Chặng đường phục hồi khó khăn của kinh tế thế giới
Đối với nền kinh tế lớn nhất thế giới, GDP của Mỹ có thể giảm tới 19%, bất chấp các gói kích thích mà Washington đang triển khai.
Trong khi đó, mặc dù Trung Quốc đã bắt đầu nới lỏng những hạn chế, song các hoạt động kinh tế và động lực tăng trưởng chủ chốt của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới như du lịch, giao thông, chế tạo và chi tiêu tiêu dùng vẫn chưa thể phục hồi hoàn toàn.
Đối với phần còn lại của thế giới, tình hình trở nên nghiêm trọng hơn khi nhiều chính phủ thiếu các công cụ và nguồn lực cần thiết để tăng cường mạng lưới an sinh xã hội, cũng như cải thiện dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Hàng loạt nền kinh tế đang phát triển áp dụng chính sách đóng cửa biên giới, ảnh hưởng nặng nề tới hoạt động xuất khẩu, đe dọa nguồn thu thuế và dòng đầu tư nước ngoài, vốn là những tác nhân rất cần thiết đối với sự phục hồi kinh tế.
Quyết định tạm hoãn thanh toán nợ của Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) dù được hoan nghênh, song đã bỏ qua những tác động của sự đình trệ kinh tế kéo dài ở các quốc gia phụ thuộc nhiều vào dòng chảy thương mại toàn cầu và thị trường hàng hóa.
Các nước này cũng rất nhạy cảm trước bất kỳ sự gián đoạn dù là nhỏ nhất trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Với những lựa chọn hạn chế như vậy, để khôi phục nền kinh tế, nhiều quốc gia không còn giải pháp nào khác là phải vay nợ.
Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) ước tính rằng nợ công tại các quốc gia phát triển có thể tăng thêm 60.000 tỷ USD, tương đương khoảng 15% tổng GDP, một con số mà thế giới chưa từng chứng kiến kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai.
Điều đáng lo ngại là những tính toán này được ước lượng khi chưa rõ bao giờ phần lớn thế giới sẽ nới lỏng hoàn toàn các biện pháp hạn chế, đồng nghĩa các khoản nợ tích lũy có thể sẽ còn tăng nếu tình trạng phong tỏa kéo dài hơn dự kiến.
Trong kịch bản các ngân hàng trung ương duy trì lãi suất thấp bằng cách tăng lượng mua vào trái phiếu, những lo ngại về tình trạng lạm phát sẽ càng lớn bên cạnh sự sụp đổ chưa từng thấy về nhu cầu tiêu thụ dầu mỏ.
Bên cạnh đó, giả định này chỉ đúng nếu các ngân hàng trung ương có đủ công cụ chính sách thích hợp và cung cấp hỗ trợ đầy đủ để giảm thiểu tác động của các cuộc khủng hoảng tài chính.
Ở chiều ngược lại, những nền tảng này sẽ thay đổi trong trường hợp giá dầu mỏ dần phục hồi khi thế giới mở cửa trở lại. Nguy cơ lạm phát sẽ buộc một số ngân hàng trung ương giảm mua trái phiếu, khiến lãi suất tăng sớm và các khoản nợ trở nên đắt đỏ hơn.
Trong số 66 thị trường mới nổi trên quy mô toàn cầu, chỉ có Saudi Arabia, Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE), Kuwait và Morocco có sự dung hòa giữa nợ công và nợ nước ngoài thấp, bên cạnh nguồn dự trữ ngoại hối phù hợp.
Trong khi đó, các quốc gia như Lebanon, Tunisia, Jordan, Ai Cập và Iraq thì không sở hữu những yếu tố đó, khiến họ có nguy cơ không thể cân bằng giữa “thắt lưng buộc bụng” với kích thích kinh tế.
Rất lâu sau đại dịch COVID-19, một phần khu vực Trung Đông sẽ phải vật lộn để phục hồi kinh tế, ngay cả với những quốc gia đang trong quá trình kiểm soát tốt chi tiêu công và cân bằng ngân sách.
Trên thực tế, mức nợ gia tăng trên quy mô toàn cầu hiện nay từng xảy ra cách đây 75 năm, song các điều kiện phục hồi tại thời điểm đó là rất khác. Mặt khác, từ những bài học sau cuộc khủng hoảng nợ châu Âu, thế giới đã nhận ra điều gì sẽ xảy ra khi các quốc gia tìm cách rút ngắn thời gian kiểm soát nợ.
Các biện pháp “thắt lưng buộc bụng” không mang lại nhiều kết quả tích cực và Liên minh châu Âu (EU) vẫn trong “mớ bòng bong” chính trị khi cố gắng cắt giảm ngân sách.
Sự gián đoạn hiện tại đối với chuỗi cung ứng toàn cầu, thương mại và thị trường hàng hóa đồng nghĩa các nền kinh tế theo định hướng xuất khẩu trong khu vực phải chuẩn bị cho giai đoạn suy giảm kéo dài hoặc tăng trưởng chậm chạp. Do đó, nhóm các nước này cần lên kế hoạch ứng phó một cách phù hợp.
Các dự báo tăng trưởng trong tương lai dựa trên nhu cầu phục hồi nhanh chóng dường như đã không còn phù hợp khi thế giới dần trở nên thích nghi với tình trạng phong tỏa. Những tác động sẽ không xảy ra ngay tức thì, nhưng trong một thế giới hậu đại dịch, nhiều quốc gia có thể sẽ ưu tiên cho thương mại song phương hơn là đa phương.
