Liệu các nhà máy điện hạt nhân có thể thích ứng với xu hướng biến đổi khí hậu?
Nhật báo Le Figaro số ra mới đây dẫn nhận định của những người phản đối điện hạt nhân cho rằng sự gia tăng nhiệt độ Trái Đất và sụt giảm dòng chảy của các nguồn nước đang đe dọa tính an toàn và năng suất của các nhà máy điện hạt nhân.
Trong khi đó, những người ủng hộ cho rằng năng lượng hạt nhân giúp sản xuất điện mà không sản sinh ra khí CO2, và đây là đòn bẩy quan trọng để trung hòa lượng carbon vào giữa thế kỷ này, hạn chế tác động của biến đổi khí hậu.
Vậy thực hư điều này là như thế nào? Liệu hoạt động của các nhà máy điện hạt nhân có thích ứng được với xu hướng biến đổi khí hậu hiện đang diễn ra? Câu hỏi này đang được nhiều người quan tâm.
Trong chương trình "C ce soir" trên kênh France 5, phát vào tuần cuối cùng của tháng Chín, Mathilde Panot - nghị sĩ Quốc hội và là thành viên Đảng Nước Pháp Bất khuất (LFI) của tỉnh Val-de-Marne - đã khẳng định rằng thực tế cho thấy các lò phản ứng hạt nhân luôn phải được làm mát, mà nước thì không phải lúc nào cũng dồi dào.
Bà nhấn mạnh: "Lấy ví dụ của sông Rhône. Như chúng ta đã biết lưu lượng nước sông này sẽ giảm 40% và cứ vào mùa Hè là phải đóng các lò phản ứng để làm mát chúng".
Trên thực tế, nhà máy điện hạt nhân, cung cấp khoảng 10% điện năng trên thế giới, cần một lượng lớn nước để làm mát các lò phản ứng. Do đó, vị trí của chúng thường nằm gần biển hoặc dọc theo nguồn nước.
Ông Olivier Dubois, Phó Giám đốc chuyên môn về an toàn của Viện Bảo vệ Bức xạ và An toàn Hạt nhân Pháp (IRSN), cho biết, hiện có 56 lò phản ứng đang hoạt động tại Pháp có thể được phân thành ba loại theo vị trí và phương pháp làm mát.
Ông Olivier Dubois cho biết, theo quy định ở Pháp, nhiệt độ của dòng chảy từ nhà máy điện hạt nhân về hạ lưu không được vượt quá sức nóng tối đa cho phép để bảo vệ hệ động thực vật. Ông Olivier Dubois giải thích, ví dụ như nhà máy điện Bugey, nhiệt độ cực đại là 26°C. Nếu ngưỡng này bị vượt quá hoặc có nguy cơ bị vượt quá, nhà vận hành buộc phải tắt lò phản ứng.
Tình huống này đã từng xảy ra vào các đợt nắng nóng nghiêm trọng như trong các năm 2003 và 2018. Nhưng cho đến nay, việc giảm sản lượng điện do sự gián đoạn này vẫn chưa gây ra căng thẳng đáng kể, chỉ khoảng 0,3% mỗi năm và Cơ quan điện lực Pháp (EDF) luôn đảm bảo cung cấp đủ nguồn điện trong mọi trường hợp.
François-Marie Bréon, nhà khí hậu học tại Phòng thí nghiệm Khoa học Khí hậu và Môi trường, lưu ý rằng theo quan sát, cứ vào dịp Hè về, mức tiêu thụ điện của Pháp gần như thấp hơn gần một nửa so với mùa Đông.
Tuy nhiên, nếu hiện tượng nóng lên toàn cầu tăng đến mức buộc các gia đình phải dùng điều hòa không khí thì khi đó mức tiêu thụ điện vào mùa Hè sẽ lớn hơn so với mùa Đông. Trường hợp như thế này đã từng xảy ra tại không ít các nước ở phía Nam nước Pháp.
Trong một nghiên cứu khác được công bố năm 2011 trên Tạp chí Năng lượng, Kristin Linnerud, Giáo sư tại Đại học Khoa học Đời sống của Na Uy (NMBU) và các đồng nghiệp đã lưu ý rằng "nhiệt độ trung bình toàn cầu cứ tăng thêm một độ, thì nguồn cung cấp từ năng lượng hạt nhân sẽ giảm khoảng 0,5%".
Theo giải thích của bà Kristin Linnerud, mỗi lò phản ứng thường sản xuất một lượng điện đáng kể và chúng thường nằm trong cùng một khu vực địa lý và sử dụng cùng một nguồn nước làm mát, nên những gián đoạn như vậy rất có thể đe dọa an ninh năng lượng.
Các nghiên cứu này cũng chỉ ra những rủi ro khác liên quan đến hiện tượng nóng lên toàn cầu, chẳng hạn như sự gia tăng của các trận giông bão và lũ lụt thường đe dọa các nhà máy điện ở ven biển.
