5 nhóm ưu tiên phát triển trong nhiệm kỳ 2025-2030

Trả lời câu hỏi của báo chí về các lĩnh vực ưu tiên phát triển và là đột phá đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, thay mặt Chính phủ, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quang Phương cho biết, sau hơn 40 năm đất nước ta thực hiện công cuộc Đổi mới và dưới sự lãnh đạo của Đảng, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng sẽ là cột mốc quan trọng, đánh dấu kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, hiện thực hóa khát vọng, ý chí của toàn thể nhân dân xây dựng đất nước hòa bình, độc lập, dân chủ, ngày càng giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội.

Bám sát các quan điểm lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Đại hội đại biểu Đảng bộ Chính phủ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 đã diễn ra thành công và thông qua dự thảo Nghị quyết trên cơ sở Báo cáo chính trị kèm Chương trình hành động trong cả nhiệm kỳ. Đại hội xác định các lĩnh vực ưu tiên, đột phá cần tập trung chỉ đạo, điều hành để đưa đất nước phát triển tự cường, tự tin tiến vào kỷ nguyên mới.

Khái quát các nội dung chính, Thứ trưởng Trần Quang Phương cho biết, để đạt mục tiêu tăng trưởng cao như Nghị quyết đề ra, các ngành, lĩnh vực ưu tiên sẽ tập trung vào động lực phát triển của nền kinh tế; tiếp đó, ưu tiên 3 đột phá chiến lược đã được xác định tại các Đại hội trước và tiếp tục được làm sâu sắc thêm một số nhiệm vụ, trong đó nòng cốt là khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Các nhóm, ngành ưu tiên nhằm thực hiện các quan điểm mới của Đảng trong dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng: Ổn định là nền tảng cho phát triển, đồng thời phát triển chính là điều kiện để duy trì ổn định bền vững.

Theo đó, ưu tiên là tập trung hoàn thiện nhanh thể chế phát triển, giải phóng sức sản xuất, huy động mọi nguồn lực, tạo động lực mới cho phát triển. Đây là đột phá về thể chế, được coi là “đột phá của đột phá”, tập trung tháo gỡ điểm nghẽn, kịp thời xóa bỏ rào cản, quy định không còn phù hợp với hoạt động đầu tư kinh doanh, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính theo hướng công khai, minh bạch, giảm chi phí tuân thủ pháp luật, tạo thuận lợi cao nhất cho hoạt động trong khuôn khổ pháp luật của người dân, doanh nghiệp; xóa bỏ triệt để cơ chế xin-cho; xây dựng nền hành chính hiện đại dựa trên chất lượng cán bộ, công chức, viên chức, nhất là người đứng đầu.

Đồng thời, vai trò, chức năng của các khu vực kinh tế cần được phát huy đầy đủ vai trò, chức năng, phát triển kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong đảm bảo các cân đối lớn, định hướng chiến lược, dẫn dắt kinh tế. Song song đó, kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia. Bên cạnh đó là các khu vực kinh tế hợp tác, kinh tế tập thể, kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài và các loại hình khác.

Nhóm ưu tiên thứ hai là đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, cơ cấu lại nền kinh tế, xác lập mô hình tăng trưởng mới, lấy khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số làm động lực chính. Trong đó, các bên liên quan tập trung xây dựng và thực thi cơ chế chính sách đột phá, ưu tiên nguồn lực phát triển hạ tầng khoa học công nghệ cũng như các cơ sở nghiên cứu và phát triển các ngành công nghệ cao, công nghệ chiến lược, công nghệ lõi, công nghệ nguồn, công nghệ số... Cơ quan chức năng thúc đẩy chuyển đổi số, thực hiện số hóa toàn diện trong mọi lĩnh vực kinh tế-xã hội gắn với bảo đảm an ninh, an toàn, khuyến khích đổi mới sáng tạo. Cả nước hình thành và phát triển một số doanh nghiệp công nghệ số chiến lược trong nước có quy mô lớn. Cùng với đó là đẩy nhanh xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ, tập trung nâng cao năng lực sản xuất một số ngành công nghiệp chiến lược, công nghiệp nền tảng, công nghiệp mũi nhọn, công nghiệp mới nổi và công nghiệp hỗ trợ; tiến tới tự lực, tự chủ, tự cường về khoa học công nghệ để chủ động tham gia sâu và hiệu quả vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Các bên liên quan cơ cấu lại các ngành dịch vụ theo hướng hiện đại, ứng dụng công nghệ cao; ưu tiên phát triển một số ngành, sản phẩm, dịch vụ có lợi thế cạnh tranh, xây dựng và phát triển một số trung tâm dịch vụ du lịch chất lượng cao như một số trung tâm tài chính quốc tế, khu thương mại tự do thế hệ mới, các trung tâm logistics gắn với các cảng biển hàng không, trung chuyển quốc tế và cửa khẩu quốc tế lớn, hiện đại. Ngành Nông nghiệp tiếp tục cơ cấu lại theo hướng phát triển các vùng sản xuất tập trung; vùng chuyên canh hàng hóa lớn, có năng suất chất lượng hiệu quả, giá trị gia tăng cao và tập trung vào các sản phẩm nông nghiệp chủ lực quốc gia của địa phương; phát triển mạnh kinh tế nông nghiệp số, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, thông minh, xanh và tuần hoàn.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quang Phương cho biết, nhóm ưu tiên thứ ba là phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, thông minh. Trong đó, tập trung vào các giải pháp phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ trên cơ sở phát huy ưu thế của các phương thức vận tải, góp phần giảm thiểu chi phí logistics, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. Các mục tiêu đến năm 2030 là hoàn thành 5.000 km đường bộ cao tốc; hoàn thành tuyến đường bộ ven biển; xây dựng đường sắt tốc độ cao trục Bắc Nam, đường sắt Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng, đường sắt đô thị tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, đường sắt kết nối Cảng hàng không quốc tế Long Thành và một số tuyến đường sắt kết nối quốc tế cảng biển, cửa ngõ quốc tế; trong đó, ưu tiên phát triển các cảng biển trọng điểm, kết hợp với trung chuyển quốc tế.

