Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ảnh: EPA/TTXVN
Chưa đầy 3 tháng trước thềm Hội nghị thượng đỉnh của Nhóm các nền kinh tế lớn mới nổi (BRICS - gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi), dự kiến diễn ra vào tháng 9/2017 ở Trung Quốc, các nhà phân tích Nga đã nhận thấy tiềm năng to lớn của việc tăng cường và đa dạng hóa hợp tác kinh tế giữa Moskva với Bắc Kinh.
Giới chuyên gia Nga nhận định rằng sẽ có nhiều cơ hội lớn có thể được tạo ra trong việc phát triển Sáng kiến “Vành đai và Con đường” do Trung Quốc đề xướng và quá trình Công nghiệp hóa thay thế nhập khẩu của Nga, đồng thời khẳng định rằng các mối quan hệ kinh tế ngày càng được thắt chặt giữa hai đối tác chiến lược này sẽ mang lại lợi ích cho nhau.
Theo giới chuyên gia, hợp tác thương mại Trung-Nga nên được mở rộng sang các lĩnh vực phi năng lượng nhiều hơn nữa, qua đó hợp tác kinh tế song phương có thể phát triển một cách bền vững.
Những bình luận trên được đưa ra vào thời điểm các nước BRICS đang tất bật chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh lần thứ 9 giữa các nhà lãnh đạo của khối, dự kiến diễn ra từ ngày 3-5/9 tại thành phố Hạ Môn (Xiamen) thuộc tỉnh Phúc Kiến (Fujian), miền Đông Trung Quốc.
Đầu tư cơ sở hạ tầng, công nghiệp
Việc phát triển các cơ sở giao thông vận tải hiện đang là một trong những vấn đề quan trọng mà Nga đang phải đối mặt do nước này có lãnh thổ rộng lớn và chất lượng đường bộ cũng như đường sắt yếu kém.
Giám đốc Viện Nghiên cứu Viễn Đông thuộc Viện khoa học Nga, ông Sergei Luzyanin khẳng định: “Sự đầu tư của Trung Quốc và các dự án chung sẽ đóng vai trò vô cùng quan trọng tại các vùng lãnh thổ rộng lớn như Siberia và Viễn Đông, cũng như các khu vực khác của nước Nga".
Giám đốc Luzyanin đặt hy vọng vào Sáng kiến “Vành đai và Con đường”, theo đó có thể "thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển cơ sở hạ tầng".
Còn nhà kinh tế hàng đầu của Ngân hàng Phát triển Á-Âu Yaroslav Lissovolik cho rằng để tài trợ cho hoạt động xây dựng cơ sở hạ tầng, Ngân hàng Phát triển Mới của khối BRICS cần phải đóng một vai trò lớn hơn.
Trước đó, Nga đã đáp trả các lệnh cấm vận của phương Tây sau vụ sáp nhập Bán đảo Crimea hồi năm 2014 bằng cái gọi là chính sách “thay thế nhập khẩu” trên nhiều lĩnh vực khác nhau nhằm thúc đẩy sản xuất công nghiệp trong nước.
Chủ tịch Liên đoàn doanh nghiệp và công nghiệp Nga-Á (RAUIE) Vitaly Monkevich cho hay quá trình Công nghiệp hóa thay thế nhập khẩu tạo ra nhiều cơ hội cho hoạt động đầu tư trực tiếp của Trung Quốc vào Nga.
Ông Monkevich nhấn mạnh: “Điều này có lợi cho cả hai bên do các doanh nghiệp Trung Quốc sẽ đạt được tỷ lệ lợi nhuận cao hơn, trong khi Nga sẽ được sự đầu tư và nhiều việc làm mới”.
Theo Bộ Thương mại Trung Quốc, các công ty của nước này đã đầu tư hơn 100 triệu USD vào Nga trong giai đoạn từ tháng 1-4/2017. Ông Monkevich nhận định: “Chúng ta nhận thấy lợi ích rõ ràng trong quan hệ hợp tác Nga-Trung...”.
Quan hệ đối tác trong lĩnh vực phi năng lượng
Theo Tổng Cục Hải quan Trung Quốc, trong 4 tháng đầu năm 2017, kim ngạch thương mại giữa Trung Quốc và Nga đã tăng 26,2% so với cùng kỳ năm 2016, lên tới 24,7 tỷ USD. Ngoài dầu khí, các nhà phân tích Nga còn nhận thấy khả năng mở rộng hợp tác thương mại song phương tới nhiều lĩnh vực khác.
Chủ tịch Monkevich cho hay: “Các thành viên RAUIE thường xuyên đề xuất với chúng tôi về việc xuất khẩu dầu hướng dương, mật ong, kem, bánh kẹo và rượu... Chúng tôi nhận thấy tiềm năng lớn đối với sự phát triển của các hoạt động xuất khẩu này, hơn là hoạt động xuất khẩu các nguyên liệu thô”.
Bàn về hợp tác không gian vũ trụ giữa Nga và Trung Quốc, Giám đốc Luzyanin hy vọng các trạm không gian vũ trụ có người lái chung và nhiệm vụ chung trong tương lai.
Thêm vào đó, hai chuyên gia Luzyanin và Lissovolik – đều là thành viên Câu lạc bộ thảo luận Valdai (một nhóm chuyên gia tư vấn của Nga) – đã đề xuất các lập trình viên của Trung Quốc và Nga nên hợp tác trong việc bảo đảm an ninh mạng và phát triển kinh doanh trên Internet.
Trước đó, hôm 24/5, Tổng thống Nga Vladimir Putin từng tuyên bố với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị rằng cả hai nước cần duy trì phát triển hợp tác thực chất.
Sau đó, ông Vương Nghị đã nhắc lại đề xuất của Tổng thống Putin, trong đó cho rằng Nga và Trung Quốc cần đi sâu hợp tác trong các lĩnh vực như thương mại và đầu tư cũng như khám phá các nguồn lực tăng trưởng kinh tế mới./.