Chuyên gia Olivier Dubois đã lấy ví dụ trong đợt nắng nóng năm 2003, nhiệt độ đã vượt quá mức tối đa cho phép đối với các hệ thống thông gió, hoặc tại các khu vực lưu giữ những thiết bị nhạy cảm.
Sau vụ đó, EDF đã triển khai một chương trình tăng cường năng lực làm mát cho các nhà máy của mình bằng cách thay thế một số thiết bị, cải tiến hệ thống làm mát, lắp đặt máy điều hòa không khí, hoặc cải thiện hệ thống thông gió.
Đối với vấn đề lưu lượng nước, có nhiều giải pháp để xử lý, ví dụ lắp đặt một khu dự trữ gần đó như trường hợp nhà máy Civaux, nằm trên bờ sông Vienne.
Trong nghiên cứu của mình, nhà khoa học Ali Ahmad đã lưu ý: "Đối với các cơ sở nhà máy điện hạt nhân hiện có, các công ty điện lực có thể tối ưu hóa thời gian cắt điện theo kế hoạch của họ dựa trên các giai đoạn thời tiết bị xáo trộn để giảm thiểu tác động đối với kinh tế".
Các nhà máy điện của Pháp được thiết kế với giả định tuổi thọ 40 năm. Ngay cả khi chúng được phép hoạt động lâu hơn, phần lớn sẽ không còn hoạt động sau năm 2050.
Nhưng nếu quyết định xây dựng những nhà máy mới, các thông số này sẽ phải được tính đến. Nhà nghiên cứu đến từ Đại học Harvard, Ali Ahmad, cũng khẳng định: "Các mô hình dự đoán điều kiện thời tiết khắc nghiệt phải được kết hợp với việc đánh giá rủi ro hạt nhân".
Tin cùng chuyên mục
-
Phân tích - Dự báo
Đồng yen suy yếu có làm ảnh hưởng đến sự phục hồi kinh tế Nhật Bản
08:39'
Thông tin về đồng yen yếu liên tục xuất hiện trên các phương tiện truyền thông, từ TV, báo chí cho đến các quầy giao dịch ngân hàng.
-
Phân tích - Dự báo
Liệu Trung Quốc có vượt qua bẫy thu nhập trung bình?
05:30'
Tờ The Edge Malaysia đăng bình luận của tác giả Nouriel Roubini, Giáo sư danh dự kinh tế tại Đại học New York về việc Trung Quốc đang phải đối mặt với bẫy thu nhập trung bình.
-
Phân tích - Dự báo
Vì sao đà tăng của giá dầu bị suy yếu?
06:47' - 24/04/2024
Bất chấp tình hình địa chính trị tại khu vực Trung Đông đang leo thang, giá dầu trong những ngày gần đây đã quay đầu đi xuống, khiến kỳ vọng về ngưỡng giá 100 USD/thùng ngày càng trở nên yếu hơn.
-
Phân tích - Dự báo
Sức mạnh của đồng USD - kịch bản nằm ngoài dự báo cho năm 2024
09:11' - 23/04/2024
Các thị trường tài chính thế giới đang đối diện với một kịch bản không hề được dự báo cho năm 2024. Đó là sức mạnh của đồng USD.
-
Phân tích - Dự báo
Thách thức trên con đường phục hồi kinh tế Nhật Bản
06:38' - 23/04/2024
So với các nước khác, kinh tế Nhật Bản không thể nói là đang phát triển tốt. Nhật Bản, từng là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đã bị Trung Quốc và gần đây là Đức vượt qua.
-
Phân tích - Dự báo
Ngành bán dẫn Nhật Bản sẽ sớm trở lại thời kỳ huy hoàng?
05:30' - 22/04/2024
Trong liên tiếp nhiều năm, Nhật Bản đã phải vượt qua một loạt thách thức để khẳng định mình là một trung tâm bán dẫn có sức hấp dẫn toàn cầu.
-
Phân tích - Dự báo
Cuộc chiến giá xe điện lan sang Malaysia
06:30' - 21/04/2024
Đối với Malaysia, tốc độ thay đổi nhanh chóng trên thị trường toàn cầu đã có tác động đáng kể đến lĩnh vực sản xuất ô tô của quốc gia Đông Nam Á này.
-
Phân tích - Dự báo
Xung đột tại Trung Đông leo thang phủ bóng kinh tế toàn cầu
05:30' - 21/04/2024
Theo tờ Financial Times, sự leo thang xung đột ở Trung Đông là nguy cơ lớn đối với tăng trưởng kinh tế thế giới, phủ bóng lên các thị trường và đẩy giá dầu lên cao hơn.
-
Phân tích - Dự báo
Tại sao Nhật Bản chưa có động thái hỗ trợ đồng yen?
06:30' - 20/04/2024
Việc đồng yen liên tục giảm xuống mức thấp lịch sử mới so với đồng USD đã làm xuất hiện nhiều đồn đoán rằng các cơ quan tài chính Nhật Bản có thể sẽ can thiệp vào thị trường tiền tệ bất cứ lúc nào.