Thủ tướng: Người đứng đầu phải chịu trách nhiệm trước hết về an toàn phòng chống cháy nổ

Sáng 12/9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc về công tác phòng cháy, chữa cháy và sơ kết 5 năm thực hiện Nghị định số 83/2017/NĐ-CP của Chính phủ quy định về công tác cứu nạn, cứu hộ và lực lượng phòng cháy, chữa cháy.

Hội nghị được tổ chức trực tuyến giữa điểm cầu Trụ sở Chính phủ với 63 tỉnh, thành phố trong cả nước. Dự hội nghị tại đầu cầu Trụ sở Chính phủ có Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh; lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương.

Theo báo cáo của Bộ Công an, thời gian qua công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ đã đạt nhiều kết quả quan trọng.

Theo đó, đã tham mưu ban hành và tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ. Đặc biệt là Chỉ thị 47-CT/TW và Kết luận 02-KL/TW của Ban Bí thư; Nghị quyết 99/2019/QH14 của Quốc hội; Nghị định 83/2017/NĐ-CP của Chính phủ và Quyết định 630/QĐ-TTg, Quyết định 1492/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ...

Công tác phòng ngừa cháy, nổ, sự cố, tai nạn được tăng cường một bước; xây dựng, nhân rộng được gần 4 nghìn mô hình điểm về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ với phương châm “Bốn tại chỗ”.

Các địa phương đã xây dựng kế hoạch, phương án và tổ chức diễn tập, hiệp đồng giữa các lực lượng để xử lý các tình huống cháy, sự cố, tai nạn có quy mô lớn, diễn biến phức tạp. Công tác kiểm tra, xử lý vi phạm được tăng cường, góp phần đưa việc thực hiện các quy định của pháp luật về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ đi vào nề nếp.

Các hoạt động tuyên truyền, phổ biến kiến thức, pháp luật, kỹ năng về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ được tổ chức với các nội dung, hình thức phong phú, đa dạng.

Cũng theo Bộ Công an, lực lượng phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ được kiện toàn với 80.559 đội dân phòng trên tổng số 103.568 thôn; 325.087 đội phòng cháy, chữa cháy cơ sở trên 340.945 cơ sở thuộc diện phải thành lập đội phòng cháy, chữa cháy cơ sở; 460 đội phòng cháy, chữa cháy chuyên ngành với 8.540 đội viên. Lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ được kiện toàn về tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, bám địa bàn, bám cơ sở hơn.

Đáng chú ý, lực lượng Công an nói chung, trong đó chủ công là lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ đã phát huy tốt vai trò nòng cốt trong công tác cứu nạn, cứu hộ. Trong 5 năm qua, đã điều động hơn 200 nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ với hơn 30 nghìn lượt phương tiện tham gia tổ chức cứu nạn, cứu hộ đối với 18 nghìn vụ cháy, nổ, sự cố, tai nạn. Qua đó, đã hạn chế được thiệt hại do cháy, nổ, sự cố, tai nạn gây ra, cứu được 6.786 người, hướng dẫn thoát nạn được hàng chục nghìn người, bảo vệ được tài sản của Nhà nước và nhân dân ước tính hàng trăm tỷ đồng mỗi năm.

Tuy nhiên, trong 5 năm qua, toàn quốc xảy ra trên 17.000 vụ cháy làm chết hơn 400 người và bị thương gần 800 người; thiệt hại ước tính hơn 7.000 tỷ đồng và hơn 7.500 ha rừng. Bên cạnh đó, xảy ra 149 vụ nổ, làm 64 người chết và 190 người bị tương.

Riêng trong 8 tháng năm 2022, toàn quốc xảy ra 1.136 vụ cháy, làm chết 57 người, bị thương 52 người; thiệt hại tài sản ước tính trên 500 tỷ đồng và 39ha rừng. Ngoài ra cả nước xảy ra 10 vụ nổ, làm 7 người chết và 11 người bị thương.

Tại hội nghị, đại diện các bộ, ngành, địa phương phát biểu phân tích, đánh giá những kết quả đạt được trong công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; phân tích tình hình cháy, nổ; những hạn chế, thiếu sót; nguyên nhân, bài học và nhiệm vụ, giải pháp khắc phục hạn chế, yếu kém, thực hiện tốt công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ trong thời gian tới.

Các đại biểu đánh giá, một số cấp ủy, chính quyền chưa thực sự quan tâm, chú trọng công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; kinh phí đầu tư cho hoạt động phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ còn hạn chế; biên chế lực lượng phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ ở địa phương còn hạn chế; tốc độ đô thị hóa nhanh, trong khi cơ sở hạ tầng còn bất cập, dễ xảy ra sự cố; đặc biệt, ý thức, kiến thức của người dân về phòng cháy, chữa cháy còn hạn chế, có phần chủ quan lơ là.

Lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương cũng tập trung nêu các vấn đề như: hoàn thiện chính sách, pháp luật; khâu tổ chức thực hiện và công tác quản lý nhà nước; nâng cao nhận thức, kiến thức, kỹ năng về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra, chế tài xử lý vi phạm; tăng cường năng lực phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ...

Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ là một trong những nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng đối với sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội, bảo vệ sức khỏe và tính mạng của người dân, góp phần tạo môi trường an toàn, lành mạnh cho phát triển kinh tế - xã hội.

Kinh tế - xã hội càng phát triển thì công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ càng cần được quan tâm, đầu tư nhằm bảo đảm các điều kiện an toàn cho người dân và toàn xã hội ở mức cao nhất, hạn chế thấp nhất hậu quả, thiệt hại.

“Dưới sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, sự chỉ đạo của chính quyền các cấp, sự cố gắng, nỗ lực của các lực lượng chức năng, nòng cốt là lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy, công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ đã đạt nhiều kết quả quan trọng”, Thủ tướng khẳng định.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng đánh giá cao sự nỗ lực, kết quả mà các bộ, ngành, địa phương, các lực lượng chức năng đã đạt được trong công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.

Đặc biệt, Thủ tướng bày tỏ sự trân trọng, ghi nhận và cảm ơn lực lượng Công an nhân dân, các lực lượng tham gia nhiệm vụ phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ nói chung; nòng cốt là lực lượng Cảnh sát phòng cháy chữa cháy nói riêng đã xả thân, hy sinh, quên mình, nỗ lực khắc phục khó khăn, không quản ngại khó khăn, gian khổ để thực hiện nhiệm vụ cao cả, vì sự bình yên của cuộc sống, vì tính mạng của nhân dân, vì sự phát triển của đất nước.

Người đứng đầu Chính phủ cũng thẳng thắn chỉ rõ những tồn tại, hạn chế cần khẩn trương, quyết liệt khắc phục như: Ý thức, trách nhiệm đối với công tác phòng cháy, chữa cháy có nơi chưa tốt, chưa nhận thức được tầm quan trọng của phòng cháy, chữa cháy; còn chủ quan, lơ là, thậm chí còn nhiều trường hợp cố ý vi phạm quy định phòng cháy, chữa cháy; chế tài xử phạt vi phạm trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy chưa đủ mạnh.

"Các đồng chí phải nghiên cứu, xem xét, kiểm điểm, rút kinh nghiệm, tại sao các vụ cháy khiến nhiều người tử vong lại xảy ra tại các quán karaoke và tại một số địa bàn như quận Cầu Giấy, Hà Nội lại hay xảy ra các vụ cháy?", Thủ tướng đặt câu hỏi.

Đặc biệt, Thủ tướng chỉ rõ nhiều bộ, ngành, địa phương chưa ban hành kế hoạch triển khai thực hiện Nghị định 83/2017/NĐ-CP. Trong đó, đến nay mới có 3 Bộ (Công an, Giao thông vận tải, Tư pháp) và 40/63 địa phương ban hành kế hoạch triển khai thực hiện.

Cũng theo Thủ tướng, công tác quản lý nhà nước không ít nơi bị buông lỏng, lỏng lẻo; hạ tầng phòng cháy, chữa cháy nhìn chung chưa được đầu tư đúng tầm; việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động phòng cháy, chữa cháy chưa nhiều, hiệu quả chưa cao…

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhận định, trong thời gian tới, tình hình cháy, nổ, sự cố, tai nạn sẽ diễn biến phức tạp, khó lường, nhất là tại các khu chung cư; khu dân cư; nhà dân vừa để ở vừa kết hợp sản xuất, kinh doanh dịch vụ; chợ dân sinh; trung tâm thương mại, nhà cao tầng; khu công nghiệp; cơ sở tập trung đông người… Biến đổi khí hậu, thiên tai tiếp tục diễn biến phức tạp; nguy cơ cháy rừng sẽ cao hơn; sự thay đổi địa chất tại một số vùng, miền dẫn đến nguy cơ động đất, đòi hỏi phải có sự chuẩn bị cho các hoạt động ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ.

Trên cơ sở phân tích, nhận định, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung thực hiện quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ trọng tâm phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ đảm bảo an toàn cuộc sống nhân dân, phục vụ đắc lực phát triển kinh tế-xã hội.

Theo đó, Thủ tướng chỉ đạo, tiếp tục triển khai nghiêm túc, hiệu quả Chỉ thị 47-CT/TW và Kết luận 02 ngày 18/5/2021 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng cháy, chữa cháy; các văn bản, nghị quyết của Quốc hội; các nghị định, quyết định văn bản có liên quan của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Xác định rõ vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, coi đây là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên, cần thiết; bảo vệ tính mạng, sức khỏe, tài sản của nhân dân và trực tiếp phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội đất nước.

Theo Thủ tướng phải lấy người dân là trung tâm, chủ thể trong công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; đặt an toàn của người dân lên trên hết, trước hết; an toàn cháy nổ để góp phần ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, phát triển kinh tế-xã hội.

Qua đó, đề cao ý thức, kỹ năng phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ cho người dân; phấn đấu ngăn chặn, đẩy lùi, tiến tới chấm dứt xảy ra chết người, hậu quả nghiêm trọng trong cháy nổ, do nguyên nhân chủ quan.

