"Bóng ma" chiến tranh lạnh đang trở lại? (Phần 1)
Trong bài phân tích trên trang mạng weekly.ahram.org.eg, chuyên gia Abdel-Moneim Said, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu chiến lược khu vực, đề cập tới thuật ngữ "Chiến tranh Lạnh" của nhà ngoại giao và sử học Mỹ George Kennan, để diễn tả sự biến động của mối quan hệ giữa Mỹ và Liên Xô sau giai đoạn liên minh và hợp tác trong Chiến tranh Thế giới thứ II.
Sở dĩ đây là cuộc chiến tranh "lạnh" bởi một cuộc chiến tranh “nóng” không có khả năng xảy ra giữa Mỹ và Liên Xô - hai cường quốc sở hữu số lượng vũ khí hạt nhân đủ để phá hủy toàn bộ Trái đất.Mặc dù “lạnh” song cuộc chiến này lại không hề “lạnh” trong các lĩnh vực chính trị, ngoại giao và trên các diễn đàn quốc tế. Cả Mỹ và Liên Xô đều sẵn sàng gia tăng căng thẳng, theo đuổi chính sách “bên miệng hố chiến tranh” tại các khu vực Đông Âu, Trung Đông và Đông Nam Á.Dù thuật ngữ “Chiến tranh Lạnh” chỉ xuất hiện ở giai đoạn sau Chiến tranh Thế giới thứ 2 nhưng thực trạng tương tự đã diễn ra từ những năm 1930 của thế kỷ XX dưới hình thức các cuộc chiến bảo hộ thương mại.Các quốc gia công nghiệp phát triển tiến hành cuộc chiến bằng cách sử dụng hàng rào thuế quan và các công cụ khác để ngăn chặn hoặc giảm lượng hàng hóa nhập khẩu từ các quốc gia khác. Hình thức “chiến tranh lạnh” này là một trong những nguyên nhân quan trọng làm bùng nổ Chiến tranh Thế giới thứ II.Cuộc chiến này đã kết thúc khi Liên hợp quốc (UN) và các tổ chức quốc tế khác như Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Ngân hàng Thế giới (WB) hay Hội đồng Kinh tế và Xã hội Liên hợp quốc (ECOSOC) ra đời và đóng vai trò giữ ổn định nền kinh tế và thị trường toàn cầu.Một thế giới mới, nơi các hệ tư tưởng, các nền văn hóa khác nhau cùng tồn tại, xuất hiện. Đó cũng là mục tiêu của các nước thành viên tham gia các hiệp ước quốc tế thời kỳ hậu Chiến tranh Thế giới thứ II. Nguyên tắc “công bằng” và “công nhận, tôn trọng lẫn nhau” trở thành giá trị phổ quát.Khi quá trình toàn cầu hóa trở nên phổ biến sau khi các hàng rào về kinh tế, kỹ thuật và hệ tư tưởng ngăn cách các quốc gia với nhau sụp đổ, cộng đồng quốc tế tiến tới giai đoạn “tự do” cả về thị trường, việc theo đuổi đức tin, hệ tư tưởng và được hưởng các quyền cơ bản của con người.Tuy nhiên, khi Tòa tháp đôi thuộc Trung tâm thương mại thế giới ở New York (Mỹ) bị đánh sập vào ngày 11/9/2001, thế giới lý tưởng nói trên cũng đã tan theo.Chủ nghĩa khủng bố cùng với sự gia tăng “va chạm của các nền văn minh”, hố sâu ngăn cách giàu nghèo trên thế giới đã làm thay đổi xu hướng cùng tồn tại và sự dịch chuyển tự do của hàng hóa, tự do đi lại của người dân, tự do theo đuổi các hệ tư tưởng giữa các quốc gia với nhau.Một thế giới khác xuất hiện với đầy rẫy nghi ngờ và sợ hãi. Xuất hiện sự đối lập sâu sắc giữa một bên là các thể chế kinh tế, kỹ thuật với mục tiêu thắt chặt mối quan hệ giữa con người với nhau với một bên là sự lo sợ, phản đối đối với tiến trình này.Cuối thập kỷ đầu tiên của thế kỷ XXI, các giá trị đối lập với quá trình toàn cầu hòa được gìn giữ ở các nền văn hóa và văn minh. Nhiều giá trị trong số này khiến thế giới Hồi giáo trở nên đối lập với phần còn lại của thế giới.Trong thế giới Hồi giáo, các cuộc “chiến tranh nóng” nổ ra ở Afghanistan sau đó lan sang toàn bộ thế giới Arập trong giai đoạn “Mùa Xuân A-rập”. Trên thế giới, các cuộc chiến tranh, từ “nóng” cho tới “lạnh” lan từ Ukraine sang các phần khác của thế giới khi các cuộc xung đột cũ bùng phát trở lại cùng với các cuộc xung đột mới được khơi mào.Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Liệu Tổng thống Donald Trump sẽ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran?
