Hướng tới cán cân thương mại bền vững với Hoa Kỳ

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn họp với các doanh nghiệp thúc đẩy nhập khẩu nông sản từ Hoa Kỳ. Ảnh: Bích Hồng/BNEWS/TTXVN

Tháng 2/2020, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Quốc Doanh đã dẫn đầu đoàn công tác xúc tiến thương mại tại Hoa Kỳ. Chuyến công tác rất thành công với những cam kết mạnh mẽ thúc đẩy xuất nhập khẩu nông sản giữa hai nước ngày càng hài hòa hơn. Tuy gặp nhiều khó khăn do dịch COVID-19 nhưng các doanh nghiệp đã rất nỗ lực thực hiện các cam kết của mình.
Theo Thứ trưởng Lê Quốc Doanh, tuy thời gian thực hiện chưa nhiều và trong bối cảnh dịch COVID-19 nhưng các doanh nghiệp đã rất nỗ lực thực hiện cam kết, nâng cao kim ngạch nhập khẩu từ Hoa Kỳ.
Bên cạnh đó, dịch tả lợn châu Phi cũng tác động đến phát triển chăn nuôi ở Việt Nam, nên nhu cầu về nguyên liệu thức ăn bị hạn chế. Tuy nhiên, chăn nuôi lợn đang phục hồi nên dự báo nhu cầu nhập khẩu các sản phẩm này sẽ tăng trưởng mạnh mẽ trong thời gian tới.
Việt Nam không có lợi thế sản xuất ngô, đậu tương… và không sản xuất được lúa mỳ nên nhu cầu nhập khẩu các sản phẩm này rất lớn, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh cho hay.
Hoa Kỳ là một trong những đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam. Giá trị thương mại hai chiều, đặc biệt là thương mại nông sản tăng trưởng liên tục trong những năm qua, đạt khoảng 30%. Trong 7 tháng năm 2020, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu nông, lâm, thủy  giữa hai nước đạt 7,53 tỷ USD, tăng 9% so với cùng kỳ năm 2019.
Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ các sản phẩm chính như: gỗ và sản phẩm gỗ, thủy sản, hạt điều, cà phê, cao su, rau quả… Việt Nam cũng nhập khẩu từ Hoa Kỳ các mặt hàng nông sản chính như: thức ăn gia súc và nguyên liệu; đậu tương, gỗ và sản phẩm gỗ; rau quả; sữa và sản phẩm sữa; lúa mỳ, bông…
Theo ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, để duy trì và phát triển quan hệ thương mại với Hoa Kỳ trong lĩnh vực nông nghiệp, các cơ quan của Bộ Nông nghiệp hai nước đã hợp tác chặt chẽ giải quyết nhiều yêu cầu về tiếp cận thị trường, xử lý các vấn đề liên quan trong khuôn khổ Kế hoạch hành động hướng tới cán cân thương mại hài hòa và bền vững với Hoa Kỳ.
Nhằm thúc đẩy xuất khẩu nông sản Hoa Kỳ sang Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị định số 57/2020/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 122/2016/NĐ-CP ngày 01 tháng 9 năm 2016 của Chính phủ về Biểu thuế xuất khẩu, Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi, Danh mục hàng hóa và mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp, thuế nhập khẩu ngoài hạn ngạch thuế quan và Nghị định số 125/2017/NĐ-CP ngày 16 tháng 11 năm 2017 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 122/2016/NĐ-CP .

Theo đó, giảm thuế đối với 9 nhóm hàng nông sản như lúa mỳ từ 5% xuống 3%; táo, nho tươi từ 10% xuống 8%; hạnh nhân từ 15% xuống 10%; óc chó từ 10% xuống 8%; thịt lợn từ 25% xuống 22%; sản phẩm sữa có mức giảm thuế tùy loại…
Đại diện Tham tán thương mại Hoa Kỳ tại Việt Nam đánh giá cao việc triển khai các cam kết của Việt Nam. Điển hình là một số hoạt động thành công như: việc mở cửa thị trường cho một số sản phẩm trái cây của Hoa Kỳ; xem xét và chấp thuận nhanh chóng các doanh nhập khẩu thịt vào Việt Nam, đặc biệt là kết nối với các nhà xuất khẩu của Hoa Kỳ; tích cực tiếp thu các góp ý của Hoa Kỳ về các quy chuẩn về an toàn của Việt Nam…  Sự thành công trên là sự nỗ lực hợp tác của các cơ quan chức năng giữa hai nước.
Về phía doanh nghiệp, bà Nguyễn Thùy Dương, Phó Tổng giám đốc Công ty TNHH bán lẻ BRG cho biết, doanh nghiệp đã tăng cường nhập khẩu nhiều sản phẩm từ Hoa Kỳ như hoa quả và các sản phẩm thịt. Doanh nghiệp coi thị trường Hoa Kỳ là thị trường chiến lược trong các năm tiếp theo vì Hoa kỳ có nguồn hàng phong phú, giá cạnh tranh, sản lượng ổn định. Do dịch COVID-19, giá thịt lợn tại Hoa Kỳ giảm, cùng với đó thuế nhập khẩu cũng giảm nên sản phẩm về Việt Nam cũng cạnh tranh hơn. 
Ông Nguyễn Mạnh Long, Giám đốc Công ty TNHH xuất nhập khẩu ngũ cốc Long Vân KS cho biết, do dịch COVID-19 nên việc nhập khẩu rất khó khăn. Nhưng tương lai, năm 2021 sẽ mở ra cơ hội lớn.
Nhiều doanh nghiệp cũng cho biết, từ đầu năm đến nay, các doanh nghiệp nhập khẩu nông sản từ Hoa Kỳ tăng khoảng 15% so với cùng kỳ năm ngoái. Để thúc đẩy các cam kết với Hoa kỳ, cũng như để đạt được kỳ vọng về thương mại với Hoa kỳ, các doanh nghiệp mong muốn có độ mở hơn từ chính sách, đặc biệt là giảm thuế nhập khẩu hay tạo sự thông thoáng trong kiểm dịch động thực vật.
Với những khó khăn của doanh nghiệp phản ảnh, ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn cho biết, Bộ Nông nghiệp và  Phát triển nông thôn sẽ tiếp tục làm việc với các cơ quan chuyên ngành phía Hoa Kỳ để những thủ tục về kiểm dịch hai bên ngày càng thông thoáng và theo đúng thông lệ quốc tế.
Đồng thời, hai bên đang tích cực mở cửa thị trường cho các sản phẩm như: quả hạch, hạnh nhân, bưởi chùm từ phía Hoa Kỳ sang Việt Nam và tương tự Việt Nam cũng đề nghị mở cửa đối với quả bưởi của Việt Nam vào thị trường này.
Với những kiến nghị nằm ngoài phạm vi của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ sẽ đề xuất với các Bộ, ngành để làm sao có thể có những ưu đãi hơn về thuế nhập khẩu từ Hoa kỳ cũng như đề xuất phía Hoa Kỳ xem xét những ưu đãi về thuế hoặc công nhận tương đương cho sản phẩm nông sản của Việt Nam như tôm... để thủ tục được thông thoáng hơn.
Thứ trưởng Lê Quốc Doanh yêu cầu, thời gian tới, các đơn vị chức năng cần tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, kiểm dịch hàng hóa nhanh hơn để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp nhập khẩu nông sản từ Hoa Kỳ nói riêng./.