Các biện pháp ngăn chặn tẩu tán tài sản trong các vụ án kinh tế, tham nhũng
Ngày 26/5, Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức hội thảo “Đánh giá các biện pháp, hình thức thu hồi tài sản đạt hiệu quả cao trong các giai đoạn tố tụng hình sự và thi hành án dân sự của các vụ án kinh tế, tham nhũng tại Thành phố Hồ Chí Minh”.
Phát biểu tại hội thảo, Trung tá Nguyễn Minh Tâm, Phó trưởng Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (PC03), Công an Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, từ năm 2016-2020, cơ quan này đã khởi tố 46 vụ án với 123 bị can phạm tội tham nhũng, chức vụ, kê biên số lượng lớn tài sản. Tuy nhiên, tài sản kê biên nhiều mà thu hồi thấp, do bất động sản bị kê biên giá trị tăng theo thời gian trong khi động sản (ôtô, xe máy, tàu...) càng để lâu càng mất giá trị.Ví dụ trong vụ án Công ty cổ phần địa ốc Alibaba, 2 năm nay, Cơ quan điều tra đã kê biên nhiều ôtô, xe gắn máy của các cá nhân và tổ chức liên quan, nhưng các tài sản này càng để lâu càng giảm giá trị.
Theo ông Phùng Văn Hải, Phó Chánh án Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, trung bình trong 5 năm (năm 2016-2020), Tòa án nhân dân hai cấp tại Thành phố Hồ Chí Minh xét xử 34 vụ/năm, 141 bị cáo/năm.Mặc dù số lượng vụ án liên quan đến tội phạm kinh tế, tham nhũng so với tỷ lệ tội phạm tại Thành phố Hồ Chí Minh chiếm tỷ lệ rất thấp nhưng thiệt hại từ nhóm tội phạm này rất lớn.
Trong quá trình giải quyết có nhiều tài sản là vật chứng vụ án hoặc nhiều tài sản liên quan đến việc phạm tội phải kê biên để xử lý, thu hồi. Tuy nhiên các tài sản này phần lớn là các bất động sản, quyền sử dụng đất, dự án, cổ phần tại các công ty…Các tài sản này chịu sự chi phối của nhiều luật khác nhau nhưng hiện nay vẫn chưa có sự đồng nhất giữa các quy định pháp luật liên quan, nhiều quy định còn vướng mắc, thiếu đồng bộ, thống nhất và khả thi dẫn đến có nhiều quan điểm khác nhau trong công tác xử lý, thu hồi tài sản dẫn đến khó khăn nhất định trong công tác giải quyết.
Ông Đỗ Mạnh Bổng, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, theo Điều 128 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 thì kê biên tài sản chỉ áp dụng đối với bị can, bị cáo về tội mà Bộ luật Hình sự quy định hình phạt tiền hoặc có thể bị tịch thu tài sản hoặc để bảo đảm bồi thường thiệt hại.Điều 129 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định phong tỏa tài khoản chỉ áp dụng đối với người bị buộc tội về tội mà Bộ luật Hình sự quy định hình phạt tiền, bị tịch thu tài sản hoặc để bảo đảm bồi thường thiệt hại khi có căn cứ xác định người đó có tài khoản tại tổ chức tín dụng hoặc Kho bạc Nhà nước. Trên thực tế, có nhiều trường hợp tội phạm đã tẩu tán tài sản trước khi khởi tố bị can.
Điều 128, 129 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 cũng quy định, chỉ kê biên phần tài sản, phong tỏa số tiền trong tài khoản tương ứng với mức có thể bị phạt tiền, bị tịch thu hoặc phải bồi thường thiệt hại. Điều này gây khó khăn cho các Cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát bởi rất khó xác định được mức “tương ứng” với mức có thể bị phạt tiền, bị tịch thu hoặc phải bồi thường thiệt hại vì vụ án chưa được tòa xét xử.Bên cạnh đó, theo ông Đỗ Mạnh Bổng, muốn thu hồi tài sản thì phải tìm được tài sản. Cái khó khăn cho công tác thi hành án chính là ở khâu ban đầu khi xác định tài sản, nhất là tài sản là đất mà chỉ kê biên giấy chứng nhận chứ không kê thực địa.Như vậy, tới lúc thi hành án không biết là đất có còn đúng diện tích như trên giấy hay có tranh chấp không, trên đất có tài sản không… Nhiều trường hợp đất đứng tên người phạm tội nhưng người này trước đó đã ký hợp đồng cho thuê hợp pháp đối với một bên thứ ba, trong trường hợp này chưa có giải pháp xử lý.
Kết luận hội thảo, ông Đỗ Mạnh Bổng cho biết, quá trình thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, giải quyết tin báo tố giác tội phạm là giai đoạn sớm nhất để phát hiện tài sản, nếu không áp dụng các biện pháp quyết liệt thì rất khó ngăn chặn việc tẩu tán tài sản.Vì vậy, Ban chủ trì hội thảo sẽ sớm có kiến nghị cụ thể đối với cấp có thẩm quyền về sửa đổi Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 nhằm nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản của các vụ án kinh tế, tham nhũng; đồng thời vẫn đảm bảo về quyền con người đã được quy định tại các Bộ luật, Luật khác.
