Hàn Quốc: Lĩnh vực hóa dầu và cơn ác mộng từ Trung Đông

Khánh Vân (P/v TTXVN tại Seoul) 06:30' - 17/06/2024
BNEWS Ngành hóa dầu của Hàn Quốc sau những khó khăn do tình trạng dư nguồn cung giá rẻ từ Trung Quốc đang phải đối mặt với tình huống được cho là khó khăn hơn gấp bội từ khu vực “rốn dầu” Trung Đông.
Ngành hóa dầu Hàn Quốc gặp khó do tình hình bất ổn ở Trung Đông. Ảnh: AFP/TTXVN
Nỗi lo của ngành hóa dầu Hàn Quốc đang ngày càng bị đẩy cao do các nước Trung Đông trước đây chỉ bán dầu thô đang lần lượt bước vào lĩnh vực hóa dầu. Một đối thủ hùng mạnh mới đã chính thức thêm vào cuộc cạnh tranh của ngành công nghiệp hóa dầu Hàn Quốc vốn đã bị đình trệ vì cuộc tấn công của làn sóng dư các sản phẩm giá thấp của Trung Quốc.

Theo tờ Hankuk Kyungje ngày 13/6, nhà máy lọc và hóa dầu tích hợp lớn nhất thế giới (COTC), mà công ty dầu khí nhà nước Aramco của Saudi Arabia đang xây dựng ở tỉnh Medina của nước này theo kế hoạch sẽ bắt đầu đi vào hoạt động từ năm 2025. Mô hình nhà máy hóa dầu tích hợp này được đánh giá là “kẻ thay đổi cuộc chơi” bởi nó sẽ làm rung chuyển thị trường hóa dầu toàn cầu với cuộc đại hạ giá.

Không giống như quy trình chiết xuất naphtha từ dầu thô và sau đó sản xuất các loại dầu cơ bản như ethylene, được gọi là “gạo của hóa dầu”, mô hình COTC sản xuất dầu cơ bản trực tiếp từ dầu thô. Vì sản phẩm dầu thô đầu vào được sản xuất ngay tại nơi khai thác dầu nên không có phí vận chuyển hoặc thuế quan. Nhờ đó, giá thành sản xuất của nhà máy COTC này dự kiến chỉ bằng 1/3 so với Hàn Quốc tính theo thành phẩm ethylene.

Theo thông tin từ ngành hóa dầu Hàn Quốc, tổng cộng có 8 nhà máy COTC tích hợp đang được xây dựng ở khu vực Trung Đông với tổng số tiền đầu tư 91 tỷ USD (khoảng 123.000 tỷ KRW). Bắt đầu với nhà máy của Công ty hóa dầu quốc gia Kuwait (KIPIC), bắt đầu hoạt động một phần vào tháng trước và toàn bộ nhà máy đi vào vận hành chính thức năm 2027.

Ông Bae Jin-young, giáo sư kỹ thuật polyme tại Đại học Sungkyunkwan cho biết, chỉ riêng ở Trung Đông, 8 nhà máy loại mới đang được đồng thời xây dựng và chỉ sang năm 2025 thôi các sản phẩm hóa chất đa năng từ các COTC của khu vực Trung Đông với giá rẻ hơn so với Trung Quốc sẽ đổ ra khắp thế giới.

 
Nỗi lo của các công ty hóa dầu Hàn Quốc về sự thay đổi hoàn toàn diện mạo cuộc cạnh tranh bởi một khi các công ty ở Trung Đông bắt đầu xây dựng một hệ thống sản xuất tích hợp cho các sản phẩm từ dầu thô đến các sản phẩm hóa dầu thì sẽ không có đối thủ nào có thể đánh bại họ về giá.

Đơn giá sản xuất ethylene tại một số nhà máy đã bắt đầu hoạt động tại Trung Đông hiện dưới 200 USD/tấn, rẻ hơn 30% so với sản phẩm của Trung Quốc có giá khoảng 300 USD. Chi phí sản xuất của Aramco COTC, sẽ đi vào hoạt động vào năm tới, ước tính sẽ là dưới 100 USD/tấn.

