Huy động nguồn lực xã hội để lan tỏa tri thức, thúc đẩy chuyển giao công nghệ

Người dân làm thủ tục hành chính tại Trung tâm hành chính công phường Phan Rang (Khánh Hòa). Ảnh: Nguyễn Thành – TTXVN

Nhằm triển khai hiệu quả Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, đồng thời phát huy vai trò chủ động của các hội thành viên trong công tác phổ biến kiến thức, chuyển giao khoa học và công nghệ, ngày 15/10, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp huy động nguồn lực từ xã hội hóa thực hiện phổ biến kiến thức và chuyển giao khoa học, công nghệ”. 

Phát biểu tại Hội thảo, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Quang Thao, Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam cho biết, hội thảo là dịp để các đại biểu trao đổi, đóng góp ý kiến, đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả xã hội hóa trong công tác phổ biến kiến thức và chuyển giao khoa học, công nghệ. Các ý kiến và đề xuất tại hội thảo sẽ góp phần hoàn thiện cơ chế, chính sách trong việc huy động nguồn lực xã hội phục vụ nhiệm vụ phổ biến kiến thức và chuyển giao khoa học, công nghệ; góp phần lan tỏa tri thức đến cộng đồng, thúc đẩy ứng dụng kết quả nghiên cứu vào thực tiễn sản xuất, kinh doanh.

Phó Viện trưởng Viện Đào tạo, Bồi dưỡng cán bộ và Nghiên cứu khoa học, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tiến sĩ Đặng Vũ Cảnh Linh cho rằng, trong bối cảnh khoa học và công nghệ trở thành động lực then chốt của phát triển kinh tế - xã hội, việc phổ biến kiến thức khoa học, công nghệ có vai trò cầu nối quan trọng giữa đổi mới sáng tạo với sản xuất, kinh doanh. 

Phổ biến kiến thức khoa học, công nghệ không chỉ là truyền đạt thông tin một chiều mà là quá trình tương tác hai chiều, giúp tri thức khoa học đến gần hơn với thực tiễn, ứng dụng hiệu quả vào đời sống và sản xuất. Thực tiễn cho thấy, chỉ khoảng 15-20% kết quả nghiên cứu khoa học được chuyển giao và ứng dụng, điều này đặt ra yêu cầu phải tăng cường kết nối giữa nhà khoa học và doanh nghiệp thông qua các kênh phổ biến tri thức hiệu quả hơn. 

Tiến sĩ Đặng Vũ Cảnh Linh cho rằng, để phát huy vai trò của khoa học, công nghệ trong phát triển đất nước, cần đẩy mạnh công tác truyền thông, phổ biến kiến thức, xây dựng cầu nối bền vững giữa giới nghiên cứu với doanh nghiệp, góp phần hiện thực hóa các mục tiêu Nghị quyết 57. 

Đề cập đến vấn đề huy động tổng thể các nguồn lực xã hội để lan tỏa tri thức và đưa kết quả nghiên cứu khoa học, công nghệ vào thực tiễn, coi đây là chiến lược lâu dài cho phát triển bền vững, Thạc sĩ Nguyễn Anh Quân, Viện Nghiên cứu Giáo dục nghề nghiệp cho rằng, để hiện thực hóa mục tiêu đó, cần phát huy vai trò trung tâm của doanh nghiệp trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư cho nghiên cứu, phát triển, đồng thời tăng cường hợp tác giữa khu vực sản xuất với các viện nghiên cứu, trường đại học. Việc hoàn thiện khung pháp lý về chuyển giao công nghệ, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và đơn giản hóa các thủ tục hành chính sẽ tạo môi trường thuận lợi để tri thức khoa học được ứng dụng rộng rãi hơn trong đời sống và sản xuất.

Bên cạnh đó, cần xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn diện, kết nối chặt chẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp, viện, trường và xã hội, hình thành các trung tâm, sàn giao dịch, vườn ươm công nghệ nhằm thúc đẩy hợp tác, lan tỏa tri thức và nhân rộng các mô hình chuyển giao hiệu quả. Theo Thạc sĩ Nguyễn Anh Quân, khi nguồn lực xã hội được huy động đồng bộ, khoa học và công nghệ sẽ thực sự trở thành động lực trung tâm thúc đẩy phát triển nhanh và bền vững đất nước.

Các đại biểu tập trung trao đổi, thảo luận về nhiều nội dung trọng tâm nhằm thúc đẩy hoạt động phổ biến kiến thức khoa học, công nghệ gắn với thực tiễn sản xuất, kinh doanh và chuyển đổi số quốc gia. Các ý kiến nhấn mạnh cần có cơ chế, chính sách cụ thể để huy động hiệu quả nguồn lực xã hội, nhất là sự tham gia của doanh nghiệp trong nghiên cứu, chuyển giao và ứng dụng công nghệ.

Một số đại biểu cũng đề xuất tăng cường liên kết giữa các viện nghiên cứu, trường đại học với khu vực sản xuất, hoàn thiện khung pháp lý, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và đẩy mạnh truyền thông khoa học, giúp tri thức đến gần hơn với người dân và doanh nghiệp. Các ý kiến thống nhất cho rằng, sự phối hợp đồng bộ giữa Nhà nước, doanh nghiệp, viện, trường và các tổ chức xã hội sẽ tạo sức mạnh tổng hợp, đưa khoa học và công nghệ thực sự trở thành động lực trung tâm cho phát triển nhanh và bền vững đất nước.