Điều này sẽ làm hạn chế nghiêm trọng khả năng và nguồn lực của các chính phủ trong dài hạn, đặc biệt là ở các quốc gia nghèo, để có thể sẵn sàng hành động khi một đại dịch khác xảy ra hoặc khủng hoảng tài chính xuất hiện.
Trong bối cảnh đó, các chính phủ sẽ phải xem xét cẩn trọng giải pháp cân bằng ngân sách và kích thích nền kinh tế, để không lặp lại những sai lầm sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008./.
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Dịch COVID-19: Tây Ban Nha lần thứ 4 gia hạn tình trạng khẩn cấp quốc gia
11:48' - 07/05/2020
Ngày 6/5, Quốc hội Tây Ban Nha đã thông qua đề xuất của Thủ tướng Pedro Sanchez về việc kéo dài lệnh tình trạng khẩn cấp quốc gia đến ngày 23/5 tới.
-
Chuyển động DN
GM sẽ mở cửa lại hầu hết nhà máy ở Mỹ và Canada từ ngày 18/5 tới
11:27' - 07/05/2020
Hãng sản xuất ô tô General Motors (GM) dự định mở cửa hầu hết nhà máy ở Mỹ và Canada từ ngày 18/5 tới, đồng thời thông báo lợi nhuận trong quý I/2020 sụt giảm do ảnh hưởng của dịch COVID-19.
-
Kinh tế Việt Nam
Cơ hội cho doanh nghiệp đề xuất các sáng kiến khôi phục sản xuất, kinh doanh
11:12' - 07/05/2020
Hội nghị đối thoại với doanh nghiệp được ví như là "Hội nghị Diên Hồng" được Thủ tướng tổ chức thường niên ngay từ đầu nhiệm kỳ. Đây là hội nghị lần thứ 4 Thủ tướng trực tiếp với doanh nghiệp.
-
Kinh tế & Xã hội
Nới lỏng giãn cách xã hội và nguy cơ làn sóng lây nhiễm thứ hai tại Đức
11:05' - 07/05/2020
Với một loạt quyết định được chính quyền liên bang và các bang thống nhất đưa ra ngày 6/5, Đức đã chuyển sang giai đoạn nới lỏng thứ hai khi đã đi qua giai đoạn đầu tiên của đại dịch COVID-19.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Hội nghị thượng đỉnh G7: Ra tuyên bố về cuộc khủng hoảng Nga-Ukraine
21:57' - 27/06/2022
Thủ tướng Đức Olaf Scholz tuyên bố G7 sẽ tiếp tục đứng về phía Ukraine và tiếp tục “gia tăng sức ép” với Nga.
-
Kinh tế Thế giới
Chứng khoán châu Á khởi sắc phiên giao dịch đầu tuần 27/6
17:12' - 27/06/2022
Hầu hết các sàn giao dịch chứng khoán châu Á đều khởi sắc trong phiên giao dịch đầu tuần ngày 27/6
-
Kinh tế Thế giới
Ấn Độ và EU nối lại đàm phán FTA sau chín năm gián đoạn
16:17' - 27/06/2022
Ấn Độ và Liên minh châu Âu (EU) ngày 27/6 đã nối lại đàm phán về Hiệp định Tự do Thương mại (FTA) sau chín năm gián đoạn.
-
Kinh tế Thế giới
Đà tăng của giá năng lượng gây hỗn loạn tại châu Á
14:57' - 27/06/2022
Tình trạng giá năng lượng tăng vọt đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống sinh hoạt của người dân châu Á và làm dấy lên lo ngại một số nước sẽ buộc phải quay lưng với các mục tiêu giảm khí thải.
-
Kinh tế Thế giới
Thêm một dấu hiệu về nguy cơ suy thoái của kinh tế Mỹ
14:19' - 27/06/2022
Việc giá đồng giảm thời gian gần đây là một dấu hiệu khác cho thấy nguy cơ suy thoái của kinh tế Mỹ và khiến cho một số nhà đầu tư tại Mỹ cân nhắc các tác động đến kinh tế toàn cầu.
-
Kinh tế Thế giới
Kinh tế toàn cầu 6 tháng đầu năm: Đà phục hồi suy yếu vì những cú sốc lớn
14:09' - 27/06/2022
Lạm phát có lẽ là câu chuyện “nóng” trên toàn cầu, khi xung đột giữa Nga và Ukraine cũng như làn sóng dịch tại Trung Quốc khiến chuỗi cung ứng bị gián đoạn, đặc biệt là nguồn cung năng lượng.
-
Kinh tế Thế giới
Làn sóng cấm xuất khẩu lương thực có thể gây ra hiệu ứng domino
12:18' - 27/06/2022
Ấn Độ là một trong ít nhất 19 quốc gia đã áp đặt hạn chế xuất khẩu lương thực kể từ khi bùng phát xung đột tại Ukraine, khiến giá cả tăng cao, ảnh hưởng đến các dòng thương mại nông sản quốc tế.
-
Kinh tế Thế giới
G7 công bố dự án đầu tư cơ sở hạ tầng khổng lồ
08:22' - 27/06/2022
Trong khuôn khổ Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) diễn ra ở Đức, các nhà lãnh đạo G7 đã công bố dự án đầu tư cơ sở hạ tầng khổng lồ trên toàn thế giới.
-
Kinh tế Thế giới
Thổ Nhĩ Kỳ tìm cách thúc đẩy đàm phán xuất khẩu ngũ cốc giữa Nga và Ukraine
08:03' - 27/06/2022
Phó Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Fuat Oktay cho biết, nước này đang nỗ lực tháo gỡ trở ngại trước thềm các cuộc đàm phán giữa Nga và Ukraine về xuất khẩu ngũ cốc ra thế giới trước khi trở nên "quá muộn".