Bên lề Quốc hội: Chồng chéo vai trò quản lý khiến cổ phần hóa doanh nghiệp chậm tiến độ

16:51' - 28/05/2018
BNEWS Theo nhiều đại biểu Quốc hội, sự thiếu minh bạch giữa vai trò chủ sở hữu và chức năng quản lý của các bộ, ngành đối với doanh nghiệp nhà nước khiến phát sinh tình trạng "vừa đá bóng, vừa thổi còi".

Bên lề Quốc hội ngày 28/5, phân tích về nguyên nhân thực trạng chậm tiến độ, bất cập trong thoái vốn và cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, nhiều đại biểu Quốc hội nhấn mạnh nguyên nhân về sự thiếu minh bạch giữa vai trò chủ sở hữu và chức năng quản lý của các bộ, ngành đối với doanh nghiệp nhà nước khiến phát sinh tình trạng "vừa đá bóng, vừa thổi còi", dễ xảy ra xung đột về lợi ích.

Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị Đỗ Văn Sinh. Ảnh: Văn Điệp - TTXVN

Về những tồn tại trong thoái vốn, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước trong thời gian qua, đại biểu Đỗ Văn Sinh (Quảng Trị) cho rằng tiến độ cổ phần hóa còn chậm, thậm chí còn một số chỉ tiêu như số lượng cổ phần không đạt theo yêu cầu đặt ra.

Một số tập đoàn, tổng công ty chỉ thoái vốn được vài phần trăm. Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp nhà nước hoạt động trong một số lĩnh vực về an sinh xã hội gặp khó khăn trong thoái vốn.
"Chúng ta muốn thoái vốn, cổ phần hóa tại doanh nghiệp nhà nước nhằm thu hút nguồn lực xã hội hóa, thay đổi lại hình thức quản trị, năng lực quản trị. Nhưng việc cổ phần hóa khó khăn thì sẽ không đạt được mục tiêu trên.

Bởi khi doanh nghiệp nhà nước cổ phần không quá được 50% vốn thì Hội đồng quản trị, ban giám đốc, lãnh đạo vẫn là những người cũ, vẫn năng lực, con người như vậy thì chất lượng quản trị không được nâng cao" - đại biểu Đỗ Văn Sinh phân tích.
Bên cạnh đó, đại biểu cho rằng, trong thời gian qua, công tác thanh tra, kiểm tra cổ phần hóa cũng có những tồn tại lớn, kể cả thanh kiểm tra nội bộ doanh nghiệp.

Nguyên nhân chính là sự chồng chéo giữa vai trò chủ quản và vai trò thanh tra, kiểm tra. Bộ ngành vừa là đại diện chủ sở hữu, vừa lại có chức năng thanh tra, kiểm tra thì dễ phát sinh vấn đề không minh bạch.

Đấy cũng là nguyên nhân dẫn đến những tồn tại, khiếm khuyết của các doanh nghiệp.

Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: Phương Hoa - TTXVN

Thời gian qua, những vi phạm trong hoạt động tài chính của doanh nghiệp phát hiện chủ yếu qua các cơ quan thanh tra chuyên ngành khác hoặc các cơ quan báo chí, chứ không phải do thanh tra của bộ, ngành phát hiện.
"Bộ vừa làm chủ sở hữu, vừa là công tác kiểm tra giám sát thì sẽ rất khó minh bạch" - đại biểu Đỗ Văn Sinh đưa ý kiến.

Bên cạnh đó, đại biểu cho rằng trước thực trạng trên Chính phủ đã rất quyết liệt tìm giải pháp, Thủ tướng đã yêu cầu trước khi cổ phần hóa thì phải công khai minh bạch thông tin.
Đồng tình với ý kiến của nhiều đại biểu về thực trạng thiếu minh bạch trong vai trò chủ sở hữu và chức năng quản lý nhà nước, hay nói cách khác là "vừa đá bóng, vừa thổi còi", đại biểu Phùng Văn Hùng (Cao Bằng) cho rằng đây là vấn đề rất quan trọng vì bộ, ngành vừa một lúc làm hai chức năng thì rất dễ xảy ra xung đột về lợi ích.

Như vậy khi ban hành chính sách về cổ phần hóa doanh nghiệp sẽ không khó tránh khỏi việc bảo vệ lợi ích doanh nghiệp nhà nước mà bộ mình quản lý. Chính nguyên nhân này cũng dẫn tới hoạt động kém hiệu quả của nhiều doanh nghiệp nhà nước trong thời gian qua.
Từ đó, đại biểu cho rằng tách biệt giữa vai trò chủ sở hữu và chức năng quản lý nhà nước là cần thiết. Chính vì vậy thời gian qua, Chính phủ đã thành lập Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

Đây là giải pháp rất kịp thời, nhưng đề nghị Chính phủ cần sớm ban hành các Nghị định hướng dẫn để Ủy ban hoạt động hiệu quả.
Cũng kiến nghị về tiến độ cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, đại biểu Phùng Văn Hùng cho rằng, cổ phần hóa là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước nhằm mục đích tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước, đồng thời thu hút nhiều nguồn lực xã hội hóa đầu tư vào doanh nghiệp để phát triển kinh tế - xã hội đất nước.

Theo đại biểu, năm 2018, Chính phủ chủ trương cổ phần hóa 85 doanh nghiệp, nhưng hết quý I chỉ cổ phần hóa được 3 doanh nghiệp. Như vậy là chậm tiến độ, cần đẩy nhanh, quyết liệt hơn nữa trong thực hiện cổ phần hóa.

Bên cạnh đó, trong quá trình cổ phần hóa thì vấn đề định giá tài sản doanh nghiệp nhà nước còn bất cập, đã xảy ra việc định giá thấp hơn nhiều giá trị thực của doanh nghiệp, dẫn đến thất thoát nguồn lực nhà nước./.
Xem thêm:

>>>Phiên thảo luận về cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước diễn ra sôi nổi và xây dựng

>>>Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIV: Phân định rõ quản lý nhà nước và quản trị doanh nghiệp

Tin liên quan


Tin cùng chuyên mục