Bí mật kinh tế của Australia

Nguyễn Linh (P/v TTXVN tại Sydney) 05:30' - 25/01/2025
BNEWS Kỳ vọng rằng đợt cắt giảm lãi suất đầu tiên của Australia kể từ năm 2020 sẽ diễn ra vào giữa tháng 2/2025 đã được thúc đẩy khi chỉ số lạm phát cơ bản của tháng 11/2024 giảm nhẹ hơn dự kiến.
Nhiều khả năng Ngân hàng Dự trữ Australia sẽ hạ lãi suất trong tháng 2/2025. Ảnh: AFP/TTXVN

Bài viết đăng tải trên tờ Australia Financial Review (AFR) số ra mới đây nhận định, cuộc họp hội đồng quản trị đầu tiên trong năm của Ngân hàng Dự trữ Australia (RBA, tức ngân hàng trung ương) sẽ là một trong những cuộc họp mang tính chính trị nhất trong thời gian gần đây.

Kỳ vọng rằng đợt cắt giảm lãi suất đầu tiên của Australia kể từ năm 2020 sẽ diễn ra vào giữa tháng 2/2025 đã được thúc đẩy khi chỉ số lạm phát cơ bản của tháng 11/2024 giảm nhẹ hơn dự kiến, ở mức 3,2%. Dữ liệu cho thấy thước đo chỉ số lạm phát ưa thích của RBA đã giảm nhẹ.

Điều này khiến Bộ trưởng Tài chính Jim Chalmers có cơ sở cho việc thúc giục các nhà hoạch định chính sách tiền tệ xem xét cắt giảm lãi suất trong cuộc họp báo ngày 9/1. Bộ trưởng Chalmers đã ba lần chỉ ra rằng thị trường trái phiếu làm tăng khả năng cắt giảm lãi suất vào tháng 2/2025 lên tới 70 %, sau khi số liệu lạm phát được công bố. Một số người có thể thấy rằng ranh giới được cho là tách biệt việc Ngân hàng Dự trữ Australia thực hiện chính sách tiền tệ độc lập với sự can thiệp của hệ thống chính trị đang ngày càng bị lu mờ.

 
Tuy nhiên, ông Chalmers đã đúng khi chỉ ra rằng lạm phát đã giảm "đáng kể" so với tỷ lệ 6,1% khi Công đảng lên nắm quyền điều hành Chính phủ Australia vào tháng 5/2022. Lạm phát hiện nay đã ở mức thấp hơn trong phạm vi mục tiêu 2-3% của RBA trong ba tháng gần đây nhất.

Đây là dấu hiệu cho thấy chính phủ đang lo lắng về việc liệu RBA có hành động hay không trước thềm cuộc bầu cử, dự kiến diễn ra vào ngày 17/5 hoặc thâm chí là trước đó. Một số khoản thanh toán thế chấp đã được giải phóng, cùng với việc giá thực phẩm và xăng dầu giảm, có thể giúp khôi phục vị thế của Công đảng trước sụ phàn nàn của những người dân đang phải vật lộn với chi phí sinh hoạt.

Việc cắt giảm lãi suất chắc chắn sẽ được cử tri hoan nghênh. Tuy nhiên, động thái này không có khả năng là giải pháp tối ưu đảm bảo chiến thắng cho Công đảng trong cuộc bầu cử sắp tới, vì nhiều người dân Australia cảm thấy không hài lòng với một chính phủ Công đảng trong ba năm qua.

Việc tập trung các giải pháp ngắn hạn của RBA trong thời gian tới cũng làm nổi bật thực tế đáng lo ngại rằng một cuộc bầu cử chủ yếu xoay quanh chi phí sinh hoạt sẽ che giấu những thách thức kinh tế lớn mà Australia đang phải đối mặt.

Đầu tiên là vị thế không bền vững của ngân sách, một vấn đề sẽ trở nên tồi tệ hơn do những cam kết chi tiêu được đưa ra trong chiến dịch tranh cử. Thứ hai, cả hai đảng lớn của Australia đều không cân nhắc đến những cải cách cần thiết để thúc đẩy tăng trưởng cho nền kinh tế vốn đang phục hồi hết sức chậm chạp.

Vấn đề lớn là Công đảng đã chi tiêu rất nhiều trong ba năm qua. Đây là một phần nguyên nhân khiến lạm phát khó kiểm soát hơn và tạo ra lực cản để RBA duy trì lãi suất cao hơn trong thời gian dài hơn. Hai khoản thặng dư ngân sách nhỏ đầu tiên mà Bộ trưởng Tài chính Jim Chalmers công bố là do doanh thu thuế doanh nghiệp tăng đột biến tạm thời. Những khoản thu này hiện đã biến mất trong hàng loạt con số thâm hụt cơ cấu sâu hơn so với dự báo trước đó về triển vọng ngân sách trong 4 năm tới, được viết trong báo cáo triển vọng kinh tế và tài chính của Australia công bố tháng 12/2024.

Theo AFR, Thủ tướng Anthony Albanese đã có một sự thể hiện tốt trong chuyến vận động tranh cử trong tuần này. Tuy nhiên, sự thiếu kiềm chế về chi tiêu tài chính một lần nữa được nhấn mạnh bởi những tuyên bố của ông Albanese về việc tài trợ 7,2 tỷ AUD (4,52 tỷ USD) cho khoản nâng cấp trị giá 9 tỷ AUD rất cần thiết để xây dựng đường cao tốc Bruce của bang Queensland. Cam kết về nguyên tắc của Công đảng là chia đều chi phí cho các dự án đường bộ và giao thông lớn với các chính quyền bang đã bị phá vỡ.

Ở bên kia Đại Tây Dương, Thủ tướng Canada Justin Trudeau, trong tuần này, đã tuyên bố từ chức giữa bối cảnh cử tri phản đối mạnh mẽ về cú sốc lạm phát, nhà ở giá rẻ và nhập cư cao. Điều này chắc chắn đã làm rung lên hồi chuông báo động đối với Chính phủ Australia. Vấn đề "nóng" nhất hiện nay mà Công đảng phải đối mặt là mức sống của người dân Australia đã sụt giảm liên tục trong bảy quý gần đây, dưới sự lãnh đạo của chính quyền Công đảng. Điều này cũng giống như việc các nhà lãnh đạo đang thiếu đi những cam kết tranh cử đáng tin cậy, dựa trên những chính sách hứa hẹn, nhằm giúp người dân có cuộc sống tốt đẹp hơn trong ba năm tới.

Nhưng đó là vấn đề của lưỡng đảng. Bản thân liên đảng, kết hợp giữa đảng Tự do và Quốc gia, cũng không đưa ra được bất kỳ cam kết mạnh mẽ nào về chương trình cải cách thuế, quan hệ lao động và quy định cần thiết để phục hồi năng suất, thúc đẩy đầu tư kinh doanh và khôi phục sự thịnh vượng. Thay vào đó, người Australia phải đối mặt với viễn cảnh ảm đạm của một chiến dịch tranh cử với những tuyên bố "yếu ớt" của cả Công đảng và Liên đảng về chính sách năng lượng quốc gia và nhiều chính sách kinh tế quan trọng khác.

Tin liên quan

Tin cùng chuyên mục