Nguyên nhân bao gồm các lý do chủ quan và khách quan. Về nguyên nhân khách quan, đó là tình hình kinh tế thế giới trong năm 2016 còn gặp nhiều khó khăn, kim ngạch xuất nhập khẩu nói chung của thế giới sụt giảm, không chỉ riêng đối với thị trường Việt Nam.
Riêng tại Việt Nam, do thiên tai, dịch bệnh liên tiếp xảy ra trong năm vừa qua nên sản lượng nông sản xuất khẩu giảm sút, dẫn đến kim ngạch xuất khẩu cũng giảm theo. Nhiều mặt hàng nông sản chủ lực của Việt Nam thì do giá thế giới giảm nên kim ngạch xuất khẩu cũng đi xuống. Đối với các sản phẩm công nghiệp, thì trong năm vừa qua, giá dầu thô giảm rất mạnh nên cũng ảnh hưởng đến kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam.
Một lý do khác nữa cũng rất quan trọng, đó là trong năm vừa qua, Việt Nam ký kết và thực hiện nhiều Hiệp định thương mại (FTA) mới. Những hiệp định này giúp Việt Nam đa dạng hóa thị trường xuất nhập khẩu, tạo được nhiều thị trường mới , do đó lượng hàng hóa xuất khẩu sang thị trường ASEAN cũng giảm sút.
BNEWS: Bà có cho rằng việc thiếu thông tin chính xác và toàn diện về AEC là một trong những rào cản lớn nhất khiến các doanh nghiệp Việt Nam không tận dụng được các cam kết này?
Bà Phùng Thị Lan Phương: Thông tin là chìa khóa thành công trong rất nhiều vấn đề trong đó có việc thực hiện các hiệp định thương mại tự do, để doanh nghiệp tận dụng được các lợi thế của các hiệp định. Riêng đối với AEC, đầu tiên doanh nghiệp phải nắm được và phải tìm hiểu được về những cam kết đó, sau đó mới có thể biết cách để tận dụng.
Hiện tại, những thông tin về AEC tại Việt Nam còn tương đối hạn chế, do đó việc mà doanh nghiệp thiếu những đầu mối thông tin về AEC và những hướng dẫn cụ thể về AEC chính là một trong những lý do mà doanh nghiệp chưa tận dụng được những ưu thế của AEC.
Theo thông tin từ Bộ Công Thương, tỷ lệ tận dụng ưu đãi thuế quan trong hiệp định thương mại hàng hóa của ASEAN hiện nay của các doanh nghiệp Việt Nam chỉ trên dưới 30%, có nghĩa là 100 sản phẩm xuất khẩu thì chỉ có khoảng 30 sản phẩm tận dụng được ưu đãi thuế quan.
BNEWS: VCCI vừa chính thức ra mắt Cổng thông tin AEC cho doanh nghiệp. Đây được kỳ vọng sẽ là kênh thông tin quan trọng giúp doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận dễ dàng hơn với thị trường ASEAN. Bà có thể chia sẻ cụ thể hơn nữa về dự án Cổng thông tin AEC này?
Bà Phùng Thị Lan Phương: Cổng thông tin về AEC của VCCI là một trong những hoạt động hỗ trợ AEC dành cho doanh nghiệp. Chúng tôi cũng nhận thấy là việc thiếu thông tin sẽ gây ảnh hưởng rất lớn tới việc tận dụng những lợi ích của AEC đối với doanh nghiệp, do đó chúng tôi đã xây dựng cổng thông tin bao gồm tất cả những nội dung quan trọng của AEC, bao gồm tất cả những hiệp định cơ bản, những chương trình hợp tác trong AEC mà doanh nghiệp chỉ cần vào cổng thông tin đó là có thể tìm hiểu về AEC.
Quan trọng hơn nữa là chúng tôi không chỉ đăng tải đơn giản là đưa văn kiện lên mà ở đó còn có những phân tích, đánh giá và hướng dẫn cho doanh nghiệp. Tại đây, doanh nghiệp không chỉ tìm hiểu được thông tin các hiệp định trong AEC mà còn có thể tìm hiểu được các hiệp định giữa ASEAN và các đối tác khác.
Ngoài ra, doanh nghiệp có thể đặt câu hỏi và liên hệ trực tiếp tới Trung tâm WTO và Hội nhập của VCCI để được tư vấn trực tiếp về tất cả nội dung liên quan tới AEC, để có thể làm thế nào tận dụng được tốt nhất những cơ hội từ cộng đồng này.
BNEWS: Xin cám ơn bà !
Tin liên quan
-
Doanh nghiệp
Cơ hội phát triển cho các doanh nghiệp có năng lực cạnh tranh
20:38' - 28/01/2017
Năm 2017, ngành công thương TP. Hà Nội đặt mục tiêu tăng kim ngạch xuất khẩu từ 4- 5% so với năm 2016. Để thực hiện mục tiêu này, các doanh nghiệp phải biết tận dụng lợi thế mà các FTA mang lại.
