Giải thưởng Bùi Xuân Phái 2024 vinh danh Kiến trúc sư Hoàng Đạo Kính

Hạng mục quan trọng nhất - Giải thưởng Lớn - đã được trao cho Giáo sư, Tiến sỹ, Kiến trúc sư Hoàng Đạo Kính, một “hiệp sỹ của những di tích kiến trúc”.

Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Hà Minh Hải và Tổng giám đốc Thông tấn xã Việt Nam Vũ Việt Trang đã đến dự buổi lễ, trực tiếp trao Giải thưởng Lớn - Vì tình yêu Hà Nội cho Giáo sư, Tiến sĩ, Kiến trúc sư Hoàng Đạo Kính.

* Tôn vinh những tình yêu lớn dành cho Hà Nội

Phát biểu tại buổi lễ, Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam Vũ Việt Trang cho biết: Trong không khí chào mừng kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2024), Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội đã trở lại với mùa Giải thứ 17, góp thêm niềm vui đối với những người dân Thủ đô khi vinh danh những tác phẩm, tác giả, những ý tưởng, việc làm hướng tới xây dựng và bảo tồn những giá trị của mảnh đất kinh kỳ nghìn năm văn hiến. Và đặc biệt, Giải thưởng năm nay được tổ chức trong không gian mang đậm nét văn hóa của Thủ đô “Văn Miếu - Quốc Tử Giám” đã càng tăng thêm ý nghĩa của sự kiện này.

Tổng Giám đốc TTXVN Vũ Việt Trang đánh giá cao những nỗ lực, cố gắng, sự sáng tạo không ngừng của Báo Thể thao và Văn hóa và các đối tác, đã lan tỏa rộng rãi Giải thưởng để tôn vinh những tình yêu lớn dành cho Thủ đô Hà Nội. Giải thưởng giờ đây đã vượt qua mọi ranh giới về thời gian, không gian và cả biên giới quốc gia để đưa hình ảnh Hà Nội đến với bạn bè năm châu.

Theo Tổng Giám đốc TTXVN Vũ Việt Trang, nhìn vào danh sách Đề cử của giải thưởng năm nay do Ban tổ chức công bố cuối tuần qua, chúng ta có thể thấy, tình yêu với Hà Nội không bó hẹp trong bất kỳ một lĩnh vực cụ thể nào. Tình yêu đó có thể được xuất phát từ những nỗ lực kéo dài hàng chục năm của một nhà nghiên cứu trong việc tìm kiếm một chân dung Hà Nội trong quá khứ qua các tài liệu lưu trữ, cả ở Việt Nam và Pháp. Tình yêu đó là của một nhà văn, nhà hoạt động chính trị người Mỹ, người từng đến Hà Nội từ hơn nửa thế kỷ trước, giữa lúc cuộc chiến tranh còn đang rất cam go, để giúp dư luận thế giới hiểu hơn về Việt Nam qua những ghi chép vô cùng chân thực...

Những đề cử ở các hạng mục đều được đầu tư công phu, bài bản, với những cách thể hiện mới đầy sáng tạo. Minh chứng rõ nhất chính là 3 đề cử ở hạng mục Việc làm là: Dự án “Chuyện đình trong phố” do quận Hoàn Kiếm phối hợp với giám tuyển Nguyễn Thế Sơn và nhóm nghệ sĩ thực hiện; là Lễ hội thiết kế sáng tạo Hà Nội 2023 với chủ đề “Dòng chảy” do Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội, Tạp chí Kiến trúc, Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam tổ chức; là việc quảng bá du lịch Hà Nội qua MV “Going Home” của nghệ sĩ saxophone Kenny G do báo Nhân Dân và IB Group Việt Nam thực hiện.

