Báo chí cách mạng vững bước trên hành trình chuyển đổi số

Nhà báo Vũ Việt Trang, Bí thư Đảng ủy, Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam

Trải qua hành trình trăm năm, báo chí Việt Nam vẫn kiên định với sứ mệnh cao cả: Là dòng thông tin chủ lưu phản ánh hiện thực xã hội, dẫn dắt tinh thần thời đại, lan tỏa bản sắc văn hóa dân tộc, khơi dậy khát vọng vươn lên của người Việt trong kỷ nguyên mới.

Nhân kỷ niệm 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam, nhà báo Vũ Việt Trang, Bí thư Đảng ủy, Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) – người đứng đầu một trong năm cơ quan báo chí chủ lực đã chia sẻ với Báo Điện tử VietnamPlus về vai trò và xu thế phát triển của báo chí trong giai đoạn mới.

* Triển khai Nghị quyết 18-NQ/TW với quyết tâm cao

Năm 2025, cả nước thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.” Đến thời điểm này, bà đánh giá như thế nào về việc triển khai Nghị quyết 18 tại TTXVN? Việc tinh gọn bộ máy đã mang lại cơ hội chuyển mình cũng như thách thức như thế nào đối với TTXVN, thưa bà?

Nhà báo Vũ Việt Trang: Đất nước đang đứng trước những vận hội mới từ cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy và những quyết sách mang tính đột phá của Đảng và Nhà nước. Trước những yêu cầu và nhiệm vụ của tình hình mới, thời gian qua, TTXVN đã triển khai Nghị quyết 18 với quyết tâm cao, chủ động và sát thực tiễn để sắp xếp lại cơ cấu tổ chức, bố trí nhân sự phù hợp.

Đến nay, các đơn vị thuộc diện hợp nhất, sáp nhập, tái cơ cấu như báo Tin tức và Dân tộc, Việt Nam News and Law, Trung tâm Nội dung số và Truyền thông, Ban Tổ chức-Cán bộ đã ổn định tổ chức, đi vào hoạt động hiệu quả, các công việc được triển khai thông suốt.

TTXVN đã triển khai Nghị quyết 18 với quyết tâm cao, chủ động và sát thực tiễn để sắp xếp lại cơ cấu tổ chức, bố trí nhân sự phù hợp.

Những kết quả trong giai đoạn đầu triển khai cho thấy rõ đây là một yêu cầu tất yếu phải thực hiện dù không tránh khỏi những “va đập tâm lý.” Bằng nỗ lực và bản lĩnh, bằng sự sẻ chia và đồng hành của viên chức và người lao động trong toàn Ngành, có thể khẳng định, tập thể những người làm báo TTXVN đã đoàn kết, đồng lòng và quyết tâm cao để hoàn thành thắng lợi những mục tiêu đề ra. Trong giai đoạn tới, TTXVN sẽ tiếp tục hoàn thiện các văn bản có tính pháp quy để vận hành hiệu quả mô hình hoạt động mới với trọng tâm là phát triển cơ quan thông tấn quốc gia hoạt động tinh-gọn-mạnh; phục vụ đắc lực công cuộc đổi mới và phát triển của đất nước.

Nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, TTXVN đã ra mắt cuốn sách ảnh “100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam (1925-2025),” xin bà nói rõ hơn về sản phẩm báo chí đặc biệt này?

Nhà báo Vũ Việt Trang: Nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925- 21/6/2025), Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương và Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) đã phối hợp biên soạn, xuất bản sách ảnh song ngữ Việt-Anh “100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam (1925-2025).”

Cuốn sách với hơn 1.000 bức ảnh tư liệu quý và nhiều bài viết đã ghi lại chặng đường hình thành và phát triển của Báo chí Cách mạng Việt Nam, từ những tờ báo cách mạng đầu tiên do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập đến hệ thống báo chí hiện đại và đa dạng ngày hôm nay.

