Lợi ích và thách thức trong chuyển đổi công nghiệp
Chuyển đổi công nghiệp không chỉ là xu hướng mà còn giải pháp tất yếu để các nền kinh tế đạt được sự bền vững. Tuy nhiên, quá trình này tại Việt Nam còn rất nhiều khó khăn; doanh nghiệp phải nhận thức đầy đủ được lợi ích để vượt qua các rào cản trước mắt. Đây là nhận định của các chuyên gia tại Phiên thảo luận “Vai trò của doanh nghiệp và các bên liên quan trong chuyển đổi công nghiệp”, trong khuôn khổ Diễn đàn kinh tế Tp. Hồ Chí Minh 2024, ngày 25/9.
Chuyển đổi số đòi hỏi sự lãnh đạo mạnh mẽ, cởi mở với sự thay đổi và sẵn sàng đón nhận cái mới. Tuy nhiên, ở nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp truyền thống tại Việt Nam, các nhà lãnh đạo có thể không chấp nhận với việc áp dụng công nghệ mới do lo ngại với sự thay đổi hoặc chưa hiểu rõ về lợi ích mà các công nghệ này mang lại. Bên cạnh đó, mặt trái của chuyển đổi số là rủi ro về quyền riêng tư và an ninh mạng.
Nhiều doanh nghiệp tại Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp lâu đời, đang dựa vào các hệ thống cũ không tương thích với các công nghệ số hiện đại. Việc tích hợp các hệ thống cũ này với các nền tảng số mới có thể phức tạp và tốn kém. Hơn nữa, quá trình chuyển đổi từ các quy trình truyền thống sang quy trình số có thể gây ra sự gián đoạn trong hoạt động, dẫn đến mất năng suất tạm thời. Theo ông Đức Đỗ, để vượt qua các thách thức và tận dụng hiệu quả cơ hội từ chuyển đổi số, Việt Nam phải phát triển lực lượng lao động cho kỷ nguyên số thông qua đào tạo và đào tạo lại kỹ năng; xây dựng văn hoá sẵn sàng cho số hoá, khuyến khích tinh thần đổi mới, thử nghiệm và khả năng ra quyết định linh hoạt ở đội ngũ lãnh đạo. Doanh nghiệp cần tận dụng dữ liệu lớn như một nguồn tài nguyên để tạo lợi thế cạnh tranh. Bằng cách phân tích dữ liệu khách hàng, xu hướng thị trường và hành vi của đối thủ cạnh tranh có thể giúp các doanh nghiệp xác định cơ hội thị trường mới, tối ưu hóa chiến lược giá và cải thiện khả năng giữ chân khách hàng. Chuyển đổi số đòi hỏi phải nhanh, thức thời nhưng chiến lược kinh doanh cốt lõi của doanh nghiệp phải đảm bảo tính bền vững về môi trường, trách nhiệm xã hội. Do đó, doanh nghiệp cần áp dụng các công nghệ xanh, mô hình kinh tế tuần hoàn như tái sử dụng nguyên liệu và giảm chất thải… Bà Anna Skarbek, Giám đốc điều hành Trung tâm Climateworks, Viện Phát triển bền vững, Đại học Monash nhận định, chuyển đổi công nghiệp có ý nghĩa sống còn cho một nền kinh tế bền vững và khả năng cạnh tranh lâu dài của Việt Nam. Thế giới đã bắt đầu chuyển sang một kỷ nguyên công nghiệp sạch, trong đó các nhà sản xuất áp dụng các quy trình sạch hơn, hiệu quả hơn như điện khí hóa sản xuất nhiệt công nghiệp và sản xuất thép dựa trên hydro. Việt Nam có cơ hội đáng kể để đứng đầu trong sự chuyển đổi toàn cầu này nhưng đòi hỏi một cách tiếp cận toàn diện và linh hoạt, tận dụng sự hợp tác đa chiều mạnh mẽ giữa các bên liên quan ở mọi cấp độ. Theo bà Anna Skarbek, bốn trụ cột của chuyển đổi công nghiệp là thu hút ngành công