Quảng Ninh xây dựng “lá chắn” vững chắc trước thiên tai dị thường

Thiên tai ngày càng biến đổi và không theo quy luật, với điều kiện tự nhiên đặc trưng của tỉnh, dự báo Quảng Ninh tiếp tục chịu ảnh hưởng ngày càng sâu sắc của các hình thái thiên tai, nhất là loại hình bão và mưa lớn. Đây cũng là lo ngại lớn của tỉnh khi Tiêu chuẩn xây dựng các công trình hạ tầng chưa thật sự đảm bảo an toàn trong tình huống cường độ thiên tai mạnh như bão số 3 (YAGI)....

Theo UBND tỉnh Quảng Ninh, công tác cảnh báo tác động, nguy cơ do bão, lũ chưa cụ thể, trực quan dẫn đến người dân, doanh nghiệp còn tâm lý chủ quan chưa chú trọng đến việc tự bảo vệ bản thân cũng như thực hiện các khuyến cáo của chính quyền; việc thống kê, tổng hợp thiệt hại ban đầu ở một số địa phương, đơn vị còn lúng túng, chưa kịp thời.

Lực lượng làm công tác Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn  còn mỏng, đa phần chưa được đào tạo, tập huấn một cách chuyên nghiệp và ở cấp cơ sở thường xuyên phải luân chuyển. Người dân còn chủ quan, chưa nêu cao tinh thần tự bảo vệ khi có thiên tai đã gây nhiều khó khăn trong công tác thông tin, cảnh báo, kêu gọi khi có thiên tai, thời tiết xấu diễn ra.

Là địa phương có nhiều đô thị, dân cư tập trung đông; tuy nhiên với đặc điểm địa hình vùng núi ven biển, mặt bằng hẹp; nên trên địa bàn tỉnh có rất nhiều cụm công trình dân sinh xây dựng trên sườn và chân đồi, là nơi rất bất lợi về sạt, trượt đất.

Để công tác  phòng, chống thiên tai trong thời gian tới phát huy hiệu quả, hạn chế tối đa thiệt hại, Thường trực Tỉnh uỷ Quảng Ninh yêu cầu Ban Thường vụ Đảng uỷ UBND tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo UBND tỉnh tập trung chỉ đạo các sở, ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương theo chức năng, nhiệm vụ tiếp tục bám sát tình hình,triển khai thực hiện nghiêm túc, kịp thời, có hiệu quả phòng, chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn trên địa bàn theo phương châm “4 tại chỗ” với tinh thần chủ động, kịp thời nhất, quyết liệt nhất, phù hợp tình hình thực tế ở địa phương. Mục tiêu là bảo đảm an toàn tính mạng của nhân dân là trên hết, trước hết.

Cùng với đó, tỉnh chỉ đạo các đơn vị chức năng rà soát, kiểm tra, cảnh báo và triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn cho người dân tại các khu vực có nguy cơ cao về sạt lở đất, lũ quét, lũ ống, ngập úng. Bảo đảm an toàn hệ thống đê điều, hồ đập, công trình giao thông, lưới điện, trường học, cơ sở y tế, khu công nghiệp... Tăng cường theo dõi, cập nhật thông tin dự báo thời tiết, mưa lớn, lũ quét, sạt lở đất; kịp thời cung cấp thông tin chính thống tới người dân; chỉ đạo các cơ quan báo chí địa phương tăng cường thông tin, tuyên truyền, hướng dẫn kỹ năng ứng phó thiên tai. Tỉnh tiếp tục thực hiện rà soát, khoanh vùng xây dựng và thực hiện phương án sơ tán dân cư khỏi những khu vực có nguy cơ cao về sạt lở đất, ngập lụt, lũ quét như khu vực chân bãi thải mỏ, ven sông, suối….

Các đơn vị, địa phương từ tỉnh đến cơ sở cũng rà soát, nắm chắc các phương tiện tàu, thuyền, các hộ nuôi trồng thủy sản, rà soát, bổ sung những địa bàn, khu vực trọng điểm về phòng chống cháy nổ, cháy rừng và xảy ra thiên tai, nhằm chuẩn bị sẵn sàng lực lượng, phương tiện tham gia xử trí các tình huống. Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh tổ chức hiệp đồng với các đơn vị quân đội đóng quân trên địa bàn về công tác phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn để sẵn sàng huy động lực lượng, phương tiện, cơ sở vật chất; thống nhất cách thức tổ chức chỉ huy, điều hành các lực lượng trong xử trí các tình huống về thiên tai,  tìm kiếm cứu nạn và ứng phó các sự cố sập đổ các công trình, hầm lò.

