Giải pháp nào để tinh giản bộ máy hành chính nhà nước?

Vấn đề khiến nhiều đại biểu Quốc hội băn khoăn, đó là việc tổ chức bộ máy còn cồng kềnh, tổ chức biên chế phình to, kỷ luật, kỷ cương hành chính chưa nghiêm, chất lượng cán bộ, công chức chưa đảm bảo thực hiện tốt nhiệm vụ đặt ra...

Phóng viên TTXVN đã ghi nhận các ý kiến của cử tri Hà Nội, Thanh Hóa, Quảng Ninh, Bình Dương đánh giá cao kết quả về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước mà Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương đã thực hiện trong thời gian qua; chỉ rõ những tồn tại, vướng mắc cần tháo gỡ để bộ máy hành chính nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu quả.

Tinh gọn bộ máy, thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội Thủ đô

Cử tri Nguyễn Văn An, Bí thư Đảng ủy phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội cho rằng, các đại biểu Quốc hội đã tích cực đóng góp ý kiến, thể nguyện vọng của cử tri. Theo đó, những vấn đề "gai góc" từ công tác cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước đã được bàn và có hướng giải quyết.

Đơn cử như cách làm của Hà Nội về công tác cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước thời gian qua là bài học để các địa phương trao đổi, rút kinh nghiệm.

Thực tế đã chứng minh, sau sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính nhà nước, Hà Nội đã giảm từ 204 phòng còn 158 phòng; giảm được 26 trưởng phòng và 116 phó trưởng phòng; các quận, huyện đã giảm được 3 Phòng Dân tộc, hiện chỉ còn huyện Ba Vì có bộ phận này. Đơn vị sự nghiệp khối quận, huyện giảm rất lớn, từ 169 đơn vị còn 66 đơn vị.....

Điều đáng nói là, quá trình sắp xếp tinh giảm biên chế là công việc rất khó khăn, dễ xảy ra những ý kiến không hài lòng, nhưng Hà Nội đã làm rất "êm", qua đó góp phần tinh gọn bộ máy quản lý nhà nước, giảm chi ngân sách, tạo nguồn lực mạnh mẽ thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội Thủ đô.

Cử tri Nguyễn Văn An kiến nghị: liên quan đến vấn đề thí điểm mô hình nhất thể hóa chức danh Bí thư và Chủ tịch cấp xã, phường thị trấn, cần xem xét ở nhiều vấn đề.

Vẫn biết, mô hình này đã góp phần nâng cao vai trò lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của cấp ủy Ðảng, giúp cấp ủy trực tiếp nhận thông tin về việc điều hành của UBND chính xác, kịp thời, đặc biệt là làm gọn nhẹ bộ máy, tinh giản biên chế, tiết kiệm được một phần ngân sách, phù hợp chủ trương cải cách hành chính, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức.

Nhưng, vấn đề cán bộ phải gánh "hai vai" sẽ rất nặng, do vậy, cần tạo nguồn để nâng tầm cán bộ, hơn cả là công tác bố trí nên nghiên cứu phù hợp với đặc thù của từng địa phương.

Đồng quan điểm, cử tri Đặng Văn Tuân, Giám đốc Công ty TNHH Giày Jiminor (quận Hà Đông, thành phố Hà Nội) kiến nghị, các bộ, ngành và chính quyền địa phương các cấp nên giảm nhân sự cấp phó tại mỗi đơn vị. Bài học nhiều cấp phó tại tại một số sở, ngành của Hải Dương, Hà Nội… cho thấy công tác sắp xếp cán bộ còn tồn tại những hạn chế, nhiều lãnh đạo hơn người làm việc.

Tán thành với đề xuất của đại biểu Quốc hội

Trực tiếp nghe, xem tường thuật trực tiếp phiên thảo luận về thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2016, nhiều cư tri của Thanh Hóa bày tỏ sự đồng tình, ủng hộ trước những kiến nghị cũng như những giải pháp của đại biểu Quốc hội về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước

Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Thanh Hóa Trần Duy Bình đánh giá phiên thảo luận khá thẳng thắn, sôi nổi, đại biểu đã đề xuất, kiến nghị đến Quốc hội nhiều giải pháp để thực hiện tốt hơn việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính.

Ông Trần Duy Bình tán thành với ý kiến của đại biểu Quốc hội Phùng Đức Tiến (Hà Nam) cho rằng bộ máy hành chính nhà nước còn cồng kềnh, hoạt động kém hiệu quả.

