Nâng chuẩn báo cáo phát triển bền vững tiệm cận thông lệ quốc tế

Sở Giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh. Ảnh: HOSE

Các công bố thông tin về phát triển bền vững sẽ được đánh giá một cách chi tiết, toàn diện, phù hợp hơn với góc nhìn của các nhà đầu tư và đồng nhất với quốc tế hơn. 

Giải Báo cáo Phát triển Bền vững (SRA) nằm trong khuôn khổ Cuộc Bình chọn Doanh nghiệp niêm yết (VLCA) được tổ chức hằng năm, do Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HOSE) khởi xướng từ năm 2013, đã trải qua hơn một thập kỷ hình thành và phát triển, trở thành một trong những giải thưởng uy tín hàng đầu trong lĩnh vực phát triển bền vững tại Việt Nam.

Với ba mục tiêu chiến lược, SRA không chỉ khuyến khích các doanh nghiệp niêm yết công bố thông tin minh bạch theo chuẩn mực quốc tế mà còn nâng cao nhận thức và thúc đẩy các hành động thiết thực hướng tới phát triển bền vững.

Trên thế giới, ngày càng nhiều doanh nghiệp cung cấp Báo cáo Phát triển bền vững riêng và lồng ghép các thông tin về ESG vào báo cáo thường niên, minh chứng cho mối tương quan giữa phát triển bền vững với hiệu quả hoạt động và lợi nhuận.

Tại Việt Nam, nhà đầu tư cũng ngày càng quan tâm nhiều hơn đến các cơ hội đầu tư vào các doanh nghiệp phát triển xanh, bền vững, coi trọng các yếu tố phát triển gắn liền với giảm thiểu tác động có hại đến môi trường và đề cao trách nhiệm xã hội. Điều này đã thúc đẩy các doanh nghiệp Việt Nam chủ động hơn trong việc công bố thông tin và thực hiện các hoạt động bền vững.

Theo báo cáo mới nhất của Hiệp hội Kế toán Công chứng Anh quốc (ACCA) về việc thực hành báo cáo phát triển bền vững tại khu vực ASEAN xuất bản năm 2025, ASEAN sẽ trở thành nền kinh tế lớn thứ 4 thế giới vào năm 2030. Tuy nhiên, tăng trưởng kinh tế có thể bị đe dọa nghiêm trọng bởi rủi ro khí hậu và thiên nhiên. Có đến 35% GDP của khu vực có thể bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu. Điều này làm tăng nhu cầu báo cáo phát triển bền vững chất lượng cao để xây dựng lòng tin và ra quyết định đúng đắn.

Nhằm đáp ứng những tiêu chuẩn chung về phát triển bền vững ở khu vực và phù hợp với Hội đồng Chuẩn mực Bền vững Quốc tế (ISSB) và đáp ứng thực tiễn về số lượng các doanh nghiệp tham gia giải SRA tăng mạnh, đặc biệt là trong nhóm ngành tài chính. Mùa giải VLCA 2025 sẽ đánh dấu một bước tiến quan trọng trong hành trình phát triển của SRA với những thay đổi đáng kể về tiêu chí đánh giá. Những thay đổi này nhằm đảm bảo các tiêu chí mang tính quốc tế hơn, phù hợp hơn với thực tiễn báo cáo của Việt Nam.

Theo HOSE, điểm nhấn nổi bật của SRA 2025 là việc phân chia các doanh nghiệp tham gia thành hai nhóm ngành chính: tài chính và phi tài chính. Bộ tiêu chí đánh giá được thiết kế riêng biệt nhưng mang tính khái quát, đảm bảo phản ánh đúng đặc thù của từng nhóm ngành.

Mỗi ngành có những đặc điểm riêng biệt về hoạt động kinh doanh, rủi ro và tác động đến môi trường, xã hội. Ví dụ, các doanh nghiệp tài chính cần tập trung vào quản lý rủi ro tín dụng liên quan đến ESG, tài trợ các dự án xanh hoặc đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động đầu tư. Trong khi đó, các doanh nghiệp phi tài chính, như sản xuất, năng lượng hay tiêu dùng, ưu tiên các vấn đề như quản lý chuỗi cung ứng bền vững, giảm phát thải khí nhà kính, quản lý chất thải hoặc cải thiện điều kiện lao động.

Việc phân loại này cũng giúp khuyến khích doanh nghiệp công bố thông tin phù hợp. Khi được đánh giá dựa trên các tiêu chí ngành cụ thể, doanh nghiệp có động lực công bố các thông tin trọng yếu, liên quan trực tiếp đến hoạt động kinh doanh của mình, thay vì chỉ cung cấp thông tin chung chung. Điều này góp phần nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm giải trình…

Đáng chú ý, các tiêu chí đánh giá của SRA 2025 được cập nhật theo các yêu cầu mới của IFRS S1 (Yêu cầu chung để công bố thông tin liên quan đến tính bền vững) và IFRS S2 (Công bố thông tin liên quan đến khí hậu) do Hội đồng Chuẩn mực Bền vững Quốc tế (ISSB) ban hành.

Các công bố thông tin về phát triển bền vững sẽ được đánh giá một cách chi tiết, toàn diện, phù hợp hơn với góc nhìn của các nhà đầu tư và đồng nhất với quốc tế hơn. Điều này cho thấy sự cam kết của ACCA trong việc đưa các tiêu chuẩn báo cáo bền vững của Việt Nam tiệm cận với thông lệ quốc tế. GRI và IFRS đang hợp tác để đảm bảo tính tương thích giữa hai hệ thống, giúp doanh nghiệp có thể công bố thông tin phù hợp với cả hai bộ tiêu chuẩn một cách hiệu quả.

Việc các thị trường lớn như EU, Mỹ và ASEAN cùng hướng tới các chuẩn mực thống nhất như ISSB đánh dấu một bước tiến lớn trong quản trị minh bạch toàn cầu. Sự kết hợp giữa ISSB và GRI nhằm phản ánh cả rủi ro tài chính và tác động hệ sinh thái, xã hội sẽ là chìa khóa giúp doanh nghiệp đáp ứng kỳ vọng ngày càng cao từ nhà đầu tư, nhà quản lý và cộng đồng.

Với sự chủ động của các cơ quan quản lý và thông qua SRA, Việt Nam đang nhanh chóng cập nhật và hòa nhập với xu hướng toàn cầu này. Việc áp dụng các chuẩn mực quốc tế như IFRS S1, S2, phân loại ngành và chi tiết hóa các tiêu chí đánh giá cho thấy sự nỗ lực không ngừng trong việc nâng cao chất lượng báo cáo phát triển bền vững của doanh nghiệp Việt Nam. Điều này không chỉ giúp các doanh nghiệp đáp ứng tốt hơn các yêu cầu của nhà đầu tư quốc tế mà còn tạo ra một môi trường kinh doanh minh bạch, có trách nhiệm và bền vững hơn, góp phần vào sự phát triển chung của nền kinh tế Việt Nam.