nghiệp mới và thúc đẩy xuất khẩu xanh, xây dựng cơ sở hạ tầng hỗ trợ, phối hợp và phát triển kỹ năng, và giảm phát thải trong các ngành công nghiệp có cường độ phát thải cao. Việt Nam là một trong những nền kinh tế lớn nhất ở Đông Nam Á và ở vị trí tốt để tận dụng tăng trưởng dự kiến lớn trong nhu cầu công nghiệp xanh. Các công ty xuất khẩu của Việt Nam cần tuân thủ các tiêu chuẩn và quy định xanh mới nổi để đáp ứng yêu cầu từ khách hàng, đặc biệt là từ thị trường EU. Các sáng kiến hiện có ở Việt Nam về "khu công nghiệp sinh thái" hoặc "khu công nghiệp xanh" chủ yếu tập trung vào khía cạnh kinh tế tuần hoàn hoặc quản lý chất thải.Liên quan đến khu công nghiệp sinh thái, ông Phạm Hồng Điệp, Chủ tịch Công ty cổ phần Shinec cho biết, các lợi ích mà khu công nghiệp sinh thái mang lại cho chuyển đổi công nghiệp là rất lớn, bao gồm: giảm tác động môi trường của khu công nghiệp; thúc đẩy tăng hiệu quả; tạo điều kiện cho sự gắn kết cộng đồng; cung cấp khả năng tiếp cận tốt hơn với tài chính và hỗ trợ kỹ thuật; và nâng cao khả năng cạnh tranh kinh doanh.
Tuy nhiên, trong số 299 khu công nghiệp đang hoạt động tại Việt Nam, chỉ có khoảng từ 1-2% đang thực hiện các bước để chuyển đổi, trở thành các khu công nghiệp sinh thái. Thực trạng trên xuất phát từ những rào cản về mặt pháp lý, sự chồng chéo về chính sách thành lập, hỗ trợ hoạt động và mơ hồ về tiêu chí khu công nghiệp sinh thái. Theo ông Phạm Hồng Điệp, Việt Nam đã tham gia và thực thi 16 hiệp định thương mại tự do (FTA) song phương và đa phương với hầu hết các nền kinh tế trên thế giới. Các thị trường lớn như Mỹ, châu Âu đã bắt đầu áp dụng Cơ chế điều chỉnh carbon – những rào cản, tiêu chuẩn về chuyển đổi xanh, xuất xứ xanh đối với các hàng hóa, dịch vụ, giải pháp nhập khẩu. Ngay cả các doanh nghiệp công nghệ, cung cấp dịch vụ công nghệ thông tin cho Nhật, Châu Âu, cũng đã bắt đầu phải khai báo, đáp ứng những tiêu chuẩn không chỉ về môi trường, còn cả về xã hội, quản trị bền vững (ESG) cho đối tác hàng năm. “Đáp ứng các tiêu chuẩn về môi trường, xã hội và quản trị tuy không trực tiếp giúp gia tăng định giá của doanh nghiệp, nhưng nếu không tuân thủ, doanh nghiệp sẽ phải chấp nhận rời khỏi thị trường. Đặc biệt với các doanh nghiệp tập trung vào xuất khẩu, để có vị trí nhất định trong chuỗi cung ứng, các tiêu chuẩn bền vững cũng là yếu tố bắt buộc phải thực hiện. Để khu công nghiệp sinh thái trở thành nơi cung cấp hệ sinh thái cho doanh nghiệp chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, Nhà nước cần có luật, có chính sách, có ưu đãi và doanh nghiệp cũng cần có trách nhiệm thực hiện và thúc đẩy.” ông Phạm Hồng Điệp khuyến nghị.Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Chuyển đổi số hoạt động chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trực tuyến và dựa trên dữ liệu
21:22' - 20/09/2024
Mục tiêu tổng quát của Kế hoạch nhằm chuyển đổi công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sang môi trường điện tử, ứng dụng công nghệ để tổng hợp dữ liệu, hỗ trợ phân tích...
