Vận hành hệ thống điện Quốc gia gặp nhiều thách thức do bão liên tiếp và biến động công suất lớn

Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và thị trường điện Quốc gia (NSMO) cho biết, thời gian qua, đặc biệt là tháng 10 và đầu tháng 11/2025, việc vận hành hệ thống điện Quốc gia gặp nhiều thách thức do thời tiết và tình hình thủy văn các hồ chứa thủy điện. Các cơn bão lớn liên tiếp như RAGASA, BUALOI, MATMO, FENGSHEN, KALMAEGI cùng những hiện tượng thời tiết cực đoan đã ảnh hưởng đồng thời đến vận hành hệ thống điện.

Về phụ tải, nhu cầu tiêu thụ điện duy trì ở mức thấp nhưng xuất hiện đỉnh nhọn vào khoảng 17h45-18h00 mỗi ngày, chênh lệch giữa thấp điểm đêm và cao điểm tối tại miền Bắc lên tới 10.000-11.500 MW, với mức tăng/giảm 2.500-2.800 MW chỉ trong 30-40 phút.

Tình hình thủy văn cũng gặp nhiều khó khăn. Thời điểm hiện tại, hầu hết các hồ thủy điện miền Bắc, Nam và một số hồ miền Trung đã chuyển sang giai đoạn tích nước. Tuy nhiên, do bão liên tiếp từ đầu tháng 10, số lượng hồ xả điều tiết vẫn ở mức cao, đặc biệt đầu tháng 11/2025, 82-91/122 hồ phải xả với tổng công suất 15.940-17.040 MW; trong đó, các hồ lớn miền Bắc như Sơn La, Hòa Bình, Lai Châu phải mở cửa xả trở lại (xấp xỉ 5.760 MW).

Nguồn năng lượng tái tạo cũng biến động mạnh; trong đó, công suất điện gió lên tới 3.400-4.000 MW khi bão ảnh hưởng vào đất liền, tăng 3-4 lần so với trước. Việc huy động các tổ máy nhiệt điện than được duy trì để đáp ứng công suất đỉnh tối điểm 18h, đảm bảo quán tính hệ thống, chế độ điện áp và an toàn cho các đường dây truyền tải. Đồng thời, các nhà máy điện BOT cũng được huy động để đảm bảo cam kết bao tiêu vật lý theo hợp đồng với tổng công suất hơn 4.000 MW.

Trong bối cảnh này, NSMO đã thực hiện nhiều biện pháp vận hành nhằm đảm bảo an toàn, ổn định hệ thống điện: ngừng dự phòng gần 3.000 MW nhiệt điện than miền Bắc sau khi bão số 13 tan, ngừng/khởi động nhiều tổ máy tuabin khí để đáp ứng đỉnh cao điểm tối, tối đa khả năng truyền tải trên các đường dây liên kết, đồng thời điều chỉnh giảm huy động các nguồn năng lượng tái tạo và thủy điện khi dư thừa công suất. Tất cả các biện pháp được thực hiện dựa trên tính toán kỹ thuật, đảm bảo minh bạch, công bằng giữa các đơn vị phát điện.

Theo NSMO, tình trạng thừa nguồn xảy ra do các yếu tố bất lợi xếp chồng từ thời tiết cực đoan và bão lớn, dự kiến sẽ cải thiện khi các hoàn lưu bão kết thúc, điều kiện thủy văn trở lại bình thường, các nguồn điện khác sẽ được huy động để vận hành an toàn hệ thống và tích nước các hồ thủy điện chuẩn bị cho mùa khô 2026.

NSMO chia sẻ với những khó khăn của các đơn vị phát điện khi phải giảm huy động công suất, tuy nhiên đây là yêu cầu kỹ thuật bắt buộc để đảm bảo an toàn và ổn định hệ thống điện Quốc gia; đồng thời mong muốn tiếp tục nhận được sự hợp tác chặt chẽ từ các đơn vị trong công tác vận hành.