21:47' - 18/03/2018
Ngày 18/3, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ Bob Corker nhận định Tổng thống Donald Trump sẽ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân giữa Iran và các cường quốc vào tháng 5 tới.
-
Kinh tế Thế giới
Liên hợp quốc hoan nghênh Mỹ và Nga tuân thủ START mới
10:11' - 06/02/2018
Người phát ngôn của TTK LHQ Stephane Dujarric cho biết, các nỗ lực nhằm giải trừ vũ khí hạt nhân, phi hạt nhân hóa và kiểm soát vũ khí mang ý nghĩa sống còn hơn bao giờ hết.
-
Kinh tế Thế giới
Những ưu tiên của Đại hội đồng Liên hợp quốc trong năm 2018
08:45' - 13/01/2018
Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 72 đã đạt được nhiều thành tựu với việc thông qua được hơn 250 nghị quyết và ngân sách mới cho giai đoạn 2018-2019 cùng nhiều kết quả khác.
-
Ý kiến và Bình luận
APEC 2017: Giới chuyên gia nhấn mạnh giá trị của tự do thương mại
16:04' - 07/11/2017
Giới chuyên gia quốc tế nhận định Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC) sẽ và cần đóng vai trò ngày càng quan trọng hơn trong việc đảm bảo một hệ thống thương mại thế giới tự do.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Tăng trưởng kinh tế quý I/2024 của Eurozone đạt 0,3%
21:08' - 30/04/2024
Kinh tế trong khu vực Eurozone, gồm 20 quốc gia, đạt mức tăng trưởng 0,3% trong quý I/2024 so với quý trước đó.
-
Kinh tế Thế giới
Ảnh hưởng lạm phát giá cả hàng hóa tại Lào vẫn tiếp tục tăng
20:25' - 30/04/2024
Tỷ lệ lạm phát tháng 4 của Lào vẫn ở mức cao 24,9% và gây ảnh hưởng đến đời sống người dân.
-
Kinh tế Thế giới
Nền kinh tế Trung Quốc phát đi tín hiệu tích cực
19:06' - 30/04/2024
Cơ quan Thống kê Quốc gia Trung Quốc (NBS) ngày 30/4 công bố số liệu cho thấy hoạt động sản xuất của nước này đã tăng trưởng hai tháng liên tiếp trong tháng 4 và 3/2024.
-
Kinh tế Thế giới
Sự lạc quan đã quay trở lại với kinh tế Đức
18:28' - 30/04/2024
Văn phòng Thống kê Liên bang Đức (Destatis) ngày 30/4 công bố số liệu cho thấy kinh tế Đức có thể phục hồi nhẹ trong nửa đầu năm, mang lại hy vọng có thể thoát khỏi tình trạng kinh tế ảm đạm kéo dài.
-
Kinh tế Thế giới
IMF: Châu Á-Thái Bình Dương tăng trưởng ổn định, cần chính sách linh hoạt
17:35' - 30/04/2024
Ngày 30/4, IMF công bố báo cáo Triển vọng kinh tế khu vực châu Á-Thái Bình Dương năm 2024, trong đó nhấn mạnh tăng trưởng kinh tế khu vực này đang ở giai đoạn ổn định và tiềm năng phát triển đa dạng.
-
Kinh tế Thế giới
Người dân Trung Quốc thay đổi "gu" du lịch
16:30' - 30/04/2024
Người dân Trung Quốc đang ưa chuộng các loại hình du lịch như thăm các thành phố xa xôi, các chuyến dã ngoại bằng xe tự lái và du ngoạn kết hợp thưởng thức âm nhạc.
-
Kinh tế Thế giới
Saudi Arabia kêu gọi hợp tác toàn cầu để xây dựng nền kinh tế thế giới
13:38' - 30/04/2024
Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman đã kêu gọi thúc đẩy hợp tác toàn cầu nhằm giúp xây dựng một nền kinh tế toàn cầu kiên cường và hội nhập hơn.
-
Kinh tế Thế giới
Sức bật từ Trung Quốc tạo đà cho kinh tế toàn cầu
10:32' - 29/04/2024
Kinh tế Trung Quốc tăng trưởng vượt kỳ vọng của thị trường, đạt 5,3% trong quý I/2024, đánh dấu khởi đầu thuận lợi của năm nay và tạo tiền đề cho việc đạt được các mục tiêu phát triển đã đề ra.
-
Kinh tế Thế giới
UAE khởi công xây dựng nhà ga sân bay lớn nhất thế giới
21:53' - 28/04/2024
Ngày 28/4, Thủ tướng Các Tiểu vương quốc Arập Thống nhất (UAE) Sheikh Mohammed bin Rashid Al Maktoum thông báo nước này đã khởi công xây dựng một nhà ga mới tại sân bay quốc tế Al Maktoum.