Gỡ “gánh nặng” cho doanh nghiệp, người nuôi cá tra xuất khẩu
Nghị định 36/2014/NĐ-CP về nuôi, chế biến và xuất khẩu sản phẩm cá tra được triển khai hơn 1 năm nhưng hiện từ người nuôi, doanh nghiệp đến nhà quản lý vẫn hết sức lúng túng trong việc áp dụng các quy định của Nghị định.
Nhằm tháo gỡ những khó khăn, bất cập, Chính phủ đã đồng ý với đề xuất của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sửa đổi, bổ sung Nghị định 36. Thông tin trên đã tạm cởi được “gánh nặng” cho các doanh nghiệp, người nuôi.
* Nuôi tự phát sẽ khó tồn tại
Có thể nói nhiều năm qua, người nuôi cá tra ở Đồng bằng sông Cửu Long luôn trong tình trạng thua lỗ, nợ vốn ngân hàng, nợ tiền vật tư.
Theo ông Vương Học Vinh, giảng viên trường Đại học An Giang, phần lớn người nuôi cá tra ở Đồng bằng sông Cửu Long thường không theo quy chuẩn, tiêu chuẩn, dẫn đến tỷ lệ hao hụt trong quá trình nuôi cao (trên 50%).
Các hộ nuôi sử dụng thuốc kháng sinh tràn lan, nguồn nước nuôi ô nhiễm nghiêm trọng dẫn đến dịch bệnh kéo dài, khó kiểm soát.
Các doanh nghiệp chế biến xuất khẩu cá tra thường làm theo đơn đặt hàng. Tỷ lệ hàng bị trả về hoặc “bán tháo” thường cao. Nhiều doanh nghiệp không có vùng nguyên liệu cũng tham gia làm hàng xuất khẩu. Bởi vậy, việc tranh mua, tranh bán trong vùng nguyên liệu diễn biến phức tạp.
Khi giá xuất khẩu xuống thấp, doanh nghiệp "bỏ chạy", người nuôi lâm vào cảnh không bán được cá, dẫn đến thua lỗ kéo dài. Nhiều nông hộ ở Cần Thơ, An Giang, Đồng Tháp... phải phá sản, treo ao.
Trước thực trạng trên, Chính phủ ban hành Nghị định 36/2014/NĐ-CP để quy hoạch và đưa ra các quy chuẩn đối với việc nuôi, chế biến và xuất khẩu sản phẩm cá tra. Nhưng từ khi Nghị định có hiệu lực thi hành từ 20/6/2014, các doanh nghiệp, chính quyền địa phương lại kêu ca khó thực hiện vì nhiều quy định chưa phù hợp.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, một số tỉnh chậm rà soát, phê duyệt quy hoạch chi tiết vùng nuôi, chế biến cá tra ở địa phương. Việc làm này ảnh hưởng đến tiến độ cấp mã số ao nuôi và xác nhận đăng ký nuôi cá tra thương phẩm, ứng dụng và chứng nhận quy phạm thực hành nuôi trồng thủy sản tốt (VietGap).
Đến nay, mới có gần 50% diện tích nuôi cá tra được chứng nhận VietGap, trong khi Nghị định 36 đặt ra mục tiêu đến hết năm 2015 các cơ sở nuôi cá tra thương phẩm phải áp dụng và được chứng nhận VietGap và các chứng nhận quốc tế tương đương.
Theo Hiệp hội cá tra Việt Nam, 9 tháng năm 2015, diện tích thả nuôi cá tra Khu vực Đồng bằng sông Cửu Long đạt 2.700 ha, giảm 3%. Diện tích thu hoạch hơn 2.600 ha, giảm 5%. Sản lượng đạt hơn 744.000 tấn, giảm 3% so với cùng kỳ năm 2014.
* Hợp tác sản xuất theo VietGap
Theo ông Nguyễn Văn Phú, ấp Hòa Khánh, xã Vĩnh Thới, huyện Lai Vung, Đồng Tháp, gia đình nuôi cá tra từ năm 2007 với diện tích 1,2 ha.
Mới đầu, gia đình gặp nhiều khó khăn vì mất nhiều vốn đầu tư, con giống, kỹ thuật nuôi, và đầu ra. Nhưng từ năm 2010 ông Phú liên kết với doanh nghiệp thu mua là Công ty TNHH Hùng Vương và công ty cung cấp thức ăn thủy sản Sao Mai, mô hình đã dần đi vào sản xuất ổn định, đồng thời mở rộng diện tích nuôi lên 2,8 ha.
