Bên lề Quốc hội: Xây dựng lộ trình để tận dụng cơ hội từ Hiệp định EVIPA

Với tỷ lệ tán thành 95,03%, sáng 18/6, Quốc hội khoá XIV đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về công nhận và cho thi hành phán quyết của cơ quan giải quyết tranh chấp theo quy định của Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVIPA). Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày Hiệp định EVIPA có hiệu lực.
Bên lề kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIV, nhiều đại biểu cho rằng, cùng với Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), Hiệp định EVIPA sẽ tạo điều kiện thúc đẩy đầu tư từ các doanh nghiệp châu Âu vào Việt Nam và ngược lại. Tuy nhiên, bên cạnh việc xây dựng lộ trình đồng bộ về cải cách thể chế, doanh nghiệp Việt cần chủ động trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh, quản lý tốt nguồn nhân lực để tận dụng cơ hội từ Hiệp định EVIPA.
* Đại biểu Đỗ Văn Sinh (Đoàn Quảng Trị): Tạo lực đẩy thu hút đầu tư
Hiệp định EVIPA có hiệu lực sẽ giúp Việt Nam kêu gọi dòng vốn đầu tư nước ngoài, nhất là trong bối cảnh hiện nay. Đây là thời cơ để mở rộng cánh cửa, nhưng phải có sự chuẩn bị căn cơ. Chẳng hạn như hoàn thiện hệ thống pháp luật, sửa đổi Luật Đầu tư bởi luật này rất quan trọng, quy chiếu tất cả vấn đề đầu tư có liên quan, kể cả hợp tác công tư. Đặc biệt, tại kỳ họp này Quốc hội cũng biểu quyết thông qua Luật Xây dựng, Luật Đầu tư theo hình thức đối tác công tư. Tuy nhiên, để luật đi vào cuộc sống thì cần những hành động cụ thể của các bộ, ngành và địa phương.

Đại biểu Đỗ Văn Sinh (đoàn Quảng Trị). Ảnh: Uyên Hương/BNEWS/TTXVN

Bên cạnh đó, xem xét lại toàn bộ định hướng thu hút đầu tư, nhất là những dự án lớn, giá trị cao, đảm bảo yêu cầu về môi trường, công nghệ cũng như tận dụng cơ hội tiếp cận được các nhà đầu tư nhằm giúp chuyển giao công nghệ vì đã trên 30 năm thực hiện thu hút đầu tư, nhưng công nghệ vẫn dừng lại ở mức khiêm tốn.
Hiện nay, Việt Nam cũng muốn đầu tư ra nước ngoài, song những lĩnh vực có tiềm năng và thế mạnh lại không nhiều nên chủ yếu vẫn kỳ vọng thu hút đầu tư từ nước ngoài.
Việc thực thi Hiệp định EVIPA là điều kiện tốt mở rộng các cơ hội đầu tư và thương mại giữa hai bên; đồng thời cũng là động lực giúp Việt Nam tiếp tục cải cách, hoàn thiện thể chế thu hút đầu tư.
* Đại biểu Trần Hoàng Ngân (Đoàn Tp. Hồ Chí Minh): Hoàn thiện thể chế
Trong tình hình hiện nay, có thể thấy Hiệp định EVIPA được thực thi sẽ thu hút được một dòng vốn đầu tư từ châu Âu. Những năm qua, Việt Nam đã thu hút được khoảng 32.000 dự án với tổng vốn đăng ký 370 tỷ USD, nhưng khu vực châu Âu mới chiếm khoảng 2.500 dự án và số vốn đầu tư còn rất khiêm tốn với khoảng 27,5 tỷ USD.
Chính vì vậy, Hiệp định EVIPA sẽ giúp Việt Nam có điều kiện tiếp cận được các nhà đầu tư với công nghệ hiện đại đến từ châu Âu. 

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn tp. Hồ Chí Minh). Ảnh: Uyên Hương/BNEWS/TTXVN

Tuy nhiên, Việt Nam cần thúc đẩy hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường cũng như đẩy nhanh quá trình cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh tốt hơn.
Hơn nữa, EU là thị trường rất khó tính, GDP bình quân đầu người của châu Âu trên 33.000 USD và yêu cầu chất lượng hàng hóa rất cao. Vì vậy, điều này sẽ thúc đẩy các doanh nghiệp Việt Nam sản xuất hàng hóa chuyên nghiệp hơn và hồ sơ, sổ sách cũng minh bạch hơn để có thể hưởng được các ưu đãi thuế quan.
Do đó, để hiệp định có thể đi vào cuộc sống, không chỉ tuyên truyền cho doanh nghiệp hiểu mà trong bộ máy quản lý nhà nước, các cơ quan quản lý nhà nước, đội ngũ cán bộ cũng phải hiểu về Hiệp định để tạo điều kiện hỗ trợ cho doanh nghiệp tiếp cận được lợi thế.
Ngoài ra, lời văn của hiệp định rất chặt chẽ và theo câu từ của luật pháp nên cần nội địa hóa, cụ thể hóa thành những văn bản cụ thể để triển khai cho doanh nghiệp dễ thực hiện.
Đặc biệt, Hiệp định EVIPA đòi hỏi phải hoàn thiện lại các văn bản luật pháp trước đây nên Chính phủ cũng như Quốc hội phải xây dựng một lộ trình đồng bộ nhất là trong việc hoàn thiện sửa chữa hệ thống luật pháp để cho việc triển khai được thuận lợi hơn.
* Đại biểu Phạm Văn Hoà (Đoàn Đồng Tháp): Nắm bắt cơ hội

Đại biểu Phạm Văn Hoà (đoàn Đồng Tháp). Ảnh: Uyên Hương/BNEWS/TTXVN

Cùng với Hiệp định EVFTA, Hiệp định EVIPA cũng rất quan trọng đối với Việt Nam. Hiện nay, Việt Nam đang mở cửa thu hút làn sóng đầu tư nên các lĩnh vực về thương mại, kinh tế và dịch vụ giữa Việt Nam và thế giới có sự phối hợp chặt chẽ thông qua EVIPA này. Do đó, đây là thời cơ và cũng là thách thức lớn đối với Việt Nam.
Việc Hiệp định EVIPA được thực thi sẽ khiến các nhà đầu tư vào Việt Nam trở nên thuận lợi hơn trong việc đơn giản hoá thủ tục.
Tuy nhiên, Việt Nam cần cắt giảm bớt thủ tục rườm rà đối với các nhà đầu tư và doanh nghiệp cần có sự cạnh tranh lành mạnh với các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam.
Vì vậy, nếu Hiệp định EVIPA đi vào thực thi doanh nghiệp cần tìm hiểu rõ thông tin, am hiểu tường tận luật quốc tế để nắm bắt được cơ hội này và tránh rủi ro đáng tiếc xảy ra./.