Thách thức trong tiến trình hội nhập EU của các nước Balkan
Trong Thông điệp Liên minh hồi tháng 9 vừa qua, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Jean-Claude Juncker khẳng định rằng “cần duy trì chính sách mở rộng” đối với các nước khu vực Balkan.
Thông điệp này được các nước ủng hộ tiến trình mở rộng Liên minh trong EU và các nước đối tác khu vực Balkan hoan nghênh. Mặc dù vậy, ông Juncker cũng nhấn mạnh hiện “không có nước ứng cử viên nào trong khu vực sẵn sàng cho việc gia nhập EU”.
Tại khu vực Balkan có 4 nước được tiến cử cho tiến trình mở rộng EU. Serbia và Montenegro đã khởi động tiến trình đàm phán về việc gia nhập với EU, còn Albania được trao quy chế “ứng cử viên” từ năm 2014 và cũng đang chờ để mở các chương đàm phán đầu tiên với EU nếu quá trình cải cách trong nước tiến triển tích cực.
Tại Macedonia, sau các biến động chính trị, gần đây giới quan sát lạc quan rằng chính phủ mới ở nước này sẽ sớm tái khởi động lại tiến trình cải cách nhằm hướng tới mục tiêu gia nhập EU. Một trong những rào cản mà Macedonia cần phải vượt qua là việc giải quyết vấn đề tranh chấp lãnh thổ với nước láng giềng Hy Lạp.
Tuy vậy, nếu không có sự giúp đỡ của cộng đồng quốc tế trong việc thúc đẩy thỏa thuận với Hy Lạp thì nhiều khả năng tiến trình gia nhập EU của Macedonia sẽ tiếp tục "giậm chân tại chỗ" dù Skopje đã nhận được quy chế ứng cử viên từ năm 2005.
Ngoài ra, tại khu vực Balkan còn 2 ứng cử viên “tiềm năng” khác là Bosnia &Herzegovina và Kosovo. Hai thành viên này vẫn đang chờ đợi việc được EU công nhận quy chế ứng cử viên.
Tuy nhiên, Sarajevo và Pristina cần phải tiến hành các biện pháp cải cách mạnh mẽ hơn nữa nhằm đáp ứng được các tiêu chuẩn liên quan của EU.Ngoài ra, hiện nay vẫn còn 5 nước thành viên không công nhận Kosovo là quốc gia độc lập.
Trong 2 năm gần đây, khu vực Balkan ngày càng được chú ý trong chương trình nghị sự của EU. Thậm chí, Cao ủy phụ trách chính sách An ninh và Đối ngoại của EU, bà Federica Mogherini, còn nhấn mạnh đến sự hạn chế của EU trong quan hệ với các nước Balkan, nhất là liên quan đến tiến trình mở rộng Liên minh đối với khu vực này.
Tổng thống Pháp Emmanual Macron cũng đã công khai phê chuẩn văn kiện “Triển vọng gia nhập EU của các nước Balkan”. Đây là những tín hiệu tích cực từ Ban lãnh đạo và một số nước lớn trong EU nhằm thúc đẩy tham vọng hội nhập của các nước ở khu vực Balkan, đồng thời duy trì các nước này trong vòng ảnh hưởng của Brussels.
Các động thái này cũng nhằm giảm nhẹ tác động từ tuyên bố của ông Juncker hồi năm 2014 rằng trong nhiệm kỳ của mình, EU sẽ không kết nạp thêm bất cứ thành viên nào.
Tuy nhiên, hiệu ứng của các động thái này đối với các nước khu vực Balkan chưa hẳn đã được như tính toán của đội ngũ cố vấn cho ông Juncker. Thậm chí, một số nước trong khu vực còn cho rằng đây thực chất chỉ là chiến thuật “trì hoãn” của EU.
Do đó, thay vì tạo động lực cho các nước Balkan tiếp tục duy trì và thúc đẩy tiến trình hội nhập EU, các động thái này có nguy cơ bị các nước trong khu vực coi là tín hiệu khẳng định họ đã đạt được các tiêu chuẩn mà Brussels đề ra.
Trong thực tế, các nước Balkan còn phải tiến hành nhiều cải cách nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn gia nhập EU. EU cũng cần giám sát và thúc đẩy tiến trình này ở các nước trong khu vực. Tuy nhiên, việc EU đang phải đối mặt với nhiều thách thức nội khối khiến Brussels khó có thể theo sát được tiến trình này ở các nước Balkan.
Thậm chí, EU còn bị dư luận khu vực chỉ trích về việc áp dụng “tiêu chuẩn kép” bởi chính một số nước, dù đã là thành viên của EU, cũng không tuân thủ nghiêm các quy định của Liên minh.
Các vấn đề nội khối của EU đã và đang tác động tiêu cực đến tiến trình hội nhập của các nước ứng cử viên bởi các nước thành viên có tiếng nói trong EU ngày càng có xu hướng hoài nghi đối với chính sách mở rộng Liên minh, nhất là những hệ lụy có nguy cơ phát sinh từ chính sách này.
Do đó, việc duy trì chính sách nhất quán đối với việc mở rộng Liên minh với các nước Balkan cũng là một thách thức không nhỏ đối với EU.
Ngoài ra, EU cũng cần phải đảm bảo áp dụng các tiêu chuẩn thống nhất, công bằng liên quan đến tiến trình mở rộng đối với các nước ứng cử viên ở khu vực Balkan.Trong khi đó, các nước khu vực Balkan cũng cần phải vượt qua các thách thức để tiếp tục tiến trình cải cách ở các nước này.
