Từ ngày 1/5, VAT đã thay thế thuế doanh nghiệp (BT) trong các ngành dịch vụ tiêu dùng để tránh tình trạng đánh thuế hai lần. Ảnh: Reuters
Bắt đầu từ ngày 1/5, VAT đã thay thế thuế doanh nghiệp (BT) trong các ngành xây dựng, bất động sản, dịch vụ tài chính và dịch vụ tiêu dùng để tránh tình trạng đánh thuế hai lần, một động thái được kỳ vọng sẽ giảm tiền đóng thuế trên 500 tỷ nhân dân tệ (76,9 tỷ USD) chỉ trong năm 2016.
Lần mở rộng này diễn ra bốn năm sau đợt thí điểm đầu tiên về cải cách VAT trong lĩnh vực dịch vụ ở trung tâm tài chính Thượng Hải và với quyết định đó, VAT sẽ thay thế BT trong tất cả các lĩnh vực.
VAT chỉ được đánh trên giá trị gia tăng ở mỗi mắt xích trong chuỗi sản phẩm. Việc đánh loại thuế này là phù hợp với thông lệ quốc tế và hiệu quả hơn khi tránh việc đánh thuế hai lần như theo cơ chế BT, vốn được dựa trên tổng doanh thu của doanh nghiệp, bao gồm chi phí đầu vào.
Các chuyên gia nhìn nhận đó là cải cách thuế đáng kể nhất trong nhiều thập niên ở Trung Quốc, khi sẽ cải thiện hơn nữa cơ cấu thuế và duy trì tăng trưởng kinh tế trong dài hạn.
Chủ tịch Công ty dịch tài chính Cedrus Investments có trụ sở tại Hong Kong, Rani Jarkas, cho rằng cải cách VAT sẽ củng cố hoạt động hiện nay của nền kinh tế, cho phép thị trường đóng vai trò quyết định và sau cùng, sẽ duy trì động lực phát triển trong tương lai.
Theo Giám đốc Viện nghiên cứu tài chính thuộc Bộ Tài chính Trung Quốc, Liu Shangxi, VAT góp phần tạo ra một thị trường bình đẳng hơn cho các doanh nghiệp. Ông cho rằng một hệ thống thuế thống nhất bao trùm sản xuất, lưu thông và tiêu thụ tất cả các sản phẩm và dịch vụ sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn để thị trường đóng vai trò quyết định trong phân phối các nguồn lực.
Theo nhà nghiên cứu Zhang Bin ở Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, cải cách thuế sẽ thúc đẩy sự phát triển bình đẳng của tất cả các ngành. Ông cho rằng việc áp dụng rộng rãi VAT đã cho thấy ý nghĩa của cải cách thuế.
Cải cách VAT là quyết định có ý nghĩa nhất được thực hiện nhằm giảm thuế trong những năm gần đây. Thủ tướng Lý Khắc Cường phát biểu tại Quốc hội Trung Quốc hồi tháng Ba rằng chính phủ sẽ đảm bảo gánh nặng thuế đối với tất cả các ngành sẽ được giảm bớt.
Trung Quốc đang đứng trước nhiệm vụ khó khăn là thúc đẩy cải cách cơ cấu kinh tế rộng khắp trong khi phải duy trì tăng trưởng kinh tế trong khoảng 6,5-7% trong năm nay.
Các chuyên gia cho rằng cải cách VAT có thể là chìa khóa để mở ra các cải cách lớn hơn, không chỉ là những điều chỉnh trong cơ cấu thuế mà còn là về cách thức chia sẻ nguồn thu thuế giữa các chính quyền trung ương và địa phương.
Đó là những vấn đề được cho là căn bản nhất và cũng là gai góc nhất của một cuộc cải cách thực sự đối với hệ thống kinh tế của Trung Quốc.
>>> Trung Quốc công bố quy định chi tiết về cải cách thuế VAT
>>> Châu Âu phá mạng lưới gian lận thuế VAT xuyên quốc gia