Tuyên bố chung Việt Nam - Trung Quốc về việc tiếp tục làm sâu sắc quan hệ Đối tác hợp tác chiến lược toàn diện, thúc đẩy xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam - Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược (Phần 2)

5. Hai bên tái khẳng định cần xây dựng trụ cột hợp tác quốc phòng - an ninh thực chất hơn

Hợp tác quốc phòng - an ninh là một trong những trụ cột của quan hệ Việt Nam - Trung Quốc, góp phần quan trọng vào việc củng cố tin cậy chiến lược giữa hai Đảng, hai nước. Hai bên nhất trí tăng cường các cơ chế hợp tác về quốc phòng, công an, an ninh, tòa án tối cao, viện kiểm sát tối cao, tăng cường giao lưu giữa các cơ quan tư pháp tương ứng của hai nước, thúc đẩy các hợp tác trọng điểm sau:

Hai bên nhất trí tăng cường giao lưu cấp cao và các cấp giữa quân đội hai nước; phát huy tốt vai trò của các cơ chế như Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới, Đối thoại chiến lược quốc phòng. Đẩy mạnh giao lưu, hợp tác giữa quân đội hai nước trong các lĩnh vực như công tác chính trị, đào tạo cán bộ, nghiên cứu chiến lược, nghiên cứu chung; tăng cường hợp tác về công nghiệp quốc phòng, diễn tập, huấn luyện chung và tàu hải quân thăm lẫn nhau; tiếp tục mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực như y tế hậu cần, gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc và lĩnh vực an ninh phi truyền thống. Đi sâu hợp tác biên phòng, tăng cường phối hợp về quản lý biên giới, triển khai tuần tra liên hợp biên giới trên đất liền, khuyến khích bộ đội biên phòng hai nước thiết lập quan hệ hữu nghị, tăng cường giao lưu hữu nghị vùng biên giới. Phát huy vai trò cơ chế tuần tra liên hợp trên vùng biển Vịnh Bắc Bộ, triển khai tốt các hoạt động tuần tra liên hợp trên vịnh Bắc Bộ; làm sâu sắc cơ chế giao lưu, hợp tác giữa hải quân và cảnh sát biển hai nước.

Hai bên nhất trí tăng cường trao đổi cấp cao giữa các cơ quan thực thi pháp luật hai nước; phát huy tốt vai trò của các cơ chế Hội nghị cấp Bộ trưởng về phòng chống tội phạm, Đối thoại an ninh chiến lược cấp Thứ trưởng, Đối thoại cấp Thứ trưởng về an ninh chính trị; triển khai hiệu quả hợp tác trên các lĩnh vực an ninh, tình báo, chống khủng bố, đẩy nhanh thiết lập Đường dây nóng giữa Bộ trưởng Bộ Công an hai nước; phối hợp phòng chống các loại tội phạm qua biên giới. Làm sâu sắc hơn nữa hợp tác giữa Bộ Công an Việt Nam và cơ quan an ninh, thực thi pháp luật của Trung Quốc, tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực như phòng chống khủng bố, phòng chống tội phạm lừa đảo viễn thông, an ninh mạng, tội phạm kinh tế, mua bán người, quản lý xuất nhập cảnh, truy bắt tội phạm bỏ trốn ra nước ngoài. Tăng cường trao đổi thông tin và chia sẻ kinh nghiệm về chống can thiệp, chống ly khai, phòng chống “cách mạng màu” và “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; mở rộng hợp tác giữa Bộ Công an Việt Nam và Bộ Quản lý và Ứng phó tình trạng khẩn cấp Trung Quốc. Tăng cường hợp tác trong lĩnh vực pháp luật và tư pháp giữa hai nước, thực hiện tốt Bản ghi nhớ hợp tác giữa Bộ Công an Việt Nam và Bộ Tư pháp Trung Quốc và giữa Bộ Tư pháp hai nước, tổ chức Hội nghị giữa các cơ quan hành chính tư pháp các tỉnh có chung đường biên giới hai nước lần thứ nhất trong năm nay, không ngừng hoàn thiện cơ chế hỗ trợ tư pháp, tăng cường học hỏi, giao lưu kinh nghiệm xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

