Cận cảnh bức tranh thương mại Trung Quốc - Australia
Trang tin “The Strategist” (Australia) đăng bài viết nhận định xuất khẩu của Australia sang Trung Quốc chưa đạt được mức đỉnh đã từng ghi nhận được, nhưng đã phục hồi đáng kể với thị phần cao hơn so với các nền kinh tế tiên tiến khác.
Theo bài viết, đã xuất hiện một sự dịch chuyển lớn trong nhập khẩu của Trung Quốc từ các quốc gia tiên tiến sang những nước đang phát triển. Tuy nhiên, Australia là trường hợp ngoại lệ nổi bật.
Phân tích của tổ chức Hinrich Foundation cho thấy tỷ trọng nhập khẩu của Trung Quốc từ Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) đã giảm từ 27% năm 2017 xuống còn 22% năm 2023.
Trung Quốc đã mua nhiều hàng hóa hơn từ Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Tỷ trọng xuất khẩu hàng hóa của các nước này sang Trung Quốc tăng từ 12% lên hơn 15% kể từ năm 2017, trong khi tỷ trọng tương ứng của Nga đã tăng gấp đôi lên 5%. Thị phần nhập khẩu từ các quốc gia Mỹ Latinh và châu Phi vào Trung Quốc cũng được mở rộng.
Australia là nguồn cung hàng hóa quan trọng của Trung Quốc, chiếm hơn 6% lượng nhập khẩu trong năm 2023, tăng so với mức 5,5% của năm 2017. Năm ngoái, Australia đã cung cấp 64% quặng sắt và hơn một nửa lượng lithium của Trung Quốc. Xuất khẩu từ quốc gia châu Đại dương sang Trung Quốc đã giảm nhẹ trong năm 2024, chủ yếu phản ánh giá quặng sắt và lithium yếu hơn và việc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC, ngân hàng trung ương) tạm dừng mua vàng.
Tuy nhiên, thị phần hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc sang Australia đã phục hồi từ mức 29% cách đây 2 năm, thời điểm quan hệ thương mại Australia-Trung Quốc đang diễn biến ít thuận lợi, lên 36% hiện nay.
Số liệu từ Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia (DFAT) cho thấy trong 6 tháng tính đến tháng 9/2024, xuất khẩu than của Australia sang Trung Quốc đã tăng 21% so với cùng kỳ năm trước, các lô hàng bauxite tăng 39% và doanh số bán bông cao hơn 41%. Trung Quốc cũng đã quay trở lại thị trường rượu vang và lúa mạch của Australia. Những con số trên thể hiện rằng Australia vẫn đang phụ thuộc nhiều hơn vào một thị trường duy nhất, so với cuối những năm 1940, khi khách hàng xuất khẩu lớn nhất của nước này là Vương quốc Anh.
Thị phần xuất khẩu của Trung Quốc sang Australia vẫn còn thấp hơn mức hơn 40% đạt được trong giai đoạn 2019-2021. Tuy nhiên, đây là kết quả của giá quặng sắt cao không bền vững, vào giữa năm 2021 đã chạm mức kỷ lục 220 USD/tấn. Giá quặng sắt hiện đã giảm xuống còn 105 USD/tấn, và dự kiến sẽ tiếp tục giảm vào năm 2025.
Chính phủ Trung Quốc vẫn muốn xây dựng thị trường xuất khẩu dựa trên nguồn cung toàn cầu, để giúp bù đắp cho nền kinh tế trong nước vẫn đang trên đà lấy lại mức tăng trưởng cao như trước đây. Sự thay đổi lớn trong thị trường xuất khẩu của Trung Quốc là sự sụt giảm nhanh chóng trong doanh số bán hàng sang Mỹ. Lý do đến từ phía Mỹ chứ không phải Trung Quốc. Năm 2018, Mỹ chiếm 22% kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc, nhưng đến năm 2023, con số này đã giảm xuống còn 14%. Thị phần nhập khẩu từ Trung Quốc của Mỹ cũng đã giảm từ 21% xuống còn 14% trong cùng kỳ.
Thuế quan áp dụng đối với hàng hóa Trung Quốc, bắt đầu từ nhiệm kỳ tổng thống Mỹ lần thứ nhất của ông Donald Trump (2017-2021) và được mở rộng trong nhiệm kỳ hiện tại của Tổng thống Joe Biden đã tạo ra tác động chính, nhưng sự chuyển hướng của các công ty Mỹ để tìm nguồn cung ứng ít rủi ro địa chính trị hơn cũng góp phần gây ảnh hưởng.