Chủ tịch Juncker từng nhiều lần đề cập đến “một châu Âu dân chủ hơn vào năm 2025”. Điều này có thể được hiểu đây là thời hạn sớm nhất đối với các bước đột phá (nếu có) trong việc triển khai chính sách mở rộng EU theo quan điểm của Ban lãnh đạo EU dưới thời ông Juncker.
Tuyên bố này khiến dư luận khu vực Balkan, nhất là tại Serbia và Montenegro - 2 nước đi đầu trong đàm phán gia nhập EU - không hài lòng bởi năm 2025 là một thời điểm quá xa và mơ hồ.
Rõ ràng, từ giờ đến thời điểm đó, cả EU lẫn các nước khu vực Balkan còn nhiều việc phải làm để thúc đẩy quan hệ song phương, trong đó có việc triển khai chính sách mở rộng của EU đối với khu vực này./.
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Vì sao Đông Âu phản đối việc chia sẻ gánh nặng người nhập cư với EU?
05:30' - 16/10/2017
Bất chấp thực trạng dân số giảm mạnh, các nước Đông Âu vẫn từ chối việc tiếp nhận người nhập cư theo kế hoạch phân bổ của Liên minh châu Âu (EU).
-
Kinh tế Thế giới
Quan điểm cân bằng quyền lực Mỹ-Nga tại Đông Âu
07:05' - 11/09/2017
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis cảnh báo: "Mặc dù Nga phủ nhận, chúng tôi biết họ đang tìm cách vẽ lại biên giới quốc tế bằng vũ lực, làm hại đến chủ quyền và các quốc gia độc lập ở châu Âu".
-
Kinh tế Thế giới
Nga và Mỹ tăng cường cạnh tranh trong khu vực Balkan
05:30' - 26/08/2017
Mỹ bắt đầu xây dựng trung tâm quản lý hàng hải tại Ukraine nhằm củng cố sự hiện diện của Mỹ ở đây cũng như ở Moldova và Gruzia. Nga cũng đang tăng cường vị thế của mình ở khu vực Balkan.
-
Kinh tế Thế giới
Chiến lược ngoại giao ASEAN củng cố ổn định khu vực
06:30' - 30/06/2017
Thành công của ASEAN trong việc thúc đẩy sự đoàn kết trong đa dạng được ví như "ngọn hải đăng" cho một thế giới đầy bất ổn hiện nay.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Chủ tịch Trung Quốc nhấn mạnh nguyên tắc then chốt trong quan hệ với Mỹ
19:56'
Chủ tịch Trung Quốc đánh giá mối quan hệ Trung - Mỹ đã trải qua nhiều thăng trầm và có một số bài học quan trọng để chia sẻ.
-
Kinh tế Thế giới
Tòa án Tối cao Mỹ để ngỏ khả năng áp dụng quyền miễn trừ với cựu Tổng thống Donald Trump
08:18'
Các thẩm phán đã bày tỏ sự hoài nghi với những lập luận của cựu Tổng thống Trump về quyền miễn trừ đối với nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử mang lại thắng lợi cho đương kim Tổng thống Joe Biden.
-
Kinh tế Thế giới
Lợi thế về giá giúp Trung Quốc "giảm xóc" trước tác động của thuế quan
07:44'
Mặt bằng giá cả của Trung Quốc quá cạnh tranh đến mức nước này có thể chịu đựng bất kỳ mức thuế quan mới nào.
-
Kinh tế Thế giới
Bỉ xây dựng đảo năng lượng tái tạo đầu tiên trên thế giới
07:30'
Bỉ đang xây dựng một hòn đảo năng lượng ngoài khơi đầu tiên trên thế giới.
-
Kinh tế Thế giới
Tăng trưởng kinh tế Trung Quốc năm 2024 được nâng lên 4,8%
21:50' - 25/04/2024
Các nhà phân tích đã nâng dự báo tăng trưởng của Trung Quốc trong năm nay sau kết quả tốt hơn mong đợi trong quý đầu tiên.
-
Kinh tế Thế giới
Hàng loạt các chuyến bay tại Pháp bị hủy do đình công
15:57' - 25/04/2024
Ngày 25/4, việc di chuyển bằng đường hàng không trên khắp châu Âu đang phải đối mặt với sự gián đoạn đáng kể do các cuộc đình công tại Pháp.
-
Kinh tế Thế giới
Nga xem xét bãi bỏ thuế xuất khẩu than gắn với tỷ giá hối đoái
15:32' - 25/04/2024
Các nguồn tin cho biết Chính phủ Nga có kế hoạch bãi bỏ thuế xuất khẩu than gắn với tỷ giá hối đoái từ ngày 1/5 trong bối cảnh giá than đã giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ đưa ra ưu tiên số một cho ngành vận tải vào năm 2050
08:47' - 25/04/2024
Ngày 24/4, Chính phủ Mỹ đã đặt ra mục tiêu quốc gia là cắt giảm lượng phát thải từ ngành vận chuyển hàng hóa về mức 0 vào năm 2050.
-
Kinh tế Thế giới
Giá vàng "ém mình" chờ các dữ liệu kinh tế quan trọng của Mỹ
08:24' - 25/04/2024
Giá vàng thế giới đi ngang trong phiên giao dịch 24/4, khi rủi ro từ căng thẳng ở Trung Đông giảm bớt.