6. Hai bên nhất trí coi việc Trung Quốc phát triển lực lượng sản xuất chất lượng mới, Việt Nam phát triển lực lượng sản xuất mới là cơ hội để xây dựng cấu trúc hợp tác toàn diện và sâu rộng hơn

Đẩy nhanh kết nối chiến lược phát triển giữa hai nước, thực hiện tốt Kế hoạch hợp tác kết nối giữa Khuôn khổ “Hai hành lang, Một vành đai” với Sáng kiến “Vành đai và Con đường”; ưu tiên đẩy nhanh kết nối hạ tầng giữa hai nước về đường sắt, đường bộ cao tốc, hạ tầng cửa khẩu.

Hai bên sẽ phát huy vai trò của Ủy ban liên hợp về hợp tác đường sắt Việt - Trung, thực hiện hiệu quả Thỏa thuận giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Trung Quốc về việc hợp tác triển khai các dự án đường sắt khổ tiêu chuẩn kết nối Việt Nam - Trung Quốc, thúc đẩy kết nối đường sắt khổ tiêu chuẩn qua biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc. Trung Quốc sẵn sàng cùng với Việt Nam nghiên cứu triển khai hợp tác về công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực. Hai bên đánh giá cao việc Trung Quốc phê duyệt Hỗ trợ kỹ thuật (TA) lập Báo cáo nghiên cứu khả thi (F/S) tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng và nhất trí sớm triển khai lập F/S, cố gắng sớm khởi công xây dựng; đẩy nhanh nghiên cứu Phương án đoạn đường sắt kết nối Lào Cai - Hà Khẩu, tạo cơ sở để sớm triển khai Phương án. Hoan nghênh ký kết Công thư viện trợ lập quy hoạch 02 tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Đồng Đăng - Hà Nội và Móng Cái - Hạ Long - Hải Phòng.

Tăng cường giao lưu hợp tác về kỹ thuật xây dựng đường bộ; đánh giá cao việc khởi công xây dựng cầu đường bộ qua sông Hồng khu vực Bát Xát (Việt Nam) - Bá Sái (Trung Quốc), thúc đẩy khởi công xây dựng công trình giao thông qua biên giới tại cửa khẩu quốc tế Thanh Thủy (Việt Nam) - Thiên Bảo (Trung Quốc). Hai bên sẽ tiếp tục phát huy vai trò cơ chế Ủy ban hợp tác quản lý cửa khẩu biên giới đất liền Việt - Trung, đẩy nhanh xây dựng cửa khẩu thông minh tại các lối thông quan, đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa khu vực mốc 1088/2 - 1089 và khu vực mốc 119 - 1120 thuộc cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Việt Nam) - Hữu Nghị Quan (Trung Quốc), cân nhắc nhân rộng tại các cửa khẩu khác đủ điều kiện, bao gồm cửa khẩu Móng Cái - Đông Hưng; nâng cấp “kết nối mềm” về hải quan thông minh. Ủng hộ tăng cường hợp tác vận tải đường bộ, đường hàng không, đường sắt; tiếp tục triển khai sửa đổi Hiệp định đường sắt biên giới; phát triển liên vận đường sắt quốc tế Việt - Trung, khôi phục vận tải hành khách liên vận quốc tế, mở thêm nhiều chuyến vận tải đường sắt xuyên biên giới Việt - Trung; tạo thuận lợi kiểm nghiệm, kiểm dịch và xuất nhập khẩu hàng hóa tại các cửa khẩu đường sắt. Trên cơ sở phù hợp quy tắc quản lý giờ cất/hạ cánh của hai bên, tạo điều kiện về gia hạn, bổ sung giờ cất/hạ cánh cho các hãng hàng không hai nước khai thác thị trường của nhau, khuyến khích các hãng hàng không hai nước khôi phục và mở thêm các chuyến bay theo nhu cầu thị trường. Hoan nghênh các công ty hàng không Việt Nam đưa vào vận hành máy bay thương mại của Trung Quốc dưới nhiều hình thức, ủng hộ tăng cường hơn nữa hợp tác trong lĩnh vực máy bay thương mại do Trung Quốc sản xuất.

