Từ chiến lược hội nhập đến bài toán thương hiệu và bao bì xuất khẩu

Việt Nam đã hình thành nền tảng quan trọng để doanh nghiệp vươn ra thị trường toàn cầu. Tuy nhiên, để tiến trình này thực sự bền vững cần sự đầu tư bài bản vào những yếu tố then chốt như thương hiệu và bao bì – nơi giá trị sản phẩm Việt được định vị và khẳng định trên thị trường quốc tế. Trong khuôn khổ hội chợ Mùa thu, phóng viên ghi nhận ý kiến về vấn đề này từ góc nhìn của cơ quan quản lý. 

*Ông Lê Hoàng Tài – Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến Thương mại (Bộ Công Thương): Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, hàng hóa Việt Nam đã hiện diện tại hơn 200 thị trường toàn cầu. Tuy nhiên, để sản phẩm Việt Nam đứng vững và vươn xa, ngoài yếu tố chất lượng, cần đặc biệt chú trọng đến bao bì và thương hiệu hai yếu tố then chốt để định vị giá trị và tạo sự khác biệt trong mắt người tiêu dùng quốc tế.

Bao bì ngày nay không chỉ là vỏ bọc, mà là ngôn ngữ thương hiệu, phản ánh câu chuyện, cam kết và tầm nhìn của doanh nghiệp. Một thiết kế bao bì tinh tế, sáng tạo, thân thiện môi trường và phù hợp văn hóa bản địa có thể giúp gia tăng giá trị sản phẩm xuất khẩu từ 10 - 30%.

Xu hướng bao bì nổi bật hiện nay được ông Lê Hoàng Tài chỉ ra gồm bao bì xanh và phát triển bền vững. Các thị trường lớn như EU, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc đều siết chặt quy định về bao bì thân thiện môi trường, buộc doanh nghiệp chuyển đổi để tham gia chuỗi cung ứng xanh.

Cùng đó, số hóa bao bì, cho phép truy xuất nguồn gốc và kết nối người tiêu dùng thông qua QR code, nền tảng số. Ngoài ra là bao bì gắn với chiến lược thương hiệu - nơi người tiêu dùng mua cả giá trị và trải nghiệm, chứ không chỉ là sản phẩm.

Với thế mạnh về năng lực thiết kế, in ấn và nguồn nhân lực trẻ, doanh nghiệp Việt có đầy đủ cơ hội để bứt phá. Cục Xúc tiến Thương mại sẽ tiếp tục đồng hành bằng việc tăng cường tư vấn, tập huấn, hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi bao bì theo xu hướng xanh, thúc đẩy phát triển thương hiệu xuất khẩu bền vững.

Từ xu hướng đến thực hiện là hành trình dài, cần sự kiên định và hợp tác. Nếu Nhà nước, doanh nghiệp và các tổ chức cùng chung tay, ngành bao bì Việt Nam hoàn toàn có thể vươn tầm, đóng góp tích cực vào thương hiệu quốc gia và tăng trưởng xuất khẩu.

*Ông Đỗ Ngọc Hưng, đại diện Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ: 

Hoa Kỳ là thị trường nhập khẩu nhiều mặt hàng tiêu dùng và nông sản chế biến, tuy nhiên, các xu hướng mới về bao bì, trách nhiệm môi trường đang trở thành rào cản đồng thời là yêu cầu bắt buộc đối với doanh nghiệp Việt Nam.

Người tiêu dùng Hoa Kỳ, đặc biệt thế hệ Gen Z sẵn sàng trả giá cao hơn cho sản phẩm có bao bì thân thiện môi trường. Các chuỗi bán lẻ lớn luôn yêu cầu nhà cung cấp đạt chứng chỉ bao bì tái chế, giảm tối đa nhựa nguyên sinh.

Hơn nữa, bao bì không chỉ là vỏ ngoài mà còn là “tấm hộ chiếu” của sản phẩm. Xu hướng sử dụng QR code giúp người tiêu dùng tra cứu toàn bộ hành trình từ nguyên liệu, vùng trồng, nhà máy đến chứng chỉ an toàn thực phẩm.

Ngoài ra, sản phẩm Việt Nam chất lượng cao nhưng cần bổ sung yếu tố kể chuyện về nguồn gốc, văn hóa, giá trị cộng đồng. Các nước như Thái Lan, Hàn Quốc, Indonesia đang thực hiện tốt điều này. Tại Mỹ, sản phẩm mang hình ảnh thương hiệu Việt Nam gắn với văn hóa truyền thống cũng đã xuất hiện.

Doanh nghiệp cần tuân thủ hướng dẫn bao bì của các tập đoàn lớn, ví dụ hướng dẫn của Amazon về kích thước, vật liệu, khả năng phân hủy, tiêu chuẩn vận chuyển. Việc tuân thủ giúp hàng Việt xâm nhập sâu hơn vào chuỗi bán lẻ, giảm chi phí logistics, tránh rủi ro trả hàng.

Cùng đó, đầu tư nhận diện thương hiệu qua hình ảnh và câu chuyện. Tránh bao bì chung chung, thông tin chưa đầy đủ. Doanh nghiệp nên phối hợp với tổ chức tư vấn, đơn vị thiết kế mỹ thuật để phát triển bộ nhận diện riêng cho các nhóm sản phẩm chủ lực như cà phê, hạt điều, thủ công mỹ nghệ, thực phẩm chế biến.

Đặc biệt, tận dụng kênh phân phối số. Các nền tảng như Walmart Market, Amazon, Costco là “cửa ngõ” thu hút khách hàng Hoa Kỳ. Bao bì và thương hiệu chính là “đại sứ” trong môi trường số khi xuất khẩu qua thương mại điện tử.

Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ cam kết tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp cập nhật tiêu chuẩn, hướng dẫn từ Bộ Thương mại Hoa Kỳ, đồng thời kết nối với đơn vị tư vấn thương hiệu, nhà phân phối bán buôn bán lẻ Hoa Kỳ. Mục tiêu đưa câu chuyện Việt Nam lên bao bì xuất khẩu, tham gia sâu rộng hơn vào chuỗi phân phối các tập đoàn lớn.