Tổng giám đốc TTXVN Vũ Việt Trang trân trọng trao tặng Tổng Bí thư Tô Lâm cuốn sách ảnh “100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam (1925 - 2025)”. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN

Cuốn sách cũng thể hiện sự ghi nhận đặc biệt của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước đối với những đóng góp của báo chí cách mạng nước nhà đối với sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc.

Về văn hóa và giáo dục, cuốn sách giúp độc giả, đặc biệt là thế hệ trẻ, hiểu rõ hơn về vai trò của báo chí trong lịch sử của dân tộc, từ đó bồi dưỡng tinh thần yêu nước, trách nhiệm xã hội và lý tưởng nghề nghiệp cho những người làm báo ngày hôm nay.

Về phương diện đối ngoại, việc xuất bản song ngữ Việt-Anh sẽ góp phần quảng bá lịch sử báo chí Việt Nam đến với bạn bè quốc tế, thể hiện tinh thần cởi mở, minh bạch, khẳng định vai trò của báo chí Việt Nam trong dòng chảy thông tin toàn cầu. Đây cũng là hình thức ngoại giao văn hóa giúp cho thế giới hiểu hơn về Việt Nam qua lăng kính báo chí cách mạng.

* Khai thông hành lang pháp lý cho báo chí

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang xây dựng dự án Luật Báo chí (sửa đổi) nhằm hoàn thiện quy định pháp luật để thể chế hóa chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về báo chí. Xin bà nêu ra một số nội dung quan trọng cần sửa đổi để báo chí đáp ứng những yêu cầu, đòi hỏi mới trong bối cảnh sự phát triển mạnh mẽ, nhanh chóng của khoa học, công nghệ và truyền thông hiện đại hiện nay?

Nhà báo Vũ Việt Trang: Thực tiễn hoạt động báo chí trong gần 10 năm qua cho thấy nhiều vấn đề mới nảy sinh, từ việc quản lý thông tin sai lệch, tin giả đến các hình thức tác nghiệp mới của phóng viên, nhà báo. Do đó, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Báo chí trong bối cảnh tình hình mới, theo tôi là cấp thiết nhằm tạo hành lang pháp lý vững chắc, phù hợp với xu thế phát triển, đảm bảo quyền tự do báo chí đi đôi với trách nhiệm xã hội, góp phần xây dựng nền báo chí cách mạng chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại.

Dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi) bổ sung khái niệm “Tổ hợp báo chí truyền thông chủ lực đa phương tiện” và “Tổ hợp báo chí của địa phương.” Theo tôi cần làm rõ hơn mô hình vận hành của Tổ hợp báo chí truyền thông chủ lực đa phương tiện. Việc làm rõ nội dung này sẽ là căn cứ để các cơ quan xây dựng các quy định bảo đảm tính hiệu quả, khả thi.

Tổng Giám đốc Vũ Việt Trang đại diện TTXVN nhận hai giải thưởng OANA. Ảnh: Quang Vinh/TTXVN

Cùng với đó, cần làm rõ các chính sách của Nhà nước với báo chí, chính sách liên doanh, liên kết trong hoạt động báo chí… Đặc biệt, cần xác định rõ các đơn vị báo chí chủ lực, có tầm quan trọng trong định hướng thông tin và được đầu tư để phát triển như: Báo Nhân dân, VTV, VOV, TTXVN… Các cơ quan báo chí chủ lực thực hiện nhiệm vụ chính trị của Đảng, Nhà nước giao cần được đảm bảo về nguồn lực để triển khai nhiệm vụ theo chức trách của mình.

* Báo chí dùng công nghệ làm "đòn bẩy chiến lược"

Các cơ quan báo chí đã xác định lộ trình phát triển bền vững dựa trên nội dung, công nghệ, kinh tế báo chí. Xin bà phân tích rõ hơn tầm quan trọng của các trụ cột này cũng như định hướng chuyển đổi số của TTXVN trong thời gian tới?