"Người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp... phải chịu trách nhiệm trước hết về bảo đảm an toàn, cháy nổ và cứu nạn, cứu hộ trong phạm vi lãnh đạo, quản lý của mình. Đồng thời, phát huy vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể và nhân dân", Thủ tướng nhấn mạnh.

Các bộ, ngành, địa phương chưa xây dựng kế hoạch thực hiện Nghị định số 83; chưa hoặc chậm thực hiện các nhiệm vụ tại các Quyết định 630/QĐ-TTg và Quyết định 1492/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phải khẩn trương tổ chức thực hiện ngay, bảo đảm yêu cầu, tiến độ.

Thủ tướng yêu cầu tập trung hoàn thiện chính sách, pháp luật về công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; chú ý hoàn thiện quy định về phòng cháy, chữa cháy tại các quán karaoke; tăng cường tuyên truyền, giáo dục kiến thức pháp luật, kỹ năng để nhân dân tự giác chấp hành pháp luật về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; xây dựng phong trào Toàn dân phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; siết chặt kỷ luật, kỷ cương, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.

Thủ tướng chỉ đạo các ngành, địa phương kiện toàn, củng cố các lực lượng tại chỗ làm công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ tại khu dân cư, cơ sở; tập trung các nguồn lực để xây dựng và phát triển đồng bộ cơ sở hạ tầng, kỹ thuật về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; xây dựng, kiện toàn lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, tinh thông về pháp luật, nghiệp vụ, kỹ thuật, chiến thuật chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ theo đúng tinh thần Nghị quyết 12-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Về một số nhiệm vụ cụ thể, Thủ tướng giao Bộ Xây dựng rà soát, sửa đổi, bổ sung ban hành mới các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; tập trung hoàn thành quy chuẩn an toàn cháy đối với nhà ở riêng lẻ, các cơ sở kinh doanh đặc thù, nhạy cảm, trong đó có quán karaoke, nhất là liên quan đến việc chuyển đổi công năng sử dụng; phối hợp với Bộ Công an khẩn trương sửa đổi các quy định về cấp nước chữa cháy tại các khu công nghiệp, khu đô thị.

Thủ tướng yêu cầu Bộ Công Thương khẩn trương rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định về sử dụng điện (sau công tơ), bảo đảm an toàn về phòng cháy, chữa cháy tại các cơ sở, hộ gia đình; rà soát cơ sở kinh doanh, bảo quản hóa chất có nguy cơ cháy, nổ cao xen cài trong các khu dân cư để có kế hoạch di dời, bảo đảm các điều kiện an toàn về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.

Bộ Giáo dục và Đào tạo tăng cường phổ biến kiến thức, kỹ năng về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ trong chương trình giảng dạy, hoạt động ngoại khóa.

Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội nghiên cứu, bổ sung công việc phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ vào danh mục nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; nghiên cứu, đề xuất chế độ, chính sách đặc thù cho lực lượng chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ phù hợp với tính chất công việc.

Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành mới tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về sản phẩm điện; đẩy mạnh nghiên cứu khoa học công nghệ phục vụ công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.

Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch rà soát công tác cấp phép kinh doanh, hoạt động, tăng cường hướng dẫn, thanh tra, kiểm tra đối với dịch vụ karaoke; quy định chặt chẽ hơn việc cấp phép kinh doanh karaoke.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tăng cường chỉ đạo công tác phòng cháy, chữa cháy rừng; khẩn trương xây dựng các quy chuẩn, tiêu chuẩn quốc gia về phòng, chống cháy rừng.

Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư nghiên cứu về kinh phí, chế độ bảo hiểm, hợp tác công tư trong phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ.

Các cơ quan truyền thông đẩy mạnh tuyên truyền nhằm tạo sự hưởng ứng, tham gia của xã hội; phổ biến kiến thức, kỹ năng về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.

Đối với các địa phương, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu, tăng cường thanh tra, kiểm tra, siết chặt quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; xử lý nghiêm, kiên quyết thu hồi giấy phép, đình chỉ hoạt động của các cơ sở không đủ điều kiện; xử lý trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền địa phương nếu để các cơ sở có nguy cơ cháy, nổ cao hoạt động khi chưa bảo đảm các điều kiện an toàn phòng cháy, chữa cháy và khi xảy ra các vụ cháy gây hậu quả nghiêm trọng do thiếu kiểm tra, giám sát.

Thủ tướng cũng đề nghị các địa phương công khai các dự án, công trình vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy trên phương tiện thông tin đại chúng để các cơ quan, tổ chức và người dân cùng tham gia giám sát; ban hành Nghị quyết về mức chi ngân sách cho hoạt động phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; khẩn trương hoàn thành việc tích hợp nội dung quy hoạch hạ tầng về phòng cháy, chữa cháy giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050 vào quy hoạch chung của tỉnh, thành phố; xây dựng mô hình an toàn cháy nổ ở cấp huyện, xã, tổ dân phố.

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu, ngay sau Hội nghị này, các bộ, ngành, địa phương quán triệt, triển khai tổ chức thực hiện quyết liệt, nghiêm túc các nhiệm vụ, giải pháp, tạo sự chuyển biến rõ nét, đạt các mục tiêu trong công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ thời gian tới./.