Ông Trần Duy Bình nhận xét: Đại biểu Phùng Đức Tiến đã có những đề xuất rất hay về việc tinh giảm biên chế như xây dựng đề án việc làm hiệu quả để tạo nhiều việc làm cho người lao động từ đó giảm được số lao động thi tuyển công chức vào bộ máy nhà nước; chuyển đổi doanh nghiệp nhà nước sang doanh nghiệp tự chủ về tài chính, cách làm này cũng giảm được biên chế trong bộ máy nhà nước.

Đối với những đơn vị nhà nước hoạt động không hiệu quả, cần giải thể vừa giảm được biên chế vừa giảm gánh nặng nhà nước. Bên cạnh đó, đại biểu Tiến cũng đề xuất đẩy mạnh xây dựng chính phủ điện tử nhằm cải cách hành chính.

Cách làm này giảm được tình trạng tham nhũng, nhũng nhiễu của bộ máy công quyền, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong hoạt động giao dịch, đặc biệt là giao dịch về thuế, hải quản - Giám đốc Sở Thông tin và truyền thông tỉnh Thanh Hóa bình luận.

Hiện nay, tỉnh Thanh Hóa đang triển khai xây dựng mô hình thành phố thông minh tại thành phố Thanh Hóa, thành phố Sầm Sơn, thị xã Bỉm Sơn và Khu kinh tế Nghi Sơn, trong đó tập trung vào 5 lĩnh vực gồm thành phố kết nối; hệ thống giao thông thông minh; hệ thống cấp nước thông minh; hệ thống thoát nước thông minh và kiểm soát vệ sinh an toàn thực phẩm.

Theo ông Bình, việc xây dựng thành phố thông minh góp phần nâng cao sự giao tiếp và tương tác của người dân với các cơ quan nhà nước. Qua đó giảm thiểu phiền hà nhũng nhiễu, giảm biên chế tại các cơ quan nhà nước.

Đánh giá các đại biểu Quốc hội đã nắm chắc các thông tin về việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2016, cử tri Đầu Thanh Tùng, Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Thanh Hóa đồng tình với ý kiến của đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) là hiện văn bản pháp luật còn rất nhiều kẻ hở để các bộ, ngành, địa phương tìm cách lách luật, làm tăng biên chế bộ máy nhà nước .

Cử tri đồng tình với các giải pháp của đại biểu Phương nêu về tinh giảm biên chế, tinh gọn bộ máy nhà nước cần phải sắp xếp, tinh gọn lại bộ máy nhà nước.

Đặc biệt là phải có lộ trình rõ ràng về việc tinh giảm biên chế, điều chỉnh lại văn bản để tránh tình trạng các bộ, ngành, địa phương tìm cách lách luật; có chế tài xử phạt với lãnh đạo làm tăng biên chế và những người bổ nhiệm thừa cấp phó.

Qua thanh tra, kiểm tra, trong năm 2017, UBND tỉnh Thanh Hóa phát hiện toàn tỉnh có 14 đơn vị sai phạm trong tuyển dụng cán bộ, công chức, viên chức; 10 đơn vị có sai phạm về tiếp nhận cán bộ, công chức, viên chức; 4 đơn vị có sai phạm trong việc bổ nhiệm, đề bạt.

Ngoài ra, Thanh Hóa còn nhiều đơn vị bổ nhiệm thừa cấp phó như Sở Tư pháp, Sở Xây dựng, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Tài nguyên và Môi trường...

Hướng đi đúng nhưng phải quyết liệt hơn

Liên quan đến nội dung thảo luận của Quốc hội sáng nay, sau gần bốn năm thực hiện Đề án 25 (về đổi mới phương thức lãnh đạo, tinh giản tổ chức, biên chế), tỉnh Quảng Ninh đã đạt được những thành công nhất định, giảm bốn đơn vị sự nghiệp; 107 phòng, ban; 686 biên chế công chức, viên chức.

Bí thư kiêm Chủ tịch UBND huyện đảo Cô Tô (Quảng Ninh) Hoàng Bá Nam cho biết, nhiều cử tri đánh giá các ý kiến thảo luận của đại biểu Quốc hội đã nêu khách quan, chính xác những thành công cũng như nhiều mặt hạn chế còn tồn tại trong việc cải cách bộ máy hành chính, tinh giản biên chế.

Kết quả thu được từ huyện Cô Tô đã chứng minh hướng đi đúng đắn của Đề án 25: Tiết kiệm 11 cán bộ công chức lãnh đạo đảm nhiệm chức danh kiêm nhiệm từ huyện đến các xã, thị trấn, kinh phí tiết kiệm từ ngân sách chi hằng năm từ 2,5 đến 3 tỷ đồng.

