"Dở khóc dở cười" vì gieo cấy giống lúa đang trong giai đoạn sản xuất thử nghiệm

Hậu quả, hàng hoạt trà lúa không trổ bông, gây thiệt hại nặng.

Từ đầu năm đến nay, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Bạc Liêu liên tục nhận đơn “cầu cứu” của các phòng nông nghiệp, hộ dân phản ánh việc họ gieo cấy giống lúa do các công ty đầu tư theo chương trình bao tiêu sản phẩm hoặc mua giống lúa có nguồn gốc trên thị trường nhưng canh tác đến cuối vụ thì không làm đòng, trổ bông.

Là một trong những hộ dân rơi vào tình cảnh trên, ông Dương Phú Lâm - ấp Xẻo Quao, thị trấn Ngan Dừa, huyện Hồng Dân cho biết, vụ lúa Đông Xuân 2017- 2018, gia đình ông cũng như gần 10 hộ dân ở ấp này đưa vào gieo cấy gần 9 ha giống lúa lai 27P53 của Công ty Cổ phần Đại Thành. Đây là hình thức sản xuất theo ký kết bao tiêu sản phẩm. Công ty Cổ phần Đại Thành đầu tư giống lúa cho hộ dân. Tuy nhiên, đến cuối vụ, tỷ lệ lúa trổ bông chỉ đạt 02-06% diện tích; số còn lại không làm đòng, trổ bông.

Cùng phản ánh đó, những ngày qua, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Bạc Liêu nhận nhiều công văn của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Hồng Dân chuyển nội dung phản ánh của người dân các xã Ninh Hòa, Vĩnh Lộc, Lộc Ninh… Người dân cho biết, họ gieo cấy giống lúa lai KC06-01 của Công ty Giống cây trồng Miền Nam những chỉ trổ bông đạt tỷ lệ khoảng 30% diện tích.

Nhiều nông dân bức xúc bởi cả đời sống bằng nghề nông nhưng họ chưa bao giờ gặp giống lúa “lạ đời” như giống lúa 27P53, KC06-01. Cũng vì tin lời các công ty ký kết bao tiêu sản phẩm mà vụ lúa này nhiều hộ sản xuất thua lỗ nặng.

Theo ông Nguyễn Trung Hiếu - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Phước Long, qua ghi nhận vụ Đông Xuân 2017- 2018, trên địa bàn có khoảng 200 ha gieo cấy giống lúa 27P53, KC06-01 gặp phải hiện tượng trổ bông bất thường. Nhiều trà lúa đến cuối vụ thu hoạch chỉ đạt năng suất từ 10-50% so với vụ trước.

Đại diện Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Bạc Liêu cho biết, bước đầu làm việc với Công ty Cổ phần Đại Thành và Công ty Giống cây trồng Miền Nam thì cả 2 đơn vị trên đều thừa nhận giống lúa lai 27P53 và KC06-01 mới đang trong giai đoạn sản xuất thử nghiệm, chưa được cấp phép lưu hành.

Đáng lo ngại là, qua sản xuất thử nghiệm các giống này rất mặc cảm với sâu bệnh. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến lúa không trổ bông như mong muốn. Tuy nhiên, 2 công ty trên còn “né" trách nhiệm, cho rằng do nông dân không hiểu rõ đặc tính giống, gieo sạ muộn so với lịch thời vụ, dẫn đến bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá làm nghẹn đòng không trổ thoát được.

Trước phản ứng của người dân, cũng như qua làm việc với ngành chức năng, chính quyền địa phương, Công ty Giống cây trồng Miền Nam đưa ra “chính sách” hỗ trợ 2,6 triệu đồng/ha cho những hộ dân có diện tích lúa bị hiện tượng trên; Công ty Cổ phần Đại Thành “ xử lý” hậu quả bằng cách không thu tiền giống, đồng thời hỗ trợ tiền mặt 15 triệu đồng cho 9 hộ dân ấp Xẻo Quao có đơn phản ánh và hỗ trợ 50% lượng giống cho gần 9 ha trong vụ sản xuất tới.

Thống kê của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bạc Liêu cho thấy, tính đến thời điểm này, trên địa bàn tỉnh có hơn 460 ha lúa nhiễm bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá; trong đó, nhiễm nặng hơn 60 ha, nhiễm trung bình hơn 110 ha. Phần lớn diện tích nhiễm bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá có hiện tượng làm nghẹn đòng không trổ thoát được, làm giảm năng suất trung bình từ 5-10%; riêng diện tích nhiễm bệnh nặng giảm năng suất hơn 70%./.

>>>