-
DN cần biết
Chủ động và nhìn rộng hơn để hội nhập
14:44' - 03/01/2017
Sau 1 năm AEC chính thức có hiệu lực, với 9 thị trường trong khối ASEAN được tháo bỏ rào cản thuế quan đã mở ra cơ hội xuất khẩu to lớn đối với các doanh nghiệp Việt Nam.
-
Kinh tế Việt Nam
Một năm chưa nhiều dấu ấn của Cộng đồng kinh tế ASEAN
12:01' - 28/12/2016
Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) đi qua một năm với không nhiều dấu ấn đậm nét. Điều quan trọng là tuy bình lặng nhưng AEC vẫn là động lực để Việt Nam tiếp tục đổi mới, thích ứng và đi lên.
-
Kinh tế Thế giới
Kỳ vọng vào APEC 2017 tại Việt Nam
07:02' - 10/12/2016
Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh nhấn mạnh việc đăng cai tổ chức Năm APEC 2017 là một ưu tiên của đối ngoại Việt Nam nhằm triển khai hội nhập quốc tế sâu rộng và nâng tầm đối ngoại đa phương.
-
DN cần biết
Chìa khóa mở rộng cơ hội xuất khẩu sang thị trường ASEAN
06:31' - 09/12/2016
Nhiều ý kiến cho rằng các cơ quan quản lý nhà nước, cụ thể là Bộ Công Thương cần có giải pháp để hỗ trợ doanh nghiệp tránh được những rủi ro trong thanh toán xuất khẩu.
-
Kinh tế Việt Nam
Cộng đồng doanh nghiệp Asean cần tạo động lực mới cho phát triển
12:36' - 08/12/2016
Thực hiện tầm nhìn 2025, Việt Nam cũng đang cùng các nước Asean quyết tâm củng cố nhằm xây dựng 1 cộng đồng Asean thực sự hướng đến người dân
Tin cùng chuyên mục
-
Ý kiến và Bình luận
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến: Xúc tiến thương mại cụ thể từng thị trường
17:09'
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Ngoại giao, đặc biệt là Đại sứ quán ở các nước trong xúc tiến thương mại nông lâm thủy sản.
-
Ý kiến và Bình luận
Venezuela thiệt hại 800 tỷ USD do các lệnh trừng phạt của phương Tây
08:10'
Ước tính thiệt hại kinh tế mà Venezuela phải gánh chịu do các lệnh trừng phạt mà các nước phương Tây áp đặt kể từ năm 2015 là khoảng 800 tỷ USD.
-
Ý kiến và Bình luận
Ukraine vẫn là điểm đến hấp dẫn thu hút đầu tư
08:31' - 05/05/2024
Bộ trưởng Hợp tác và Phát triển Kinh tế Đức Svenja Schulze ngày 4/5 nhận định Ukraine vẫn là thị trường hấp dẫn đối với nhiều công ty, bất chấp tình hình khó khăn hiện nay.
-
Ý kiến và Bình luận
WHO kêu gọi các nước nhất trí thỏa thuận về đại dịch trước thời hạn chót
09:01' - 04/05/2024
Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus hối thúc các nước nhất trí một thỏa thuận nhằm đối với với các đại dịch trong tương lai
-
Ý kiến và Bình luận
70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ: Giáo sư Nga đánh giá về bài học "Mưu, Trí, Dũng"
14:33' - 03/05/2024
Giáo sư Vladimir Kolotov, Viện trưởng Viện Hồ Chí Minh tại Đại học Tổng hợp Quốc gia Saint Petersburg đã đánh giá về sức mạnh của quân đội Việt Nam trong trận Điện Biên Phủ.
-
Ý kiến và Bình luận
Luật Đất đai 2024: "Cú hích" cho thị trường
06:30' - 03/05/2024
Luật Đất đai (sửa đổi) vừa được Quốc hội Khóa XV thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5, đã và đang nhận được sự quan tâm rộng rãi, đặc biệt là của cộng đồng doanh nghiệp, người dân.
-
Ý kiến và Bình luận
WHO cảnh báo nguy cơ thảm họa tại Gaza
08:44' - 02/05/2024
Tổng giám đốc Tổ chức y tế thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus ngày 1/5 hối thúc tất cả các bên nỗ lực hướng tới thỏa thuận ngừng bắn và kiến tạo hòa bình lâu dài.
-
Ý kiến và Bình luận
Việt Nam có nhiều cơ hội để nâng cao năng suất lao động
10:17' - 01/05/2024
Nâng cao năng suất lao động đang là thách thức đối với kinh tế Việt Nam.
-
Ý kiến và Bình luận
IMF cảnh báo về rủi ro đối với các thị trường mới nổi
20:24' - 30/04/2024
Giám đốc điều hành Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva đã cảnh báo về rủi ro đối với các thị trường mới nổi.