“Rõ ràng trải qua từng mùa giải, đặc biệt là mùa giải năm nay, Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội ngày càng có tác động xã rộng lớn. Tình yêu với Hà Nội không chỉ gói gọn trong những đề cử, những Giải thưởng được trao mà đã trở thành những hành động, việc làm cụ thể, có ý nghĩa với Thủ đô”, Tổng Giám đốc TTXVN Vũ Việt Trang nhấn mạnh.

Ông Lê Xuân Thành, Tổng biên tập báo Thể thao và Văn hóa (TTXVN), Trưởng Ban tổ chức chia sẻ: Những người tổ chức Giải Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội cũng đã nỗ lực không ngừng nghỉ trong nhiều ngày để tìm kiếm, lập hồ sơ khoa học, nhằm tôn vinh những tác giả, tác phẩm, ý tưởng, việc làm - đã cống hiến hết mình cho Hà Nội trong năm qua.

“17 mùa giải Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội chỉ là một chặng đường ngắn so với 70 năm xây dựng và phát triển Hà Nội từ ngày Giải phóng Thủ đô, càng trở nên nhỏ bé so với lịch sử ngàn năm Thăng Long, nhưng bằng sự trọng thị và con mắt xanh của mình, chúng tôi mong muốn góp một tiếng nói nhỏ bé để phát hiện và tri ân những tác giả, tác phẩm, ý tưởng, việc làm đã nỗ lực bồi đắp cho văn hóa Hà Nội”, ông Lê Xuân Thành bày tỏ.

* Vinh danh “hiệp sĩ của những di tích kiến trúc”

Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội do báo Thể thao và Văn hóa (TTXVN) và gia đình cố họa sĩ Bùi Xuân Phái thành lập từ năm 2008, nhằm trao cho các tác giả, tác phẩm, ý tưởng, việc làm có giá trị khoa học, nghệ thuật cao, thấm đượm tình yêu Hà Nội.

Từ 54 hồ sơ đề cử ban đầu, qua các vòng sơ khảo, chung khảo, Hội đồng giám khảo đã thông qua Danh sách đề cử chính thức của mùa giải năm nay, gồm 9 đề cử, trên 4 hạng mục.

Tại vòng bỏ phiếu cuối cùng, Hội đồng giám khảo đã thống nhất trao giải thưởng quan trọng nhất, Giải thưởng Lớn cho Giáo sư, Tiến sĩ, Kiến trúc sư Hoàng Đạo Kính - “hiệp sĩ của những di tích kiến trúc”.

Giáo sư, Tiến sĩ, Kiến trúc sư Hoàng Đạo Kính sinh năm 1941 tại Hà Nội. Học trung học và đại học, bảo vệ luận án tiến sĩ tại Moskva. Ông chủ trì tu bổ đình Tây Đằng, chùa Kim Liên, chùa Bút Tháp, chùa Tây Phương, chùa Thầy, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, quần thể kiến trúc cung đình Huế, hệ thống tháp Chăm, phố cổ Hội An, làng cổ Phước Tích, Nhà hát Lớn Hà Nội...; chủ trì thiết kế chùa Bái Đính, chùa Tam Chúc, hệ thống chùa ở Sa Pa, đền thờ Bác Hồ ở Đá Chông...

Ông tham gia đào tạo thạc sĩ và tiến sĩ ở Viện Khảo cổ học, trường Đại học Kiến trúc Hà Nội, trường Đại học Xây dựng Hà Nội, trường Đại học Kiến trúc Thành phố Hồ Chí Minh và trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.

Gần 50 năm qua, Kiến trúc sư Hoàng Đạo Kính đã ghi dấu trí tuệ của mình ở nhiều công trình văn hóa kiến trúc trên cả nước, bạn bè và đồng nghiệp gọi ông là “hiệp sĩ của những di tích kiến trúc”.

