Làm gì để nông sản thoát ế?
Nhiều năm gần đây, liên tục các mặt hàng "đua nhau" ế, từ dưa hấu, thanh long, hành tím..., và giờ đến chuối và lợn.
Mặc dù đã có nhiều chương trình từ Chính phủ, các doanh nghiệp và cộng đồng cả nước chung tay hỗ trợ tiêu thụ, song kết quả mang lại vẫn không mấy khả quan. Người ta tự hỏi, vì sao nhiều loại nông sản rơi vào tình trạng "bỏ thì thương mà vương thì tội" như vậy và làm thế nào để giải quyết tận gốc vấn đề đầu ra cho nông sản Việt.
Chưa có năm nào người trồng dưa hấu tỉnh Quảng Ngãi lại khó khăn như năm nay, bởi thời tiết bất lợi, phải gieo trồng dưa lại nhiều lần, đến khi thu hoạch lại không có người mua.
Tại xã Tịnh Hiệp, huyện Sơn Tịnh, là một trong những địa phương có diện tích trồng dưa nhiều nhất tỉnh, nông dân đang vô cùng lo lắng khi dưa chín đã nhiều ngày nhưng không có người thu mua.
Gia đình ông Bùi Tấn Binh trồng hơn 5 sào (500m2) dưa, trong đó có 3 sào đã đến thời điểm thu hoạch nhưng thương lái không mặn mà, chỉ mua với giá từ 700-900 đồng/kg với những quả trên 5 kg.
Không chỉ vậy, do thời tiết năm nay mưa nhiều nên làm cho số dưa của bà con ở đây bị nứt, thối rất nhiều, có những thửa ruộng dưa hư đến 1/2 diện tích.
Vì vậy, người dân đã không còn mặn mà với việc thu hoạch dưa. “Trời mưa liên tục nên dưa nứt, thối hết. Với những diện tích dưa đã chín nếu trong vòng 5 ngày nữa mà không có người thu mua, nó sẽ hư hoàn toàn, người nông dân sẽ mất trắng", ông Binh nói.
Không chỉ với dưa hấu, thời gian qua, ngành chăn nuôi lợn cũng đang "lao dốc không phanh", giá rớt xuống chỉ còn 15.000 đồng/kg. Điều này được ví như một "thảm họa" chưa từng xảy ra với ngành chăn nuôi lợn trong hàng chục năm qua.
Với giá thấp như vậy sẽ kéo theo một loạt các hệ lụy đến với người chăn nuôi như thua lỗ, càng nuôi càng lỗ nặng vì giá đầu vào để hòa vốn và có lãi phải đảm bảo giá khoảng 35.000 – 38.000 đồng/kg. Với giá tại thời điểm hiện tại người chăn nuôi có thể bị lỗ từ 1,5 đến 2 triệu đồng/con.
Thông tin về các giải pháp hỗ trợ "giải cứu thịt lợn" từ phía Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cùng các doanh nghiệp đã tràn ngập các mặt báo và truyền hình.
Đây chỉ là 2 trong số nhiều mặt hàng nông sản của Việt Nam rơi vào tình trạng ế ẩm.
Theo ông Nguyễn Hồng Sơn, Cục trưởng Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, nguyên nhân dẫn đến tình trạng ế các mặt hàng nông sản, một là do người sản xuất chạy đua theo phong trào, thấy mình có năng lực sản xuất thì đua nhau làm mà không quan tâm đến việc tới lúc thu hoạch sẽ bán cho ai.
Đặc biệt, đa phần người dân sản xuất được sản phẩm nhưng khi bán đều không có hợp đồng rõ ràng với người mua, dẫn đến đầu ra bấp bênh, không ổn định, lúc lượng cung tăng cao thì bị ép giá là đương nhiên.
Thứ hai là việc sản xuất không có sự liên kết giữa người làm ra sản phẩm và phía tiêu thụ. Đặc biệt là nông dân sản xuất, tiêu thụ hầu hết không có hợp đồng rõ ràng với người mua, đơn vị phân phối nên khi người dân làm ra sản phẩm hay bị tư thương ép giá, lũng đoạn.
