22 năm ngày sinh nhật Google: Câu chuyện từ phòng ký túc đến khuôn viên Googleplex

Tròn 22 năm trước, vào ngày 27/9/1998, Google Inc. chính thức xuất hiện trên bản đồ doanh nghiệp thế giới với số vốn 100.000 USD. 22 năm sau, cái tên Google đã trở thành một huyền thoại công nghệ, là công cụ tìm kiếm lớn nhất trên thế giới hiện nay với giá trị thương hiệu lên tới 207,5 tỷ USD. 

Nhìn lại chặng đường 22 năm phát triển đầy rực rỡ của Google, ít ai biết được đằng sau đó là một câu chuyện về lòng đam mê, những nỗ lực hết mình, muốn được cống hiến của hai nhà sáng lập Larry Page và Sergey Brin, khi ấy còn đang theo học tại trường Stanford (Mỹ).

Trong ảnh: Biểu tượng của Google tại Hội nghị trí tuệ nhân tạo thế giới ở Thượng Hải, Trung Quốc. Ảnh: TTXVN phát

Cuộc gặp gỡ "định mệnh"...

Câu chuyện về Google bắt đầu vào năm 1995 tại Đại học Stanford (Mỹ) khi Larry Page đang cân nhắc theo học tại đây, trong khi Sergey Brin, đang là sinh viên tại trường, được phân công dẫn Page đi tham quan trường. Trong suốt cuộc gặp đầu tiên ấy, cả hai bất đồng về gần như mọi điều, nhưng nhờ một cơ duyên nào đó, một năm sau hai người đã “bắt tay” với nhau. 

Chính từ những căn phòng ký túc của họ, Page và Brin đã cho ra đời BackRub, một cỗ máy tìm kiếm mang tính cách mạng xếp hạng các trang web dựa trên số lượng các trang web khác nối kết với chúng trong một quá trình gọi là PageRank. Tên gọi BackRub không tồn tại lâu khi Page và Brin không lâu sau quyết định rằng số “googol” – số nguyên bắt đầu bằng chữ số 1 được theo sau bởi 100 chữ số 0 – phản ánh tốt hơn lượng dữ liệu họ đang nỗ lực xử lý. 

Dựa trên điều đó, họ đã lựa chọn tên thân thiện hơn “Google” cho bộ máy tìm kiếm và công ty, tên gọi này cũng nói lên sứ mệnh của hai người sáng lập muốn “sắp đặt thông tin của thế giới và khiến chúng có thể tiếp cận được trên toàn cầu và hữu ích”. Brin và Page đăng ký tên miền google.com vào ngày 15/9/1997.

Google khi này thu hút sự chú ý của không chỉ giới học thuật mà còn của các nhà đầu tư Thung lũng Silicon. Tháng 8/1998, người đồng sáng lập Sun Microsystems là Andy Bechtolsheim đã “rót” cho Google khoản vốn đầu tiên 100.000 USD và Google Inc. được chính thức thành lập vào ngày 4/9/1998. Tuy nhiên, sau đó Google đã chọn ngày 27/9 hàng năm làm ngày sinh nhật của mình, bởi đây là thời điểm Doodle sinh nhật đầu tiên của công ty được dùng vào năm 2002. Kể từ năm này, tức sinh nhật lần 4 của Google, Google luôn ăn mừng sự kiện đặc biệt bằng một Doodle.

Hai người đồng sáng lập Google cũng đã “nâng cấp” địa điểm làm việc từ ký túc xá lên văn phòng đầu tiên là một gara ô tô tại Menlo Park, California, khi đó thuộc sở hữu của Susan Wojcicki – nhân viên thứ 16 của Google và hiện là Tổng giám đốc điều hành (CEO) của YouTube. 

Google giai đoạn này tuyển về nhân viên đầu tiên Craig Silverstein – người đã cống hiến hơn 10 năm với Google thời gian sau đó. Năm 1999, Google một lần nữa chuyển trụ sở sang số 165 University Avenue, Palo Alto – được coi là văn phòng thực sự đầu tiên của Google.

Lịch sử của Google được đánh dấu bởi nhiều mốc son đáng nhớ khi không lâu sau khi chuyển sang trụ sở mới. Google đã huy động được 25 triệu USD trong vòng gọi vốn đầu tiên. 

...tạo ra những "siêu phẩm" của tương lai

Cuối năm 2000, Google ra mắt AdWorks, sau này trở thành “máy in tiền” khổng lồ cho Google, AdWorks cho phép các doanh nghiệp mua quảng cáo liên quan đến các thuật ngữ tìm kiếm và là nguồn mang về cho Google những dòng doanh thu ổn định. 

Năm 2003, Google thuê khuôn viên Googleplex được biết đến ngày nay tại Mountain View từ tay Silicon Graphics, đến năm 2006 "mua đứt" khuôn viên đình đám này – hiện đã trở thành một biểu tượng của thành công Thung lũng Silicon và là một khuôn mẫu về nơi làm việc phi truyền thống.