Cựu chiến binh Nguyễn Văn Đại (thường trú tại phường Hồng Hà) chia sẻ: việc cải cách hành chính phải bắt đầu từ những điều nhỏ nhất như giải quyết nhanh chóng, hợp lý giấy tờ, con dấu hay chữ ký… cho người dân, rồi mới đến những việc lớn hơn.

Ông Nguyễn Văn Đại nêu không thể phủ nhận những kết quả mà tỉnh Quảng Ninh đã đạt được, khi các bộ, ngành, địa phương vẫn loay hoay với bài toán tinh giản bộ máy, biên chế, còn nể nang, sợ va chạm, sợ ảnh hưởng đến lợi ích, Quảng Ninh đã mạnh dạn thực hiện thí điểm việc nhất thể hóa chức danh lãnh đạo cấp huyện, sáp nhập một số cơ quan Đảng và chính quyền có chung chức năng, nhiệm vụ; giảm đáng kể số biên chế, chi tiêu từ ngân sách cho đội ngũ này.

Tuy nhiên, việc cải cách hành chính vẫn cần những chế tài rõ ràng hơn, quyết liệt hơn để có thể đảm bảo nhiều hơn nữa lợi ích cho người dân.

Tăng cường giám sát trong quá trình thực hiện

Đánh giá nội dung phiên thảo luận của Quốc hội, cử tri Phan Thành Sơn, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh tỉnh Bình Dương thấy rằng, các đại biểu Quốc hội đã rất thẳng thắn, nghiêm túc, có nghiên cứu sâu những vấn đề, nhất là việc sắp xếp lại tổ chức, tinh giảm biên chế bộ máy, cải cách hành chính; nhấn mạnh tinh thần trách nhiệm đạo đức của các cấp chính quyền và cán bộ công chức; mổ xẻ những nguyên nhân tồn tại và đề xuất phương hướng...

Cử tri Phan Thành Sơn đánh giá hiện nay hệ thống văn bản pháp luật về tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước nhiều tầng nấc, thiếu tính ổn định, nhiều quy định còn chồng chéo, mâu thuẫn nên khó thực hiện thống nhất.

Theo ông Sơn, cần tăng cường giám sát hơn nữa trong quá trình thực hiện thể chế hóa chủ trương, chính sách của Đảng về cải cách tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước; sớm rà soát chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và kiện toàn, sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước, công tác quản lý và tinh giản biên chế.

Trong việc nâng cao hiệu quả cải cách tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước, cần tiếp tục rà soát, hoàn thiện cơ chế chính sách của Đảng, Nhà nước về cải cách tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước; tinh giản biên chế gắn với cải cách tiền lương; rà soát, quy định chặt chẽ về biên chế, công khai minh bạch trong tuyển dụng, bổ nhiệm cán bộ; sắp xếp, kiện toàn tinh gọn đầu mối của các tổ chức trong bộ máy hành chính nhà nước; tăng cường phân cấp, xây dựng cơ chế kiểm soát quyền lực; đẩy mạnh cải cách hành chính.

Đây là vấn đề nhạy cảm, tế nhị, tuy nhiên thà chịu đau một lần để tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội và hội nhập quốc tế, cử tri Phan Thành Sơn nêu quan điểm.

Cử tri Phan Thanh Bằng, công tác tại Trường Đại học Thủ Dầu Một (Bình Dương) tâm đắc với các nguyên nhân làm cho bộ máy hành chính Nhà nước ngày càng "phình" ra, biên chế ngày càng tăng trong thời gian qua đã được các đại biểu Quốc hội chỉ ra.

Đó là không thực hiện hoặc cố tình làm không đúng quy định của pháp luật, không thực thi nghiêm chỉ đạo của Chính phủ; Phân công, phận nhiệm chưa rõ ràng dẫn đến có những vụ việc do nhiều cơ quan, tổ chức cùng giải quyết, nhưng do xung đột quan điểm, lợi ích, nên không giải quyết được hoặc giải quyết rất chậm trễ, kéo dài; Đánh giá cán bộ, công chức còn nể nang, nên không có cơ sở để xử lý, tinh giản biến chế; Kỷ luật công vụ chưa nghiêm, còn tình trạng nhẹ trên nhưng nặng dưới, nên không tạo được động lực để giảm đầu mối bộ máy, tinh giản biên chế...

Đây là các nguyên nhân làm cản trở quá trình sắp xếp bộ máy, tinh giản biên chế của cả nước trong nhiều năm qua. Theo cử tri, chỉ được nguyên nhân, Quốc hội có thể mới bóc đúng thuốc để điều trị dứt điểm căn bệnh bộ máy cồng kềnh, kém hiệu quả của hệ thống chính trị. /.