Tỉnh cũng yêu cầu ngành Than chủ động, tích cực phối hợp với chính quyền địa phương trong công tác phòng, chống, ứng phó nguy cơ mưa lớn, sạt lở đất, lũ quét và chủ động phòng chống thiên tai theo phương châm “3 trước, 4 tại chỗ” (chủ động phòng chống trước; phát hiện xử lý trước; phương tiện, vật tư chuẩn bị trước, lực lượng tại chỗ, phương tiện vật tư tại chỗ, hậu cần tại chỗ; chỉ huy tại chỗ); chuẩn bị kỹ càng các phương án phòng chống lụt bão, tìm kiếm cứu nạn ở tất cả các đơn vị, đặc biệt là những vị trí có nguy cơ cao xuất hiện tình trạng sạt lở, sụt lún, bục nước, ngập mỏ...

Ngoài ra, trong tình huống đặc biệt, việc vận hành cơ chế lãnh đạo, chỉ huy, điều hành ứng phó thiên tai là quan trọng hàng đầu, quyết định thành bại. Do vậy, tỉnh xác định phải luôn quán triệt, luyện tập, vận hành nhuần nhuyễn các cơ chế; đảm bảo tốt thông tin chỉ huy, hiệp đồng...phải huy động được sự vào cuộc của toàn hệ thống chính trị, của tầng lớp nhân dân, doanh nghiệp; đề cao yếu tố tinh thần, phát huy truyền thống đoàn kết, thống nhất, huy động sức mạnh tổng hợp vượt qua khó khăn, thách thức.

Tỉnh nỗ lực thực hiện việc khắc phục thiệt hại phải đồng bộ cả khẩn cấp, trước mắt cũng như tổng thể, lâu dài, có giải pháp khẩn cấp, giải pháp ngắn hạn và dài hạn, bố trí nguồn lực phù hợp. Công tác thông tin, truyền thông, cảnh báo, dự báo cần được thường xuyên, liên tục và có các hình ảnh trực quan, phù hợp từng loại hình, cấp độ thiên tai đối với từng đối tượng, vùng miền ... giúp nâng cao ý thức, tránh tư tưởng chủ quan của người dân và chính quyền.

Để thực hiện những việc nêu trên, tỉnh tiếp tục tập trung thực hiện việc rà soát phương án, kế hoạch phòng chống thiên tai để xây dựng, hoàn thiện phương án ứng phó thiên tai phù hợp trên địa bàn. Đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng, trang thiết bị, cơ sở dữ liệu, nâng cao năng lực cơ quan tham mưu về phòng, chống thiên tai. Tỉnh huy động tổng hợp các nguồn lực, nâng cấp hệ thống hạ tầng, công trình phòng chống thiên tai để tăng cường khả năng chống chịu với thiên tai trong điều kiện biến đổi khí hậu; tuyên truyền thường xuyên, liên tục về việc thiên tai sẽ ngày càng gia tăng cường độ và tần suất để nâng cao nhận thức cộng đồng, tránh tâm lý chủ quan, coi nhẹ.

Mới đây, theo Quyết định số 3871/QĐ-UBND ngày 15/10/2025, UBND tỉnh phê duyệt dự án Cải tạo nâng cấp, chỉnh trang kết hợp xử lý ngập úng các tuyến phố thuộc khu Yết Kiêu 2, Yết Kiêu 3, Yết Kiêu 4, Trần Hưng Đạo 4 phường Hồng Gai năm 2025-2026, tổng kinh phí lên tới 56,9 tỷ đồng. Cũng trong ngày 15/10/2025, tại Quyết định số 3878/QĐ-UBND, UBND tỉnh phê duyệt dự án Cải tạo, nâng cấp, chỉnh trang kết hợp xử lý các điểm ngập úng và đảm bảo an toàn giao thông các tuyến đường khu dân cư tổ 57, 58, 59 khu Hà Phong 6B, phường Hà Tu, tỉnh Quảng Ninh với tổng vốn đầu tư 45,4 tỷ đồng. Đây là những dự án điển hình trong chỉnh trang đô thị kết hợp xử lý các điểm ngập úng toàn tỉnh, theo kế hoạch của UBND tỉnh Quảng Ninh, với kinh phí thực hiện năm 2025 khoảng 2.300 tỷ đồng từ nguồn ngân sách tỉnh.

Bí thư Tỉnh ủy Vũ Đại Thắng nhấn mạnh, việc chỉnh trang, nâng cao chất lượng các khu đô thị, khu dân cư hiện hữu góp phần hoàn thiện hạ tầng, cải thiện cảnh quan, nâng cao năng lực quản lý và chất lượng đô thị,  nâng cao hơn nữa chất lượng cuộc sống của người dân.

Việc tỉnh Quảng Ninh thực hiện cải tạo nâng cấp, chỉnh trang kết hợp xử lý ngập úng các tuyến phố, điểm ngập...góp phần hạn chế thiệt hại do mưa lũ xảy ra, từ đó giúp người dân được an toàn hơn trong chính căn nhà của mình.

Thiên tai là điều không thể tránh nhưng thiệt hại do thiên tai thì hoàn toàn có thể giảm nếu có chuẩn bị sớm, hành động quyết liệt. Với sự chỉ đạo sát sao, tầm nhìn dài hạn, chiến lược bài bản, Quảng Ninh quyết tâm xây dựng “lá chắn” vững chắc nhất trước thiên tai dị thường và cực đoan.