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Chính phủ chỉ thị xây dựng đề án chuyển đổi số của các bộ, ngành, địa phương
19:30' - 16/09/2024
Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 34/CT-TTg ngày 16/9/2024 về việc xây dựng đề án chuyển đổi số của các bộ, ngành, địa phương.
-
Kinh tế Việt Nam
Chuyển đổi số - Động lực quan trọng phát triển lực lượng sản xuất, hoàn thiện quan hệ sản xuất đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới
09:54' - 02/09/2024
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm có bài viết “Chuyển đổi số - Động lực quan trọng phát triển lực lượng sản xuất, hoàn thiện quan hệ sản xuất đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới” nhân dịp Quốc khánh.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Phạm Minh Chính: Trung tâm C4IR là thành quả hợp tác giữa Việt Nam và WEF
14:47'
Trung tâm Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư Thành phố Hồ Chí Minh hoạt động theo hình thức kết hợp công - tư, với các doanh nghiệp lớn Việt Nam và Thành phố tham gia sáng lập.
-
Kinh tế Việt Nam
Ưu tiên nguồn lực đầu tư thực hiện sớm tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam
13:23'
Sáng 25/9, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nghe báo cáo tình hình triển khai Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.
-
Kinh tế Việt Nam
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tiếp Tổng Giám đốc IMF
12:13'
Tổng giám đốc IMF khẳng định Việt Nam và ASEAN là điểm sáng của tăng trưởng trong nền kinh tế toàn cầu, đặc biệt trong những thời điểm khó khăn khi kinh tế thế giới trải qua những cú sốc.
-
Kinh tế Việt Nam
Lượng khách quốc tế bị từ chối nhập cảnh tại sân bay tăng mạnh
10:46'
6 tháng đầu năm 2024 có trên 600 trường hợp hành khách quốc tế đến Việt Nam bị từ chối nhập cảnh tại các cảng hàng không trên cả nước.
-
Kinh tế Việt Nam
Khai mạc Diễn đàn Kinh tế Tp. Hồ Chí Minh năm 2024
10:37'
Sáng 25/9, UBND Tp. Hồ Chí Minh đã khai mạc Diễn đàn kinh tế Tp. Hồ Chí Minh năm 2024 với chủ đề "Chuyển đổi công nghiệp, động lực mới cho phát triển bền vững Tp. Hồ Chí Minh".
-
Kinh tế Việt Nam
Chính phủ thông qua dự thảo Nghị quyết về tổ chức chính quyền đô thị tại Hải Phòng
20:38' - 24/09/2024
Ngày 24/9/2024, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 150/NQ-CP đồng ý thông qua dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng.
-
Kinh tế Việt Nam
Đề xuất đầu tư bổ sung 20.695 tỷ đồng để VCB tăng vốn điều lệ
20:09' - 24/09/2024
Chiều 24/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xem xét việc đầu tư bổ sung vốn nhà nước tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) thông qua hình thức chia cổ tức bằng cổ phiếu.
-
Kinh tế Việt Nam
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà làm Phó Trưởng Ban Chỉ đạo COP26
20:08' - 24/09/2024
Theo Quyết định số 1039/QĐ-TTg, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà làm Phó Trưởng Ban Chỉ đạo COP26.
-
Kinh tế Việt Nam
Mở đợt thi đua hoàn thành cơ bản sân bay Long Thành vào ngày 31/12/2025
18:43' - 24/09/2024
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu mở đợt thi đua 450 ngày đêm hoàn thành cơ bản sân bay Long Thành vào ngày 31/12/2025, lập thành tích chào mừng Đại hội lần thứ XIV của Đảng.