Tăng cường kết nối chiến lược giữa hai nền kinh tế, kết nối các chiến lược phát triển vùng giữa hai nước như Khu vực Vịnh lớn Quảng Đông - Hồng Công - Ma Cao, Khu vực đồng bằng sông Trường Giang, mở rộng tuyến Hành lang kinh tế trong khu vực Hai hành lang, Một vành đai kéo dài đến Trùng Khánh. Hai bên khuyến khích và ủng hộ các doanh nghiệp có thực lực, uy tín và công nghệ tiên tiến sang đầu tư tại nước kia, tạo môi trường kinh doanh công bằng, thuận lợi cho các doanh nghiệp. Hoan nghênh doanh nghiệp hai nước hợp tác nghiên cứu, ứng dụng công nghệ 5G. Tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực mới nổi như trí tuệ nhân tạo, năng lượng sạch, phát triển xanh, kinh tế số. Phát huy vai trò của Nhóm công tác nghiên cứu mô hình xây dựng Khu hợp tác kinh tế qua biên giới Việt Nam - Trung Quốc, tích cực nghiên cứu thí điểm triển khai mô hình khu hợp tác kinh tế qua biên giới, cùng xây dựng chuỗi công nghiệp, chuỗi cung ứng an toàn, ổn định. Hai bên nhất trí đi sâu trao đổi kinh nghiệm về cải cách và quản lý doanh nghiệp nhà nước, triển khai hợp tác đào tạo nguồn nhân lực. Phát huy hiệu quả vai trò của Nhóm công tác hợp tác về tài chính - tiền tệ giữa hai nước, tăng cường trao đổi thông tin và chia sẻ kinh nghiệm về điều hành chính sách và các cải cách trong lĩnh vực tài chính - tiền tệ, triển khai tốt hợp tác thanh toán bán lẻ song phương qua mã QR, nghiên cứu mở rộng phạm vi thanh toán bằng đồng bản tệ; nâng cao năng lực ngăn ngừa rủi ro tài chính. Nghiên cứu triển khai hợp tác trong lĩnh vực khoáng sản then chốt trên cơ sở phù hợp với quy định pháp luật và chính sách công nghiệp của mỗi nước. Đẩy nhanh thực hiện các dự án Học viện Y - Dược cổ truyền Việt Nam cơ sở 2, duy tu, bảo trì, bảo dưỡng Cung Hữu nghị Việt - Trung và các dự án hợp tác lĩnh vực dân sinh khác.

Hai bên nhất trí phát huy tốt vai trò của “Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực” (RCEP) và Hiệp định thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc (ACFTA) thúc đẩy thương mại song phương phát triển theo hướng cân bằng. Phát huy vai trò của Nhóm công tác thuận lợi hóa thương mại, Nhóm công tác hợp tác thương mại điện tử, tiếp tục khai thác tiềm năng thương mại song phương, thúc đẩy doanh nghiệp hai nước triển khai hợp tác thương mại điện tử; thông qua đối thoại, hiệp thương, giải quyết thỏa đáng bất đồng về thương mại, mở rộng hơn nữa không gian hợp tác cho doanh nghiệp hai bên.

Hai bên hoan nghênh việc ký Nghị định thư đối với các sản phẩm xuất khẩu từ Việt Nam sang Trung Quốc như ớt, chanh leo, tổ yến thô, tổ yến sạch, cám gạo. Trung Quốc đang tích cực triển khai thủ tục cấp phép chính thức cho các mặt hàng nông sản của Việt Nam như hoa quả có múi, dược liệu đông y có nguồn gốc thực vật. Phía Việt Nam sẽ đẩy nhanh nhập khẩu cá tầm từ Trung Quốc. Hai bên nhất trí, tăng cường hợp tác hải quan, mở rộng xuất khẩu các sản phẩm có thế mạnh của hai bên, triển khai tốt Kế hoạch công nhận lẫn nhau về “Doanh nghiệp ưu tiên” (AEO) và hợp tác “một cửa”. Phía Trung Quốc hoan nghênh phía Việt Nam tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại, tuyên truyền, quảng bá thương hiệu hàng hóa Việt Nam tại Trung Quốc, sẵn sàng tiếp tục tạo thuận lợi sớm thành lập thêm các Văn phòng xúc tiến thương mại Việt Nam tại Hải Khẩu (Hải Nam) và các địa phương liên quan khác. Hai bên nhất trí phối hợp nâng cao hiệu suất thông quan tại các cửa khẩu, lối mở, cặp chợ biên giới, giảm tải áp lực thông quan.