Ông gắn bó sâu nặng với nơi “chôn nhau cắt rốn” Hà Nội bằng một tình yêu đặc biệt dành cho những di tích lịch sử, di sản văn hóa là biểu tượng của thành phố ngàn năm. Có thể kể đến những đóng góp của ông với vai trò chủ trì tu bổ đình Tây Đằng, chùa Kim Liên, chùa Tây Phương, chùa Thầy, đặc biệt còn có Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Nhà hát Lớn Hà Nội… Đây đều là những di tích tiêu biểu định danh cho những giá trị lịch sử, văn hóa trường tồn của Hà Nội qua thời gian.

Những đóng góp của Kiến trúc sư Hoàng Đạo Kính trong các công trình trùng tu di tích, di sản đã trở thành những bước đi có tính chất khai mở, vạch lối để ngành bảo tồn di tích ở Việt Nam có thể vận dụng vào các trường hợp tương tự một cách bài bản, chuyên nghiệp và hiệu quả.

* Tri ân những tác giả, tác phẩm, ý tưởng, việc làm bồi đắp văn hóa Hà Nội

Ngoài Giải thưởng Lớn được trao cho Kiến trúc sư Hoàng Đạo Kính. Ban Tổ chức còn trao 3 giải thưởng khác ở 3 hạng mục khác.

Cụ thể, Giải Tác phẩm được trao cho cuốn sách “Hà Nội thời cận đại - từ nhượng địa đến thành phố (1873-1945)” của tác giả Đào Thị Diến, do Nhà xuất bản Hà Nội và Nhã Nam xuất bản. Đây là một nghiên cứu công phu và toàn diện về sự “thay da đổi thịt” của Hà Nội trong quá trình trở thành một thành phố hiện đại kiểu phương Tây vào cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20. Những tài liệu được sử dụng trong cuốn sách này có thể giúp các cơ quan chức năng rà soát, thể chế hóa các quy định của Nhà nước nhằm tạo ra một hành lang pháp lý để đảm bảo quản lý đô thị phát triển theo đúng quy hoạch và có thể đóng góp hiệu quả vào việc nghiên cứu và phổ biến văn hóa của Thủ đô

Giải Việc làm được trao MV “Going Home” của nghệ sĩ saxophone Kenny G do báo Nhân Dân và IB Group Việt Nam thực hiện. Trong MV “Going Home” nghệ sĩ Kenny G trình diễn bản nhạc “Going Home” tại các địa danh nổi tiếng của Thủ đô Hà Nội như Hồ Gươm, Hoàng Thành Thăng Long, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, cầu Long Biên. Trong MV, nghệ sĩ Kenny G còn có dòng lưu bút khen ngợi dành cho Việt Nam: “Hà Nội là thành phố tuyệt diệu cùng với những con người tuyệt vời. Cảm ơn vì sự chào đón nồng nhiệt của các bạn đã dành cho tôi. Thân ái, Kenny G”.

Với sự xuất sắc trong hình ảnh, cộng với sức hút của Kenny G, sau một thời gian ra mắt, MV “Going Home” đã nhận được hàng triệu lượt xem trên tất cả các nền tảng phát hành. Hình ảnh của Hà Nội nói riêng, Việt Nam nói chung đã được lan tỏa tới công chúng Việt Nam cũng như thế giới theo một cách dễ tiếp nhận, đi sâu vào lòng người và từ đó dẫn tới việc du khách quốc tế đến Việt Nam nhiều hơn và khách nội địa cũng đến Hà Nội nhiều hơn.

Giải ‎Ý tưởng thuộc về “Đồ án cải tạo, chỉnh trang không gian, cảnh quan xung quanh hồ Thiền Quang và phụ cận” do UBND quận Hai Bà Trưng tổ chức nghiên cứu và xây dựng vào năm 2023. Ý tưởng của đồ án là gắn kết hồ Thiền Quang với công viên Thống Nhất để tạo thành 1 quần thể thống nhất, lấy hoạt động bên ngoài công viên - cụ thể là khu vực quanh hồ - để gợi mở, thu hút người dân khám phá thêm các hoạt động trong công viên và phát huy giá trị tổng thể./.