Bên cạnh đó là việc tập trung phát triển hạ tầng năng lượng đáp ứng yêu cầu tăng trưởng cao trong giai đoạn mới, bảo đảm an ninh năng lượng, đầu tư một số nhà máy điện hạt nhân với quy mô phù hợp, công nghệ mới, an toàn; đẩy mạnh phát triển năng lượng tái tạo năng lượng mới. Các bên liên quan tập trung ưu tiên đầu tư hiện đại hóa hạ tầng số, phát triển đồng bộ các cơ sở dữ liệu quốc gia, các cơ sở dữ liệu lớn, trung tâm dữ liệu lớn, bảo đảm kết nối liên thông, tích hợp chia sẻ và khai thác phục vụ hiệu quả công các quản lý nhà nước, tạo nền tảng phát triển kinh tế số, xã hội số. Cơ quan hữu quan phát triển hạ tầng thủy lợi theo hướng đa mục tiêu, bảo đảm an ninh nguồn nước, nâng cao và xây dựng các công trình thủy lợi quan trọng, hạ tầng phòng, chống thiên tai ứng phó biến đổi khí hậu tại các vùng trong cả nước.

Thông tin về nhóm ưu tiên thứ tư, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quang Phương nhấn mạnh việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, phát triển văn hóa, xã hội, bảo vệ môi trường. Trong đó, tập trung đẩy nhanh quá trình đổi mới căn bản, toàn diện, hiệu quả giáo dục đào tạo theo hướng hiện đại, áp dụng mô hình tiên tiến phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất của người học; tập trung đào tạo nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh, vực ngành nghề trọng điểm, chiến lược; đào tạo và đào tạo lại, chuẩn bị nguồn nhân lực số, kỹ năng số cho chuyển đổi số để phát triển kinh tế số và xã hội số. Chú trọng phát triển giáo dục vùng đồng bào dân tộc tiểu số và miền núi; giáo dục cho các nhóm đối tượng yếu thế; tập trung nâng cao đời sống vật chất tinh thần và sức khỏe của nhân dân; nâng cao phúc lợi xã hội toàn dân; bảo đảm mọi người dân được thụ hưởng những thành quả đổi mới và không ai bỏ lại phía sau. Thực hiện đầy đủ các chính sách an sinh đối với các đối tượng yếu thế và xử lý cơ bản tình trạng ô nhiễm môi trường ở cả đô thị và nông thôn, nhất là ô nhiễm không khí tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh. Phát triển các mô hình kinh tế tuần hoàn, sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên, mô hình tái chế và sử dụng chất thải.

Nhóm ưu tiên thứ năm là củng cố, tăng cường quốc phòng an ninh, nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế, tạo môi trường hòa bình ổn định, thuận lợi cho phát triển và hướng tới mục tiêu phát triển bền vững. Trong đó, cả nước tập trung tiềm lực quốc phòng, an ninh; nâng cao sức mạnh quốc gia trong phòng thủ đất nước; xây dựng, củng cố nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân và nền an ninh nhân dân, thế trận an ninh nhân dân gắn với xây dựng thế trận lòng dân. Đất nước ta xây dựng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại và làm nòng cốt cho sự nghiệp quốc phòng an ninh, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; kết hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa củng cố tăng cường quốc phòng an ninh với phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và đối ngoại.

Trong lĩnh vực đối ngoại, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quang Phương nhấn mạnh việc xây dựng nền ngoại giao toàn diện, hiện đại, chuyên nghiệp, ngoại giao kinh tế là trung tâm, chủ động tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng và hiệu quả với trọng tâm là hội nhập kinh tế quốc tế. Việt Nam đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương, phát huy vai trò thành viên chủ động, tích cực có trách nhiệm tại các cơ chế đa phương và chủ động phát huy vai trò nòng cốt, dẫn dắt trong những vấn đề và cơ chế quan trọng, có tầm chiến lược, phù hợp với yêu cầu và khả năng điều kiện cụ thể của nước ta; khuyến khích và tạo điều kiện để người Việt Nam ở nước ngoài có cơ hội cống hiến, đóng góp tích cực vào xây dựng và phát triển đất nước.