Ngoài ra, các đại biểu tham dự hội thảo cũng thống nhất sớm ban hành quy chế phối hợp, chia sẻ thông tin giữa các ngành Thanh tra, Kiểm toán, Công an, Kiểm sát, Tòa án, Thi hành án dân sự để xác định sớm, chính xác tài sản liên quan trong vụ án.Hội thảo “Đánh giá các biện pháp, hình thức thu hồi tài sản đạt hiệu quả cao trong các giai đoạn tố tụng hình sự và thi hành án dân sự của các vụ án kinh tế, tham nhũng tại Thành phố Hồ Chí Minh” nằm trong 6 nội dung đề tài khoa học “Thu hồi tài sản trong các vụ án kinh tế, tham nhũng trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh”.Trước đó, Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã tổ chức hội nghị chuyên đề “Nâng cao hiệu quả công tác thu hồi tài sản bị thiệt hại, chiếm đoạt trong các vụ án kinh tế, tham nhũng và chức vụ trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh” vào ngày 21/10/2021 và hội thảo “Cách thức trích, thống kê, phân tích, tổng hợp số liệu, báo cáo công tác thu hồi tài sản của các vụ án kinh tế, tham nhũng tại Thành phố Hồ Chí Minh” vào ngày 5/5/2022./.
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Bên lề Quốc hội: Số tiền thu hồi từ các vụ án kinh tế, tham nhũng còn “khiêm tốn”
12:12' - 26/10/2020
Đối với các khoản bị chiếm đoạt trong vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế, số tiền thu được hơn 15.417 tỷ đồng, chỉ đạt tỷ lệ 38,43%. Con số này được cho là rất “khiêm tốn”.
-
Kinh tế và pháp luật
Nhiều vụ án kinh tế, tham nhũng lớn sẽ được giải quyết trong năm 2020
19:28' - 21/07/2020
Viện Kiểm sát nhân dân tối cao khẳng định, đơn vị đang phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tiến hành tố tụng khẩn trương giải quyết trong năm 2020 các vụ án kinh tế, tham nhũng.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế và pháp luật
Tp. Hồ Chí Minh phát hiện gần 70 tấn thịt và nội tạng không rõ nguồn gốc
21:39' - 12/06/2025
Ngày 12/6, Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an Thành phố Hồ Chí Minh cho biết đang xác minh, làm rõ dấu hiệu vi phạm trong lĩnh vực kinh doanh thực phẩm đối với 2 doanh nghiệp và 1 cá nhân trên địa bàn.
-
Kinh tế và pháp luật
Hà Nội xử lý hàng loạt vụ vi phạm về hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc
21:07' - 12/06/2025
Chi cục Quản lý thị trường thành phố Hà Nội vừa tiến hành kiểm tra, xử lý hàng loạt vi phạm về buôn lậu, hàng giả, hàng hóa không rõ nguồn gốc trên địa bàn huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội.
-
Kinh tế và pháp luật
Mỹ triển khai chiến dịch trục xuất quy mô lớn lao động nhập cư trái phép
19:01' - 12/06/2025
Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang chỉ đạo các cơ quan chức năng đặt chỉ tiêu kiểm tra hồ sơ nhân sự doanh nghiệp để triển khai chiến dịch trục xuất quy mô lớn lao động nhập cư trái phép.
-
Kinh tế và pháp luật
Phạt 3 cửa hàng của Công ty C.P Việt Nam ở Sóc Trăng hơn 100 triệu đồng
16:50' - 12/06/2025
Thanh tra Sở Nông nghiệp và Môi trường vừa ra quyết định xử phạt 3 cửa hàng kinh doanh thực phẩm Fresh Shop thuộc Công ty cổ phần Chăn nuôi C.P. Việt Nam (chi nhánh Cần Thơ).
-
Kinh tế và pháp luật
Kiên Giang bắt nhóm đối tượng chuyên trộm cắp tại các khu nghỉ dưỡng cao cấp
14:56' - 12/06/2025
Ban chuyên án đã bắt giữ 5 đối tượng, làm rõ 40 vụ trộm cắp tài sản với tổng giá trị thiệt hại trên 1,5 tỷ đồng. Các tài sản bị lấy trộm chủ yếu là tiền mặt, nữ trang, đồng hồ đắt tiền.
-
Kinh tế và pháp luật
Đà Nẵng xác minh và xử lý thông tin chai, vỉ thuốc vứt bỏ ven đường
13:21' - 12/06/2025
Trước đó, ngày 10/6, người dân phát hiện tại bãi đất trống trên đường Xuân Thiều 21 (phường Hòa Hiệp Nam, quận Liên Chiểu) có nhiều túi đựng vỏ chai thuốc không có nhãn mác và vỉ thuốc bị vứt bỏ.
-
Kinh tế và pháp luật
Thái Lan siết quy định thương mại điện tử
08:00' - 12/06/2025
Chính phủ Thái Lan cam kết sẽ giám sát chặt chẽ hơn những nền tảng được coi là “có tác động lớn” với số lượng lớn người tiêu dùng, tìm cách giải quyết các sản phẩm kém chất lượng.
-
Kinh tế và pháp luật
Khởi tố nguyên Thứ trưởng Bộ Lao động -Thương binh và Xã hội Nguyễn Bá Hoan
21:13' - 11/06/2025
Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố để điều tra về tội "Nhận hối lộ" đối với nguyên Thứ trưởng Bộ Lao động -Thương binh và Xã hội Nguyễn Bá Hoan và 3 bị can khác.
-
Kinh tế và pháp luật
Khởi tố điều tra vụ cháu bé tử vong bất thường tại điểm giữ trẻ tự phát
09:12' - 11/06/2025
Ngày 10/6, Công an tỉnh Tiền Giang đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Vô ý làm chết người”, tại điểm giữ trẻ của bà Bùi Thị Hồng (tại ấp 5, xã Tân Lập 1, huyện Tân Phước).