Ngày 1/4/2004, Google “trình làng” Gmail, một trong những dịch vụ thư điện tử được ưa chuộng nhất ngày nay. Google "chào sàn" Nasdaq vào ngày 19/8/2004 với cổ phiếu được định giá ở mức 85 USD/cổ phiếu (tới phiên 26/7/2018 "tạm" đứng ở mức 1.263,70 USD/cổ phiếu), và kể từ đây đặt ra tầm nhìn mở rộng hoạt động kinh doanh ra khỏi mảng tìm kiếm. 

Một năm sau đó, Google mua Android, khi này là một doanh nghiệp khởi nghiệp nhỏ sản xuất hệ điều hành cho máy ảnh số. Năm sau đó, Google đã mua về YouTube, giao dịch được thực hiện bằng cổ phiếu với trị giá 1,65 tỷ USD, đồng thời khai trương trung tâm dữ liệu thuộc toàn quyền sở hữu đầu tiên của Google, được chính hãng thiết kế. 

Đến năm 2020, sau 22 năm hình thành và phát triển, giá trị thương hiệu của Goolge đã là 207,5 tỷ USD. Mỗi bước Google đi qua đều để lại “di sản” cho khách hàng, trong đó còn phải kể đến dịch vụ bản đồ số Google Maps (ra mắt năm 2005), mẫu điện thoại thông minh chạy hệ điều hành Android đầu tiên (năm 2008), trình duyệt Google Chrome (năm 2008), kính thông minh Google Glass (năm 2012)... Động từ “google” mang nghĩa “gõ từ vào thanh tìm kiếm Google để tìm thông tin về ai/ điều gì” được bổ sung vào từ điển tiếng Anh Oxford vào năm 2006. Sứ mệnh tổ chức dữ liệu của Google được tiếp tục với sản phẩm lịch điện tử Google Calendar, Google Finance, Google Trends...

Bên cạnh đó, Google cũng nỗ lực tạo ra nhiều sản phẩm, dịch vụ nhằm phục vụ lợi ích của cộng đồng. Mới đây nhất, ngày 24/9/2020, giữa bối cảnh đại dịch viên đường hô hấp cấp COVID-19 vẫn diễn ra phức tạp tại nhiều nơi trên thế giới, Google thông báo đang cập nhật dịch vụ cung cấp bản đồ COVID-19 miễn phí, thông qua việc dùng màu sắc để đánh dấu các khu vực có ca mắc COVID-19. Khi lựa chọn tính năng "COVID-19", bản đồ sẽ được cập nhật số ca nhiễm trung bình trên 100.000 dân trong 7 ngày gần nhất tại khu vực.

Theo Giám đốc phụ trách sản phẩm Sujoy Banerjee, việc dán nhãn khu vực giúp người dùng nắm được số ca nhiễm tại một địa điểm nhất định đang có xu hướng tăng hay giảm. Mục đích của công cụ này là cung cấp các thông tin quan trọng về các ca mắc COVID-19 tại một khu vực để người dân có thể dễ dàng quyết định về việc họ nên đi đâu và làm gì.

Đà "phát triển như vũ bão" đã khiến Google rơi vào "tầm ngắm" của Liên minh châu Âu (EU) trong nhiều năm trở lại đây, giữa bối cảnh xuất hiện những quan ngại về sự thống trị của hãng trong lĩnh vực tìm kiếm Internet trên khắp châu Âu, nơi Google chiếm tới khoảng 90% thị phần. Ngày 20/3/2019, Cơ quan quản lý chống độc quyền của EU đã áp đặt khoản tiền phạt 1,49 tỷ euro (1,69 tỷ USD) đối với Google vì chặn các nhà quảng cáo tìm kiếm trực tuyến đối thủ, đánh dấu án phạt thứ ba của công ty này trong các năm 2018-2019. 

Đến tháng 7/2020, Giám đốc điều hành (CEO) của Google cùng với 3 "đại gia" công nghệ có sức ảnh hưởng lớn nhất tại Mỹ là Apple, Amazon, Facebook đã phải tham gia phiên điều trần trước tiểu ban chống độc quyền thuộc Ủy ban Tư pháp Hạ viện Mỹ vì cáo buộc lạm dụng vị thế thị trường của mình đồng thời làm tê liệt các đối thủ nhỏ hơn trong nỗ lực giành lấy thị phần.

Dù vậy, có thể nói, những nỗ lực không ngừng nghỉ tìm kiếm các sản phẩm ưu việt hơn tiếp tục là "kim chỉ nam" cho những gì mà Google đang hướng tới. Với gần 115.000 nhân viên tại hơn 40 quốc gia khác nhau, Google đã tạo ra hàng loạt sản phẩm được hàng tỷ người trên toàn cầu sử dụng. Đam mê kiến tạo công nghệ cho mọi người luôn được Google nuôi dưỡng và phát triển, từ căn phòng ký túc đến gara để xe và đến ngày hôm nay./.