Tiếp tục phát huy vai trò của Ủy ban liên hợp về hợp tác nông nghiệp Việt - Trung và Ủy ban liên hợp về hợp tác nghề cá trong Vịnh Bắc Bộ, thúc đẩy hợp tác thực chất trong các lĩnh vực như nông nghiệp công nghệ cao, bao gồm trồng trọt và chế biến sâu nông sản, đảm bảo an ninh lương thực, kiểm soát dịch bệnh tổng hợp. Hai bên nhất trí sớm bàn bạc, ký kết Hiệp định hợp tác nghề cá Vịnh Bắc Bộ; triển khai hợp tác thả giống và bảo vệ nguồn lợi thủy sản trong Vịnh Bắc Bộ. Thực hiện tốt Thỏa thuận thiết lập đường dây nóng về các vụ việc phát sinh đột xuất của hoạt động nghề cá trên biển Việt Nam - Trung Quốc và Thỏa thuận hợp tác tìm kiếm cứu nạn trên biển.

Tăng cường hợp tác về xử lý ô nhiễm môi trường, nhất là hợp tác xử lý ô nhiễm không khí tại các đô thị; tăng cường hợp tác về phòng chống và giảm thiểu thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu, tài nguyên nước và khí tượng, trao đổi thông tin thủy văn mùa lũ, tăng cường hợp tác quản lý tổng hợp tài nguyên nước. Nỗ lực đưa hợp tác khoa học công nghệ trở thành điểm sáng mới trong hợp tác hai nước, nghiên cứu triển khai hợp tác trên các lĩnh vực như AI, bán dẫn, năng lượng hạt nhân... Thực hiện tốt Hiệp định hợp tác về khoa học và kỹ thuật giữa Việt Nam - Trung Quốc, tiếp tục phát huy tốt vai trò của Ủy ban hỗn hợp hợp tác về khoa học và công nghệ, đi sâu kết nối chính sách về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, triển khai nghiên cứu chung về y tế, y dược, phòng chống và giảm thiểu thiên tai, năng lượng sạch, nông nghiệp xanh. Tăng cường hợp tác nhân lực về công nghệ, thúc đẩy hợp tác chuyển giao công nghệ và khởi nghiệp sáng tạo. Khuyến khích các dự án hợp tác nghiên cứu, phát triển công nghệ và giao lưu nguồn nhân lực giữa các cơ quan nghiên cứu và doanh nghiệp của hai bên. Tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực quy định quản lý pháp quy và tiêu chuẩn hóa an toàn hạt nhân; nghiên cứu triển khai hợp tác phát triển điện hạt nhân; tiếp tục triển khai tốt Thỏa thuận hợp tác về sở hữu trí tuệ giữa hai bên, xem xét triển khai hoạt động hợp tác nghiên cứu khả năng bảo hộ lẫn nhau về chỉ dẫn địa lý. Tiếp tục triển khai giao lưu, hợp tác trong các lĩnh vực y tế, chăm sóc sức khỏe, phòng chống bệnh truyền nhiễm, y học cổ truyền.

7. Hai bên cần cùng nhau củng cố nền tảng xã hội của Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam - Trung Quốc

Hai bên tái khẳng định, cần coi dịp kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và Năm Giao lưu nhân văn Việt Nam - Trung Quốc năm 2025 là cơ hội để triển khai tốt chuỗi hoạt động giao lưu nhân văn gắn kết lòng dân, đậm đà và thiết thực, góp phần củng cố nền tảng xã hội. Khai thác đầy đủ “tài nguyên đỏ” trong giao lưu giữa hai Đảng. Phía Trung Quốc mời thanh niên Việt Nam đến Trung Quốc triển khai Chương trình “hành trình đỏ nghiên cứu, học tập”, tăng cường hiểu biết lẫn nhau và tình cảm hữu nghị nhân dân, nhất là giữa thế hệ trẻ hai nước.