Ông Phú chia sẻ, trên thực tế, nhiều nông dân nuôi cá tra thiếu sự liên kết, bao tiêu sản phẩm từ doanh nghiệp nên dễ rơi vào tình trạng thiếu vốn. Doanh nghiệp khi không liên kết với nông dân dễ bị thiếu nguyên liệu chế biến. Trường hợp doanh nghiệp tự mở rộng vùng nuôi phải mất nguồn vốn lớn. Khi nuôi tập trung cũng dễ phát sinh dịch bệnh, gây thiệt hại lớn về năng suất, sản lượng.
Theo ông Trần Văn Hài, Giám đốc Công ty TNHH Phát Tiến chia sẻ, nhà máy chế biến của Phát Tiến hoạt động với công suất 180 tấn nguyên liệu/ngày. Để có nguồn nguyên liệu ổn định và chất lượng, thời gian qua, Công ty liên kết với các hộ nông dân để nuôi cá tra nguyên liệu.
Theo đó, công ty cung cấp cơ sở hạ tầng, vốn và con giống, thức ăn, thuốc thủy sản cho người nuôi. Khi thu hoạch, doanh nghiệp thu mua theo giá thị trường. Lợi nhuận sẽ được chia theo tỷ lệ 1:3 cho nông dân và doanh nghiệp. Cho đến thời điểm này, Phát Tiến đã đầu tư cho 10 hộ nuôi cá tra với diện tích 40 ha.
Theo ông Phạm Anh Tuấn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản, ngành cá tra tổ chức lại sản xuất theo hướng chuỗi giá trị là cách thức gắn kết chặt chẽ và đảm bảo hài hòa lợi ích giữa các khâu nuôi, chế biến và xuất khẩu.
Trong đó, các địa phương chú trọng mô hình quản lý cộng đồng như hợp tác xã, nhóm, hiệp hội nuôi cá tra. Đồng thời, phát huy vai trò của các Hội, Hiệp hội trong bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của hội viên để đẩy mạnh liên kết với doanh nghiệp đầu tư và tiêu thụ cho ngành cá tra./.
Hồng Nhung
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Mỹ: Hơn 20.000 nhân viên chính phủ sẵn sàng nghỉ việc theo chương trình khuyến khích
09:57'
Hơn 20.000 viên chức liên bang Mỹ đã thông báo với chính phủ nước này về việc sẵn sàng nghỉ việc theo chương trình tinh gọn bộ máy có thời hạn chót đăng ký vào ngày 6/2.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ trọng tâm sau kỳ nghỉ Tết nguyên đán
09:57'
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Chỉ thị số 03/CT-TTg ngày 4/2/2025 yêu cầu thực hiện nhiệm vụ trọng tâm sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 1/2025
09:55'
Sáng 5/2, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 1/2025 để đánh giá tình hình kinh tế - xã hội tháng 1/2025.
-
Kinh tế Việt Nam
Vận tải hàng không tăng kỷ lục trong dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025
21:42' - 04/02/2025
Theo Cục hàng không Việt Nam, kỳ nghỉ Tết Nguyên đán năm 2025 (từ ngày 24/1 - 2/2), lượng hành khách thông qua các cảng hàng không, sân bay cả nước đạt xấp xỉ 3,6 triệu, tăng 16% so với cùng kỳ.
-
Kinh tế Việt Nam
Điện - Tiên phong cho phát triển kinh tế xã hội
19:14' - 04/02/2025
Điện, đường, trường, trạm; trong đó điện được xem là yếu tố tiên phong bởi đây như mạch máu cho phát triển kinh tế xã hội đất nước.
-
Kinh tế Việt Nam
Phiên họp thứ 42 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khai mạc ngày 5/2
18:27' - 04/02/2025
Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến về: dự án Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi); dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ cấu tổ chức của Chính phủ nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV...
-
Kinh tế Việt Nam
EVN chính thức tiếp nhận Nhà máy điện BOT Phú Mỹ 2.2
17:46' - 04/02/2025
Nhà máy điện Phú Mỹ 2.2 nằm trong Trung tâm Điện lực Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, có tổng công suất 715 MW với công nghệ tua bin khí chu trình hỗn hợp.
-
Kinh tế Việt Nam
Sản lượng chuyến bay tại sân bay Nội Bài và Tân Sơn Nhất tiếp tục tăng
15:42' - 04/02/2025
Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) chủ động triển khai công tác quản lý luồng không lưu để giảm thiểu việc tàu bay phải bay chờ nhiều do quá tải tại một số sân bay có mật độ bay đông.
-
Kinh tế Việt Nam
Vận tải tăng trưởng hai con số ngay trong tháng đầu tiên của năm 2025
15:08' - 04/02/2025
Theo báo cáo của Bộ Giao thông vận tải, hoạt động vận tải ghi nhận tăng trưởng hai con số ngay trong tháng đầu tiên của năm 2025.