Hiệu quả thu phí tắc nghẽn tại New York (Mỹ)

Xe di chuyển tại thành phố New York. Ảnh: THX/TTXVN

Sau 6 ngày áp dụng phí tắc nghẽn, số lượng xe đi vào các khu phố sầm uất trong quận trung tâm Manhattan giảm hàng chục nghìn xe mỗi ngày.

Cụ thể, lượng xe đổ vào khu vực giảm tắc nghẽn (CRZ) tính từ Phố 60 đến hết phía Nam khu Trung tâm tài chính Manhattan giảm trung bình 43.800 xe/ngày, hoặc giảm 219.000 xe/tuần, tương ứng với mức giảm 7,5% trong ngày thường so với thời điểm chưa thu phí đầu tháng 1 này. Riêng trong ngày 12/1, lượng xe di chuyển trong CRZ giảm 18,5% so với những ngày cuối tuần trước đó.

Theo ông Janno Lieber, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành MTA, có nhiều bằng chứng cho thấy người tham gia giao thông ít gặp phải tình cảnh tắc đường sau khi thành phố áp dụng phí tắc nghẽn. Các phương tiện di chuyển thuận lợi hơn, nhanh hơn và ít tiếng còi xe hơn. Các tuyến đường hầm, cầu dẫn vào Manhattan cũng thông thoáng hơn. Xung quanh các tòa nhà nằm trong hoặc gần CRZ xuất hiện nhiều chỗ đỗ xe trên phố còn trống, điều ít khi gặp trước đây.

Với dữ liệu thu thập được chỉ trong một tuần, hiện chưa thể kết luận chương trình thu phí này có thực sự mang lại hiệu quả hay không. Giới chức MTA cho biết dữ liệu mới chỉ được cập nhật sơ bộ, ghi nhận trong ít ngày đầu áp dụng điều chỉnh chính sách. Cũng không có dữ liệu đồng bộ trong quá khứ về lượng xe ra vào CRZ trước khi quy định thu phí tắc nghẽn có hiệu lực.

Dữ liệu mà MTA cung cấp được tính toán dựa trên lượng mẫu nhỏ, với nhiều biến số chưa được nghiên cứu toàn diện. Thêm vào đó, chưa rõ hành vi của lái xe tại CRZ là do liên quan trực tiếp đến phí tắc nghẽn hay là một số nhân tố khác như nền nhiệt độ xuống thấp ngay sau ngày quy định thu phí có hiệu lực, khiến nhiều lái xe ít ra đường.

Tuy nhiên, số liệu của MTA là bằng chứng xác đáng đầu tiên cho thấy giải pháp thu phí tắc nghẽn đã có khởi đầu hứa hẹn trong mục tiêu giảm tắc đường ở thành phố New York. Chương trình này cũng hướng đến việc tạo nguồn thu mới để chi cho việc cải thiện hạ tầng giao thông công cộng.

New York là thành phố đầu tiên tại Mỹ thực hiện thu phí chống tắc nghẽn. Theo đó, tính từ ngày 5/1, phần lớn xe ô tô cá nhân đi vào CRZ sẽ phải chịu mức phí 9 USD trong giờ cao điểm tính từ 5h sáng đến 21h tối ngày thường và từ 9h sáng đến 21h tối với ngày cuối tuần; áp dụng một lần thu phí cho ra vào CRZ nhiều lần trong ngày.

Ngoài khung giờ này, phí giảm xuống còn 2,75 USD. Mức phí đối với xe tải và các phương tiện khác như xe buýt chở khách sẽ cao hơn. Riêng xe taxi, dịch vụ xe đi chung Uber sẽ tính phí theo mỗi lượt đi.