Mùa lễ hội Giáng sinh và Năm mới 2025 đang đến gần và mối quan hệ được cải thiện giữa Australia và Trung Quốc đang hỗ trợ lượng hàng nhập khẩu từ Trung Quốc vào Australia tăng tốc. Số lượng điện thoại di động và các thiết bị công nghệ trị giá 1,1 tỷ AUD (700 triệu USD) đã được vận chuyển từ Trung Quốc vào Australia trong tháng 9/2024, gấp đôi so với số liệu của tháng 8/2024. Nhập khẩu hàng điện, bao gồm tấm pin Mặt Trời và tua bin gió, tăng 62%, trong khi các lô hàng máy tính tăng 27% cũng như nhập khẩu xe đẩy, trò chơi và đồ chơi.
Australia có ít nhà cung cấp thay thế cho nhiều mặt hàng nhập khẩu, đặc biệt là trong lĩnh vực viễn thông, máy tính và sản xuất năng lượng tái tạo. Không có thị trường thay thế nào cho mặt hàng xuất khẩu lớn nhất là quặng sắt, trong khi Trung Quốc không có nguồn quặng sắt nào khác có quy mô tương đương.
Nguồn thu ngân sách của Australia phụ thuộc rất nhiều vào doanh thu từ lĩnh vực tài nguyên. Năm ngoái, các doanh nghiệp trong lĩnh vực này đã nộp 55 tỷ AUD (35 tỷ USD) tiền thuế doanh nghiệp (tương đương với ngân sách quốc phòng).
Tin cùng chuyên mục
-
Phân tích - Dự báo
Gần 600 nhà kinh tế ủng hộ sự độc lập trong các quyết sách của Fed
10:00'
Gần 600 nhà kinh tế đã ký một bức thư ngỏ bày tỏ sự ủng hộ đối với Thống đốc Cục Dự trữ liên bang (Fed) Lisa Cook và sự độc lập của ngân hàng trung ương Mỹ.
-
Phân tích - Dự báo
Việt Nam đạt những thành tựu to lớn, mang tính lịch sử trên mọi lĩnh vực
17:34' - 01/09/2025
Việt Nam đã đạt được những thành công vô cùng ấn tượng trong suốt quá trình phát triển 80 năm qua và tạo nền tảng vững chắc cho chặng đường vươn lên mạnh mẽ trong thời gian tới.
-
Phân tích - Dự báo
ADB: Cải cách thể chế đưa Việt Nam hướng tới mục tiêu 2045
21:28' - 29/08/2025
Trong nỗ lực hiện thực hóa khát vọng trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045, Việt Nam đang quyết liệt đẩy mạnh cải cách thể chế, một công cuộc được xem là “sắp xếp lại giang sơn”.
-
Phân tích - Dự báo
Kinh tế Mỹ tăng trưởng nhanh hơn dự báo song vẫn chịu sức ép thuế quan
16:21' - 29/08/2025
Kinh tế Mỹ trong quý II/2025 tăng trưởng mạnh hơn so với ước tính ban đầu, một phần nhờ doanh nghiệp gia tăng đầu tư vào tài sản sở hữu trí tuệ như trí tuệ nhân tạo (AI).
-
Phân tích - Dự báo
“Cú hích” kinh tế và cơ hội cho doanh nghiệp từ 250 công trình, dự án
16:21' - 29/08/2025
250 công trình, dự án được kỳ vọng mở ra cơ hội kinh doanh trực tiếp cho doanh nghiệp và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế – xã hội.
-
Phân tích - Dự báo
Tổng Thư ký LHQ cảnh báo giai đoạn nguy hiểm mới trong cuộc chiến Gaza
10:24' - 29/08/2025
Phát biểu của TTK LHQ Guterres trước báo giới cho rằng những bước đi ban đầu của Israel nhằm kiểm soát Thành phố Gaza bằng biện pháp quân sự báo hiệu một giai đoạn mới và nguy hiểm.
-
Phân tích - Dự báo
Chuỗi cung ứng ô tô toàn cầu đứng trước rủi ro gì vì thuế quan Mỹ?
10:20' - 28/08/2025
Chuỗi cung ứng ô tô toàn cầu đứng trước rủi ro gì khi phải chịu mức thuế quan hai chữ số của Mỹ với ô tô và phụ tùng ô tô.
-
Phân tích - Dự báo
Chính sách thuế mới của Mỹ đẩy thương mại điện tử toàn cầu vào thế khó
09:25' - 25/08/2025
Các công ty dịch vụ bưu chính quốc tế đang tạm dừng vận chuyển hàng hóa đến Mỹ sau khi quy định miễn trừ thuế quan đối với những bưu kiện nhỏ sắp hết hiệu lực.
-
Phân tích - Dự báo
Thương mại đa phương - lá chắn kinh tế mới cho châu Âu?
05:30' - 21/08/2025
Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde trong một phát biểu mới đây đã kêu gọi châu Âu tăng cường quan hệ thương mại với các đối tác khác, ngoài Mỹ.