Ví dụ như quả thanh long, có thời điểm buổi sáng đang bán giá 15.000 đồng/kg, nhưng đến chiều giảm còn 10.000 đồng/kg, thậm chí còn bị ép phải bán với giá 5.000 đồng/kg.
Thứ ba là vấn đề quy hoạch. Hiện, quy hoạch của nhiều loại nông sản đang bị phá vỡ, không điều chỉnh được. Mặc dù nhà nước có đưa ra quy hoạch nhưng nông dân không thực hiện theo quy hoạch, các vùng sản xuất, các địa phương mỗi nơi làm một kiểu, không hề có sự liên kết với nhau.
Cùng quan điểm trên, theo ông Võ Tòng Xuân, Hiệu trưởng trường ĐH Nam Cần Thơ, trong thời buổi cạnh tranh ngày càng gay gắt, người ta càng thấy vai trò của việc phát triển thị trường càng trở nên bức thiết.
Nông dân có thể trồng hầu hết mọi nông sản nhưng không thể tiêu thụ hết các sản phẩm vì không có thị trường. Một nông dân cá thể chỉ có thể sản xuất theo kiểu tự cấp thì được, nhưng muốn sản xuất hàng hoá thì phải kết hợp nhau lại để có thể sản xuất khối lượng lớn, chất lượng cao, cung cấp đúng thời điểm và giá phải cạnh tranh.
Nông dân và các nhà sản xuất thường không nắm đủ các thông tin thị trường, vì nhiều lý do khách quan và một lý do chủ quan dễ nhận ra nhất: ít chịu bỏ công và bỏ của để điều nghiên thị trường, mà chỉ bắt chước láng giềng là chính (trồng dừa, cà phê, tiêu, điều, bạch đàn, cây ăn trái, nấm rơm...; nuôi tôm, cua...).Và trồng một thời gian rồi chặt. Những nhà sản xuất thành công thường để nhiều công sức để nghiên cứu thị hiếu của khách hàng (để biết chất lượng cỡ nào, bao bì đóng gói thế nào...) để tổ chức sản xuất theo thị trường đó.
Các nhà sản xuất cần có "tai mắt" tại các vùng trọng điểm tiêu thụ hàng và vùng sản xuất hàng để nắm càng chính xác càng tốt khối lượng mặt hàng đang và sắp sản xuất, thời điểm thu hoạch, chiều hướng giá cả lên xuống... để liệu định sản xuất của mình. Về lâu dài, Nhà nước cần có dự báo chiến lược sản xuất các sản phẩm nào để có biện pháp đồng bộ từ tổ chức nông dân sản xuất đến việc tạo thị trường.
Theo ông Nguyễn Hồng Sơn, việc đầu tiên cần làm là nông dân phải tuân thủ sản xuất theo đúng quy hoạch; phải có hợp đồng tiêu thụ chắc chắn. Giải pháp cụ thể là cố gắng phát triển mối liên kết giữa các doanh nghiệp với nông dân theo chuỗi và liên kết sản xuất bền vững.
Đặc biệt, nhà nước cần quy định đối với các đơn vị xuất khẩu nông sản phải có vùng nguyên liệu, qua đó họ ký hợp đồng sản xuất và bao tiêu với nông dân, từ đó việc đầu tư nguyên liệu đầu vào cũng như xử lý đầu ra sẽ ổn định và vững chắc.
>>>Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm thịt lợn
- Từ khóa :
- nông dân
- nông sản việt
- nông sản ế
- giải cứu nông sản
Tin liên quan
-
Kinh tế & Xã hội
Khai mạc Hội chợ hàng nông sản, tiểu thủ công nghiệp của các hợp tác xã lần thứ nhất
21:09' - 18/04/2017
Hội chợ hàng nông sản, tiểu thủ công nghiệp của các hợp tác xã, Liên hiệp hợp tác xã và doanh nghiệp lần thứ nhất đã khai mạc tối 18/4 tại công viên Thống Nhất –Hà Nội.
