Hà Nội kiến tạo năng lực cạnh tranh - Bài 1: Từ chuyển đổi xanh đến xúc tiến thương mại hiện đại

Khu vực trưng bày sản phẩm của Hà Nội. Ảnh: Trần Việt - TTXVN

Trong bối cảnh tiêu chuẩn toàn cầu thay đổi nhanh chóng và dòng thương mại quốc tế dịch chuyển mạnh theo hướng xanh, số hóa và bền vững, Hà Nội đang định vị lại chiến lược phát triển kinh tế bằng cách đặt xúc tiến thương mại và đầu tư tại chỗ làm trụ cột. Không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ doanh nghiệp “mang sản phẩm ra thị trường”, Hà Nội đang xây dựng mô hình xúc tiến mang tính kiến tạo với tiêu chuẩn sản xuất, năng lực đổi mới, liên kết chuỗi cung ứng và phát triển nguồn nhân lực được nâng lên theo yêu cầu mới của hội nhập.

Chùm hai bài viết này khai mở cách Hà Nội chuyển động từ phát triển công nghiệp chủ lực và đổi mới mô hình xúc tiến thương mại theo hướng xanh hoá, đến nâng giá trị làng nghề qua thiết kế, tiêu dùng mới và hạ tầng thương mại hiện đại để từ đó từng bước xây dựng hệ sinh thái kinh tế đô thị có sức cạnh tranh quốc tế.

Bài 1: Hà Nội mở đường xanh cho sức cạnh tranh mới

Hà Nội đang dịch chuyển mạnh mẽ từ tư duy xúc tiến thương mại truyền thống sang mô hình xúc tiến dựa trên tiêu chuẩn và giá trị, lấy chuyển đổi xanh, đổi mới công nghệ và năng lực liên kết chuỗi cung ứng làm nền tảng.

Không chỉ trưng bày hay bán hàng, hoạt động xúc tiến hiện nay trở thành công cụ hỗ trợ doanh nghiệp nâng cấp sản phẩm, chuẩn hóa quy trình và tham gia sâu hơn vào thị trường toàn cầu, nơi yêu cầu về truy xuất nguồn gốc, tái chế, khử carbon và thiết kế bền vững ngày càng trở thành “giấy thông hành”. Những chuyển động này cho thấy Hà Nội đang không chỉ xây dựng thị trường tiêu thụ mà kiến tạo năng lực cạnh tranh mới cho nền kinh tế Thủ đô.

Trong chiến lược phát triển kinh tế Thủ đô, xúc tiến thương mại và đầu tư tại chỗ được xác định là trụ cột trọng tâm nhằm hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng thị trường, tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu và nâng cao năng lực cạnh tranh. Cùng với đó, thành phố tích cực thúc đẩy chuyển đổi xanh, chuyển đổi số và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao để đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.

Nhận định từ các chuyên gia, Hà Nội đang bước vào một giai đoạn phát triển mới khi xúc tiến thương mại không còn là hoạt động rời rạc theo mùa vụ mà trở thành công cụ điều phối thị trường, hỗ trợ sản xuất và xây dựng năng lực cạnh tranh dài hạn cho doanh nghiệp.

Gian trưng bày sản phẩm đồ gỗ chất lượng cao đến từ Hà Nội. Ảnh: Trần Việt - TTXVN

Điều dễ nhận thấy là thành phố không tổ chức xúc tiến theo hướng trưng bày hay bán hàng như trước mà đang chuyển sang mô hình hỗ trợ doanh nghiệp thay đổi tiêu chuẩn sản xuất, mở rộng thị trường và thích ứng với những yêu cầu mới của thương mại toàn cầu, nhất là tiêu chuẩn xanh, truy xuất nguồn gốc và năng lực liên kết chuỗi cung ứng.

Trong bối cảnh đó, các doanh nghiệp công nghiệp chủ lực với 199 sản phẩm của 107 đơn vị, đóng góp gần 200.000 tỷ đồng doanh thu và khoảng 35% giá trị sản xuất công nghiệp của toàn Thành phố, trở thành lực lượng then chốt trong chiến lược phát triển công nghiệp hiện đại và bền vững. Đây không chỉ là con số đo quy mô kinh tế mà phản ánh mức độ trưởng thành của hệ sinh thái doanh nghiệp Hà Nội: một hệ sinh thái đang dần hình thành nhóm doanh nghiệp dẫn dắt, có khả năng đổi mới công nghệ, đáp ứng tiêu chuẩn thị trường khó tính và lan tỏa năng lực cho chuỗi cung ứng vệ tinh.