Số lượng cung cấp sản phẩm từ Trung Đông dự kiến cũng rất lớn. Tổng sản lượng ethylene của 8 nhà máy là 11,23 triệu tấn. Năm 2023, nguồn cung ethylene hiện có trên thế giới là 223,82 triệu tấn đã vượt quá nhu cầu của thị trường là 176,53 triệu tấn khoảng 26,7%.

Hóa dầu là ngành sản xuất nguyên liệu thô tổng hợp như nhựa sử dụng naphtha, một chất được tạo ra khi chế biến dầu mỏ. Thông thường, khi giá dầu tăng cao, lợi nhuận giảm và hiệu quả hoạt động bị ảnh hưởng. Cuộc khủng hoảng của ngành hóa dầu Hàn Quốc đã được báo hiệu từ những năm 2010 khi Trung Quốc tuyên bố tự cung tự cấp về hóa dầu và bắt đầu mở rộng bán các sản phẩm giá rẻ hơn sang Đông Nam Á và các nước trên thế giới.

Thống kê cho biết năm 2019, Hàn Quốc đã xuất khẩu 18,01 triệu tấn sản phẩm hóa dầu sang Trung Quốc song con số này đã giảm xuống còn 14,7 triệu tấn vào năm 2023. Xuất khẩu của lĩnh vực hóa dầu đã giảm khoảng 18,4% trong vòng 4 năm từ 2019 đến 2023. Theo ngành hóa dầu, công suất vận hành bình quân các cơ sở xử lý naphtha (NCC) thuộc các công ty hóa dầu Hàn Quốc năm 2023 là khoảng 70%. Công suất vận hành nhà máy đã giảm 20% trong hai năm qua. Năm ngoái, LG Chem - công ty hóa chất lớn nhất Hàn Quốc- đã đình chỉ hoạt động tại Nhà máy NCC 2 ở Yeosu trong sáu tháng.

Đối mặt với khủng hoảng, các công ty hóa dầu Hàn Quốc đang nỗ lực áp dụng các giải pháp xử lý. LG Chem đã bắt đầu tái cơ cấu nhân lực khi giảm bớt các vị trí dôi dư. Trong khi đó Lotte Chemical đang xem xét phân bổ lại nhân công tại nhà máy ở thành phố Ulsan.

Cùng với đó, các công ty hóa dầu Hàn Quốc đang chuyển hướng sang sản xuất các sản phẩm có giá trị gia tăng cao, khó sản xuất. LG Chem đang tìm cách mở rộng thị trường bằng cách mở rộng chất đàn hồi polyolefin (POE), vật liệu làm màng năng lượng mặt trời. POE là một loại nhựa tổng hợp có giá trị gia tăng cao và LG Chem sản xuất POE có cả đặc tính cao su và nhựa bằng cách sử dụng chất xúc tác độc quyền metallocene.

Lotte Chemical cũng có kế hoạch mở rộng tỷ trọng sản phẩm có giá trị gia tăng cao, hiện ở mức 50%, lên 60% vào năm 2032. Theo đó, công ty đang chuyển hướng sang hydro sạch, loại nhiên liệu có thể thay thế nhiên liệu hóa thạch như dầu và than đá. Công ty có kế hoạch đầu tư tổng cộng 6.000 tỷ won vào năm 2030 để sản xuất 1,2 triệu tấn hydro sạch và đạt doanh thu hàng năm là 5.000 tỷ won.

Năm 2023, Lotte Chemical đã thành lập Trung tâm nghiên cứu trung hòa carbon với Viện Khoa học và Công nghệ Tiên tiến Hàn Quốc (KAIST) và quyết định rót kinh phí 2 tỷ won vào quỹ nghiên cứu trong cuối năm nay. Trong khi đó, Công ty SK Innovation cũng linh hoạt vận hành và kiểm soát tốc độ mở rộng các cơ sở sản xuất toàn cầu của mình.

Ông Shin Hak-cheol, Phó Chủ tịch của LG Chem trong phát biểu mới đây, cho biết trong tình hình hiện nay, lĩnh vực hóa dầu cần chuyển hướng sang danh mục đầu tư bền vững tập trung vào các sản phẩm tăng trưởng cao và lợi nhuận cao, thúc đẩy giá trị gia tăng cao trong tất cả các hạng mục để cải thiện khả năng sinh lời của doanh nghiệp.

Tin liên quan

Tin cùng chuyên mục