-
Hàng hoá
Thị trường nông sản: Giá ngô tăng, giá lúa mỳ giảm tuần qua
08:25' - 17/04/2017
Giá ngô giao tháng 5/2017 tăng 2 xu Mỹ (0,54%) lên 3,71 USD/bushel, còn giá đậu tương giao tháng 5/2017 tăng 7,75 xu (0,82%) lên 9,555 USD/bushel.
-
Hàng hoá
Điểm lại thị trường nông sản tuần qua
08:11' - 10/04/2017
Các loại ngũ cốc giao dịch trái chiều trong đó, giá đậu tương ít biến động song ghi nhận tuần giảm thứ năm.
-
Hàng hoá
Khai thông thị trường cho mặt hàng nông sản
18:34' - 04/04/2017
Hiện nay, ngành nông nghiệp đã cố gắng khai thông thị trường phía Trung Quốc và để giữ được thị trường này phải có giải pháp lâu dài.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Trung Quốc mở thêm 15 tuyến vận tải hàng hóa hàng không quốc tế
21:43' - 10/09/2025
Các tuyến vận tải hàng hóa hàng không quốc tế mới mở chủ yếu hướng tới châu Á và châu Âu, trong đó 11 tuyến đến châu Á, 3 tuyến đến châu Âu.
-
Kinh tế Việt Nam
Cá thể hóa trách nhiệm trong thúc đẩy giải ngân đầu tư công
21:32' - 10/09/2025
Phó Thủ tướng Mai Văn Chính chủ trì họp Tổ công tác số 8 kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy giải ngân đầu tư công năm 2025 đối với 6 bộ, cơ quan trung ương.
-
Kinh tế Việt Nam
Đẩy nhanh ban hành nghị định để giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp
21:18' - 10/09/2025
Chiều 10/9, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc họp với các bộ ngành, doanh nghiệp về kế hoạch triển khai thi hành Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp (Luật số 68/2025/QH15).
-
Kinh tế Việt Nam
Hoàn thiện dự thảo Luật Đất đai sửa đổi theo hướng khả thi
20:49' - 10/09/2025
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh cần hoàn thiện dự thảo Luật theo hướng chặt chẽ, minh bạch, đồng thời tạo thuận lợi trong quản lý và thực tiễn thi hành.
-
Kinh tế Việt Nam
Chủ động ứng phó, mở rộng thị trường xuất khẩu gạo
19:44' - 10/09/2025
Để kịp thời triển khai Công điện số 160/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, chiều 10/9, Bộ Công Thương tổ chức hội nghị thúc đẩy xuất khẩu gạo 4 tháng cuối năm 2025 và những năm tới.
-
Kinh tế Việt Nam
Hà Nội sẽ khởi công 8 dự án trọng điểm nhân dịp kỷ niệm 71 năm Giải phóng Thủ đô
17:41' - 10/09/2025
Thành phố yêu cầu các sở, ban, ngành và chủ đầu tư khẩn trương rà soát, hoàn thiện hồ sơ pháp lý, đảm bảo tiến độ và tính trang trọng, hiệu quả trong tổ chức lễ khởi công.
-
Kinh tế Việt Nam
Việt Nam đặt mục tiêu trở thành trung tâm logistics lớn
17:40' - 10/09/2025
Bộ Công Thương vừa có văn bản yêu cầu các đơn vị nghiên cứu, xây dựng mô hình “Cảng miễn thuế" để đưa Việt Nam trở thành trung tâm logistics lớn.
-
Kinh tế Việt Nam
Nâng cao nhận thức sản xuất rau, quả an toàn
16:42' - 10/09/2025
Thông qua chương trình nâng cao nhận thức cho nông dân, hợp tác xã và các đơn vị liên quan về an toàn thực phẩm, góp phần xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, bền vững.
-
Kinh tế Việt Nam
VN-Index hồi phục, nhóm ngân hàng và chứng khoán được kỳ vọng hưởng lợi từ sàn tài sản số
16:40' - 10/09/2025
VN-Index phiên 10/9 phục hồi sau những nhịp giằng co, với sự dẫn dắt từ các nhóm ngành năng lượng, công nghiệp và tài chính, trong khi HNX-Index giảm nhẹ và UPCOM-Index tăng trở lại.