Nhà báo Vũ Việt Trang: Đúng như nhà báo đặt vấn đề, trong kỷ nguyên số hiện nay, chiến lược phát triển báo chí bền vững được xây dựng dựa trên ba trụ cột: Nội dung, công nghệ và kinh doanh. Theo đó, báo chí hiện đại không chỉ dừng lại ở việc đưa tin xác thực, mà cần có phân tích số liệu và dự báo.

Công nghệ giúp các tòa soạn có công cụ để đo đếm sự quan tâm của công chúng, tạo ra trải nghiệm nội dung cá nhân hóa, phát triển các nhóm công chúng. Nói một cách khác, công nghệ được nhìn nhận như một đòn bẩy chiến lược, giúp phát triển và giữ công chúng ở lại với tòa soạn. Nội dung tốt cùng sự hỗ trợ đắc lực của công nghệ là những nền tảng để thu hút quảng cáo. Song song đó, việc chủ động tạo nguồn thu qua nội dung trả phí và tổ chức sự kiện giúp tạo nguồn lực mạnh mẽ hơn cho báo chí phát triển.

Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị được ban hành ngày 22/12/2024 là căn cứ và nền tảng pháp lý vững vàng để TTXVN tiếp tục đầu tư, triển khai các bước đi mạnh mẽ trong quá trình chuyển đổi số.

Tổng Giám đốc TTXVN Vũ Việt Trang cùng các đại biểu chụp ảnh cùng Bản tin Chiến thắng đầu tiên - bản tin quan trọng nhất trong lịch sử chiến tranh, trong sự nghiệp giải phóng dân tộc - do Việt Nam Thông tấn xã (nay là Thông tấn xã Việt Nam) phát đi. Ảnh: Hoàng Hiếu - TTXVN

Các đơn vị thông tin của TTXVN đã tìm tòi, thử nghiệm ứng dụng các loại hình công nghệ như tích hợp hình ảnh, âm thanh, dữ liệu và yếu tố tương tác để nội dung trở nên sống động hơn, nâng cao khả năng tiếp cận và giữ chân độc giả. Các đơn vị hiện đang thử nghiệm hoặc đã xây dựng các sản phẩm ứng dụng công nghệ, báo chí dữ liệu, có những sản phẩm gắn với công nghệ Thực tế ảo tăng cường (AR), 3D tương tác (Interactive 3D)...

Những tương tác trực tiếp trên màn hình desktop hay điện thoại thông minh đã mang lại trải nghiệm thú vị cho công chúng, nhất là giới trẻ.Hiện TTXVN đang tiếp tục làm phong phú thêm nguồn dữ liệu; nâng cấp công cụ xử lý dữ liệu và tiến tới có một hệ sinh thái dữ liệu dùng chung... Dữ liệu sẽ là cơ sở để quá trình chuyển đổi số mang lại những kết quả thiết thực, tạo ra những sản phẩm chất lượng, hấp dẫn. Công chúng giờ đây không chỉ muốn tìm, đọc thông tin mà còn muốn được trải nghiệm những tính năng mới của báo chí hiện đại. Đó cũng chính là những yêu cầu đặt ra đối với TTXVN trong giai đoạn hiện nay.

Mới đây, ngày 12/5/2025, TTXVN đã ban hành Kế hoạch thông tin, tuyên truyền việc triển khai Nghị quyết 57 nhằm thông tin chính xác, kịp thời, toàn diện việc triển khai thực hiện Nghị quyết; khẳng định phát triển khoa học, công nghệ đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là xu hướng tất yếu, là đột phá quan trọng hàng đầu trong quá trình phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.

Xin trân trọng cảm ơn bà./.

Nguồn: https://mega.vietnamplus.vn/bao-chi-cach-mang-viet-nam-vung-buoc-tren-hanh-trinh-chuyen-doi-so-6814.html