Nhìn từ thực tiễn xúc tiến thương mại thời gian qua, đặc biệt qua sự kiện Hanoi MIP Fair 2025 với hơn 200 doanh nghiệp tham gia cho thấy cách tiếp cận mới là xúc tiến dựa trên giá trị chứ không dựa trên trưng bày.

Những thỏa thuận hợp tác chuyển giao công nghệ, phát triển sản phẩm theo tiêu chuẩn xanh hay cải thiện năng lực thiết kế đã đặt nền móng cho hướng phát triển chất lượng cao trong thời gian tới.

Không phải ngẫu nhiên khi nhiều doanh nghiệp tham gia sự kiện đã lựa chọn giới thiệu sản phẩm theo triết lý phát triển bền vững; trong đó, bao bì nhựa ứng dụng công nghệ IML tái chế hoàn toàn trở thành ví dụ tiêu biểu bởi sản phẩm không chỉ đáp ứng tiêu chuẩn môi trường mà còn tạo lợi thế trong bối cảnh các thị trường như EU siết chặt quy định liên quan đến bao bì và chất thải nhựa.

Tương tự câu chuyện với bao bì IML, mô hình chuyển đổi nhỏ như sản xuất ống hút xanh cho thấy một nguyên lý quan trọng là chuyển đổi xanh không nhất thiết bắt đầu từ những dự án quy mô lớn, mà có thể bắt đầu từ thay đổi tư duy sản phẩm.

Theo các chuyên gia, khi một vật dụng đơn giản như ống hút, vốn là biểu tượng của tiêu dùng tiện lợi trở thành sản phẩm thân thiện môi trường, điều thay đổi không chỉ là nguyên liệu mà là văn hóa tiêu dùng. Với Hà Nội, nơi hoạt động xúc tiến thương mại đang hướng tới nhóm tiêu dùng trẻ, xu hướng này đặc biệt quan trọng tạo ra sự đồng pha giữa sản xuất và tiêu dùng.

Gian trưng bày sản phẩm gốm sứ mỹ nghệ của Hà Nội. Ảnh: Trần Việt - TTXVN

Là một người nông dân đi lên từ thực tiễn sản xuất, ông Lê Văn Tám – Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ Nông nghiệp Sông Hồng (Hà Nội) đã chọn cho mình một hướng đi đầy sáng tạo và thấm đẫm tinh thần trách nhiệm với môi trường đó là sản xuất ống hút làm từ rau củ, sản phẩm vừa mang giá trị xanh, vừa thể hiện tầm nhìn của phát triển nông nghiệp bền vững.

Theo ông Lê Văn Tám, tháng 5/2025, ông đã tự mang sản phẩm sang Đức tham dự hội chợ lớn nhất châu Âu. Ngay tại hội chợ đó, sản phẩm đã được thị trường đón nhận và sau khi trở về đã ký hợp đồng xuất khẩu. Cùng đó, sản phẩm ống hút làm từ rau củ cũng đã đặt chân tới thị trường Hoa Kỳ, qua đó, muốn nhiều bạn bè quốc tế biết đến giá trị xanh mà nông sản Việt mang lại.

Bên cạnh khối công nghiệp hiện đại, Hà Nội còn sở hữu hơn 1.300 làng nghề. Đây là một tài sản không chỉ mang giá trị văn hóa mà còn là nguồn lực kinh tế. Khi các không gian quảng bá sản phẩm OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm), thủ công mỹ nghệ, như tại Thanh Oai hay Phượng Dực, được tổ chức theo hướng trải nghiệm thay vì trưng bày, hoạt động xúc tiến thương mại đã mở rộng một tầng giá trị mới đưa văn hóa vào cấu trúc thương mại.

Điều này giúp sản phẩm không chỉ bán được mà còn có câu chuyện để đi xa hơn trên thị trường quốc tế. Hơn nữa, sự kết hợp giữa nghệ nhân, nhà thiết kế và doanh nghiệp xuất khẩu đã bước đầu định hình tư duy mới: sản phẩm truyền thống chỉ trở thành hàng hóa toàn cầu khi được tái thiết kế đúng chuẩn thị trường.