Hai bên nhấn mạnh, các cơ quan tuyên truyền của hai Đảng cần tăng cường tuyên truyền, giáo dục về tình hữu nghị truyền thống giữa hai Đảng, hai nước và hợp tác chiến lược toàn diện Việt - Trung. Tăng cường hợp tác giữa các cơ quan báo chí, tin tức, xuất bản, phát thanh truyền hình. Hai bên nhất trí triển khai tốt Bản ghi nhớ hợp tác giữa cơ quan chủ quản hai nước về truyền thông số, tiếp tục thúc đẩy hợp tác về dịch thuật, phát hành các tác phẩm nghe nhìn xuất sắc của hai nước. Đi sâu triển khai dự án phiên dịch các tác phẩm kinh điển của Việt Nam và Trung Quốc.

Ủng hộ các địa phương hai nước, đặc biệt là các tỉnh (khu) giáp biên triển khai giao lưu hợp tác, đánh giá cao thành quả của các cơ chế như Gặp gỡ đầu xuân giữa Bí thư các tỉnh Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Giang và Bí thư Quảng Tây; Hội nghị thường niên giữa Bí thư các tỉnh Lào Cai, Hà Giang, Điện Biên, Lai Châu với Bí thư Vân Nam. Tăng cường giao lưu giữa các tổ chức quần chúng như công đoàn, phụ nữ, thanh niên và giữa các địa phương có quan hệ hữu nghị. Tiếp tục tổ chức tốt các hoạt động có thương hiệu như Gặp gỡ Hữu nghị thanh niên Việt Nam - Trung Quốc, Diễn đàn Nhân dân Việt Nam - Trung Quốc, Liên hoan Nhân dân biên giới.

Hai bên triển khai thiết thực Kế hoạch thực hiện hợp tác văn hóa - du lịch giai đoạn 2023 - 2027 giữa các cơ quan phụ trách văn hóa và du lịch của hai nước, khuyến khích các tổ chức văn hóa, các đoàn nghệ thuật hai nước giao lưu, hợp tác. Việt Nam ủng hộ Trung tâm văn hóa Trung Quốc tại Hà Nội triển khai hoạt động. Trung Quốc hoan nghênh Việt Nam sớm thành lập Trung tâm văn hóa tại Bắc Kinh. Tăng cường trao đổi, điều phối chính sách du lịch giữa hai nước, cùng nhau khai thác các tuyến du lịch, xây dựng sản phẩm du lịch, thúc đẩy ngành du lịch phát triển lành mạnh. Vận hành tốt Khu cảnh quan thác Bản Giốc (Việt Nam) - Đức Thiên (Trung Quốc), khuyến khích du khách hai bên sang du lịch bên kia.

Hai bên nhất trí thực hiện tốt Hiệp định hợp tác giáo dục Việt Nam - Trung Quốc, tăng cường giao lưu giáo viên, học sinh, học giả. Trung Quốc hoan nghênh và khuyến khích ngày càng nhiều học sinh xuất sắc của Việt Nam đến Trung Quốc học tập và nghiên cứu, sẵn sàng tiếp tục cung cấp nhiều học bổng du học Trung Quốc hơn. Làm sâu sắc hợp tác đào tạo nghề; thúc đẩy giao lưu đào tạo ngôn ngữ giữa hai nước, cùng triển khai đào tạo giáo viên dạy tiếng Trung của Việt Nam, triển khai tốt các suất học bổng ngành giảng viên tiếng Trung quốc tế Trung Quốc dành cho Việt Nam; tích cực phát huy vai trò của Học viện Khổng Tử tại Đại học Hà Nội và cuộc thi “Nhịp cầu Hán ngữ”, làm sâu sắc hợp tác giáo dục. Tăng cường giao lưu giữa các trường đại học, cao đẳng, cơ quan nghiên cứu của hai nước.

(Còn nữa)